ప్రధాన మెనూను తెరువు
వికీపీడియా

టేనస్సీ

యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికాలోని ఒక రాష్ట్రాం

మూస:US state

Tennessee State symbols
Flag of Tennessee.svg
The Flag of Tennessee.
250px
The Seal of Tennessee.
Animate insignia
Amphibian Salamander
Bird(s) Mockingbird
Fish Channel Catfish
Bass
Flower(s) Iris
Insect Honeybee
Reptile Eastern Box Turtle
Tree Tulip Poplar
Inanimate insignia
Gemstone Tennessee River Pearl
Rock Limestone
Song(s) 7 Songs
Tartan Tennessee State Tartan
Route marker(s)
[[File:|125px|Tennessee Route Marker]]
State Quarter
Quarter of Tennessee
Released in 2002
Lists of United States state insignia

టేనస్సీ అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో ఆగ్నేయ సంయుక్త రాష్ట్రాలలో ఉంది. ఇది 6,214,888 జనాభా కలిగి దేశంలో జనాభా లెక్కల ప్రకారం 17 వ స్థానంలో ఉంది. ఇంకా 42,169 square miles (109,220 kమీ2)వైశాల్యం ప్రకారం మొత్తం భౌగోళిక విస్తీర్ణం[1] లో 36 వది. టేనస్సీ ఉత్తరానికి కెంటక్కీ మరియు వర్జీనియా, తూర్పునకు ఉత్తర కెరొలినా, దక్షిణంగా జార్జియా, అలబామా, మరియు మిస్సిస్సిప్పి, ఇంకా పడమర దిశలో ఆర్కాన్సాస్, మిస్సోరి లను కలిగి ఉంది. అప్పలచియన్ పర్వతాలు తూర్పు భాగంలోనూ, మిస్సిస్సిప్పి నది పడమటి సరిహద్దు లోనూ ఉన్నాయి. టేనస్సీ యొక్క రాజధాని మరియు రెండవ విశాలమైన పట్టణం నష్విల్లె. దీని జనాభా 626,144.[2] రాష్ట్రం లో అతి విశాలమైన పట్టణం మెంఫిస్. దీని జనాభా 670,902.[3] నష్విల్లె 1,521,437[4] జనాభాతో రాష్ట్రంలోనే అతి విశాలమైన ప్రధాన నగర వైశాల్యాన్ని కలిగి ఉంది.

టేనస్సీ రాష్ట్రం 1772 సరిహద్దు ఒడంబడిక ప్రకారం ఏర్పడిన వటూగా సంఘం నుండి ఉద్భవించింది. సాధారణంగా [5] అప్పలచియన్ పర్వతాలకు పడమరగా ఏర్పడిన మొదటి రాజ్యాంగ ప్రభుత్వంగా పరిగణింపబడుతోంది. ఇప్పటి టేనస్సీ మొదట ఉత్తర కెరొలినా లోనూ, తరువాత నైరుతి ప్రాంతం లోనూ ఉండేది. టేనస్సీ సంఘం యొక్క 16 వ రాష్ట్రంగా 1796 జూన్ 1 న అనుమతించబడింది. 19 వ శతాబ్దపు ప్రారంభంలో టేనస్సీ అమెరికా చరిత్రలో ఎంతో ప్రముఖ రాజకీయవేత్తలైన డేవీ క్రాకేట్, ఆండ్రూ జాక్సన్, మరియు శాం హాస్టన్ లకు నివాస స్థానంగా ఉండేది. 1861 లో సంయుక్త రాష్ట్రాల పౌర యుద్ధం మొదలైనపుడు టేనస్సీ సంఘంలో నుండి విడివడి కాన్ ఫెడేరసీ లో చేరిన చివరి రాష్ట్రమే కాక, తిరిగి సంఘంలోకి అనుమతించబడిన మొదటిది కూడా.[6] టేనస్సీ మరే ఇతర రాష్ట్రంకన్నా ఎక్కువ మంది సైనికులను కాన్ ఫెడేరేట్ సైన్యానికి, మరే ఇతర దక్షిణాది రాష్ట్రంకన్నా ఎక్కువ మంది సైనికులను సంఘం యొక్క సైన్యానికి సమర్పించింది.[6] 1866 లో పులస్కి లో కూ క్లక్స్ క్లాన్ ఆవిర్భావం నుండి 1968 లో మెంఫిస్ లో మార్టిన్ లూథర్ కింగ్ హత్య వరకూ, టేనస్సీ దేశం లోనే దారుణమైన కొన్ని జాతి వైషమ్యాలను చవిచూసింది. 20 వ శతాబ్దం లో టేనస్సీ అప్పుడప్పుడు టేనస్సీ వేలీ అథారిటీ వంటి సంయుక్త సంఘాల సాయంతో వ్యవసాయ ఆర్ధిక వ్యవస్థ నుండి మరింత విస్తృతమైన ఆర్ధిక వ్యవస్థగా పరిణతి చెందింది. 1940 ల ప్రారంభంలో టేనస్సీ లోని ఓక్ రిడ్జ్ ప్రపంచం లోనే మొట్ట మొదటి అణు బాంబుని తయారు చేసేందుకు దోహద పడే యురేనియం సంపద పెంచే సౌకర్యాల కోసం ఏర్పడిన మన్ హట్టన్ ప్రాజెక్ట్కు నిలయం అయింది.

రాక్ అండ్ రోల్ మరియు ప్రారంభ బ్లూ మ్యూసిక్ ల అభివృధ్హి లో టేనస్సీ ఎంతో కీలక పాత్ర పోషించింది. 1909 ప్రాంతాల లోనే W C హేండీ వంటి సంగీతకారులు అక్కడి క్లబ్ లలో వాయించడం వలన మెంఫిస్ లోని బీలే స్ట్రీట్ని చాలా మంది బ్లూస్ యొక్క జన్మ స్థానంగా భావిస్తారు.[7] ఎల్విస్ ప్రేస్లీ, జానీ కాష్, కార్ల్ పెర్కిన్స్, జెర్రీ లీ లూయిస్, రాయ్ ఆర్బిసన్, మరియు చార్లీ రిచ్ వంటి సంగీత కారులు తమ రికార్డింగ్ కెరీర్ లను ప్రారంభించిన సన్ రికార్డు లకు సైతం మెంఫిస్ జన్మ స్థలంగా ఉండి 1950 లలో రాక్ అండ్ రోల్ రూపు దిద్దుకోవడంలో దోహద పడింది.[8] బ్రిస్టల్ లో 1927 విక్టర్ రికార్డింగ్ సభలు సాధారణంగా గ్రామీణ సంగీత శైలిని ప్రారంభించినట్టూ ప్రతీతి.[9] 1930 లలో గ్రాండ్ ఓల్ ఓప్రీ యొక్క వృద్ధి నష్విల్లెని గ్రామీణ సంగీత రికార్డింగ్ పరిశ్రమకు కేంద్రంగా నిలిపాయి.[10]

టేనస్సీ లోని ప్రధాన పరిశ్రమలు వ్యవసాయం, వస్తు ఉత్పత్తి, మరియు పర్యాటక శాఖ. పొగాకు, ప్రత్తి, మరియు సోయ్ బీన్స్ రాష్ట్రం లోని ప్రాథమిక వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు[11], ఇంకా ముఖ్యమైన ఎగుమతి ఉత్పత్తులు రసాయనాలు, రవాణా సాధనాలు మరియు విద్యుత్తు సాధనాలు.[12] దేశంలో అత్యధికంగా సందర్శించ బడే జాతీయ ఉద్యాన వనమైన 'ది గ్రేట్ స్మోకీ మౌంటైన్స్ నేషనల్ పార్క్' రాష్ట్రం యొక్క తూర్పు భాగంలో ఉంది.[13] అప్పలచియన్ ట్రయల్ యొక్క ఒక భాగం దాదాపు టేనస్సీ - ఉత్తర కెరొలినా సరిహద్దును అనుసరిస్తుంది. ఇతర ప్రధాన సందర్శక కేంద్రాలు మెంఫిస్ లోని ఎల్విస్ ప్రేస్లీకి చెందినా గ్రేస్ ల్యాండ్ మరియు చట్టనూగా లోని టేనస్సీ అక్వేరియం.

విషయ సూచిక

భౌగోళిక స్థితిసవరించు

టేనస్సీ సరిహద్దుల్లో ఎనిమిది ఇతర రాష్ట్రాలు ఉన్నాయి. ఉత్తరానికి కెంటక్కీ మరియు వర్జీనియా, తూర్పునకు ఉత్తర కెరొలినా, దక్షిణంగా జార్జియా, అలబామా, మరియు మిస్సిస్సిప్పి, ఇంకా పడమర దిశలో ఆర్కాన్సాస్, మిస్సిస్సిప్పి నది మీది మిస్సోరి. టేనస్సీ నది రాష్ట్రాన్ని మూడుగా విభజిస్తుంది. 6,643 అడుగుల (2,025 మీ) వద్ద రాష్ట్రంలోని ఎత్తైన ప్రదేశం క్లింగ్ మాన్స్ డోమ్.[14] టేనస్సీ యొక్క తూర్పు సరిహద్దులోని క్లింగ్ మాన్స్ డోమ్ అప్పలచియన్ ట్రయల్ లోని అతి ఎత్తైన ప్రదేశం. టేనస్సీ మరియు ఉత్తర కెరొలినాల సరిహద్దు రేఖ శిఖరం గుండా వెళుతుంది. మిస్సిస్సిప్పి సరిహద్దు రేఖ వద్ద మిస్సిస్సిప్పి నది అతి లోతైన ప్రదేశం. రాష్ట్రం యొక్క భౌగోళిక కేంద్రం మార్ ఫ్రీస్ బోరో లో ఉంది.

టేనస్సీ రాష్ట్రం భౌగోళికంగానూ మరియు రాజ్యాంగానికి సంబంధించి మూడు గ్రాండ్ డివిజన్లుగా విభజించ బడింది: తూర్పు టేనస్సీ, మధ్య టేనస్సీ, మరియు పడమటి టేనస్సీ. టేనస్సీ లో ఆరు ప్రధాన భౌతిక భాగాలు ఉన్నవి: బ్లూ రిడ్జ్, అప్పలచియన్ రిడ్జ్ మరియు వేలీ రీజియన్, కంబర్లాండ్ ప్లేటో, హై ల్యాండ్ రిం, నష్విల్లె బేసిన్, చివరగా గల్ఫ్ కోస్టల్ ప్లెయిన్. ఇప్పటి వరకూ గుర్తింపబడిన 8,350 గుహలతో టేనస్సీ సంయుక్త రాష్ట్రాల లోనే అత్యధిక గుహలను కలిగి ఉంది.

తూర్పు టేనస్సీసవరించు

 
తూర్పు టేనస్సీని చూపిస్తున్న టేనస్సీ చిత్ర పటం

బ్లూ రిడ్జ్ ఉత్తర కెరొలినా సరిహద్దు లోని టేనస్సీ యొక్క తూర్పు అంచులో ఉంది. టేనస్సీ యొక్క ఈ ప్రాంతం ఎత్తైన పర్వతాల తోనూ, పడమటి బ్లూ రిడ్జ్ పర్వతాల ఎగుడు దిగుడు ప్రదేశాల తోనూ నిండి ఉంది. ఇవి ఇంకా గ్రేట్ స్మోకీ పర్వతాలు, బాల్డ్ పర్వతాలు, యూనికోయ్ పర్వతాలు, ఉనక పర్వతాలు మరియు రాన్ హై ల్యాండ్ లు, మరియు ఐరన్ పర్వతాలనే శ్రేణులుగా విభజించబడి ఉన్నాయి. బ్లూ రిడ్జ్ ప్రాంతం యొక్క సగటు ఎత్తు సముద్ర మట్టానికి 5,000 అడుగులు (1,500 మీ). రాష్ట్రం లోని అతి ఎత్తైన ప్రదేశమైన క్లింగ్ మాన్స్ డోమ్ ఈ ప్రాంతం లోనే ఉంది. బ్లూ రిడ్జ్ ప్రాంతం ఎప్పుడూ అతి తక్కువ జన సాంద్రత కలిగి ఉండేది. ప్రస్తుతం చెరోకీ జాతీయ అటవి, గ్రేట్ స్మోకీ పర్వతాల జాతీయ ఉద్యాన వనం, మరియు ఎన్నో సంఘటిత ఎడారి ప్రాంతాలు, ఇతర రాష్ట్రీయ ఉద్యాన వనాల ద్వారా రక్షింపబడి ఉంది.

బ్లూ రిడ్జ్ నుండి సుమారు 55 మైళ్ళు (88 కిమీ) పడమటి వైపు విస్తరించినది రిడ్జ్ మరియు వేలీ ప్రాంతం. ఇందులోనే టేనస్సీ లోయ లో టేనస్సీ నదికి ఎన్నో ఉపనదులు తోడవుతాయి. టేనస్సీ లోని ఈ ప్రాంతం సస్య శ్యామలమైన లోయ లతో నిండి ఉంది. అవి చెట్లు నిండిన బేస్ పర్వతం, క్లిన్చ్ పర్వతాల చే విడదీయబడి ఉంటాయి. టేనస్సీ లోయ యొక్క పడమటి భాగం లో లోతు మరింత విశాలమై, శిఖరాగ్రాలు చిన్నవిగా ఉండడంతో దీనిని గ్రేట్ వేలీ అని పిలుస్తారు. ఈ లోయలో ఎన్నో పట్టణాలు, మరియు ఈ ప్రాంతపు మూడింట రెండు అభివృద్ధి చెందినా ప్రాంతాలు, 3 వ అతి పెద్ద పట్టణం నాక్స్ విల్లె, 4 వ అతి పెద్ద పట్టణం చట్టనూగా ఉన్నాయి.

