ముహమ్మద్ రఫీ: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
RahmanuddinBot (చర్చ | రచనలు) చి Wikipedia python library |
Ahmed Nisar (చర్చ | రచనలు) వికీకరణ మరియు కొద్ది విస్తరణ |
||
పంక్తి 21:
హిందీ సినిమా గాన జగతులో 1950 నుండి 1970 కాలం మహమ్మద్ రఫీ యుగం అంటే అతిశయోక్తి గాదు. రఫీ మరియు [[లతా మంగేష్కర్]] ల గాయక జోడీ, హిందీ నేపథ్యగాన చరిత్రలో కొత్త ఒరవడిని, రికార్డును సృష్టించింది. కేవలం రఫీ పాటలతో వందల కొద్దీ చిత్రాలు విజయం పొందాయి. రాజేంద్రకుమార్ మరియు షమ్మీ కపూర్ రఫీ పాటలతోనే హిట్టయ్యారు. రాజేంద్రకుమార్ కేవలం రఫీ పాటలతోనే ''సిల్వర్ జూబిలీ హీరో'' అయ్యాడు. రఫీ, [[ముకేష్]], [[మన్నాడే]], [[కిషోర్ కుమార్]] మరియు [[మహేంద్ర కపూర్]] ల కాలం సువర్ణాక్షరాలతో లిఖింపదగ్గది.
[[పంజాబ్]] లోని కోట్లా సుల్తాన్ పూర్ లో జన్మించాడు. తండ్రి హాజి అలి మహమ్మద్. రఫీ హిందుస్థానీ క్లాసికల్ సంగీతం [[బడే గులాం అలీ ఖాన్|ఉస్తాద్ బడే గులాం అలీ ఖాన్]], [[ఉస్తాద్ అబ్దుల్ వహీద్ ఖాన్]], పండిత్ జీవన్ లాల్ మట్టూ మరియు ఫిరోజ్ నిజామి ల వద్ద నేర్చుకున్నాడు. ఒక రోజు తన మామ హమీద్ తోడు ప్రఖ్యాత గాయకుడు [[కె.ఎల్. సెహ్ గల్]] గానకచ్చేరి చూడడానికి వెళ్ళాడు. విద్యుత్ అంతరాయం వలన సెహ్ గల్ పాడడానికి నిరాకరించాడు. హమీద్ నిర్వాహకుల అనుమతి పొంది రఫీను పాడనిచ్చాడు. అపుడు రఫీ వయస్సు 13 సంవత్సరాలు. శ్యాంసుందర్ అనే సంగీతకారుడు రఫీ ని గుర్తించి పంజాబీ సినిమా (1942) ''గుల్ బలోచ్'' లో [[జీనత్ బేగం]] తోడుగా పాడనిచ్చాడు.
రఫీ తో [[జగ్గయ్య]] తొలి సారి తెలుగులో పాడించారు. [[భక్త రామదాసు]](నాగయ్య) చిత్రంలో కబీరు (గుమ్మడి?) పాత్రకు నేపధ్యగానం చేశారు.
ఎన్.టి.రామారావు సొంత సినిమాల్లో రఫీ ఎక్కువ పాడారు.([[భలే తమ్ముడు]], [[తల్లా? పెళ్ళామా?]], [[రామ్ రహీమ్]], [[ఆరాధన]], [[తిరుపతి వెంకటేశ్వర కళ్యాణం]], [[అక్బర్ సలీం అనార్కలి]]. ఎన్.టి.రామారావు కుటుంబ సభ్యులు ముగ్గురికి (ఎన్.టి.ఆర్, హరికృష్ణ, బాలకృష్ణ లకు) రఫీ పాటలు పాడారు.
[[షకీల్ బదాయూనీ]] రచన చేస్తే, [[నౌషాద్]] సంగీత దర్శకత్వం వహిస్తే రఫీ గానంచేస్తే ఇలాంటి భజన్ లే వుంటాయి మరి.
