సైరస్ ది గ్రేట్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''సైరస్ ది గ్రేట్''' ([[ఆంగ్లం]] : '''Cyrus the Great''') ([[:en:Old Persian language|ప్రాచీన పర్షియన్]]: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁<ref>{{cite book|last=Ghias Abadi|first=R. M.|title=Achaemenid Inscriptions lrm;|edition=2nd edition|publisher=Shiraz Navid Publications|year=2004|location=Tehran|isbn=964-358-015-6|pages=19|language=Persian}}</ref>, (ఉచ్ఛారణ : kʰuːrʰuʃ : ఖురుస్ )<ref>{{cite book|last=Kent|first=Ronald Grubb|others=translated into Persian by S. Oryan|title=Old Persian: Grammar, Text, Glossary|isbn=964-421-045-X|year=1384 [[Iranian calendar|AP]]|language=Persian|pages=393}}</ref> [[పర్షియన్]]: کوروش بزرگ (ఖురోష్ బుజర్గ్) [[:en:Romanization_of_Persian|{{unicode|Kūrošé Bozorg}}]]), (క్రీ.పూ. 600 లేదా 576 - ఆగస్టు 530 లేదా 529 ), ఇంకనూ "సైరస్ II ఆఫ్ పర్షియా''' మరియు '''సైరస్ ది ఎల్డర్''' అని ప్రసిద్ధి.<ref>Xenophon, ''Anabasis'' I. IX; see also M.A. Dandamaev "Cyrus II", in ''Encyclopaedia Iranica''.</ref>

ఇతను ఒక [[పర్షియన్]] ''[[:en:Shah|షాహన్‌షాహ్]]'' (షాహ్=రాజు, షాహన్‌షాహ్=రాజులకు రాజు, "చక్రవర్తి"), [[:en:Achaemenid dynasty|అకేమెనిడ్ వంశపు]] [[:en:Persian Empire|పర్షియన్ సామ్రాజ్య]] స్థాపకుడు.

ఇతని 29-30 సంవత్సరాల రాజ్యకాలంలో, ఎన్నో యుద్ధాలు చేసి సమకాలీన రాజ్యాలను జయించాడు, అలాంటి వాటిలో [[:en:Medes|మిడియన్ సామ్రాజ్యం]], [[:en:Lydia|లిడియన్ సామ్రాజ్యం]], మరియు [[:en:Neo-Babylonian Empire|నియో బాబిలోనియన్ సామ్రాజ్యం]] మొదలైనవి. ఇవే కాకుండా మధ్యాసియా లోని అనేక దేశాలు ఇతని ఆధీనంలోకొచ్చాయి. <ref>[[#refcah-iv|Cambridge Ancient History IV]] Chapter 3c. p. 170. The quote is from the Greek historian [[Herodotus]]</ref> సైరస్ [[Ancient Egypt|ప్రాచీన ఈజిప్టు]] వైపు వెళ్ళలేదు, ఇతడు [[Scythians|సిథియన్ల]]తో [[Syr Darya|సిర్ దర్యా]] వెంట పోరాడుతూ క్రీ.పూ. 530 లేదా 529 లో, యుద్ధమైదానంలోనే మరణించాడు.<ref name="date">Cyrus' date of death can be deduced from the last reference to his own reign (a tablet from Borsippa dated to [[12 August]] 530 BC) and the first reference to the reign of his son Cambyses (a tablet from Babylon dated to 31 August); see R.A. Parker and W.H. Dubberstein, ''Babylonian Chronology 626 B.C. - A.D. 75'', 1971.)</ref> ఇతడి తరువాత ఇతని కుమారుడు [[:en:Cambyses II of Persia|కాంబిసెస్ II]] రాజయ్యాడు, మరియు కొద్దిపాటి రాజ్యకాలంలోనే, ఈజిప్టును జయించాడు.

[[దస్త్రం:Cyrus II le Grand et les Hébreux.jpg|thumb|right|200px|సైరస్ ది గ్రేట్, [[:en:Hebrews|హిబ్ర్యూ]] ప్రజలకు [[:en:Babylonian captivity|బాబిలోనియన్ ఆక్రమణల]] నుండి సహాయపడి [[జెరూసలెం]]లో ఆవాసం కల్పించుటలో సహాయపడ్డాడు. యూదమతంలో గొప్ప గౌరవం పొందాడు.]]

సైరస్ యొక్క మతపరమైన విధానాలు చాలా సరళంగానూ, సహనము, ఉదారత కలిగివుండేవి. ఈ విషయం ఇతని "సిలిండర్ శాసనం" ద్వారా తెలుస్తున్నది. దుల్‌కర్నైన్ అనే ఇలాంటి వ్యక్తిత్వం ఉన్నవాడిగురించే ఖురాన్ లో పొగడబడినది. ఖురాన్ లో వర్ణింపబడిన దుల్‌కర్నైన్ మరియు ఈ సైరస్ ఒకరేనని, వర్ణణల ఆధారంగా కొందరు భావిస్తున్నారు. ఇతడి మంచి తత్వాన్ని యూదులు కూడా పొగుడుతూవుంటారు. [[:en:Nebuchadnezzar II|నెబూచద్‌నెజ్జార్-2]] అనే రాజు [[జెరూసలేం]] ను ధ్వంసంచేసి, యూదులకు వారి దేశం నుండి తరిమివేసి వారి ఆలయాన్నీ ధ్వంసం చేసినపుడు, సైరస్ యూదుల ప్రాంతాన్ని తిరిగీ వారికప్పగించి, వారి ఆలయాన్ని పునఃప్రతిష్ఠింపజేస్తాడు, ఈ విషయం [[:en:Books of the Bible|యూదుల బైబిల్]] [[:en:Ketuvim|కెటువీం]] లోని [[:en:Second Chronicles|రెండవ క్రానికల్]] లో ప్రస్తావింపబడినది. ఈ విషయము [[:en:Book of Ezra|ఎజ్రా గ్రంధం]] లోనూ లిఖించబడినది.

* <cite id=refIranicaCyrus> {{cite encyclopedia | last1 = Schmitt | first1 = Rüdiger | last2= Shahbazi | first2= A. Shapur| last3=Dandamayev | first3=Muhammad A. Dandamayev | last4= Zournatzi| first4=Antigoni | authorlink = | coauthors = | editor = | encyclopedia = Encyclopaedia Iranica | title = Cyrus | url = http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v6f5/v6f5a026.html | accessdate = | accessyear = | accessmonth = | edition = | date = | year = | month = | publisher = | volume = Vol. 6 | location = | id = | isbn =0939214784 | oclc = | doi = | pages = | quote = }}

* <cite id=refchi2>{{cite book |last= | first= |year=1985 | title=The Cambridge History of Iran: Vol. 2 ; The Median and Achaemenian periods | publisher= Cambridge University Press |isbn= 0521200911}}