మధ్య టేనస్సీసవరించు

 
మధ్య టేనస్సీని చూపిస్తున్న టేనస్సీ చిత్ర పటం

తూర్పు టేనస్సీకి పడమటి దిశగా కబర్లాండ్ ప్లేటో ఉంది. ఈ ప్రాంతం లోతైన loyalaచదునైన ఉపరితలాలు కలిగిన పర్వతాలతో కంబర్లాండ్ ప్లేటో యొక్క ఎత్తు సముద్ర మట్టానికి 1,500 నుండి 1,800 అడుగుల (450 నుండి 550 మీ) వరకూ ఉంటుంది. కంబర్లాండ్ ప్లేటోకి పడమటి దిశగా నష్విల్లె బేసిన్ను చుట్టుముట్టిన ఎత్తైన చదును ప్రదేశం హై ల్యాండ్ రిమ్ ఉంది. పొగాకు ఉత్పత్తికి ప్రసిద్ధి చెందినా హై ల్యాండ్ రిమ్ యొక్క ఉత్తర భాగాన్ని పెన్నీరాయాల్ ప్లేటో అని కూడా అంటారు. ఇది ప్రాథమికంగా నైరుతి కెంటక్కీలో ఉంది. నష్విల్లె బేసిన్ సస్య శ్యామలమైన పంటల గ్రామాలకీ మరియు సహజ జంతు ప్రాణి కోటికీ ఆలవాలమై ఉంది.

1700 ల చివరిలోనూ, 1800 ల ప్రారంభంలోనూ అప్పలచియన్ లను దాటి వచ్చే వలస ప్రజలకు మధ్య టేనస్సీ సాధారణ మజిలీగా ఉండేది. మధ్య టేనస్సీని క్రింది మిస్సిస్సిప్పి నదీ పట్టణమైన నాచేజ్తో కలిపే నాచేజ్ ట్రేస్ అనబడే ముఖ్యమైన వాణిజ్య మార్గం మొదటగా స్థానిక అమెరికన్లచే వాడబడింది. ప్రస్తుతం నాచేజ్ ట్రేస్ మార్గం నాచేజ్ ట్రేస్ పార్క్ వేగా పిలువబడే అందమైన రహదారి.

చివరకు మిగిలిన పెద్ద అమెరికన్ చెస్ట్ నట్ చెట్లలో కొన్ని ఇప్పటికీ ఈ ప్రాంతంలో పెరుగుతూ, బ్లైట్ వ్యాధి నిరోధక చెట్లను ఉత్పత్తి చేయడంలో ఉపయోగ పడుతున్నాయి.

పశ్చిమ టేనస్సీసవరించు

 
పశ్చిమ టేనస్సీని చూపిస్తున్న టేనస్సీ చిత్ర పటం

హై ల్యాండ్ రిమ్ మరియు నష్విల్లె బేసిన్ లకు పడమటి దిశగా ఉన్నది గల్ఫ్ కోస్టల్ ప్లెయిన్. ఇందులోనే మిస్సిస్సిప్పి అఖాతం కూడా ఉంది. గల్ఫ్ కోస్టల్ ప్లెయిన్ విస్తీర్ణం కొద్దీ టేనస్సీ లోని అతి పెద్ద భూభాగం. గల్ఫ్ ఆఫ్ మెక్సికో లో మొదలై దక్షిణ ఇల్లినాయిస్ వరకూ ఉత్తరం వైపు వ్యాపించిన విశాలమైన భౌగోళిక భూ భాగం లోని ప్రదేశమే ఇది. టేనస్సీ లో గల్ఫ్ కోస్టల్ ప్లెయిన్ తూర్పున టేనస్సీ నది నుండి పడమటి వైపు మిస్సిస్సిప్పి నది వరకూ మూడు భాగాలుగా విభజించబడి ఉంది. పూర్తిగా తూర్పు భాగం దాదాపు 10 మైళ్ళు (16 కిమీ) వెడల్పుతో టేనస్సీ నది పడమటి ఒడ్డు పొడవునా ఉన్న కొండ ప్రదేశం. ఈ సన్నని భూ భాగానికి పశ్చిమం వైపు మెంఫిస్ దాకా వ్యాపించిన కొండలు, ప్రవాహాలతో కూడిన విశాలమైన ప్రదేశం ఉంది. దీనిని టేనస్సీ బాటంస్ లేదా క్రింది భూభాగం అంటారు. మెంఫిస్ లో టేనస్సీ బాటంస్ మిస్సిస్సిప్పి నది కన్నా ఎత్తైనవిగా ఉంటాయి. టేనస్సీ బాటంస్ కు పడమటి దిశగా ౩౦౦ అడుగుల (90 మీ) ఈ లోతట్టు ప్రాంతాలు, వరద, నీటి ప్రాంతాలు కొన్ని సార్లు డెల్టా ప్రాంతంగా పిలువబడతాయి.

1818 చిక్కాసా సెషన్ లో, చిక్కాసాలు టేనస్సీ నది, మిస్సిస్సిప్పి నదుల మధ్య ప్రాంతాన్ని వదిలివేసే వరకూ చాలా పడమటి టేనస్సీ ప్రాంతం ఇండియన్ భాగంగానే ఉండేది. ప్రస్తుతం కెంటక్కీ లోని చిక్కాసా సెషన్ భాగాన్ని జాక్సన్ పర్చేస్ అంటారు.

ప్రభుత్వ భూములుసవరించు

 
గ్రేట్ స్మోకీ పర్వతాల జాతీయ ఉద్యానవనం లోని మౌంట్ లే కాంటే పై నుండి దృశ్యం

జాతీయ పార్క్ సేవ యొక్క నియంత్రణ మరియు నిర్వహణ క్రిందకి వచ్చే ప్రాంతాలు ఈ క్రింది వాటిని కలిగి ఉంటాయి:

132,000 ఎకరాలు (534 చ.కిమీ.) ఆక్రమించిన యాభై-నాలుగు రాష్ట్ర ఉద్యాన వనాలు, గ్రేట్ స్మోకీ మౌన్ టేయిన్స్ జాతీయ ఉద్యాన వనం, చెరోకీ జాతీయ అటవీ, మరియు కంబర్లాండ్ గ్యాప్ జాతీయ చారిత్రక ఉద్యానవనం అనేవి టేనస్సీలోనే ఉన్నాయి. సహజంగా ఒక భూకంపం ద్వారా ఏర్పడిన రీల్ ఫుట్ లేక్ని ఆటగాళ్ళు మరియు సందర్శకులు ఎంతో అభిమానిస్తారు. ఒకప్పటి దట్టమైన అడవి యొక్క మోడులు మరియు ఇతర అవశేషాలు, తామర పుష్పాలతో కూడిన తక్కువ లోతైన జలాలు, ఈ సరస్సుకి ఎంతో అందాన్ని ఇస్తాయి.

శీతోష్ణస్థితిసవరించు

చాలా వరకూ రాష్ట్రంలో గాలిలో తేమ కలిగిన, ఉష్ణ మండల వాతావరణం ఉంటుంది. అప్పలచియన్ లలో కొన్ని ఎత్తైన ప్రదేశాలలో మాత్రం చల్లటి ఉష్ణోగ్రతల వలన పర్వత శీతోష్ణ పరిస్తితులు లేదా తేమ కలిగిన ఖండ వాతావరణం ఉంటాయి.[15] తెనస్సీ వాతావరణం చాలా వరకూ గల్ఫ్ ఆఫ్ మెక్సికో పై ఆధార పడుతుంది. దక్షిణం నుండి వీచే గాలులు రాష్ట్రం యొక్క వార్షిక వర్ష పాతాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి. సాధారణంగా, రాష్ట్రంలో వేడి వేసవి కాలం మరియు సాధారణం నుండి చల్లటి శీతాకాలం ఉండినా, సంవత్సరం మొత్తం ఎక్కువ వర్ష పాతం ఉంటుంది. సగటున రాష్ట్రంలో 50 ఇంచ్ (130 సె. మీ.) వర్షపాతం ఉంటుంది. హిమపాతం పశ్చిమ టేనస్సీలో 5 ఇంచ్ (13 సె.మీ.)నుండి తూర్పు టేనస్సీలోని ఎత్తైన పర్వతాలలో 16 ఇంచ్ (41 సె.మీ.) వరకూ ఉంటుంది.[16]

రాష్ట్రంలో వేసవి కాలం సాధారణంగా వేడిగానూ, గాలిలో తేమ తోనూ ఉంటుంది. చాలా వరకూ రాష్ట్రంలో వేసవి కాలంలో 90 డిగ్రీల ఫారెన్ హీట్ (32 డిగ్రీల సెల్సియస్) ఉష్ణోగ్రత ఉంటుంది. తూర్పు టేనస్సీ లో వేసవి రాత్రులు చల్లగా ఉంటాయి. శీతా కాలాలు కొంచెం నుండి చల్లగా ఉండి, ఎత్తైన ప్రదేశాలలో మరింత చల్లగా ఉంటాయి. సాధారణంగా, అతి ఎత్తైన పర్వతాల చుట్టూ పక్కల ప్రదేశాలలో సగటు రాత్రి ఉష్ణోగ్రతలు రాష్ట్రంలో ఎంతో వరకూ దాదాపు ఘనీభవింప చేసేలా ఉంటాయి.

రాష్ట్రం ఏ గాలి తుఫాను యొక్క ప్రత్యక్ష ఫలితం చవిచూడనంతగా సముద్రపు ఒడ్డు నుండి దూరంగా ఉన్నా, రాష్ట్రం యొక్క భౌగోళిక ఉనికి ఉష్ణ మండల తుఫానుల అవశేషాల తాకిడికి గురయ్యే అవకాశం కల్పిస్తూ ఉంటుంది. అవి భూ ప్రదేశం పై బలహీనపడి విశేషమైన వర్షపాతాన్ని కలిగిస్తాయి, అటువంటిదే 1982 లో వచ్చిన ట్రాపికల్ స్టార్మ్ క్రిస్.[17] రాష్ట్రంలో సగటున సంవత్సరానికి 50 రోజుల పాటు ఉరుములతో కూడిన తుఫానులు సంభవిస్తూ ఉంటాయి, ఇందులో కొన్ని ఎంతో తీవ్రంగా కూడా ఉంటాయి. రాష్ట్రం మొత్తం మీద పెను తుఫానులు సంభవించ వచ్చు. కానీ పశ్చిమ మరియు మధ్య టేనస్సీ లలో వీటి ప్రభావం ఎక్కువగా ఉంటుంది.[18] సగటున రాష్ట్రంలో సంవత్సరానికి 15 పెను తుఫానులు సంభవిస్తాయి.[19] టేనస్సీలో పెను తుఫానులు తీవ్రంగా ఉండవచ్చు, ముఖ్యంగా టేనస్సీ దేశంలోనే అత్యధిక శాతం జన జష్టాన్ని కలుగజేసే పెను తుఫానులకు గురవుతూ ఉంటుంది.[20] శీతల తుఫానులు అరుదైన సమస్యే అయినా, హిమ తుఫానులు తరచుగా సంభవిస్తూ ఉంటాయి. రాష్ట్రంలోని భాగాలలో, ప్రత్యేకంగా స్మోకీ పర్వతాలలో మంచు శాశ్వత సమస్య.

వివిధ టేనస్సీ పట్టణాలలో నెలసరి సాధారణ ఎక్కువ మరియు తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు (F)[21]
నగరం జనవరి ఫిబ్రవరి మార్చి ఏప్రిల్ మే జూన్ జూలై ఆగస్టు సెప్టెంబరు అక్టోబరు నవంబరు డిసెంబరు
చట్టనూగా 49/30 54/33 63/40 72/47 79/56 86/65 90/69 89/68 82/62 72/48 61/40 52/33
నొక్స్విల్లె 47/30 52/33 61/40 71/48 78/57 85/65 88/69 87/68 81/62 71/50 60/41 50/34
మెంఫిస్ 49/31 55/36 63/44 72/52 80/61 89/69 92/73 91/71 85/64 75/52 62/43 52/34
నష్విల్లె 46/28 52/31 61/39 70/47 78/57 85/65 89/70 88/68 82/61 71/49 59/40 49/32
ఓక్ రిడ్జ్ 46/27 52/30 61/37 71/44 78/53 85/62 88/66 87/65 81/59 71/46 59/36 49/30

చరిత్రసవరించు

ప్రారంభ చరిత్రసవరించు

 
మిస్సిస్సిప్పి కాలపు చిత్రకళ, సముద్రపు గవ్వల నుండి చెక్కినది, మధ్య టేనస్సీ లో గుర్తించ బడింది.

ప్రస్తుతం టేనస్సీగా పిలువబడే ప్రాంతం 12,000 సంవత్సరాల క్రితం పాలియో-ఇండియన్ లకు నివాస స్థానంగా ఉండేది.[22] ఈ ప్రాంతం లో మొదటి నివాసాలకీ యూరోపియన్ సంబంధాల సమయానికీ మధ్య నివసించిన సంస్కృతి సమూహాల పేర్లు తెలియక పోయినా, ఎన్నో విభిన్న సంస్కృతి కాలాలు పురాతత్త్వ శాస్త్రజ్ఞులు గుర్తించారు. ఇవి ఆర్కిక్ (క్రీ.పూ. 800-1000), వుడ్ ల్యాండ్ (క్రీ.పూ.1000-క్రీ.శ.1000) మరియు మిస్సిస్సిప్పియాన్ (క్రీ.శ. 1000-1600). వీటి ముఖ్య లక్షణాలు నది యొక్క మొదటి ప్రవాహాలకు చెరోకీల వలసకు మునుపు టేనస్సీ నదీ లోయలో నివసించిన ముస్కోగీ ప్రజల సంస్కృతికి దారి తీసాయి.

