చందాల కేశవదాసు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''చందాల కేశవదాసు''' ([[జూన్ 20]], [[1876]] - [[జూన్ 14]], [[1956]]) తొలి [[తెలుగు]] [[తెలుగు సినిమా|సినీ]] గీత రచయిత, నటుడు, గాయకుడు, హరికథా కళాకారుడు, అష్టావధాని, శతావధాని, మరియు నాటకకర్త. నాటకాల్లో మొదట పాడే '''పరబ్రహ్మ పరమేశ్వర''' అనే సుప్రసిద్ధ కీర్తనను, ఆంధ్రదేశమంతటిని ఉర్రుతలూగించిన '''భలే మంచి చౌక బేరము పోయినన్ దొరుకదు''' అనే పాటను రాసినరాసినది ఈయనే.

'''చందాల కేశవదాసు''' ([[జూన్ 20]], [[1876]] - [[జూన్ 14]], [[1956]]) తొలి [[తెలుగు]] [[తెలుగు సినిమా|సినీ]] గీత రచయిత, నటుడు, గాయకుడు, హరికథా కళాకారుడు, అష్టావధాని, శతావధాని, మరియు నాటకకర్త. తెలుగులో మొదటి శబ్ద చిత్రం [[భక్తప్రహ్లాద (సినిమా)|భక్త ప్రహ్లాద]] కు ఈయన పాటలు రాసారురాశాడు.

కేశవదాసు [[ఖమ్మం జిల్లా]] [[కూసుమంచి]] మండలంలోని [[జక్కేపల్లి]]లో 1876 జూన్ 20వ తేదీన చందాల లక్ష్మీనారాయణ, పాపమ్మ దంపతులకు జన్మించారుజన్మించాడు. <ref>[http://www.namasthetelangaana.com/News/Article.asp?category=10&subCategory=9&ContentId=11313 మన వెండి వెలుగులు - నమస్తే తెలంగాణా]</ref> వీరి అన్న వెంకటరమణయోగి నిర్వహణలోని వీధిబడిలోనే కేశవదాసు విద్యనభ్యసించారువిద్యనభ్యసించాడు. ఛందస్సు, అవనాధి ప్రక్రియలు నేర్చుకున్నారునేర్చుకున్నాడు.విద్యాభ్యాసానంతరం తను చదువుకున్న వీధి బడి నడుపుతూ అవధానాది ప్రక్రియలలో నేర్పు సాధించారుసాధించాడు.

అష్టావధానాలు చేస్తూ దేశాటన చేస్తున్న కాలంలో సుప్రసిద్ధ వాగ్గేయకారుడు [[పాపట్ల కాంతయ్య]] గారితో స్నేహం కుదిరింది. దాసు ప్రతిభా సంపత్తికి మెచ్చి కాంతయ్య ఈయనకు సంగీతంలోని మెలకువలు తెలియజేశారుతెలియజేశాడు. గేయరచనలో, సంగీతం కూర్పులో, హరికథనంలో, రచనలో కేశవదాసు ఆరితేరారుఆరితేరాడు.

కాంతయ్యనాటక సమాజంలోచేరి కవిగా, నటుడిగా పేరుగాంచారుపేరుగాంచాడు. ఈయన సేవకుడు వేషం నుంచి రాజు వేషం వరకు ఏ వేషమైనా వేసి మెప్పించగల సమర్థులుసమర్థుడు. మైలవరం కంపెనీకి శ్రీకృష్ణ తులాభారం, రాధా కృష్ణ నాటకాలకు పాటలు రాసిచ్చారురాసిచ్చాడు. ఆంధ్రదేశమంతటిని ఉర్రుతలూగించిన ‘భలే మంచి చౌక బేరము పోయినన్ దొరుకదు’, అని [[శ్రీకృష్ణ తులాభారం]] సినిమాకు వన్నెతెచ్చిన గీతం కేశవదాసు రాసిందే. నాటకాల్లో మొదట పాడే ‘పరబ్రహ్మ పరమేశ్వర’ అనే సుప్రసిద్ధ కీర్తన కేశవదాసుదే. ఈ ప్రార్థనా గీతాన్ని స్వరపరచిన ఖ్యాతి పాపట్ల కాంతయ్యకు దక్కింది. భక్త ప్రహ్లాద, [[కనకతార]] వంటి చిత్రాలకు కేశవదాసు మాటలు, పాటలు వ్రాశాడు.

కొంతకాలం నాటకరంగానికి స్వస్తిచెప్పి తెలంగాణా అంతటా హరికథలు చెప్పారుచెప్పాడు. ఈయన విధిగా ప్రతిరోజు ఒక పాట, మూడు పద్యాలు చొప్పున కొన్ని సంవత్సరాలు రచన సాగించాడు. పాటలలో భక్తి భావం, సరళత్వం తొణకిసలాడుతుంటాయి.

1930-33ల మధ్య కేశవదాసు వ్రాసిన జాతీయ గీతాలను ప్రముఖ సినీ గాయకుడు [[సాలూరు రాజేశ్వరరావు]], అముల నరసింహారావులు పాడగా [[బెంగుళూరు]] లో రికార్డు చేశారు. ఈయన అనేక సినిమా స్క్రిప్టులతో పాటుగా, కేశవ శతకం, బలి బంధనం, [[సీతాకళ్యాణం]], [[రుక్మాంగద]], మేలుకొలుపులు, జోలపాటలు మొదలైన రచనలు చేశాడు. ఈయన ఆధ్వర్యంలో బాల భారత్ సమాజం వారు అనేక నాటకాలను ప్రదర్శించేవారు. "కనక తార", "లంకాదహనం" వంటి నాటకాలను సినిమాలుగా కూడా తీసారు. తన కళా ప్రదర్శనల ద్వారా పొందిన బంగారు కంకణాలను, పతకాలను దాచుకోకుండా సత్కార్యాలకోసం ఖర్చుచేసి మార్గదర్శకంగా నిలిచారునిలిచాడు. హరికథా గానంతో వచ్చిన డబ్బుతో [[భద్రాచలం]] లో భక్తుల సౌకర్యార్థం బావి త్రవ్వించి, భోజన, విశ్రాంతి ఏర్పాట్లు చేశారు. [[కోదాడ]] మండలం [[తమ్మర]] లో సీతారామచంద్రస్వామి ఆలయానికి గాలిగోపురం నిర్మింపజేశారునిర్మింపజేశాడు.

కేశవదాసు 1956, జూన్ 14న పరమపదించారుపరమపదించాడు.

* [http://discover-telangana.org/wp/2006/11/19/tholi_telugu_cini_geya_rachayitha_keshavadaasu/ డిస్కవర్ తెలంగాణలో తొలి తెలుగు సినీ గేయ రచయిత కేశవదాసు]