మాంచెస్టర్ ( / m æ n tʃ ɪ లు t ər , - tʃ ɛ లు - / )  ఒక మహా నగరం గ్రేటర్ మాంచెస్టర్ అని కూడా అంటారు. ఇంగ్లాండ్ లో ఈ నగరం 547,627 జనాభా కల్గిన (2018 నాటికి) వద్ద దేశంలో అతి పెద్ద ఐదవ నగరం.యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ లో రెండవ అత్యధిక జనాభా కలిగిన పట్టణ ప్రాంతంలో ఉంది , 2.7 మిలియన్ల జనాభాతో,  మూడవ అత్యధిక జనాభా కలిగిన కౌంటీ , చుట్టూ 2.8 మిలియన్లు. [1]ఇది దక్షిణాన చెషైర్ ప్లెయిన్ , ఉత్తరం తూర్పున పెన్నైన్స్ పట్టణం. నగరానికి స్థానికంగా అధికార కేంధ్రం[2] మాంచెస్టర్ సిటీ కౌన్సిల్ ఉంది..మాంచెస్టర్ చరిత్రలో పౌర స్థావరములు మొదలైంది రోమన్ కోట మాముసియం లేదా మంకునియం నదుల కలిసే సమీపంలో ఒక ఇసుకరాతి కొండపైన పూర్వం 79 గురించి లో స్థాపించబడినది, మధ్య యుగాలలో మాంచెస్టర్‌గా మిగిలిపోయింది.మనోరియల్ టౌన్‌షిప్ , కానీ 19వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో "ఆశ్చర్యపరిచే స్థాయిలో" విస్తరించడం ప్రారంభించింది. మాంచెస్టర్ ప్రణాళికేతర పట్టణీకరణ పారిశ్రామిక విప్లవం సమయంలో వస్త్ర తయారీలో గొప్పగా చరిత్రలో నిలిచిపోయింది , దాని ఫలితంగా ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి పారిశ్రామిక నగరంగా అవతరించింది.  మాంచెస్టర్ [3]1853లో నగర హోదాను పొందింది. మాంచెస్టర్ షిప్ కెనాల్ 1894లో ప్రారంభించబడింది , మాంచెస్టర్ నౌకాశ్రయాన్ని సృష్టించి , నగరాన్ని నేరుగా పశ్చిమాన 36 మైళ్ళు (58 కిమీ) ఐరిష్ సముద్రంకి కలుపుతుంది. డీఇండస్ట్రియలైజేషన్ కారణంగా రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత దాని సంపద కరిగిపోయింది . IRA బాంబు దాడి తరువాత విజయవంతమైన పునరాభివృద్ధి తరువాత, మాంచెస్టర్ 2002 కామన్వెల్త్ గేమ్స్‌కు ఆతిథ్య నగరం .


నగరం దాని నిర్మాణం , సంస్కృతి , సంగీత ఎగుమతులు , మీడియా లింకులు , శాస్త్రీయ ఇంజనీరింగ్ అవుట్‌పుట్ , సామాజిక ప్రభావం , స్పోర్ట్స్ క్లబ్‌లు రవాణా కనెక్షన్‌లకు ప్రసిద్ధి చెందింది . మాంచెస్టర్ లివర్‌పూల్ రోడ్ రైల్వే స్టేషన్ ప్రపంచంలోనే మొదటి ఇంటర్-సిటీ ప్యాసింజర్ రైల్వే స్టేషన్. వద్ద మాంచెస్టర్ విశ్వవిద్యాలయం అతి ప్రాచీనమైనది.