ప్రస్తుతం టేనస్సీగా పిలువబడే ప్రాంతానికి మొదటగా గుర్తింపబడిన యూరోపియన్ యాత్రలు మూడు. అవి స్పెయిన్ దేశానికి చెందిన అన్వేషకుల నాయకత్వంలో జరిగాయి, 1540 లో హేర్నాందో దే సోటో, 1559 లో ట్రిస్తాన్ దే లూనా, 1567 లో జువాన్ పార్డో. పార్డో "తానస్కీ" అన్న స్థానిక ఇండియన్ గ్రామం పేరుని పొందు పరచాడు, అదే ఇప్పటి రాష్ట్ర నామ దేయంగా పరిణతి చెందింది. అప్పట్లో టేనస్సీ ముస్కోగీ మరియు యూచి తెగల ప్రజలకు నివాసంగా ఉండేది. బహుశా యూరోపియన్ వ్యాధులు స్థానిక తెగలను నిర్మూలించడం వలన ఏర్పడిన జనాభా శూన్యం తోనూ, ఉత్తరాదిన పెరుగుతున్న యూరోపియన్ జనాభా వలననూ, చెరోకీ ప్రస్తుతం వర్జీనియాగా పిలువబడే ప్రాంతం నుండి దక్షిణానికి మారింది. యూరోపియన్ ఆక్రమణలు పెరిగే కొద్దీ, ముస్కోగీ మరియు యూచి తెగల ప్రజలు, చిక్కాసా, చొక్తా వంటి స్థానిక జనాభా బలవంతంగా దక్షిణానికీ పశ్చిమానికీ వెళ్ళవలసి వచ్చింది.

 
ఫోర్ట్ లూదోన్, టేనస్సీ లోని మొట్టమొదటి బ్రిటిష్ స్తావరపు పునర్నిర్మాణం

ప్రస్తుత టేనస్సీ లో మొట్ట మొదటి బ్రిటిష్ స్థావరం ఇప్పటి వోనోర్ సమీపం లోని ఫోర్ట్ లోదోన్. ఫోర్ట్ లోదోన్ అప్పటి వరకూ బ్రిటిష్ స్థావరాలలో పశ్చిమానికి చిట్ట చివరిది. కోట నిర్మాణ పథకాన్ని తయారు చేసింది జాన్ విలియం గేరార్డ్ దే బ్రహం మరియు నిర్మించింది బ్రిటిష్ కెప్టెన్ రేమాన్డ్ దేమేరీ నాయకత్వంలోని సేనలు. అది ముగిసిన తరువాత, కెప్టెన్ రేమాన్డ్ దేమేరీ తన నాయకత్వాన్ని 1757 ఆగస్టు 14 న తన సోదరుడు కెప్టెన్ పాల్ దేమేరీకి అప్పగించాడు. బ్రిటిష్ మరియు పొరుగు కొండ జాతి చెరోకీ తెగల వారికి మధ్య వివాదాలు మొదలై ఫోర్ట్ లోదోన్ యొక్క సమర్పణతో 1760 ఆగస్టు 7 నాడు అంతమయ్యాయి. మరుసటి ఉదయం, కెప్టెన్ పాల్ దేమేరీ మరియు అతని అనుచరులు అక్కడి దాడిలో చనిపోగా, మిగతా సైన్యం లో ఎంతో మంది ఖైదీలుగా బంధింపబడ్డారు.[23]

1760 లలో వర్జీనియాకు చెందిన సుదూర వేటగాళ్ళు తూర్పు మరియు మధ్య టేనస్సీని అన్వేషించారు. దాంతో మొట్ట మొదటి యూరోపియన్ శాశ్వత స్థావరాలు ఆ దశాబ్దం చివరలో మొదలయ్యాయి. అమెరికా విప్లవ యుద్ధం లో సికమోర్ శోల్స్ (ప్రస్తుత ఎలిజబెత్ టన్) వద్ద ఫోర్ట్ వతూగాను 1776 లో డ్రాగింగ్ కానో మరియు అతడి చెరోకీ యుద్ధ సైన్యం (స్థానికులచే చిక్కమూగా అని పిలువబడే తెగ) ట్రాన్సిల్వేనియా పర్చేస్కు ప్రతిగా ముట్టడించారు. బ్రిటిష్ విదేయులతో కలిశారు. స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్న ఎందరి బతుకులో డ్రాగింగ్ కానో యొక్క దాయాది నాన్సీ వార్డ్ హెచ్చరికలతో కాపాడబడ్డాయి. వాతూగా నది ఒడ్డు మీది సరిహద్దు కోట అటుపై 1780 లో ఓవర్ మౌన్ టెన్ మెన్ లకు అప్పలచియన్ పర్వతాలపై అధిరోహించడానికి తరువాత బ్రిటిష్ సైన్యాన్ని దక్షిణ కెరొలినా లో కింగ్ పర్వత యుద్ధం లో ఓడించడానికి సాయపడింది.

పశ్చిమాన ఉత్తర కెరొలినా (ప్రస్తుతం టేనస్సీ భాగం) లోని ఎనిమిది దేశాలు 1780 చివరిలో రాష్ట్రం నుండి విడిపోయి, నిష్ఫలమైన ఫ్రాన్క్లిన్ రాష్ట్రంగా ఏర్పడ్డాయి. సంఘం లో చేరేందుకు చేసిన ప్రయత్నాలు విఫలమవగా, ఆ దేశాలు తిరిగి ఉత్తర కెరొలినా లోనే 1790 లో విలీనమయ్యాయి. ఉత్తర కెరొలినా ఆ ప్రాంతాన్ని సంకీర్ణ ప్రభుత్వానికి 1790 లో అప్పగించిన తరువాత, అది నైరుతి రాజ్యంగా ఏర్పడింది. పశ్చిమానికి టేనస్సీ యొక్క కొత్త ప్రాంతానికి వెళ్ళడానికి స్థానికులను ప్రోత్సహించే ప్రయత్నంగా 1787 లో ఉత్తర కెరొలినా రాష్ట్రం, క్లిన్చ్ పర్వతం (తూర్పు టేనస్సీ లోనిది) నుండి ఫ్రెంచ్ లిక్ (నష్విల్లె) వరకూ కంబర్లాండ్ స్థావరాల నుండి స్థానికులను తరలించటానికి ఒక రహదారి ఏర్పాటు చేయాలని ఆదేశించింది. దానిని "ఉత్తర కెరొలినా రహదారి" లేదా "అవేరీ ట్రేస్" మరి కొన్ని సార్లు "వైల్డర్ నెస్ రోడ్" (ఇది కంబర్లాండ్ గ్యాప్ ద్వారా ఉండే డేనియల్ బూన్ యొక్క "వైల్డర్ నెస్ రోడ్"తో ముడిపడింది కాదు) గా పిలువబడుతుంది.

రాష్ట్రంగా ఏర్పడటంసవరించు

టేనస్సీ 1796 లో సంఘం లో 16 వ రాష్ట్రంగా అవతరించింది. సంయుక్త రాష్ట్రాల సంయుక్త ప్రభుత్వం యొక్క పరిధిలో ఏర్పాటైన మొట్ట మొదటి రాష్ట్రం ఇది. మునుపటి పదమూడు స్థావరాలలో కేవలం వెర్మాంట్ మరియు కేంటక్కీ మాత్రమె టేనస్సీ రాష్ట్రంగా అవతరించటానికి మునుపే ఉండేవి, కానీ రెండూ ఎప్పుడూ సంయుక్త రాజ్యాలుగా లేవు.[24] టేనస్సీ రాష్ట్ర రాజ్యాంగం 1 వ నిబంధన 31 వ విభాగం ప్రకారం రాష్ట్ర సరిహద్దులు గుర్తించటానికి ప్రారంభ ప్రదేశం వర్జీనియా రేఖ ఖండించే చోటయిన స్టోన్ పర్వతపు చివరి ఎత్తు నుండి ప్రాథమికంగా ఉత్తర కెరొలినాను టేనస్సీ నుండి విడదీసే అప్పలచియన్ పర్వత శ్రేణుల ఎత్తుల గుండా, ఇండియన్ పట్టణాలైన కోవీ మరియు పాత చోటాల ద్వారా, తరువాత చెప్పబడిన పర్వతం (యూనికోయ్ పర్వతం) చివరి గుండా, రాష్ట్రపు దక్షిణ సరిహద్దు వరకూ వెళుతుంది. ఈ మొత్తం ప్రాంతం, ఈ రేఖకు పశ్చిమాన ఉన్న భూభాగం, జలాలు కూడా కొత్తగా ఏర్పడిన టేనస్సీ రాష్ట్ర సరిహద్దులు గానే చెప్పబడతాయి. ఈ చట్టం లోని కొంత భాగాన్ని అనుసరించి, రాష్ట్రం యొక్క పరిమితులు మరియు పరిధి ఇతర రాష్ట్రాలతో వర్తకం, లేదా మిస్సిస్సిప్పి నదికి పశ్చిమంగా ఉన్న ప్రాంతాన్ని పొందటం మూలంగా భవిష్యత్తులోని భూ ఆక్రమణను సైతం వివరిస్తున్నాయి.

సంయుక్త రాష్ట్రాల రాష్ట్రపతి మార్టిన్ వాన్ బూరెన్ పరిపాలనలో దాదాపు 17,000 మంది చేరోకీలు, వారికి చెందిన సుమారు 2,000 మంది నల్ల జాతి బానిసలతో సహా వారి ఇళ్ళు వదిలి వేసి 1838 మరియు 1839 ల మధ్య సంయుక్త రాష్ట్రాల సైన్యం ద్వారా తూర్పు టేనస్సీ లోని "వలస గిడ్డంగి" (ఫోర్ట్ కాస్ వంటివి) నుండి మరింత దూరాన ఉన్న ఆర్కాన్సాస్ పశ్చిమంగా ఇండియన్ ప్రాంతానికి తరలించ బడ్డారు.[25] ఈ తరలింపులో దాదాపు 4,000 మంది చేరోకీలు పడమటి వైపు దారిలో మరణించారు.[26] చెరోకీ భాష లో దీనిని నున్న దుల్ ఇసున్యి - "మేము ఏడ్చిన దారి"గా పిలుస్తారు. సంయుక్త రాష్ట్రాల ఇండియన్ నిర్మూలన ప్రయత్నాల ఫలితంగా స్థానిక అమెరికన్లలో చేరోకీలు మాత్రమే కాక ఇలాంటి సంఘటనలు ఎదుర్కొన్న ఇతర స్థానిక అమెరికన్ ప్రజలు, ముఖ్యంగా "ఐదు నాగరిక తెగలు" దానిని "కన్నీటి దారి"గా పిలుస్తారు. మునుపటి చొక్తా రాష్ట్రపు వలసను వివరించడానికి ఈ పదం ఉద్భవించింది.

న్యాయ పోరాటం, పునర్నిర్మాణం మరియు జిమ్ క్రోసవరించు

1861 ఫిబ్రవరిలో టేనస్సీ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నుండి వెనుకంజ వేసిన వారు, గవర్నర్ ఇషాం హారిస్ నేతృత్వం లో సంయుక్త రాష్ట్రాల నుండి విడిపోవడానికి ఏర్పరచిన సభకు వోటర్ల అనుమతి కోరారు. కానీ, టేనస్సీ వోటర్లు ఆ ప్రతిపాదనను 54-46 శాతం తేడాతో నిరాకరించారు. ఉపసంహరణకు తీవ్రమైన వ్యతిరేకత తూర్పు టేనస్సీ (ప్రత్యేక సంఘ-విలీన రాష్ట్రం ఏర్పాటుకు ప్రయత్నించిన) నుండి వచ్చింది. ఏప్రిల్ లో ఫోర్ట్ సంటార్ పై కాన్ ఫెడేరేట్ ముట్టడి అటుపై జవాబుగా టేనస్సీ మరియు ఇతర రాష్ట్రాల నుండి సేనల ఉపసంహరణపై లింకన్ ఆదేశాల పిదప, గవర్నర్ ఇషాం హారిస్ సేనల తయారీని మొదలు పెట్టి, జనరల్ అసెంబ్లీకి ఉపసంహరణ శాసనం దాఖలు చేసి, కాన్ ఫెడేరేట్ ప్రభుత్వం పై ప్రత్యక్ష దాడులు ప్రారంభించాడు. కాన్ ఫెడేరేట్ రాష్ట్రాలతో సైన్య సమితికి టేనస్సీ శాసన సభ 1861 మే 7 న ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1861 జూన్ 8 న మధ్య టేనస్సీ, ప్రజలు తమ అభిప్రాయం ఎంతగానో మార్చుకున్న తరువాత, వోటర్లు ఉపసంహరణపై రెండవ ప్రతిపాదనను అంగీకరించిన పిదప, అలా చేసిన చివరి రాష్ట్రంగా రూపొందింది.

