ఆజాద్ హింద్ స్టాంపులు
ఆజాద్ హింద్ స్టాంపులు సుభాష్ చంద్రబోస్ నేతృత్వంలో స్వాతంత్ర్య భారతదేశ ప్రణాళికాబద్ధమైన ప్రభుత్వం కోసం సిద్ధం చేయబడినవి. కానీ ఇవి ఎప్పుడూ జారీ చేయబడలేదు. బెర్లిన్‌లోని ప్రభుత్వ ప్రింటింగ్ బ్యూరో అయిన రీచ్‌స్‌డ్రూకెరీలో ఇవి ముద్రించబడ్డాయి.[1]
చరిత్ర మార్చు
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో జపాన్ మద్దతుతో స్వాతంత్ర్య భారతదేశ తాత్కాలిక ప్రభుత్వాన్ని సుభాష్ చంద్రబోస్ స్థాపించారు. ఈ ప్రభుత్వం కోసం, నాజీ జర్మనీలో తయారు చేయబడిన స్టాంపులు ప్రణాళిక చేయబడ్డాయి. 1943 ప్రారంభంలో బోస్ బెర్లిన్‌లో ఉన్నప్పుడు స్వయంగా స్టాంపులను ఏర్పాటు చేశాడు.[2]
స్టాంపుల వివరాలు మార్చు
| స్టాంపు సంఖ్య. | స్టాంపు | విలువ | రంగు | వివరణ |
|---|---|---|---|---|
| I |  |
1+1 Anna | Dark brown | Sikh with a German MG 34 machine gun |
| II |  |
2+2 Annas | Crimson | Ploughing farmer in front of a mountainous landscape. In front of it a plough and sheaves |
| III |  |
2½+2½ Annas | Dark blue | Indian woman at a spinning wheel |
| IV |  |
3+3 Annas | Red | Nurse with a wounded man |
| V |  |
8+12 Annas | Blue-violet | Broken chain and daggers in front of a map of British India |
| VI |  |
12 Annas + 1 rupee | Lilac purpur | Broken chain and daggers in front of a map of British India |
| VIII |  |
½ Anna | Dark yellow-green | For the Andaman and Nicobar Islands without surcharge: Ploughing farmer in front of a mountainous landscape. In front of it a plough and sheaves |
| IX |  |
1 Anna | Lilac red | For the Andaman and Nicobar Islands without surcharge: Ploughing farmer in front of a mountainous landscape. In front of it a plough and sheaves |
| X |  |
2½ Annas | Orange red | For the Andaman and Nicobar Islands without surcharge: Indian woman at a spinning wheel |
| VII a |  |
1+2 rupees | Black/Orange/Emerald green | Three Indian soldiers flying the flag of "Free India", framed by two daggers. There are variants in black and black/orange as well as proofs |
స్టాంప్‌లను గ్రాఫిక్ ఆర్టిస్ట్ దంపతులు వెర్నర్, మరియా వాన్ ఆక్స్టర్-హ్యూడ్‌లాయ్ డిజైన్ చేశారు, వీరు రీచ్‌పోస్ట్ కోసం, తరువాత 1925, 1949 మధ్య డ్యూయిష్ పోస్ట్ కోసం అనేక స్టాంపులను రూపొందించారు. ఫిలాటలీ స్పెషలిస్ట్ డేవ్ రిప్లీ ప్రకారం, 1+2 రూపాయల స్టాంప్ భారతదేశంలో ప్రసిద్ధి చెందిన సుఖ్‌దేవ్ థాపర్, భగత్ సింగ్ స్టాండర్డ్ బేరర్, శివరామ్ రాజ్ గురు అనే ముగ్గురు స్వాతంత్ర్య సమరయోధులను సూచిస్తుంది. వారిని 23, మార్చి,1931 న బ్రిటిష్ అధికారులు ఉరితీశారు. ప్రతి స్టాంపు ఒక మిలియన్ కాపీలు ముద్రించబడ్డాయి. ఇవి మూడు విభిన్న రకాలుగా ఉన్నాయి. వీటిని మల్టీకలర్ ప్రింట్‌లో తయారు చేయబడిన కారణంగా, అసంపూర్తిగా ఉన్న వేరియంట్‌లు తర్వాత కనుగొనబడ్డాయి.[3]
ప్రచురణ మార్చు
ఆజాద్ హింద్ స్టాంపులు "నేషనల్స్ ఇండియన్" ("నేషనల్ ఇండియా") క్రింద మైఖేల్ జర్మనీ కేటలాగ్‌లో జాబితా చేయబడ్డాయి. వీటిని I నుండి X అనే రోమన్ అంకెలతో గుర్తించారు. VII వ స్టాంపును (1+2 రూపాయలు) a, b, c రకాలుగా విభజించారు.[4]
ఇండియన్ పోస్ట్, ఆజాద్-హింద్ స్టాంపులను భారతదేశ స్వాతంత్ర్య పోరాటం తర్వాత భారతదేశ తపాలా బిళ్లల పేరుతో ప్రచురించింది.[5]
ప్రదర్శన మార్చు
2016 లో, కటక్ లోని నేతాజీ బర్త్ ప్లేస్ మ్యూజియం ఒక బ్రోచర్‌ను ప్రచురించింది, ఇందులో ఇతర విషయాలతోపాటు, "ఉచిత వ్యాఖ్యానం" అనే విభాగంలో ఆజాద్ హింద్ స్టాంపులు ప్రదర్శించబడ్డాయి. అక్కడి గదులలో నిజమైన స్టాంపులు కూడా ప్రదర్శించబడ్డాయి.[6]
మూలాలు మార్చు
- ↑ Andrew Freeston: The Azad Hind and Chalo Delhi Stamps of the Indian Legion and Indian National Army of Subhas Chandra Bose 1941–1945. Waikawa Beach, New Zealand: 1999, p. 9.
- ↑ *"Barth Healey: Pastimes;stamps". nytimes.com. Retrieved 2020-04-17.
- ↑ *"S. THEODORE BASKARAN: Footprints of history". thehindu.com. Retrieved 2020-04-17.
- ↑ Sharma, Vikash (7 January 2016). "Rare Netaji photos in booklet". The Telegraph. India. Retrieved 17 April 2020.
- ↑ *"Todywalla auctions". stampcircuit.com. Retrieved 2020-04-17.
- ↑ *"S. THEODORE BASKARAN: Footprints of history". thehindu.com. Retrieved 2020-04-17.