వ్యుత్పత్తి శాస్త్రం మార్చు

మాంచెస్టర్ అనే పేరు నుండి ఉద్భవించినదే లాటిన్ పేరు మాముసియం లేదా దాని రూపాంతరం పేరు మాంచెస్టర్ నుండి ఉద్భవించే లాటిన్ పేరు మాముసియం లేదా దాని రూపాంతరం మంకునియం ఇప్పటికీ పౌరులు Mancunians గా సూచిస్తారు ( / m æ n k JU n నేను ə n / ). ఈ పేర్లు సాధారణంగా అసలు బ్రిటోనిక్ పేరు లాటినైజేషన్‌ను సూచిస్తాయని భావిస్తారు . ఈ పేరు సాధారణంగా ఆమోదించబడిన శబ్దవ్యుత్పత్తి శాస్త్రం ఏమిటంటే, ఇది బ్రిటోనిక్ * మామ్- (" రొమ్ము ", " రొమ్ము-వంటి కొండ " [4] నుండి వచ్చింది.  ఏది ఏమైనప్పటికీ, ఇది * మమ్మా ("తల్లి", స్థానిక నదీ దేవతని ఉద్దేశించి ) నుండి రావచ్చని ఇటీవలి రచనలు సూచిస్తున్నాయి . ఐరిష్‌లో మామ్ అంటే "రొమ్ము" వెల్ష్‌లో "తల్లి" వంటి ఇన్సులర్ సెల్టిక్ భాషలలో రెండు ఉపయోగాలు భద్రపరచబడ్డాయి .

ప్రారంభ చరిత్ర మార్చు

ఉత్తర ఇంగ్లాండ్ లో  ; ఇర్వెల్ నది ఒడ్డుకు ఎదురుగా, మాంచెస్టర్ కేథడ్రల్ ప్రస్తుతం ఉన్న ఇసుకరాయితో కూడిన ప్రదేశంలో వారికి బలమైన కోట ఉంది .వారి భూభాగం ఇప్పుడు సాల్ఫోర్డ్ స్ట్రెట్‌ఫోర్డ్ వంటి సారవంతమైన లోతట్టు ప్రాంతాలలో విస్తరించింది . 1వ శతాబ్దంలో బ్రిటన్‌ను రోమన్ ఆక్రమణ తరువాత , జనరల్ అగ్రికోలా దేవా విక్ట్రిక్స్‌లో రోమన్ ప్రయోజనాలను నిర్ధారించడానికి 79 సంవత్సరంలో మముసియం అనే కోటను నిర్మించాలని ఆదేశించాడు.( చెస్టర్ ) ఎబోరాకం ( యార్క్ ) బ్రిగాంటెస్ నుండి రక్షించబడ్డారు.[5] ఈ సమయం నుండి సెంట్రల్ మాంచెస్టర్ శాశ్వతంగా స్థిరపడింది. [6]కాజిల్‌ఫీల్డ్‌లో రోమన్ కోట చివరి వెర్షన్ పునాదుల స్థిరీకరించబడిన భాగం కనిపిస్తుంది . మాంచెస్టర్ రోమన్ నివాసం బహుశా 3వ శతాబ్దంలో ముగిసింది; 3వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నాటికి దాని పౌర నివాసం విడిచిపెట్టబడినట్లు కనిపిస్తుంది, అయితే ఈ కోట 3వ శతాబ్దం చివరి వరకు లేదా 4వ శతాబ్దం ప్రారంభం వరకు ఒక చిన్న దండుకు మద్దతునిచ్చి ఉండవచ్చు.  తరువాత రోమన్ ఉపసంహరణ సాక్సన్ గెలుపులో, 1066 తర్వాత నార్మన్ల రాకకు కొంతకాలం ముందు సెటిల్మెంట్ దృష్టి ఇర్వెల్ ఇర్క్ సంగమం వైపు మళ్లింది.  తదుపరి హ్యారీయింగ్ ఆఫ్ ది నార్త్‌లో చాలా విశాలమైన ప్రాంతం వృధా చేయబడింది .మాంచెస్టర్ 1282లో మార్కెట్‌ను కలిగి ఉన్నట్లు పేర్కొనబడింది.  14వ శతాబ్దంలో, మాంచెస్టర్ ఫ్లెమిష్ నేత కార్మికులను ప్రవాహాన్ని పొందింది , కొన్నిసార్లు ఈ ప్రాంతం వస్త్ర పరిశ్రమకు పునాదిగా పేరు పొందింది.  మాంచెస్టర్ ఉన్ని నార తయారీ వ్యాపారానికి ఒక ముఖ్యమైన కేంద్రంగా మారింది , దాదాపు 1540 నాటికి, జాన్ లేలాండ్ మాటల్లో, "అన్నింటిలో అత్యుత్తమమైన, ఉత్తమంగా నిర్మించబడిన, వేగవంతమైన అత్యధిక జనాభా కలిగిన పట్టణంగా మారింది. లాంక్షైర్."  లేలాండ్ మాంచెస్టర్‌లో కేథడ్రల్ చేతమ్ భవనాలు మాత్రమే ముఖ్యమైనవి.[7]