అమెరికా పౌర యుద్దానికి సంబంధించిన ఎన్నో ముఖ్య యుద్ధాలు టేనస్సీలో జరిగాయి. అందులో చాలా వాటిలో సంఘమే విజయం సాధించింది. యులీసేస్ యస్ గ్రాంట్ మరియు సంయుక్త రాష్ట్రాల నావికా దళం కంబర్లాండ్ మరియు టేనస్సీ నదుల నియంత్రణ అధికారం 1862 ఫిబ్రవరి లో చేజిక్కించుకుంది. వారు ఏప్రిల్ లో జరిగిన షిలో లోని కాన్ ఫెదేరేట్ ఎదురుదాడిని నిలువరించారు. పట్టణం ఎదురుగానే ఉన్న మిస్సిస్సిప్పి నదిలో జరిగిన నావికా యుద్ధం లో మెంఫిస్, జూన్ లో తల ఒగ్గింది. మెంఫిస్ మరియు నష్విల్లె ల ఆక్రమణ సంఘానికి పశ్చిమ మరియు మధ్య భాగాలపై సంఘానికి నియంత్రను ఇచ్చింది. ఈ అధికారం 1863 జనవరి ప్రారంభంలో జరిగిన మర్ ఫ్రీస్బోరో యుద్ధం లోనూ తరువాతి తుల్లహోమ ప్రచారం లోనూ రుజువయింది.

 
ఫ్రాన్క్లిన్ యుద్ధం, 1864 నవంబరు 30.

సంఘం యొక్క ప్రాబల్యం ఉండినప్పటికీ, తీవ్రమైన కాన్ ఫెదేరేట్ అనుకూల సల్లివాన్ కౌంటీ మినహా తూర్పు టేనస్సీని కాన్ ఫెదేరేట్ లు పాలించారు, . కాన్ ఫెదేరేట్ లు చట్టనూగా ప్రచారం లో 1863 ప్రారంభ శిశిరం లో ఆక్రమించుకున్నా, నవంబరు లో గ్రాంట్ చే తరిమి వేయబడ్డారు. చాలా వరకూ కాన్ ఫెదేరేట్ అపజయాలు జనరల్ బ్రక్స్ టన్ బ్రాగ్ యొక్క బలహీనమైన ప్రణాళికా రచన వలెనే సంభావించాయి. అతడు టేనస్సీ సైన్యాన్ని పెర్రీ విల్లె, కేంటక్కీ ల నుండి చట్టనూగా అపజయం వరకూ నడిపించాడు.

చివరి ప్రధాన యుద్ధాలు కాన్ ఫెదేరేట్ ల మధ్య తెనస్సీని 1864 నవంబరు లో ముట్టడించే సమయంలో మొదలై, ఫ్రాన్క్లిన్ వద్ద నిలువరించబడి, డిసెంబరు లో నష్విల్లె వద్ద జార్జ్ థామస్ చే నిర్మూలించబడ్డాయి. ఈ మధ్యలో పౌరుడైన ఆండ్రూ జాన్సన్ని రాష్ట్రపతి అబ్రహాం లింకన్ సైన్య పాలకుడుగా నియమించాడు.

విమోచన ప్రకటన ప్రకటించినపుడు, టేనస్సీ చాలా వరకూ సంఘం యొక్క బలగాల ప్రాబల్యం లోనే ఉండేది. అందుచేత, ప్రకటన లోని జాబితాలో టేనస్సీ లేదు, మరియు ప్రకటన అక్కడి బానిసలను స్వతంత్రులను చేయలేదు. అయినప్పటికీ, అధికారిక చర్య కోసం ఎదురుచూడక బానిసలైన ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లు సంఘం శ్రేణులకు పారిపోయారు. సంఘం యొక్క బలగాల దగ్గర వృద్ధులు, యువకులు, స్త్రీలు మరియు పిల్లలు స్థావరాలు ఏర్పాటు చేసుకున్నారు. వేల కొలదీ పూర్వ బానిసలు సంఘం తరఫున పోరాడారు. సుమారు 30,000 మంది నల్ల జాతీయులు కాన్ ఫెదేరేట్ ల తరఫున మరియు దక్షిణాది యావత్తూ 200,000 మంది పోరాడారు.

టేనస్సీ శాసన సభ 1865 ఫిబ్రవరి 22 న బానిసత్వాన్ని నిషేధిస్తూ రాష్ట్ర రాజ్యాంగం లో సవరణను ఆమోదించింది.[27] రాష్ట్రం లోని వోటర్లు ఆ సవరణను మార్చి లో ఆమోదించారు.[28] ఇది (ప్రతి రాష్ట్రం లోనూ బానిసత్వాన్ని నిషేధిస్తూ) సంయుక్త రాష్ట్రాల రాజ్యాంగం యొక్క పదమూడవ సవరణ 1865 ఏప్రిల్ 7 న జరగడాన్ని స్థిరపరచింది.

1864 లో ఆండ్రూ జాన్సన్ (టేనస్సీకి చెందిన యుద్ధ ప్రజా స్వామిక వాది) అబ్రహాం లింకన్ క్రింద ఉప రాష్ట్రపతిగా ఎన్నికయ్యాడు. అతడు 1865 లో లింకన్ హత్య తరువాత రాష్ట్రపతి అయ్యాడు. జాన్సన్ యొక్క ధారాళమైన పునః ప్రవేశ విధానం లో టేనస్సీ ఉపసంహరణ రాష్ట్రాల్లో తమ ఎన్నికైన సభ్యులందరూ సంయుక్త రాష్ట్రాల కాంగ్రెస్ లో 1866 జూలై 24 న తిరిగి అనుమతి పొందిన మొదటి రాష్ట్రం అయింది. టేనస్సీ పదునాల్గవ సవరణను ధ్రువ పరచడంతో పునర్నిర్మాణ సమయంలో సైన్య పాలకుడు లేని పూర్వ ఉపసంహరణ రాష్ట్రంగా మిగిలింది.

పునర్నిర్మాణం యొక్క అధికారిక ముగింపు తరువాత దక్షిణాది సమాజం పై అధికారానికి పోరాటం కొనసాగింది. స్వతంత్రులైన ప్రజలు మరియు వారి సహచరులను హింస మరియు బెదిరింపుల సాయంతో తెల్ల ప్రజా స్వామిక వాదులు టేనస్సీ మరియు ఇతర దక్షిణాది రాష్ట్రాలలో 1870 మరియు 1880 లలో రాజకీయ అధికారం చేజిక్కించుకున్నారు. తరువాతి దశాబ్దం లో ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లను నియంత్రించడానికి తెల్ల దొరల ఆధిపత్యంలో రాష్ట్ర శాసన సభ మరిన్ని నియంత్రణ చట్టాల్ని రూపొందించింది. 1889 లో జనరల్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల సంస్కరణలుగా పిలువబడే నాలుగు చట్టాల్ని ఆమోదించింది. ఇది ఎందఱో ఆఫ్రికన్ అమెరికన్ల మరియు ఎందఱో పేద తెల్లవారి ప్రాబల్యం తగ్గించడానికి చేయబడ్డాయి. ఎన్నికల పన్ను, రిజిస్త్రేషన్ మరియు నమోదు అవసరాల అమలు చట్టంలో ఉండేది. వేల కొలదీ పన్ను కట్టే పౌరులు 20 వ శతాబ్దం వరకూ దశాబ్దాల పాటు ప్రతినిధిత్వం లేకనే ఉన్నారు.[29] ప్రాబల్యం తగ్గించే చట్టం 19 వ శతాబ్దం చివరలో ఆమోదించబడిన జిం క్రో చట్టాలకు అనుబంధంగా, రాష్ట్రంలో వేర్పాటు వాదాన్ని ప్రోత్సహించింది. 1900 లో ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లు సుమారు రాష్ట్ర జనాభాలో 24 శాతం ఉండి, 480,430 సంఖ్యలో చాలా వరకూ మధ్య మరియు పశ్చిమ ప్రదేశాలలో నివసించే వారు.[30]

1897 లో టేనస్సీ రాష్ట్రావతరణ యొక్క శతాబ్ది వేడుకలు (1896 వార్షికోత్సవానికి ఒక సంవత్సరం ఆలస్యంగా) నష్విల్లె లో గొప్ప వైభవంగా చేసుకొంది. ఈ వేడుకల కోసం పార్తేనాన్ యొక్క నిలువెత్తు ప్రతిమ తయారు చేయబడి, ప్రస్తుతం నష్విల్లె శతాబ్ది ఉద్యానవనం లో ఉంది.

20వ శతాబ్దంసవరించు

1920 ఆగస్టు 18 న టేనస్సీ స్త్రీలకూ వోటు హక్కు కల్పించిన సంయుక్త రాష్ట్రాల రాజ్యాంగం లో పంతొమ్మిదవ సవరణను సమర్థించే 36 వ మరియు చివరి రాష్ట్రం అయింది. వోటరు నమోదు అవసరాలను అయోమయంగా ఉంచడం ఎందఱో ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లు మరియు పేద తెల్ల వారు, పురుషులు మరియు మహిళలు, అందరినీ వోటర్ల జాబితా నుండి దూరంగా ఉంచడానికి కొనసాగింది.

"గొప్ప ఆర్ధిక మాంద్యం" సమయంలో నిరుద్యోగులైన వారికి పని కల్పించటంతో పాటు, గ్రామీణ విద్యుత్తు వసతులు, వార్షిక వరద నియంత్రణ మరియు టేనస్సీ నదిపై బట్వాడా సామర్థ్యాన్ని పెంచే విషయం వంటి కారణాల వలన సంయుక్తంగా టేనస్సీ వేలీ అథారిటీ (TVA) 1933 లో ఏర్పడింది. TVA ప్రాజెక్టుల శక్తితో టేనస్సీ త్వరగా రాష్ట్రంలో అత్యధిక ప్రజా సేవల పంపిణీ రాష్ట్రంగా మారింది.

రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం లో, TVA యొక్క అత్యధిక విద్యుచ్చక్తి కారణంగా మాన్ హట్టన్ ప్రాజెక్ట్ తమ ముఖ్య ఉత్పత్తి ప్రదేశాన్ని ఆయుధాల తయారీ ఫిసైల్ సామగ్రికి తూర్పు టేనస్సీని ఎన్నుకొంది. ఓక్ రిడ్జ్ యొక్క ప్రణాళిక సంఘం అట్టడుగు దశ నుండి ఉద్యోగులకు. vasatulaku నివాసం కల్పించే స్థాయికి ఎదిగింది. ఈ ప్రదేశాలు ప్రస్తుతం ఓక్ రిడ్జ్ జాతీయ ప్రయోగశాల, వై-12 జాతీయ రక్షణా సమూహం, మరియు తూర్పు టేనస్సీ సాంకేతిక ఉద్యానవనం.

పేద తెల్లవారి వోటు వినియోగం తగ్గించిన పరిణామాల తరువాత కూడా, ప్రాబల్యం తగ్గించే చట్టాలు పూర్తి రాష్ట్రాన్ని ఆక్రమించేలా వరుసగా శాసన సభలు వ్యాప్తి చేసాయి. 1949 లో రాజకీయ శాస్త్రవేత్త వీ.ఓ.కీ జూనియర్ "ఎన్నికల పన్ను యొక్క పరిమాణం కన్నా చెల్లింపు లో గల అసౌకర్యం వోటుని నిర్వీర్యం చేసిందని వాదించాడు. కౌంటీ అధికారులు (నాక్స్ విల్లె లో చేసిన విధంగా) పన్ను చెల్లించే అవకాశాలు కల్పిస్తూ లేదా ప్రతిగా చెల్లింపు వీలైనంత కఠినంగా చేస్తూ వోటు ను క్రమబద్ధం చేసారు. అటువంటి పన్ను మార్పులు, తద్వారా వోటు, పట్టణ నాయకులు మరియు రాజకీయ యంత్రాలు తయారయ్యే అవకాశాలను కల్పించాయి. పట్టణ రాజకీయ నాయకులు ఎన్నికల పన్ను రసీదులు పెద్ద మొత్తాలలో కొనుగోలు చేసి నల్ల మరియు తెల్ల జాతీయులకు పంపిణీ చేసి, ఆదేశాల ప్రకారం వోట్లు వేయించారు.[29]

1953 లో రాష్ట్ర శాసన సభ్యులు ఎన్నికల పన్నుని తీసి వేసి, రాష్ట్ర రాజ్యాంగాన్ని మార్చారు. ఎన్నో ప్రదేశాలలో నల్ల జాతీయులు మరియు నిరుపేద తెల్ల వారు వోటర్ నమోదు లో అడ్డంకులు ఎదుర్కొన్నారు. అవి జాతీయ పౌర హక్కుల చట్టం ఆమోదింపబడే వరకూ, 1965 లో వోటు హక్కుల చట్టం వరకూ, అంతం కాలేదు.[29]

టేనస్సీ తన ద్విశతాబ్ది ఉత్సవాల్ని 1996 లో జరుపుకుంది. రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఒక సంవత్సరం పొడవునా జరిగిన "టేనస్సీ 200" ఉత్సవాలలో నష్విల్లె లోని కాపిటల్ హిల్ పాదాల వద్ద ఒక కొత్త రాష్ట్రీయ ఉద్యానవనం (ద్విశతాబ్ది సముదాయం) తెరవడం జరిగింది.

