తాజ్ మహల్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

పంక్తి 275:
 
== చరిత్ర ==
[[File:Sambourneagra1860s.jpg|thumb|leftright|200px| 1860 సామ్యూల్ బార్న్‌చే తాజ్ మహల్ ]]
[[దస్త్రం:Taj protective scaffold.jpg|thumb|leftright|200px|యుద్ధ సమయ రక్షణ సారువ నిర్మాణం ]]
తాజ్ మహల్
తాజ్ మహల్ నిర్మాణం పూర్తి అయిన తరువాత కొద్ది కాలానికే అతని కొడుకు [[ఔరంగజేబు]] షాజహాన్‌ను సామ్రాజ్యాధికారం నుండి తొలగించి [[ఆగ్రా కోట|ఆగ్రా కోటకు]] దగ్గరలో గృహ నిర్భందన చేసాడు. షాజహాన్ మరణించడంతో సమాధిలో అతన్ని భార్య పక్కనే పూడ్చి పెట్టారు. <ref> గ్యాస్కోయిన్, బాంబర్ (1971)ది గ్రేట్ ముఘల్స్. న్యూ యార్క్: హర్పెర్&amp;రో. p. 243.</ref> 19వ శతాబ్ధం చివరికి వచ్చేసరికి భవనంలో చాలా భాగాలకు మరమత్తులు అవసరం అయ్యాయి. [[1857 ]] భారత విప్లవం కాలంలో బ్రిటిష్ సైనికులు మరియు ప్రభుత్వ అధికారులు తాజ్ మహల్‍ను చెడగొట్టారు, దాని గోడల నుండి రత్నఖచితాలను మరియు వైడూర్యాలను పెరికి వేశారు. 19వ శతాబ్ధం చివరలో యునైటెడ్ కింగ్‌డం బ్రిటిష్ వైస్రాయి జార్జ్ నథానియేల్ కర్జన్, కేడెల్‌స్టన్ యొక్క 1వ మార్కస్ కర్జన్ఒక మహా పునర్నిర్మాణ పధకాన్ని తాజ్ మహల్ కోసం ఆదేశించాడు, అది 1908 సంవత్సరానికి పూర్తి అయ్యింది. <ref>[http://www.taj-mahal.net/augEng/textMM/brasslampengN.htm లార్డ్ కర్జన్స్ బ్రాస్స్ లాంప్ ].</ref> <ref>యాప్, పీటర్ (1983). ది ట్రవెల్లెర్స్ డిక్షనరీ అఫ్ కొటేషన్స్. లండన్: రౌట్లేడ్జ్ కేగన్ &amp; పాల్. p. 460.</ref> [[కైరో]] మసీదులో ఉన్న దానిని పోలిన మరొక పెద్ద దీపాన్ని లోపల గదిలో తయారు చేయించాడు. ఈ కాలంలో తాజ్ మహల్ ఉద్యానవనం బ్రిటీష్-శైలి పోలి ఉండే పచ్చికలుగా మార్చబడి ఈ రోజుకు కూడా అవే ఉన్నాయి. <ref>కోచ్, p. 139.</ref>
]]
[[దస్త్రం:Taj protective scaffold.jpg|thumb|left|యుద్ధ సమయ రక్షణ సారువ నిర్మాణం ]]
తాజ్ మహల్ నిర్మాణం పూర్తి అయిన తరువాత కొద్ది కాలానికే అతని కొడుకు [[ఔరంగజేబు]] షాజహాన్‌ను సామ్రాజ్యాధికారం నుండి తొలగించి [[ఆగ్రా కోట|ఆగ్రా కోటకు]] దగ్గరలో గృహ నిర్భందన చేసాడు. షాజహాన్ మరణించడంతో సమాధిలో అతన్ని భార్య పక్కనే పూడ్చి పెట్టారు. <ref>
 
గ్యాస్కోయిన్, బాంబర్ (1971)ది గ్రేట్ ముఘల్స్. న్యూ యార్క్: హర్పెర్&amp;రో. p. 243.</ref>
 