పారిశ్రామిక విప్లవం మార్చు

పారిశ్రామిక విప్లవం సమయంలో మాంచెస్టర్ వస్త్ర తయారీ కేంద్రాలలో ఒకటి . కాటన్ స్పిన్నింగ్‌లో ఎక్కువ భాగం దక్షిణ లంకాషైర్ ఉత్తర చెషైర్ పట్టణాలలో జరిగింది మాంచెస్టర్ ఒక సారి పత్తి ప్రాసెసింగ్‌లో అత్యంత ఉత్పాదక కేంద్రంగా ఉంది.

మాంచెస్టర్ పత్తి వస్తువులకు ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద మార్కెట్‌ప్లేస్‌గా ప్రసిద్ధి చెందింది[8]  విక్టోరియన్ శకంలో " కాటోనోపోలిస్ " "వేర్‌హౌస్ సిటీ" గా పిలువబడింది .  ఆస్ట్రేలియా, న్యూజిలాండ్ దక్షిణాఫ్రికాలో, "మాంచెస్టర్" అనే పదాన్ని ఇప్పటికీ గృహ నార కోసం ఉపయోగిస్తారు: షీట్లు, దిండు కేసులు, తువ్వాళ్లు మొదలైనవి.  [9]పారిశ్రామిక విప్లవం మాంచెస్టర్‌లో భారీ మార్పును తెచ్చిపెట్టింది.[10] మాంచెస్టర్ జనాభాలో పెరుగుదల.

మాంచెస్టర్ 19వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో "ఆశ్చర్యకరమైన వేగంతో" విస్తరించడం ప్రారంభించింది, ఎందుకంటే పారిశ్రామిక విప్లవం తీసుకువచ్చిన ప్రణాళిక లేని పట్టణీకరణ ప్రక్రియలో భాగంగా ప్రజలు స్కాట్లాండ్, వేల్స్, ఐర్లాండ్ ఇంగ్లాండ్‌లోని ఇతర ప్రాంతాల నుండి పని కోసం నగరానికి తరలి వచ్చారు .  ఇది అనేక రకాల పరిశ్రమలను అభివృద్ధి చేసింది, తద్వారా 1835 నాటికి "మాంచెస్టర్ ఎటువంటి సవాలు లేకుండా ప్రపంచంలోనే మొదటి గొప్ప పారిశ్రామిక నగరంగా మారింది."  ఇంజనీరింగ్ సంస్థలు మొదట్లో పత్తి వ్యాపారం కోసం యంత్రాలను తయారు చేశాయి, కానీ సాధారణ తయారీలో వైవిధ్యం చూపాయి. అదేవిధంగా, రసాయన పరిశ్రమ బ్లీచ్‌లు రంగులను ఉత్పత్తి చేయడం ద్వారా ప్రారంభమైంది, కానీ ఇతర ప్రాంతాలకు విస్తరించింది. బ్యాంకింగ్ బీమా వంటి ఆర్థిక సేవా పరిశ్రమల ద్వారా వాణిజ్యానికి మద్దతు లభించింది.