జనాభా వివరాలుసవరించు

మూస:USCensusPop టేనస్సీ లో జనాభా కేంద్రీకృతమైన ప్రాంతం మార్ ఫ్రీస్బోరో పట్టణం లోని రూథర్ ఫోర్డ్ కౌంటీ లో ఉంది.[31]

సంయుక్త రాష్ట్రాల జన గణన సమాఖ్య లెక్కల ప్రకారం, 2006 లో టేనస్సీ లో 6,038,803 మంది జనాభా, అందులో క్రితం సంవత్సరం కన్నా 83,058 లేదా 1.4 శాతం పెరుగుదలతో, ఇంకా 2000 సంవత్సరం నుండి 349,541 లేదా 6.1 శాతం పెరుగుదలతో ఉన్నారు. దీనిలో సహజ జనాభా పెరుగుదల, వలసదారులను కూడా చేర్చారు, క్రితం జనాభా లెక్కలతో పోలిస్తే రాష్ట్ర జనాభాలో స్థానికంగానే 189,158 మంది కొత్తగా చేరారు (ఇది 464,251 జననాల్లో నుంచి 275,093 మరణాలను తీసివేయగా వచ్చిన సంఖ్య), ఇదిలా ఉంటే రాష్ట్రానికి తాజాగా వలసవచ్చిన పౌరుల సంఖ్య 116,713 వద్ద ఉంది. సంయుక్త రాష్ట్రాల వెలుపలి నుండి వలస వచ్చే వారి కారణంగా 59,385 మంది పెరుగుదలతో మరియు దేశంలోనే వివిధ ప్రాంతాల నుండి వలస వచ్చే వారి కారణంగా 160,166 మంది పెరుగుదలతో ఉంది. 1990 లో 13.5 శాతం ఉండిన దక్షిణాదికి వెలుపల జన్మించిన టేనస్సీ వాసుల సంఖ్యా 20 శాతంగా మారింది.[32] ఇటీవలి కాలంలో టేనస్సీకి తక్కువ జీవనోపాధి ఖర్చు, ఆరోగ్య వసతులు మరియు వాహన పరిశ్రమల వలన పలు ఉత్తరాది రాష్ట్రాలు, కాలిఫోర్నియా, మరియు ఫ్లోరిడా ల నుండి జనాభా తాకిడి ఎక్కువయింది. కేవలం ఈ కారణాల valane ప్రధాన నగరమైన నష్విల్లె దేశం లోనే అత్యంత వేగంగా పెరిగే ప్రాంతాలలో ఒకటయింది.

మూస:US Demographics

 
టేనస్సీ జన సాంద్రత చిత్రపటం

2000 లో రాష్ట్రంలో నమోదయిన అయిదు ప్రధాన జాతి సమూహాలు ivi: అమెరికన్ (17.3 శాతం), ఆఫ్రికన్ అమెరికన్ (16.4 శాతం), ఐరిష్ (9.3 శాతం), ఇంగ్లీష్ (9.1 శాతం) మరియు జర్మన్ (8.3 శాతం).[33]

టేనస్సీ జనాభాలో 6.6 శాతం 5 సంవత్సరాల కన్నా చిన్న పిల్లలు కాగా, 24.6 శాతం 18 సంవత్సరాల కన్నా చిన్నవారు, మరియు 12.4 శాతం 65 ఏళ్ల వారు లేదా అంతకన్నా వృద్ధులు. జనాభాలో సుమారు 51.3 శాతం స్త్రీలు.

మతంసవరించు

టేనస్సీ యొక్క ప్రజల మతపరమైన అనుబంధాలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి: [34]

మతాన్ని అనుసరించే వారి సంఖ్య ప్రకారం 2000 సంవత్సరంలో అతి పెద్దవి 1,414,199 మందితో దక్షిణాది బాప్టిస్ట్ కంవెన్షన్, 393,994 తో సంయుక్త మేతాడిస్ట్ చర్చ్, 216,648 మందితో క్రీస్తు చర్చ్ లు, మరియు 183,161 మందితో రోమన్ కేథలిక్ చర్చ్ లు.[36]

టేనస్సీ లో ఎన్నో ప్రోతెస్తేంట్ పద్ధతులు ఉన్నాయి: క్రీస్తు దేవుని చర్చ్, దేవుని చర్చ్ మరియు భవిష్యత్ విధాత దేవుని చర్చ్, (రెండూ టేనస్సీ లోని క్లీవలాండ్ లో ఉన్నవి), మరియు కంబర్లాండ్ ప్రేస్బీతెరియాన్ చర్చ్. స్వేచ్చా మత బాప్టిస్ట్ పద్ధతి అన్తియోచ్ లో ముఖ్య కార్యాలయంతో నష్విల్లె లో ప్రధాన బైబిల్ కళాశాల ఉంది. దక్షిణాది బాప్టిస్ట్ కంవెన్షన్ యొక్క ప్రధాన కార్యాలయం నష్విల్లె లో ఉంది. ఎన్నో పద్ధతుల ప్రచురణ ఆలయాలు నష్విల్లె లో ఉన్నాయి.

ఆర్థిక వ్యవస్థసవరించు

సంయుక్త రాష్ట్రాల ఆర్ధిక విశ్లేషణ సమాఖ్య లెక్కల ప్రకాటం, 2005 లో టేనస్సీ యొక్క పూర్తి రాష్ట్ర ఉత్పత్తి 226.502 బిలియన్ డాలర్లు. దీంతో టేనస్సీ దేశంలోని 18 వ అతి పెద్ద ఆర్ధిక వ్యవస్థగా తయారయింది. 2003 లో తలసరి వ్యక్తిగత ఆదాయం దేశం లోనే 36 వదిగా 28,641 డాలర్లు, మరియు దేశం లోని 91 శాతం తలసరి వ్యక్తిగత ఆదాయం 31,472 డాలర్లు. 2004 లో సగటు ఇంటి ఆదాయం దేశంలోనే 41 వదిగా 38,550 డాలర్లు కాగా దేశంలోని 87 శాతం సగటు 44,472 డాలర్లు.

రాష్ట్రం లోని ప్రధాన ఉత్పత్తులు వస్త్రాలు, ప్రత్తి, పశు సంపద మరియు విద్యుచ్చక్తి. పశు మాంసం పట్ల అక్కరను సూచిస్తూ టేనస్సీ లో 82,000 కు పైగా పశు సంవర్ధక శాలలు, మాంసానికి పనికివచ్చే పశువులు రాష్ట్రంలోని 59 శాతం శాలల్లో కనిపిస్తాయి.[37] టేనస్సీ లో ప్రత్తి మొదటి ఉత్పత్తి అయినప్పటికీ, పెద్ద మొత్తంలో పీచు ఉత్పత్తులు 1820 లో టేనస్సీ మరియు మిస్సిస్సిప్పి నది మధ్య భూభాగం తెరిచే వరకూ మొదలు కాలేదు. మిస్సిస్సిప్పి డెల్టా యొక్క పైతట్టు ప్రాంతం నైరుతి టేనస్సీ వరకూ కొనసాగుతుంది. ఈ ప్రాంతంలోనే ప్రత్తి ప్రధానంగా పండుతుంది. ప్రస్తుతం రాష్ట్రం లోని వాయువ్య ప్రాంతం పై దృష్టి సారించి, పశ్చిమ టేనస్సీ లో ఎక్కువగా సోయ్ బీన్స్ పండిస్తారు.[38]

టేనస్సీ లో ముఖ్యాలయాలు గల కార్పోరేషన్లు ఫెడ్ ఎక్స్ కార్పోరేషన్, ఆటో జోన్ ఇన్కార్పొరేటేడ్ మరియు అంతర్జాతీయ పేపర్, అన్నీ మెంఫిస్ లోవి; పైలట్ కార్పోరేషన్ మరియు రీగల్ వినోద సంస్థ, రెండూ నాక్స్ విల్లె లోవి; ఈస్త్మన్ కెమికల్ కంపెనీ, ఇవి కింగ్ సపోర్ట్ లోవి; నిస్సాన్ యొక్క ఉత్తర అమెరికా ముఖ్యాలయం, ఫ్రాంక్ లిం లోది; మరియు కాటర్ పిల్లర్ ఫైనాన్షియల్ (సుప్రసిద్ధమైన ఖనిజ పరిశ్రమ కాటర్ పిల్లర్) యొక్క ముఖ్యాలయం, నష్విల్లె లోది. నిస్సాన్ యొక్క అతి పెద్ద ఉత్పత్తి వ్యవస్థ 1982 నుండి స్మిర్నా లో ఉండడంతో టేనస్సీ ప్రసిద్ధమైంది.

టేనస్సీ ఆదాయపు పన్ను జీతాలకీ, కూలీలకీ సంబంధించింది కాదు, అయినా స్టాకులు, బాండ్లు, నోట్ల రూపేణా వచ్చే ఆదాయం పన్ను పరిధిలోకి వస్తుంది. పన్ను పరిధి లోకి వచ్చే 1,250 డాలర్ల కన్నా అధికమైన బహుమతులూ వడ్డీ ఒక్క రాయితీకీ లేదా 2,500 డాలర్ల కన్నా అధికమైన బహుమతులూ వడ్డీ రెండు రాయితీలకీ అర్హమై 6 శాతం పన్ను మాత్రమే భరిస్తాయి. రాష్ట్రంలో అమ్మకం మరియు వినియోగ పన్ను చాలా వరకూ వస్తువులకు 7 శాతం. ఆహారంపై తక్కువగా 5.5% పన్ను ఉన్నప్పటికీ, కాండీ, ఆహార ప్రత్యామ్నాయాలు మరియు తయారు చేయబడిన ఆహారం పూర్తి 7% పన్ను ఉంటుంది. స్థానిక అమ్మకం పన్ను చాలా పరిధులలో 1.5 నుండి 2.75 శాతం వరకూ వసూలైనా, మొత్తం అమ్మకపు పన్ను దేశంలోనే అత్యధిక స్థాయిలో 8.5 నుండి 9.75 వరకూ ఉంటుంది. అమూల్యమైన ఆస్తి అప్పిచ్చిన కంపెనీ, పెట్టుబడి కంపెనీ, beemaa కంపెనీ లేదా లాభదాయక శ్మశాన కంపెనీల యొక్క భాగస్వాములైన వారి భాగాన్ని అనుసరించి ఉంటుంది. మదింపు నిష్పత్తి 40 శాతం విలువను పరిధి యొక్క పన్ను రేటుతో గుణిస్తే వస్తుంది. టేనస్సీ వారసత్వపు పన్నుగా తదనంతరపు ఆస్తిపై గరిష్ఠ ఒక్క రాయితీ పరిధి మించిన తరువాత వసూలు చేస్తుంది (౨౦౦౬ లేదా తరువాత సంభవించిన మరణాలకు 1,000,000 డాలర్లు).[39]

టేనస్సీ తన దక్షిణాది పొరుగువారి లాగానే పని హక్కు గల రాష్ట్రం. చారిత్రకంగా సంఘానికి చెందడం తక్కువే మరియు సాధారణంగా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో చాలా వరకూ లాగా తగ్గుతూ వస్తోంది. 2010 జనవరికి రాష్ట్రంలో నిరుద్యోగుల శాతం 10.7.[40]

రవాణాసవరించు

అంతర రాష్ట్ర జాతీయ రహదారులుసవరించు

 
మెంఫిస్ లోని మిస్సిస్సిప్పి నది పైని హీర్నాందో డే సోతో వారధి

అంతర్ రాష్ట్ర 40 రాష్ట్రాన్ని పడమటి నుండి తూర్పుగా భాగిస్తుంది. దాని అనుబంధ అంతర్ రాష్ట్ర రహదారులు మెంఫిస్ లోని ఐ-240, నష్విల్లె లోని ఐ-440, మరియు నాక్స్ విల్లె లోని ఐ-140 మరియు ఐ-640. ఐ-26 సాంకేతికంగా తూర్పు-పడమర అంతర్ రాష్ట్ర రహదారి అయినప్పటికీ, జాన్సన్ సిటీ క్రింది ఉత్తర కెరొలినా సరిహద్దు నుండి కింగ్స్ పోర్ట్ వరకూ ఉంటుంది. ఐ-24 తూర్పు-పడమర అంతర్ రాష్ట్ర రహదారి చట్టనూగా నుండి క్లార్క్స్ విల్లె వరకూ ఉంటుంది.

ఉత్తర-దక్షిణ రహదారులు ఐ-55, ఐ-65, ఐ-75, మరియు ఐ-81. అంతర్ రాష్ట్ర 65 రాష్ట్రాన్ని నష్విల్లె ద్వారా, అంతర్ రాష్ట్ర 75 చట్టనూగా మరియు నాక్స్ విల్లెలోనూ మరియు అంతర్ రాష్ట్ర 55 మెంఫిస్ లోనూ సేవలు అందిస్తాయి. అంతర్ రాష్ట్ర ఐ-81 బ్రిస్టల్ లో రాష్ట్రంలో ప్రవేశించి డాన్ద్రిద్జ్ వద్ద ఐ-40 కూడలి వద్ద ముగుస్తుంది. I-155 అనేది I-55 యొక్క అనుబంధ రహదారి. టేనస్సీ లోని I-75 యొక్క ఏకైక ప్రోత్సాహక రహదారి నాక్స్ విల్లె లోని I-275.

విమానాశ్రయాలుసవరించు

రాష్ట్రం లోని ప్రధాన విమానాశ్రయాలు నష్విల్లె అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం (BNA), మెంఫిస్ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం (MEM), నాక్స్ విల్లె లోని మెక్ ఘీ టైసన్ విమానాశ్రయం (TYS), చట్టనూగా మెత్రోపోలితాన్ విమానాశ్రయం (CHA), ట్రై-సిటీస్ ప్రాంతీయ విమానాశ్రయం (TRI), మరియు జాక్సన్ లోని మెక్ కేల్లార్-సైప్స్ ప్రాంతీయ విమానాశ్రయం (MKL). ఫెడ్ ఎక్స్ కార్పోరేషన్ యొక్క ప్రధాన కేంద్రం కావడం వలన మెంఫిస్ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ప్రపంచంలోని అతి పెద్దదైన విమాన సరుకు చేరవేత నిలయం.