పంక్తి 38:
* సుఖ్ కే సబ్ సాథీ, దుఖ్ మే నా కోయీ, మేరే రామ్ తేరా నామ్ ఏక్ సాచా దూజా నా కోయీ (కోహినూర్)
* ఏ దునియా ఏ మెహ్ ఫిల్, మెరే కామ్ కీ నహీఁ (హీర్ రాంఝా)
పంక్తి 45:
* బాబుల్ కీ దువాయేఁ లేతీజా (నీల్ కమల్)
==Awards and recognition==
; [[National Film Award for Best Male Playback Singer|National Film Awards]]<ref name="GulzarNihalani2003">{{cite book|author1=Gulzar|author2=Govind Nihalani|author3=Saibal Chatterjee|title=Encyclopaedia of Hindi Cinema|url=http://books.google.com/books?id=8y8vN9A14nkC&pg=PT633|accessdate=4 September 2012|year=2003|publisher=Popular Prakashan|isbn=978-81-7991-066-5|pages=633–}}</ref>
{| class="wikitable sortable"
|-
! Year
! Song
! Film
! Music director
! Lyricist
! Result
|-
| 1977<ref name="tribuneindia_sang_for_kishore"/>
| "Kya Hua Tera Wada"
| ''[[Hum Kisise Kum Naheen]]''
| [[Rahul Dev Burman]]
| [[Majrooh Sultanpuri]]
| {{Won}}
|}
; [[Filmfare Award for Best Male Playback Singer|Filmfare Awards]]<ref name="filmfareawards.indiatimes.com">{{cite news|title=Filmfare Awards list |url=http://filmfareawards.indiatimes.com/ | work=The Times Of India}}</ref>
{| class="wikitable sortable"
|-
! Year
! Song
! Film
! Music director
! Lyricist
! Result
|-
| 1960
| "Chaudhvin Ka Chand Ho"
| ''[[Chaudhvin Ka Chand]]''
| [[Ravi (music director)|Ravi]]
| [[Shakeel Badayuni]]
| {{Won}}
|-
| 1961
| "Teri Pyaari Pyaari Surat Ko"
| ''[[Sasural (1961 film)|Sasural]]''
| [[Shankar Jaikishan]]
| Hasrat Jaipuri
| {{Won}}
|-
| 1961
| "Husnwale Tera Jawab Nahin"
| ''[[Gharana (1961 film)|Gharana]]''
| [[Ravi (music director)|Ravi]]
| [[Shakeel Badayuni]]
| {{Nom}}
|-
| 1962
| "Aye Gulbadan Aye Gulbadan"
| ''[[Professor (film)|Professor]]''
| [[Shankar Jaikishan]]
| [[Hasrat Jaipuri]]
| {{Nom}}
|-
| 1963
| "Mere Mehboob Tujhe"
| ''[[Mere Mehboob]]''
| [[Naushad Ali]]
| [[Shakeel Badayuni]]
| {{Nom}}
|-
| 1964
| "Chahunga Main Tujhe"
| ''[[Dosti]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Majrooh Sultanpuri]]
| {{Won}}
|-
| 1965
| "Chhoo Lene Do Nazuk Hothon Ko"
| ''[[Kaajal]]''
| [[Ravi (music director)|Ravi]]
| [[Sahir Ludhianvi]]
| {{Nom}}
|-
| 1966
| "Baharo Phool Barsao"
| ''[[Suraj (1966 film)|Suraj]]''
| [[Shankar Jaikishan]]
| [[Hasrat Jaipuri]]
| {{Won}}
|-
| 1968
| "Dil Ke Jharoke Mein"
| ''[[Brahmachari (Hindi film)|Brahmachari]]''
| [[Shankar Jaikishan]]
| [[Hasrat Jaipuri]]
| {{Won}}
|-
| 1968
| "Mein Gaaon Tum Sojaao"
| ''[[Brahmachari (Hindi film)|Brahmachari]]''
| [[Shankar Jaikishan]]
| [[Shailendra (lyricist)|Shailendra]]
| {{Nom}}
|-
| 1969
| "Badi Mastani Hai"
| ''[[Jeene Ki Raah]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Anand Bakshi]]
| {{Nom}}
|-
| 1970
| "Khilona Jaan Kar"
| ''[[Khilona]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Anand Bakshi]]
| {{Nom}}
|-
| 1973
| "Hum Ko To Jaan Se Pyaari"
| ''Naina''
| [[Shankar Jaikishan]]
| [[Hasrat Jaipuri]]
| {{Nom}}
|-
| 1974
| "Achha Hi Huva Dil Toot Gaya"
| ''Maa Bahen Aur Biwi''
| Sharda
| [[Qamar Jalalabadi]], Vedpal Varma
| {{Nom}}
|-
| 1977
| "Kya Hua Tera Wada"
| ''[[Hum Kisise Kum Naheen]]''
| [[R.D. Burman]]
| [[Majrooh Sultanpuri]]
| {{Won}}
|-
| 1977
| "[[Parda Hai Parda]]"
| ''[[Amar Akbar Anthony]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Anand Bakshi]]
| {{Nom}}
|-
| 1978
| "Aadmi Musaafir Hai"
| ''Apnapan''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Anand Bakshi]]