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత మార్చు

పత్తి ప్రాసెసింగ్ వర్తకం శతర్వాత కాలంలో పడిపోయింది, ఎక్స్ఛేంజ్ 1968లో మూసివేయబడింది. 1963 నాటికి మాంచెస్టర్ ఓడరేవు యు కె లో నే మూడవ అతిపెద్దది, 3,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులను కలిగి ఉంది, కానీ కాలువ పెరుగుతున్న ట్రాఫిక్ తో వాటిని నిర్వహించలేకపోయింది. పెద్ద కంటైనర్ నౌకలు వల్ల ట్రాఫిక్ క్షీణించింది 1982లో ఈ ఓడరేవు మూతపడింది.  1960ల నుండి భారీ పరిశ్రమ చతికిలపడింది. తిరోగమనంలో కి పోయింది, 1979 తర్వాత మార్గరెట్ థాచర్ ప్రభుత్వం అనుసరించిన ఆర్థిక విధానాల వల్ల బాగా దాని గుడ్ విల్ తగ్గిపోయింది .1961 1983 మధ్య మాంచెస్టర్ తయారీ రంగంలో పెద్ద ఎత్తున 150,000 ఉద్యోగాలను కోల్పోయింది.[11]

ప్రభుత్వం మార్చు

మాంచెస్టర్ నగరంను మాంచెస్టర్ సిటీ కౌన్సిలే పాలిస్తుంది . గ్రేటర్ మాంచెస్టర్ కంబైన్డ్ అథారిటీ , తో నేరుగా మేయర్ ఎన్నిక , గ్రేటర్ మాంచెస్టర్ పరిధి ఆధారంగా ఆర్థిక వ్యూహం రవాణా, ఇతర ప్రాంతాల్లో మధ్య, బాధ్యతా ఉంది. మాంచెస్టర్ 1995లో ప్రారంభమైనప్పటి నుండి ఇంగ్లీష్ కోర్ సిటీస్ గ్రూప్‌లో సభ్యునిగా ఉంది.[12]



1885లో, బ్రాడ్‌ఫోర్డ్ , హర్పుర్హే , రుషోల్మ్ మోస్ సైడ్ విథింగ్టన్ టౌన్‌షిప్‌ల భాగాలు మాంచెస్టర్ నగరంలో భాగమయ్యాయి. 1889లో, నగరం అనేక పెద్ద లంకాషైర్ పట్టణాల వలె ఒక కౌంటీ బరోగా మారింది , అందువల్ల లంకాషైర్ కౌంటీ కౌన్సిల్ ద్వారా పాలించబడలేదు . [13]1890 1933 మధ్య, లంకాషైర్ కౌంటీ కౌన్సిల్ ద్వారా నిర్వహించబడుతున్న నగరానికి మరిన్ని ప్రాంతాలు జోడించబడ్డాయి, వీటిలో బర్నేజ్ , చోర్ల్టన్-కమ్-హార్డీ , డిడ్స్‌బరీ , ఫాలోఫీల్డ్ , లెవెన్‌షుల్మే , లాంగ్‌సైట్ వంటి పూర్వ గ్రామాలున్నాయి, మాంచెస్టర్ నగరం గ్రేటర్ మాంచెస్టర్ మెట్రోపాలిటన్ కౌంటీకి చెందిన ఒక మెట్రోపాలిటన్ జిల్లాగా మారింది . ఆ సంవత్సరం, మాంచెస్టర్ విమానాశ్రయం ఉన్న గ్రామమైన రింగ్‌వే నగరానికి కలుపబడింది.

నవంబర్ 2014లో, గ్రేటర్ మాంచెస్టర్ నేరుగా ఎన్నికైన కొత్త మేయర్‌ పదవి స్వీకరిస్తారని ప్రకటించబడింది. మేయర్‌ కు ఆ ప్రాంతంలో ఆరోగ్యం, రవాణా, హౌసింగ్ పోలీసులపై ఆర్థిక నియంత్రణ ఉంటుంది. [14]ఆండీ బర్న్‌హామ్ 2017 లో గ్రేటర్ మాంచెస్టర్‌కి మొదటి మేయర్‌గా ఎన్నికయ్యారు .