రైలు మార్గాలుసవరించు

చికాగో, ఇల్లినాయిస్ మరియు న్యూ ఆర్లీన్స్, లూసియానా ల మధ్య నడిచే ఆం ట్రాక్ సిటీ ఆఫ్ న్యూ ఆర్లీన్స్ ద్వారా మెంఫిస్ మరియు టేనస్సీ లోని న్యూబెర్న్ పట్టణాలు కలప బడతాయి.

నష్విల్లె లో మ్యూజిక్ సిటీ స్టార్ ప్రయాణ రైలు సేవ నడుస్తుంది.

చట్టం మరియు ప్రభుత్వంసవరించు

 
నష్విల్లె లోని టేనస్సీ రాష్ట్ర రాజధాని

టేనస్సీ గవర్నర్ నాలుగేళ్ల పాటు అధికారంలో ఉంటారు. గరిష్ఠంగా రెండు సార్లు మాత్రమే వరుసగా సేవ చేయవచ్చు. టేనస్సీ గవర్నర్ మాత్రమే రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఎన్నుకోబడే ఏకైక అధికారి. మరెన్నో ఇతర రాష్ట్రాల లాగానే, రాష్ట్రం లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ను ప్రత్యక్షంగా ఎన్నుకోదు; టేనస్సీ సెనేట్ స్పీకర్ ను ఎన్నుకొంటే, అతడే లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ బాధ్యతలు నిర్వహిస్తాడు.

టేనస్సీ జనరల్ అసెంబ్లీ, రాష్ట్ర శాసన సభ 33 మంది సెనేట్ సభ్యులనూ 99 మంది ప్రతినిధుల సభ సభ్యులనూ కలిగి ఉంటుంది. సెనేట్ సభ్యులు నాలుగేళ్ల పరిధినీ, సభ సభ్యులు రెండేళ్ళ పరిధినీ కలిగి ఉంటారు. ప్రతి సంఘం తమ స్వంత స్పీకర్ ని ఎన్నుకొంటుంది. రాష్ట్ర సెనేట్ యొక్క స్పీకర్ లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ పదవినీ చేపడతారు. చాలా వరకూ ఉన్నతాధికారులు శాసన సభచే ఎన్నుకోబడతారు.

టేనస్సీ లోని అత్యున్నత న్యాయస్థానం రాష్ట్ర ఉన్నత న్యాయస్థానం. అందులో ఒక ప్రధాన న్యాయమూర్తి మరియు నలుగురు సహాయక న్యాయమూర్తులూ ఉంటారు. ఏ ఇరువురు న్యాయమూర్తులూ ఒకే గ్రాండ్ డివిజన్ కి చెందినా వారయి ఉండకూడదు. టేనస్సీ యొక్క ఉన్నత న్యాయస్థానం అటార్నీ జనరల్ ని కూడా ఎన్నుకొంటుంది. ఈ సంప్రదాయం ఏ ఇతర 49 రాష్ట్రాల లోనూ కనిపించదు. అప్పీల్స్ న్యాయస్థానం మరియు క్రిమినల్ అప్పీల్స్ న్యాయస్థానం కూడా 12 మంది న్యాయమూర్తులను కలిగి ఉంటాయి.[41]

టేనస్సీ యొక్క ప్రస్తుత రాష్ట్ర రాజ్యాంగం 1870 నుండి అమలులోకి వచ్చింది. రాష్ట్రంలో అంతకు మునుపు రెండు రాజ్యాంగాలు ఉండేవి. మొదటిది టేనస్సీ సంఘంలో చేరినప్పుడు 1796 లోనూ, రెండవది 1834 లోనూ స్వీకరించబడ్డాయి. టేనస్సీ రాజ్యాంగం సైన్య చట్టాన్ని దాని పరిధిలో అనుమతించదు. ఇది బహుశా టేనస్సీ వాసులు మరియు ఇతర దక్షిణాది వారూ అమెరికన్ పౌర యుద్ధంలో సంయుక్త రాష్ట్రాల సంఘం (ఉత్తరాది) సైన్య దళాల నియంత్రణ అనుభవాల కారణంగా ఏర్పరచుకున్న అభిప్రాయాల వలన కావచ్చు.

రాజకీయాలుసవరించు

ఇవి కూడా చూడండి: List of Tennessee Governors, U.S. Congressional Delegations from Tennessee, Tennessee's congressional districts, and Political party strength in Tennessee

దేశాధినేత ఎన్నికల ఫలితాలు
సంవత్సరం రిపబ్లికన్ డెమోక్రటిక్
2008 56.85% 1,479,178 41.79% 1,087,437
2004 56.80% 1,384,375 42.53% 1,036,477
2000 51.15% 1,061,949 47.28% 981,720
1996 45.59% 863,530 48.00% 909,146
1992 42.43% 841,300 47.08% 933,521
1988 57.89% 947,233 41.55% 679,794
1984 57.84% 990,212 41.57% 711,714
1980 48.70% 787,761 48.41% 783,051
1976 42.94% 633,969 55.94% 825,879
1972 67.70% 813,147 29.75% 357,293
1968 37.85% 472,592 28.13% 351,233
1964 44.49% 508,965 55.50% 634,947
1960 52.92% 556,577 45.77% 481,453

టేనస్సీ రాజకీయాలు, ఇతర సంయుక్త రాష్ట్రాల వలెనే, రిపబ్లికన్ మరియు డెమోక్రాటిక్ పార్టీలచే పాలింపబడతాయి. రాష్ట్రం 1950 వరకూ డెమోక్రాటిక్ సాలిడ్ సౌత్ యొక్క భాగంగా ఉండేది, అటుపై రెండు సార్లు రిపబ్లికన్ అయిన డ్వైట్ డి. ఐసెన్ హోవర్కి వోటు చేసింది. అప్పటి నుండి టేనస్సీ తన దక్షిణాది పొరుగు వారికన్నా స్వతంత్ర భావాలు కలదైనా చాలా వరకూ రాష్ట్రపతి ఎన్నికల్లో రిపబ్లికన్లకే వోటు వేస్తూ వచ్చింది.

రిపబ్లికన్లు రాష్ట్రంలో సగానికి పైగా అధికారం చెలాయిస్తున్నా, డెమోక్రాట్లకు గ్రామీణ మధ్య టేనస్సీ మరియు ఉత్తరాదిన పశ్చిమ టేనస్సీ లలో సాధారణమైన మరియు నష్విల్లె ఇంకా మెంఫిస్ లలో తీవ్రమైన మద్దతు ఉంది. ఈ తరువాతి ప్రదేశం ఎంతో ఆఫ్రికన్-అమెరికన్ జనాభా కలిగి ఉంది.[42] చారిత్రకంగా, 1960 లకు మునుపు రిపబ్లికన్లకు అత్యధిక మద్దతు తూర్పు టేనస్సీలో ఉండేది. టేనస్సీ యొక్క తూర్పు టేనస్సీ లోని మొదటి/రెండవ కాంగ్రెస్ జిల్లాలు చారిత్రాత్మక దక్షిణాది రిపబ్లికన్ జిల్లాలలో కొన్ని; మొదటిది 1881 నుండి వరుసగా రిపబ్లికన్ అధికారం లోనూ, రెండవది ౧౮౭౩ నుండి వరుసగా రిపబ్లికన్ల అధికారంలోనూ ఉన్నాయి.

దీనికి వ్యతిరేకంగా, ఆఫ్రికన్ అమెరికన్ల ప్రాబల్యం తగ్గించే దిశగా వారి నిష్పత్తిని బలహీన వర్గం (1960 లో 16.45 శాతం) గా మార్చడం వలన తెల్ల జాతి డెమోక్రాట్లు సాధారణంగా రాజకీయాలను 1960 లలో అధికారం చెలాయించారు. టేనస్సీ లోని GOP ముఖ్యంగా చీలిక పార్టీ. మాజీ గవర్నర్ విన్ఫీల్ద్ డాన్ మరియు మాజీ సంయుక్త రాష్ట్రాల సెనేటర్ బిల్ బ్రూక్ ల 1970 విజయాలు రిపబ్లికన్ పార్టీని రాష్ట్రవ్యాప్తంగా విజయానికి పోటీ పార్టీగా నిలబెట్టాయి. 1970 నుండి టేనస్సీ వివిధ పార్టీల నుండి గవర్నర్ లను ఎన్నుకుంది.

2000 రాష్ట్రపతి ఎన్నిక లలో, ఉపరాష్ట్రపతి అల్ గొర్, టేనస్సీకి చెందిన మాజీ సంయుక్త రాష్ట్రాల సెనేటర్ తన రాష్ట్రం లోనే విజయం సాధించ లేక పోయాడు, ఇది అసాధారణ సంఘటన. 2004 లో రిపబ్లికన్ జార్జ్ W. బుష్కి మద్దతు పెరిగి, 2000 లో 4% నుండి 2004 లో 14% వరకూ చేరింది.[43] దక్షిణాది రాష్ట్రాలకు చెందిన డెమోక్రాటిక్ రాష్ట్రపతి పోటీదారులు (లిండన్ B. జాన్సన్, జిమ్మీ కార్టర్, బిల్ క్లింటన్ వంటి వారు) వారి దక్షిణాది ప్రత్యర్థుల కన్నా టేనస్సీ లో మద్దతు కూడగట్టుకుంటారు, ముఖ్యంగా ప్రధాన నగరాల వెలుపలి చీలిక వోటర్ల నుండి. 2008 లో డెమొక్రాట్ బారక్ ఒబామా దేశవ్యాప్తంగా గెలిచినప్పటికీ, తన పార్టీ యొక్క 2004 ప్రదర్శనను మెరుగు పరచడం లో విఫలమయ్యాడు.

టేనస్సీ అయిదుగురు డెమోక్రాట్లు మరియు నలుగురు రిపబ్లికన్లతో కూడిన తొమ్మిది మంది సభ్యులను సంయుక్త రాష్ట్రాల ప్రతినిధుల సభకు పంపుతుంది. 140 సంవత్సరాలలో లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ రాన్ రామ్సే రాష్ట్ర సెనేట్ లో మొట్టమొదటి రిపబ్లికన్ స్పీకర్. 2008 ఎన్నికలలో, రిపబ్లికన్ పార్టీ టేనస్సీ రాష్ట్ర శాసన సభ యొక్క రెండు సభల్లోనూ పునర్నిర్మాణం తరువాత మొట్టమొదటి సారి అధికారం సాధించింది. ప్రస్తుతం 30% రాష్ట్రం లోని ఎన్నుకునే వర్గం స్వతంత్ర అభ్యర్థులు.[44]

సంయుక్త రాష్ట్రాల ఉన్నత న్యాయస్థానం బేకర్ వర్సెస్ కార్ (1962) లో ఇచ్చిన నిర్ణయం ఒక మనిషికి ఒక వోటు అన్నది టేనస్సీ శాసన సభ లోని గ్రామీణ పక్షపాతంతో ఇచ్చిన సీట్ల పైని కేసులో ఇచ్చింది.[45][46][47] ఈ ప్రసిద్ధమైన చట్టం రాష్ట్ర రాజకీయాలలో పట్టణ, ఉప పట్టణ, శాసన సభ్యుల మరియు రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఉన్న అధికారుల పెరిగిన (నిష్పత్తి రీత్యా) ప్రాముఖ్యతకు దారి తీసింది. ఈ చట్టం మరెన్నో గ్రామీణ బలహీన వర్గాల నియంత్రణకు లోనైనా అలబామా వంటి ఇతర రాష్ట్రాలకు కూడా వర్తించింది.

చట్టం ఆచరణసవరించు

టేనస్సీ రాష్ట్రం నాలుగు ప్రత్యేక చట్ట ఆచరణ సమూహాలను నిర్వహిస్తోంది: టేనస్సీ హైవే పాట్రోల్, టేనస్సీ వైల్డ్ లైఫ్ రిసోర్సెస్ ఏజన్సీ (TWRA), టేనస్సీ బ్యూరో ఆఫ్ ఇన్వెస్టిగేషన్ (TBI), మరియు టేనస్సీ స్టేట్ పార్క్స్ డిపార్ట్ మెంట్.

హైవే పాట్రోల్ రహదారి రక్షణ చట్టాలను సాధారణ రాష్ట్ర చట్ట ఆచరణను పాలించే ప్రాథమిక చట్ట ఆచరణ సమితి. ఇది టేనస్సీ డిపార్ట్ మెంట్ ఆఫ్ సేఫ్టీ పరిధిలో పనిచేస్తుంది. TWRA అన్నది రాష్ట్ర ఉద్యాన వనాలకు వెలుపల అనాగరికమైన ఆటలకు, బోటింగ్, మరియు మత్స్య శాఖ నియంత్రణ కోసం ఏర్పడిన స్వతంత్ర సంస్థ. TBI అనేది అత్యుత్తమమైన అపరాధ పరిశోధన వసతులను కలిగిన ప్రాథమిక రాష్ట్ర స్థాయి నేర పరిశోధక సంస్థ. టేనస్సీ రాష్ట్ర పార్క్ రేంజర్లు టేనస్సీ రాష్ట్ర ఉద్యాన వనాల సముదాయం లోని అన్ని కార్య కలాపాలకూ మరియు చట్ట ఆచరనలకూ బాధ్యతా వహిస్తుంది.