| {{Nom}}
|-
| 1979
| "Chalo Re Doli Uthao Kahaar"
| ''[[Jaani Dushman]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| Varma Malik
| {{Nom}}
|-
| 1980
| "Mere Dost Kissa Yeh"
| ''[[Dostana (1980 film)|Dostana]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Anand Bakshi]]
| {{Nom}}
|-
| 1980
| "Dard-e-dil Dard-e-jigar"
| ''[[Karz (film)|Karz]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Anand Bakshi]]
| {{Nom}}
|-
| 1980
| "Maine Poocha Chand Se"
| ''Abdullah''
| [[R.D. Burman]]
| [[Anand Bakshi]]
| {{Nom}}
|}
;[[Bengal Film Journalists' Association – Best Male Playback Award|Bengal Film Journalists' Association Awards]]
{| class="wikitable sortable"
|-
! Year
! Film
! Music director
! Lyricist
! Result
|-
| 1957
| ''[[Tumsa Nahin Dekha (1957 film)|Tumsa Nahin Dekha]]''
| [[O. P. Nayyar]]
| [[Majrooh Sultanpuri]]
| {{Won}}
|-
| 1965<ref>{{cite web |url= http://www.bfjaawards.com/legacy/pastwin/196528.htm |title= 1965- 28th Annual BFJA Awards - Awards For The Year 1964 |accessdate=14 December 2008 |last= |first= |coauthors= |date= |work= |publisher= Bengal Film Journalists' Association}} {{Dead link|date=November 2010|bot=H3llBot}}</ref>
| ''[[Dosti]]''
| [[Laxmikant-Pyarelal]]
| [[Majrooh Sultanpuri]]
| {{Won}}
|-
| 1966<ref>{{cite web |url= http://www.bfjaawards.com/legacy/pastwin/196629.htm |title= 1966: 29th Annual BFJA Awards - Awards For The Year 1965 |publisher= Bengal Film Journalists' Association |accessdate=22 October 2009 }} {{Dead link|date=November 2010|bot=H3llBot}}</ref>
| ''[[Arzoo (1965 film)|Arzoo]]''
| [[Shankar Jaikishan]]
| [[Hasrat Jaipuri]]
| {{Won}}
|}
;Sur Sringar Award
{| class="wikitable sortable"
|-
! Year
! Film
! Music director
! Lyricist
! Result
|-
| 1964
| ''[[Chitralekha (1964 film)|Chitralekha]]''
| [[Roshan (music director)|Roshan]]
| [[Sahir Ludhyanvi]]<ref>{{cite web |url=http://www.mohdrafi.com/web/his-voice-swayed-millions.html |title=His Voice swayed millions |accessdate=25 December 2010}}</ref>
| {{Won}}
|}
; Honorary
* 1948 - Rafi received a silver medal from the Indian Prime Minister [[Jawaharlal Nehru]], on the first anniversary of the Indian Independence Day.<ref name="sangeetmahal_hall_of_fame"/>
* 1967 - Honoured with the [[Padma Shri]] by the [[Government of India]].
* 2001 - Rafi was honored with the "Best Singer of the Millennium" by [[Hero Honda]] and [[Stardust (magazine)|Stardust magazine]].<ref>{{cite web|url=http://www.webcitation.org/query?url=http://www.geocities.com/anisharaja/honda-stardust.html&date=25 October 2009+12:28:13/|title=Mohd Rafi and Lata: Singers of Millennium|publisher=|accessdate=25 October 2009}}</ref>
* 2013 - Rafi won the CNN-IBN poll for the Greatest Voice in Hindi Cinema.
{{National Film Award Best Male Playback Singer}}
{{FilmfareAwardBestMaleSinger}}
{{Authority control|VIAF=226080441}}
{{Persondata
| NAME = Rafi, Mohammad
| ALTERNATIVE NAMES =
| SHORT DESCRIPTION = Indian singer
| DATE OF BIRTH = 24 December 1924
| PLACE OF BIRTH = [[Kotla Sultan Singh]], [[Punjab Province (British India)|Punjab]], [[British India]]
| DATE OF DEATH = 31 July 1980
| PLACE OF DEATH = [[Mumbai]], [[Maharashtra]], [[India]]
}}
==మూలాలు==
{{
==బయటి లింకులు==
* [http://www.imdb.com/name/nm0706327/ Mohammad Rafi] at the [[Internet Movie Database]]
* [http://www.mohdrafi.com/ ముహమ్మద్ రఫీ]
[[వర్గం:భారతీయ కళాకారులు]]
| |||