హసన్ జిల్లా: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''హసన్''' [[భారత దేశం]] లొనిలోని [[కర్ణాటక]] రాష్ట్రం లొనిరాష్ట్రంలొని ఒక జిల్లా మరియు ఒక పట్టణం. ఈ పట్టణం హసన్ జిల్లాకు రాజధాని కూడా. [[భారతీయ అంతరిక్ష పరిశోధన కేంద్రం]](ISRO) ప్రధాన నియంత్రణ కేంద్రం హసన్ నందే కలదు.

హసన్ చరిత్ర సుమరుగా 55వ వశతాబ్దం శతాబ్దంనుండినుండి ఉన్నట్లుగాప్రారంభమైనట్లుగా గుర్తించబడుతోంది. హాల్మాడి గ్రామం లొని గ్రామంలోని [[కదంబ రాజ వంశం|కదంబ రాజులు]] వేయించిన శిలాశాసనమే దీనికి సాక్షి. కదంబ వంశం తరువాత 11 వ11వ శతాబ్దంలొశతాబ్దంలో [[హోయస్ల రాజహొయసల వంశం]] ఈ ప్రదేశాన్ని పరిపాలించింది. 11 నుండి 14 వ14వ శతాబ్దం వరకు హోయస్ల రాజుల రాజధాని ద్వారసముద్ర. ఇప్పటి [[హళిబేడు]] గ్రామం నందు ఈ రాజధాని అవశేషాలు కనిపిస్తాయి. మొదట్లో హోయస్ల రాజులు జైన మతాన్ని పాటించగా, ఆ తరువాతి హోయస్ల రాజులు [[శైవశైవమతం|శైవాన్ని]] పాటించారు. కానికానీ ఈ రాజ వంశీయులు అన్ని మతాలను సమాన దృష్టి తోదృష్టితో చూసేవారని చెప్పడానికి [[హళిబేడు]] లొనిలోని [[శివుడు|శివుని]] దేవాలయమైన హోయ్సళేశ్వరహొయసలేశ్వర దేవాలయం,[[బేలూరు]] లొనిలోని [[విష్ణువు]] దేవాలయమైన చెన్నకేశవ స్వామి దేవాలయం సాక్షి.

[[కదంబ రాజ వంశం|కదంబ వంశానికి]] చెందిన రాజులు [[కన్నడ]] భాష లొభాషలో మొట్టమొదటి శిలశాసనం [[బేలూరు]] తాలుకా లొతాలుకాలోని హల్మాడి గ్రామంలొగ్రామంలో ఉన్నది. హసన్ జిల్లాలొనిజిల్లాలోని [[శ్రావణబెల్గొడా|శ్రావణబెల్గోడాలొశ్రావణబెళగోళ]] నేలోనే అత్యధిక కన్నడ శిలాశాసనాలు లభిస్తున్నాయి. శ్రావణబెల్గోడాలొశ్రావణబెళగోళలో [[మరాఠిమరాఠీ]] శిలశాసనాలు కుడా ఉన్నాయి.

:೧1) ఈ హసన్ మొదటి పేరు సింహసనపురి ఒక వాదన

:೨2) హసన్ పట్టణం లొపట్టణంలో ఉన్న హసనాంబ దేవిహసనాంబాదేవి వలన ఈ పట్టణానికి ఈ పేరు వచ్చిందనేది మరొవాదవమరో వాదన

హసన్ జిల్లా కుజిల్లాకు ఈశాన్యాన [[తుముకూరు]] జిల్లా, ఆగ్నేయం వైపు [[మాండ్య]] జిల్లా, దక్షిణం వైపు [[మైసూరు]] జిల్లా, నైఋతి వైపు [[కొడగు]]జిల్లా, పశ్చిమం వైపు [[దక్షిణ కన్నడ]] జిల్లా , వాయువ్యం వైపు [[చిగ్‌మగళూరు]] జిల్లాలు సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి.హసన్ జిల్లా విస్తీర్ణం ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ೬೮೧೪ ಚచ.కి.మి. ఈ జిల్లా జనాభా 2001 సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం ೧೭,೨೧,೩೧೯. ఇది 1991 జనాభా లెక్కల కంటే ೯.೬೬ శాతం హెచ్చు.

హసన్ జిల్లా లొజిల్లాలో రెండు ముఖ్య భౌగోళిక భాగాలు ఉన్నాయి. మొదటిది మలనాడు పర్వత శ్రేణులు రెండవది పీఠభూమి భాగం. మలనాడు పర్వతశ్రేణులు [[పశ్చిమ కనుమలు|పశ్చిమ కనుమలలొ]] భాగం.ఈ జిల్లా లొ ప్రముఖ నది[[హేమవతి]] ఈ నది [[కావేరి నది]] నదికికి ఉపనది. పశ్చిమ కనుమల్లొకనుమల్లో భాగమైన మలనాడు కొండలలొ దట్టమైన అడవులు ఉన్నాయి. ఈ అడవులలొఅడవులలో అమిత జంతు-వృక్ష సంపద కలదు. <!--- ಕೃಷಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಫಲವತ್ತಾದ ಕೆಮ್ಮಣ್ಣು ಇದೆ. --> ఈ జిల్లా లొజిల్లాలో అనేక [[కాఫీ]] తోటలు ఉన్నాయి. మొట్ట మొదటి కాప్జీకాఫీ తోట ೧೮೪೩ సంవత్సరం వేయబడింది.

పరిపాలన నిమిత్తం హసన్ జిల్లానిజిల్లాను 8 [[తాలుకా]] లుగా విభజించారు.

೧) *[http://hassan.nic.in/ హసన్ జిల్లా వెబ్ సైటు]