స్థానిక చట్ట ఆచరణ కౌంటీ షెరీఫ్ కార్యాలయాలకూ మరియు మునిసిపల్ పోలీసు శాఖలకూ మధ్య విభజించబడింది. టేనస్సీ రాజ్యాంగం ప్రకారం ప్రతి కౌంటీ ఒక ఎంపిక చేయబడిన షెరీఫ్ ని కలిగి ఉండాలి. 95 కౌంటీలలో 94 చోట్ల షెరీఫ్ కౌంటీ యొక్క ప్రధాన చట్ట ఆచరణ అధికారి, ఇంకా కౌంటీ మొత్తం అతడి పరిధిloke వస్తుంది. ప్రతి షెరీఫ్ కార్యాలయం కౌంటీలోని అప్రధాన ప్రాంతాలలో సైతం వారంట్ సేవ, న్యాయస్థానా రక్షణ, చెరసాల చర్యలు మరియు ప్రాథమిక చట్ట ఆచరణ చేపట్టడమే కాక, మునిసిపల్ పోలీస్ శాఖకు సహకారాన్ని కూడా అందిస్తుంది. అమలు చెయ్యబడ్డ మునిసిపాలిటీలు వారి కార్పోరేట్ పరిధిలో పోలీసు సేవలను అందించడానికి పోలీసు శాఖను నిర్వహించాలి. టేనస్సీ లోని మూడు కౌంటీలూ మెట్రో పోలితాన్ ప్రభుత్వాన్ని స్వీకరించేందుకు ఎంపికైన షెరీఫ్ ని కలిగి ఉండటమనే వివాదాన్ని పరిష్కరించడానికి వేర్వేరు దారులను ఎన్నుకున్నాయి. నష్ విల్లె/డేవిడ్ సన్ కౌంటీలు చట్ట ఆచరణ బాధ్యతలను మెట్రో షెరీఫ్ మరియు మెట్రో పోలీస్ చీఫ్ ల మధ్య విభజించాయి. ఈ విషయంలో డేవిడ్ సన్ కౌంటీ లో షెరీఫ్ ఇకపై ప్రధాన చట్ట ఆచరణ అధికారి కాడు. డేవిడ్ సన్ కౌంటీ లో షెరీఫ్ బాధ్యతలు వారంట్ సేవ మరియు చెరసాల కార్యకలాపాలు. మెట్రో పోలితాన్ పోలీస్ చీఫ్ ప్రధాన చట్ట ఆచరణ అధికారి మరియు మెట్రో పోలితాన్ పోలీస్ శాఖ పూర్తి కౌంటీ లో ప్రాథమిక చట్ట ఆచరణను అమలు చేస్తుంది. లించ్ బెర్గ్/మూర్ కౌంటీ మరింత సరళమైన దృక్పథంతో షెరీఫ్ కార్యాలయానికే పూర్తి చట్ట ఆచరణ బాధ్యతను అప్పగించి, లించ్ బెర్గ్ పోలీస్ శాఖను రద్దు చేసింది. ట్రూస్ డేల్ కౌంటీ, టేనస్సీ లోనే అతి చిన్నదైనప్పటికీ నష్విల్లె లాగా షెరీఫ్ కార్యాలయంతో పాటు మెట్రో పోలితాన్ పోలీస్ శాఖను కూడా ఉంచి ఆ పద్ధతిని చేపట్టింది.

ముఖ్యమైన నగరాలు మరియు పట్టణాలుసవరించు

ఇవి కూడా చూడండి: List of cities and towns in Tennessee

గతంలో నాక్స్ విల్లె, కింగ్ స్టన్, మరియు మర్ ఫ్రీస్ బోరో వంటివి రాష్ట్ర రాజధానులుగా ఉండినప్పటికీ ప్రస్తుత రాజధాని నష్విల్లె. మెంఫిస్ రాష్ట్రంలోనే అత్యధిక జనాభాగల పట్టణం, కానీ సుమారు 1990 నుండి నష్విల్లె రాష్ట్రంలో అత్యధిక మెట్రో పోలితాన్ ప్రాంతం గలదిగా గుర్తింపబడింది. పూర్వం మెంఫిస్ ఆ పేరు గలిగి ఉండేది. చట్టనూగా మరియు నాక్స్ విల్లె, రెండూ గ్రేట్ స్మోకీ పర్వతాల సమీపంలో తూర్పు భాగాన ఉన్నాయి. ప్రతిదీ సుమారు మెంఫిస్ లేదా నష్విల్లె లోని మూడింట ఒక వంతు జనాభా కలిగి ఉంటుంది. నష్విల్లె నుండి వాయువ్య దిశగా daadaapu 45 మైళ్ళు (70 కి.మీ) దూరంలో ఉన్న క్లార్క్స్ విల్లె పట్టణం ఐదవ ప్రధాన జనాభా కేంద్రం. దాదాపు 100,500 మంది జనాభాతో మర్ ఫ్రీస్బోరో, టేనస్సీ లో ఆరవ అతి పెద్ద నగరం.

valign="పైన"

  • చట్టనూగా

  • క్లార్క్స్ విల్లె

  • క్లేవ్ ల్యాండ్

  • నాక్స్ విల్లె

  • మెంఫిస్

  • మారిస్ పట్టణం

  • మర్ ఫ్రీస్బోరో

  • నష్విల్లె

విద్యసవరించు

మూస:Fix bunching

 
టేనస్సీ విశ్వవిద్యాలయం, నాక్స్ విల్లె

మూస:Fix bunching

 
వాన్డెర్బిల్ట్ యునివర్సిటీ

మూస:Fix bunching

 
టేనస్సీ రాష్ట్ర విశ్వవిద్యాలయం, నాక్స్ విల్లె

మూస:Fix bunching

 
మధ్య టేనస్సీ రాష్ట్ర విశ్వవిద్యాలయం, మర్ ఫ్రీస్బోరో

మూస:Fix bunching

కళాశాలల మరియు విశ్వవిద్యాలయాలుసవరించు

Main article: List of colleges and universities in Tennessee

క్రీడలుసవరించు

వృత్తి నైపుణ్యం కలిగిన జట్లుసవరించు

క్లబ్ క్రీడ లీగ్
మెంఫిస్ రెడ్బర్డ్స్ బేస్ బాల్ పసిఫిక్ కోస్ట్ లీగ్ (ట్రిపుల్-A)
నష్విల్లె సౌండ్స్ బేస్ బాల్ పసిఫిక్ కోస్ట్ లీగ్ (ట్రిపుల్-A)
చట్టనూగా లూకౌట్స్ బేస్ బాల్ సదరన్ లీగ్ (డబుల్-A)
టేనేస్సీ స్మోకీస్ బేస్ బాల్ సదరన్ లీగ్ (డబుల్e-A)
వెస్ట్ తెన్న్ డైమండ్ జాక్స్ బేస్ బాల్ సదరన్ లీగ్ (డబుల్-A)
ఎలిజాబెత్టన్ ట్విన్స్ బేస్ బాల్ అప్పలచియన్ లీగ్ (రూకి)
గ్రీన్విల్లె అస్ట్రోస్ బేస్ బాల్ అప్పలచియన్ లీగ్ (రూకి)
జాన్సన్ సిటీ కార్దినల్స్ బేస్ బాల్ అప్పలచియన్ లీగ్ (రూకి)
కింగ్స్పోర్ట్ మేట్స్ బేస్ బాల్ అప్పలచియన్ లీగ్ (రూకి)
మెంఫిస్ గ్రిజ్జ్లీస్ బాస్కెట్ బాల్ జాతీయ బాస్కెట్ బాల్ అసోసియేషన్
టేనేస్సీ టైటాన్స్ ఫుట్‌బాల్ జాతీయ ఫుట్ బాల్ లీగ్
నష్విల్లె ప్రిడేతర్స్ ఐస్ హాకీ జాతీయ హాకీ లీగ్
నొక్స్విల్లె ఐస్ బేర్స్ ఐస్ హాకీ సదరన్ ప్రొఫెషనల్ హాకీ లీగ్
నష్విల్లె మెట్రోస్ సాకర్ USL ప్రీమియర్ డెవలప్మెంట్ లీగ్

టేనస్సీ లో క్రమం తప్పకుండా 160,000 సీట్లను ప్రతి తేదీలోనూ అమ్ముకోగల NASCAR స్ప్రింట్ కప్ పోటీలు సంవత్సరంలో రెండు వారాంతాలు నిర్వహించే బ్రిస్టల్ మోటర్ స్పీడ్ వే కూడా ఉంది.

పేరు ఉద్భవంసవరించు

 
మన్రో కౌంటీ లోని పురాతన ప్రదేశం వద్ద స్మృతి చిహ్నం.

స్పెయిన్ అన్వేషకుడు కెప్టెన్ జువాన్ పార్డో 1567 లో తన సహచరులతో కలిసి వచ్చినపుడు దక్షిణ కెరొలినా నుండి వస్తుండగా "తనస్కి" అనే స్థానిక అమెరికన్ గ్రామం ద్వారా ప్రయాణించినపుడు గమనించిన పేరే మొట్ట మొదట టేనస్సీ యొక్క పూర్వ రూపంగా మారి ఉండవచ్చు. 1700 ల ప్రారంభంలో బ్రిటిష్ వర్తకులు ప్రస్తుత టేనస్సీ లోని మన్రో కౌంటీ లో తనసి (లేదా "తనసే") అనే చెరోకీ నగరాన్ని చూసారు. ఈ పట్టణం అదే పేరు గల నది (ప్రస్తుతం చిన్న టేనస్సీ నదిగా పిలువబడేది) పై ఉండేది, పైగా 1725 లలో చిత్రించిన ప్రపంచ పటాల లోనూ ఉండేది. ఈ పట్టణం జువాన్ పార్డో చూసిన ప్రదేశమో కాదో తెలియదు. కానీ ఇటీవలి పరిశోధన ప్రకారం పార్డో యొక్క "తనస్కి" పిజియన్ నది మరియు ఫ్రెంచ్ బ్రాడ్ నదుల సంగమమైన ఆధునిక న్యూపోర్ట్ వద్ద ఉంది.[48]

ఈ పదం యొక్క అర్థం మరియు ఆవిర్భావం అనిస్చితమైనవి. కొన్ని ఆధారాల వలన తెలిసినదేమిటంటే అది ప్రాచీన యూచీ పదం యొక్క చెరోకీ రూపాంతరం. దాని అర్థం "కలిసే ప్రదేశం", "వెనుదిరుగుతున్న నది", లేదా "గొప్ప వంపు గల నది"గా అనుకుంటారు.[49][50] జేమ్స్ మూనీ అంచనా ప్రకారం ఆ పేరు "విశ్లేషించ వీలు కానిది" మరియు దాని అర్థం కోల్పోయింది.[51]

ఆధునిక నామమైన టేనస్సీని 1750 లలో తన అధికారిక మంతనాలలో ఈ పేరు ఉపయోగించిన దక్షిణ కెరొలినా గవర్నర్ జేమ్స్ గ్లెన్ వాడుకలోకి తెచ్చినట్టూ చెప్పుకుంటారు. 1765 లో ప్రచురింపబడిన హెన్రీ టింబర్ లేక్ యొక్క "డ్రాట్ ఆఫ్ ది చెరోకీ కంట్రీ", ఈ పేరుని ప్రాచుర్యం లోకి తెచ్చినట్టూ చెప్తారు. 1788 లో ఉత్తర కెరొలినా ప్రస్తుతపు మధ్య టేనస్సీ లో మూడవ కౌంటీగా "టేనస్సీ కౌంటీ"ని ఏర్పాటు చేసింది. (టేనస్సీ కౌంటీ ప్రస్తుత మాంట్ గామేరీ కౌంటీ మరియు రాబర్ట్ సన్ కౌంటీ ల పూర్వ స్థితిగా ఉండేది). 1796 లో నైరుతి ప్రాంతం నుండి కొత్త రాష్ట్రం ఏర్పాటుకు రాజ్యాంగ సమావేశం జరిగినపుడు "టేనస్సీ" అన్న పేరును తీసుకోవడం జరిగింది.