 
19వ శతాబ్ధం చివరికి వచ్చేసరికి భవనంలో చాలా భాగాలకు మరమత్తులు అవసరం అయ్యాయి. [[1857 ]] భారత విప్లవం కాలంలో బ్రిటిష్ సైనికులు మరియు ప్రభుత్వ అధికారులు తాజ్ మహల్‍ను చెడగొట్టారు, దాని గోడల నుండి రత్నఖచితాలను మరియు వైడూర్యాలను పెరికి వేశారు. 19వ శతాబ్ధం చివరలో యునైటెడ్ కింగ్‌డం బ్రిటిష్ వైస్రాయి జార్జ్ నథానియేల్ కర్జన్, కేడెల్‌స్టన్ యొక్క 1వ మార్కస్ కర్జన్ఒక మహా పునర్నిర్మాణ పధకాన్ని తాజ్ మహల్ కోసం ఆదేశించాడు, అది 1908 సంవత్సరానికి పూర్తి అయ్యింది. <ref>[http://www.taj-mahal.net/augEng/textMM/brasslampengN.htm లార్డ్ కర్జన్స్ బ్రాస్స్ లాంప్ ].</ref> <ref>యాప్, పీటర్ (1983). ది ట్రవెల్లెర్స్ డిక్షనరీ అఫ్ కొటేషన్స్. లండన్: రౌట్లేడ్జ్ కేగన్ &amp; పాల్. p. 460.</ref> [[కైరో]] మసీదులో ఉన్న దానిని పోలిన మరొక పెద్ద దీపాన్ని లోపల గదిలో తయారు చేయించాడు. ఈ కాలంలో తాజ్ మహల్ ఉద్యానవనం బ్రిటీష్-శైలి పోలి ఉండే పచ్చికలుగా మార్చబడి ఈ రోజుకు కూడా అవే ఉన్నాయి. <ref>కోచ్, p. 139.</ref>
 
 
1942లో జర్మన్ లఫ్ట్‌వఫ్ఫీ ఆ తరువాత సార్వభౌమ జపాన్ నౌకదళ వాయు సేవ,జపాన్ వైమానిక దళంల నుండి దాడులను ఊహించి ప్రభుత్వం ఒక సారువను నిలబెట్టింది. 1965 మరియు 1971 నాటి భారత-పాకిస్తాన్ యుద్ధాలులో బాంబు వైమానికులను తప్పు దారి పట్టించడం కోసం సారువను వాడారు. <ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/1732993.stm తాజ్ మహల్ 'టు బి కాముఫ్లాజడ్'].</ref> ఇటీవలి కాలంలో తాజ్ మహల్‌కు భయాలు [[యమునా నది]] పర్యావరణ కాలుష్యం, [[మథుర]] నూనె శుద్ధి కర్మాగారం వల్ల వచ్చే<ref>[http://science.howstuffworks.com/acid-rain2.htm ఆసిడ్ రైన్ అండ్ ది తాజ్ మహల్].</ref> [[ఆమ్ల వర్షం]] నుండి వచ్చాయి, <ref>[http://www.industrialinfo.com/showAbstract.jsp?newsitemID=139464 ఆయిల్ రిఫైనరీ ఇంపాక్ట్ ఆన్ తాజ్ మహల్].</ref>వీటిని [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|భారత అత్యున్నత న్యాయస్థానం]] వ్యతిరేకించింది. కాలుష్యం తాజ్ మహల్‌ను పసుపు రంగులోకి మార్చసాగింది. కాలుష్యాన్ని అదుపులో పెట్టడానికి భారత ప్రభుత్వం తాజ్ అసమ చతుర్భుజ మండలంను (TTZ) తయారు చేసింది, స్మారక భవంతి చుట్టూ 10,400 చతురస్ర కిలోమీటర్లు (4,015 చతురస్ర మైళ్లు) పరిధిలో ప్రసరణ ప్రమాణాలు నిక్కచ్చిగా అమలు అవుతాయి. <ref>http://www.unesco.org/courier/2000_07/uk/signe.htm</ref> 1983లో తాజ్ మహల్ యునెస్కోచే ప్రపంచపు పూర్వ సంస్కృ చిహ్న ప్రదేశం‌గా పేరు పొందింది. <ref>[http://whc.unesco.org/en/list/252 తాజ్ మహల్ వరల్డ్ హేరిటేజ్ సైట్ పేజ్].</ref>
"https://te.wikipedia.org/wiki/తాజ్_మహల్" నుండి వెలికితీశారు