గ్రీన్ బెల్ట్ మార్చు

మాంచెస్టర్ విస్తృత పరిసర కౌంటీలకు విస్తరించి ఉన్న గ్రీన్ బెల్ట్ ప్రాంతం మధ్యలో ఉంది . ఇది పట్టణ విస్తరణను చాలా తగ్గిస్తుంది , పరిసర ప్రాంతంలోని పట్టణాలు మరింత కలయిక నుండి నిరోధిస్తుంది, బయటి కమ్యూనిటీల గుర్తింపును రక్షిస్తుంది సమీపంలోని గ్రామీణ ప్రాంతాలను సంరక్షిస్తుంది. నిర్దేశిత ప్రాంతాలలో అనుచితమైన అభివృద్ధిని పరిమితం చేయడం అనుమతించబడిన భవనంపై కఠినమైన షరతులు విధించడం ద్వారా ఇది సాధ్యం అవుతుంది.[15]

అప్పటికే పట్టణ ఎక్కువగా విస్తరించి ఉండటం వల్ల, నగరం లోపల సురక్షితమైన గ్రీన్ బెల్ట్ ప్రాంతంలో పరిమితమైన భాగాలు కలిగి గ్రీన్ఫీల్డ్ బరో అంతటా, తక్కువ అభివృద్ధికి అవకాశాలు ఉన్నాయి. [16]క్లేటన్ వాలే , హీటన్ పార్క్ , తో పాటు కార్ల్టన్ నీరు పార్క్ కార్ల్టన్ వరుడి & ఐవీ గ్రీన్ ప్రకృతి రిజర్వ్ మెర్సీ నది చుట్టూ ఉన్న వరద మైదానం, అలాగే మాంచెస్టర్ విమానాశ్రయం చుట్టూ ఉన్న దక్షిణ ప్రాంతం.  గ్రీన్ బెల్ట్ లో మొదటిసారిగా 1961లో రూపొందించబడింది


మూలాలు మార్చు

  1. "Estimates of the population for the UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland - Office for National Statistics". www.ons.gov.uk. Retrieved 2021-11-29.
  2. "Estimates of the population for the UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland - Office for National Statistics". www.ons.gov.uk. Retrieved 2021-11-29.
  3.   https://en.wikipedia.org/wiki/ISBN_(identifier). వికీసోర్స్. 
  4. Mills, A. D. (2011-01-01). A Dictionary of British Place Names (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780199609086.001.0001/acref-9780199609086. ISBN 978-0-19-960908-6.
  5.   https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/1-85983-455-8. వికీసోర్స్. 
  6.   https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/0-19-516896-8. వికీసోర్స్. 
  7.   https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/1-86077-240-4. వికీసోర్స్. 
  8.   https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/1-85936-128-5. వికీసోర్స్. 
  9.   https://en.oxforddictionaries.com/definition/manchester. వికీసోర్స్. 
  10.   https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/0-7190-5606-3. వికీసోర్స్. 
  11.   https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/1-85936-128-5. వికీసోర్స్. 
  12.   https://web.archive.org/web/20070919035621/http://www.corecities.com/dev07/Introduction/about.html. వికీసోర్స్. 
  13.   https://web.archive.org/web/20110211203737/http://www.gmcro.co.uk/Guides/Gazeteer/gazzm2n.htm. వికీసోర్స్. 
  14.   https://www.theguardian.com/politics/2015/may/16/northern-powerhouse-perils-devolution-mixed-blessing. వికీసోర్స్. 
  15.   http://www.manchester.gov.uk/download/downloads/id/13853/manchester_airport_-_ldf_evidence_base_-_green_belt_review.pdf. వికీసోర్స్. 
  16.   http://www.manchester.gov.uk/blog/leadersblog/post/840/urban-density-v-suburban-sprawl. వికీసోర్స్.