మారుపేరుసవరించు

టేనస్సీకి "స్వయంసేవక రాష్ట్రం" అన్న మారు పేరు కూడా ఉంది, 1812 యుద్ధం లో టేనస్సీ నుండి స్వయంసేవక సైనికులు ముఖ్యంగా న్యూ ఆర్లీన్స్ యుద్ధం లో ప్రముఖ పాత్ర వహించడం చేత ఈ పేరు వచ్చిందని ప్రతీతి.[52]

రాష్ట్ర చిహ్నాలుసవరించు

ఇవి కూడా చూడండిసవరించు

సూచనలుసవరించు

  1. ↑ http://quickfacts.census.gov/qfd/states/47000.html. Cite news requires |newspaper= (help); Missing or empty |title= (help)
  2. ↑ సంయుక్త రాష్ట్రాల జన గణన - జనాభా ప్రకారం అతి పెద్ద సంయుక్త రాష్ట్రాల కౌంటీలు.
  3. ↑ "Table 1: Annual Estimates of the Population for Incorporated Places Over 100,000, Ranked by July 1, 2008 Population: April 1, 2000 to July 1, 2008". 2007 Population Estimates. United States Census Bureau, Population Division. 2008-07-10. మూలం (CSV) నుండి 2009-07-18 న ఆర్కైవు చేసారు. Retrieved 2008-07-10.
  4. ↑ సంయుక్త రాష్ట్రాల జన గణన 2008 జనాభా లెక్కలు - మెట్రో పోలితాన్ ప్రాంతాలు
  5. ↑ జాన్ ఫింగర్, టేనస్సీ ఫ్రాన్టియర్స్: త్రీ రీజియన్స్ ఇన్ ట్రాన్సిషన్ (బ్లూమింగ్తన్, ఇంద్.: ఇండియాన విశ్వ విద్యాలయ ప్రచురణ, 2001), పుట. 46-47.
  6. ↑ 6.0 6.1 టేనస్సీస్ సివిల్ వార్ హెరిటేజ్ ట్రైల్. సేకరించబడినది 25 నవంబర్ 2009.
  7. ↑ బాబీ లోవేట్, బీల్ స్ట్రీట్ టేనస్సీ చరిత్ర మరియు సంస్కృతి విజ్ఞాన సర్వస్వం, 2002 నవంబరు 25, 2009న సేకరించబడింది.
  8. ↑ మైకేల్ బెర్ట్రాండ్, సన్ రికార్డ్స్ టేనస్సీ చరిత్ర మరియు సంస్కృతి విజ్ఞాన సర్వస్వం, 2002 నవంబరు 25, 2009న సేకరించబడింది.
  9. ↑ చార్లెస్ వుల్ఫ్, మ్యూజిక్ టేనస్సీ చరిత్ర మరియు సంస్కృతి విజ్ఞాన సర్వస్వం, 2002 నవంబరు 25, 2009న సేకరించబడింది.
  10. ↑ టెడ్ ఆల్సన్ మరియు అజయ్ కాల్ర, "అప్పలచియన్ మ్యూజిక్: ఎక్జామినింగ్ పాపులర్ అజంప్శాన్స్" ఎ హ్యాండ్ బుక్ అఫ్ అప్పలాచియా : ఆన్ ఇంట్రోడక్షన్ టు ది రీజియన్ (నాక్స్ విల్లె, తెన్న్: టేనస్సీ విశ్వ విద్యాలయ ప్రచురణ, 2006), పుట. 163-170.
  11. ↑ డోనాల్డ్ విన్తెర్స్, అగ్రికల్చర్ టేనస్సీ చరిత్ర మరియు సంస్కృతి విజ్ఞాన సర్వస్వం, 2002 నవంబరు 25, 2009న సేకరించబడింది.
  12. ↑ జేమ్స్ ఫికల్, ఇండస్ట్రీ టేనస్సీ చరిత్ర మరియు సంస్కృతి విజ్ఞాన సర్వస్వం, 2002 నవంబరు 25, 2009న సేకరించబడింది.
  13. ↑ గ్రేట్ స్మోకీ పర్వతాల జాతీయ ఉద్యానవనం అధికారిక సైట్ నవంబరు 25, 2009న సేకరించబడింది.
  14. ↑ ఉదహరింపు పొరపాటు: సరైన <ref> కాదు; usgs అనే పేరుగల ref లకు పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  15. ↑ "World Map of Köppen−Geiger Climate Classification" (PDF). మూలం (PDF) నుండి 2009-01-14 న ఆర్కైవు చేసారు. Retrieved 2008-12-19. Cite web requires |website= (help)
  16. ↑ "A look at Tennessee Agriculture" (PDF). Agclassroom.org. Retrieved November 1, 2006. Cite web requires |website= (help)
  17. ↑ David M. Roth. "Tropical Cyclone Rainfall in the Southeast". Retrieved 2007-12-20. Cite web requires |website= (help)
  18. ↑ "US Thunderstorm distribution". src.noaa.gov. Retrieved November 1, 2006. Cite web requires |website= (help)
  19. ↑ "Mean Annual Average Number of Tornadoes 1953-2004". ncdc.noaa.gov. Retrieved November 1, 2006. Cite web requires |website= (help)
  20. ↑ "Top ten list". tornadoproject.com. Retrieved November 1, 2006. Cite web requires |website= (help)
  21. ↑ http://www.weather.com/
  22. ↑ ఆర్కియాలజీ అండ్ ది నేటివ్ పీపుల్స్ ఆఫ్ టేనస్సీ టేనస్సీ విశ్వ విద్యాలయం, ఫ్రాంక్ H. మెక్ క్లాంగ్ మ్యూజియం డిసెంబరు 5, 2007న పునరుద్ధరించబడింది.
  23. ↑ స్టాన్లీ ఫోమ్స్బీ, రాబర్ట్ కార్లూ, మరియు ఎనోచ్ మిచెల్, టేనస్సీ: ఎ షార్ట్ హిస్టరీ (నాక్స్ విల్లె, తెన్న్: టేనస్సీ విశ్వవిద్యాలయ ప్రచురణ, 1969) పుట. 45.
  24. ↑ Hubbard, Bill, Jr. (2009). American Boundaries: the Nation, the States, the Rectangular Survey. University of Chicago Press. p. 55. ISBN 978-0-226-35591-7.
  25. ↑ కార్టర్ (III), శామ్యూల్ (1976). చెరోకీ సన్ సెట్: ఎ నేషన్ బెత్రేయ్ద్: ఎ నెరేటివ్ ఆఫ్ ట్రావెల్ అండ్ త్రిమ్ఫ్, పెర్సేక్యూషన్ అండ్ ఎక్సైల్ న్యూ యార్క్: డబల్ డే, పు. 232.
  26. ↑ Satz, Ronald (1979). Tennessee's Indian Peoples. Knoxville, Tennessee: University of Tennessee Press. ISBN 0-87049-285-3.
  27. ↑ "Chronology of Emancipation during the Civil War". University of Maryland: Department of History. Cite web requires |website= (help)
  28. ↑ "This Honorable Body: African American Legislators in 19th Century Tennessee". Tennessee State Library and Archives. Cite web requires |website= (help)
  29. ↑ 29.0 29.1 29.2 డిస్ ఫ్రాన్ చైసింగ్ లాస్, ది టేనస్సీ ఎన్సైక్లో పీడియా ఆఫ్ హిస్టరీ అండ్ కల్చర్, 2008 మార్చ్ 11 న చూడబడినది.
  30. ↑ [http;//fisher.lib.virginia.edu/collections/stats/histcensus/php/state.php హిస్టారికల్ సెన్సస్ బ్రౌజర్, 1900 యూ యస్ సెన్సస్, వర్జీనియా విశ్వ విద్యాలయం], 15 మార్చ్ 2008 న చూడబడినది.
  31. ↑ "Population and Population Centers by State: 2000". United States Census Bureau. Retrieved 2008-12-06. Cite web requires |website= (help)
  32. ↑ DADE, COREY (November 22, 2008). "Tennessee Resists Obama Wave". Wall Street Journal. Retrieved 2008-11-23.
  33. ↑ c2kbr01-2.qxd
  34. ↑ అమెరికన్ రెలిజియస్ ఐదేన్టిఫికేషన్ సర్వే (2001). పరిశోధనలో అయిదు శాతం ప్రజలు సమాధానం ఇవ్వడానికి నిరాకరించారు.
  35. ↑ ది ప్యూ ఫోరం ఆన్ రెలిజియన్ అండ్ పబ్లిక్ లైఫ్
  36. ↑ ది అసోసియేషన్ ఆఫ్ రెలిజియన్ డాటా ఆర్కైవ్స్ | మాప్స్ & రిపోర్ట్స్
  37. ↑ http://animalscience.ag.utk.edu/beef/tnbeefind.htm
  38. ↑ USDA 2002 సెన్సస్ అఫ్ అగ్రికల్చర్, మాప్స్ అండ్ కార్తోగ్రాఫిక్ రిసోర్సెస్
  39. ↑ http://www.state.tn.us/revenue/forms/inhgift/guideinhestate.pdf
  40. ↑ [125] ^ Bls.gov; లోకల్ ఏరియా అన్ఎంప్లాయ్‌మెంట్ స్టాటిస్టిక్స్
  41. ↑ కోర్ట్ ఆఫ్ క్రిమినల్ అప్పీల్స్
  42. ↑ టేనస్సీ బై కౌంటీ - GCT-PL. రేస్ అండ్ హిస్పానిక్ ఆర్ లాటినో 2000 U.S. సెన్సస్ బ్యూరో
  43. ↑ టేనస్సీ: మెక్ కైన్ లీడ్స్ బొత్ డెమొక్రాట్స్ బై డబల్ డిజిట్స్, రాసుముస్సేన్ రిపోర్ట్స్, ఏప్రిల్ 6, 2008
  44. ↑ DADE, COREY (November 22, 2008). "Tennessee Resists Obama Wave". Wall Street Journal.
  45. ↑ Eisler, Kim Isaac (1993). A Justice for All: William J. Brennan, Jr., and the decisions that transformed America. New York: Simon & Schuster. ISBN 0671767879.
  46. ↑ Peltason, Jack W. (1992). "Baker v. Carr". In Hall, Kermit L. (ed.) (సంపాదకుడు.). The Oxford companion to the Supreme Court of the United States. New York: Oxford University Press. pp. 67–70. ISBN 0195058356.CS1 maint: extra text: editors list (link)
  47. ↑ Tushnet, Mark (2008). I dissent: Great Opposing Opinions in Landmark Supreme Court Cases. Boston: Beacon Press. pp. 151–166. ISBN 9780807000366.
  48. ↑ చార్లెస్ హడ్సన్, ది జువాన్ పార్డో ఎక్స్ పెదిషన్స్: ఎక్స్ ప్లోరేషన్స్ ఆఫ్ ది కేరోలినాస్ అండ్ టేనస్సీ, 1566-1568 (తస్కలూస, అల: అలబామా విశ్వవిద్యాలయ ప్రచురణ, 2005), 36-40.
  49. ↑ టేనస్సీ రాష్ట్ర గ్రంథాలయం మరియు పురాతన పత్రాలు FAQ
  50. ↑ టేనస్సీస్ నేఁ డేట్స్ బ్యాక్ టు 1567 స్పానిష్ ఎక్స్ ప్లోరర్ కెప్టెన్ జువాన్ పార్డో
  51. ↑ మూనీ, పు. 534
  52. ↑ "Brief History of Tennessee in the War of 1812". Tennessee State Library and Archives. Retrieved April 30, 2006. Cite web requires |website= (help)ఇతర ఆధారాలు రాష్ట్రం యొక్క మారు పేరు గురించి భిన్నాభిప్రాయాలు కలిగి ఉన్నాయి: కొలంబియా ఎన్సైక్లోపీడియా ప్రకారం, ఆ పేరు మెక్సికన్-అమెరికన్ యుద్ధం లోని స్వయంసేవకుల నుండి వచ్చింది.

మరింత చదవడానికిసవరించు

  • Bergeron, Paul H. (1982). Antebellum Politics in Tennessee. University of Kentucky Press.
  • Bontemps, Arna (1941). William C. Handy: Father of the Blues: An Autobiography. New York: Macmillan Company.
  • Brownlow, W. G. (1862). Sketches of the Rise, Progress, and Decline of Secession: With a Narrative of Personal Adventures among the Rebels.
  • Cartwright, Joseph H. (1976). The Triumph of Jim Crow: Tennessee’s Race Relations in the 1880s. University of Tennessee Press.
  • Cimprich, John (1985). Slavery's End in Tennessee, 1861-1865. University of Alabama.
  • Finger, John R. (2001). Tennessee Frontiers: Three Regions in Transition. Indiana University Press.
  • Honey, Michael K. (1993). Southern Labor and Black Civil Rights: Organizing Memphis Workers. University of Illinois Press.
  • Lamon, Lester C. (1980). Blacks in Tennessee, 1791-1970. University of Tennessee Press.
  • Mooney, James (1900). Myths of the Cherokee. New York: reprinted Dover, 1995.
  • Norton, Herman (1981). Religion in Tennessee, 1777-1945. University of Tennessee Press.
  • Schaefer, Richard T. (2006). Sociology Matters. New York: NY: McGraw-Hill. ISBN 0-07-299775-3.
  • Van West, Carroll (1998). Tennessee history: the land, the people, and the culture. University of Tennessee Press.
  • Van West, Carroll, సంపాదకుడు. (1998). The Tennessee Encyclopedia of History and Culture.

బాహ్య లింకులుసవరించు

{{{1}}} గురించిన మరింత సమాచారము కొరకు వికీపీడియా యొక్క సోదర ప్రాజెక్టులు:అన్వేషించండి

  [[wiktionary:Special:Search/{{{1}}}|నిఘంటువు నిర్వచనాలు]] విక్క్షనరీ నుండి
  [[wikibooks:Special:Search/{{{1}}}|పాఠ్యపుస్తకాలు]] వికీ పుస్తకాల నుండి
  [[wikiquote:Special:Search/{{{1}}}|ఉదాహరణలు]] వికికోటు నుండి
  [[wikisource:Special:Search/{{{1}}}|మూల పుస్తకాల నుండి]] వికి మూల పుస్తకాల నుండి
  [[commons:Special:Search/{{{1}}}|చిత్రాలు మరియు మాద్యమము]] చిత్రాలు మరియు మాద్యమము నుండి
  [[wikinews:Special:Search/{{{1}}}|వార్తా కథనాలు]] వికీ వార్తల నుండి

Articles related to Tennessee
The Volunteer State

మూస:Tennessee మూస:Confederate States of America మూస:TN cities and mayors of 100,000 population Coordinates: 36°N 86°W / 36°N 86°W / 36; -86

మూస:United States topics మూస:United States మూస:Succession

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=టేనస్సీ&oldid=2435061" నుండి వెలికితీశారు