ఆస్మియం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
చి clean up, replaced: పదార్ధం → పదార్థం using AWB |
ChaduvariAWB (చర్చ | రచనలు) చి AWB వాడి RETF మార్పులు చేసాను, typos fixed: ప్రధమ → ప్రథమ, → (12), , → , (13), లో → లో , ను → ను , తో → తో (2) using AWB |
||
పంక్తి 5:
==చరిత్ర==
[[ఇంగ్లాండు]] లోని [[లండను]] నగరంలో,1803 లో స్మిత్ సన్ టేన్నట్ (Smithson Tennant)మరియు విలియమ్ హైడ్ వోల్లస్టన్(William Hyde Wollaston)లు ఈ మూలకాన్ని మొదటగా కనుగొన్నారు. ఈ మూలకం యొక్క ఆవిష్కరణ ప్లాటినం సమూహానికి చెందిన మూలకాల ఆవిష్కరణతో ముడివడి యున్నది. ప్లాటినం 17 వ శతాబ్దిలో platina("small silver"),పేరుతొ[[యూరోప్|యూరోపు]]లో ప్రవేశించి నది. రసాయన వేత్తలు, ప్లాటినం సమ్మేళనాలు తయారుచేయుటకు, ప్లాటినంను అక్వారిజియా (25%[[నైట్రిక్ ఆమ్లం|నత్రికామ్లం]]
1803 లో
==లభ్యత==
భూమి ఉపరితలంలో అతి తక్కువ పరిమాణంలో దొరుకు మూలకం ఆస్మియం.ఇది 50 ppt(ట్రిలినియంలో 50వ వంతు). ఆస్మియం విడి మూలకంగా అతిఅరుదుగా లభిస్తుంది.సహాజ ప్రకృతి సిద్దమైన మిశ్రమ ధాతువు లలో, ఇరిడియం-ఆస్మియం ముడి ధాతుఖనిజాలలో లభిస్తుంది.ఆస్మియం ఎక్కువ ఉన్న ధాతువును అస్మిరిడియం(osmiridium)ఇరిడియం ఎక్కువ ఉన్న ధాతువును ఇరిడాస్మియం(iridosmium). ఆస్మియం [[నికెలు]], [[రాగి]] ధాతు ఖనిజాలలో లభించును.ఇవి ధాతువులలో సల్ఫయిడుల,టేల్లిరాయిడులు,అంటి మోనిడ్సు,అర్సేనాయిడ్సులరూపంలో కూడ లభ్యమగును. అగ్నిశిల నిక్షేపాలలో,అగ్నిపర్వత జ్వాలముఖి పరిసరాలలో అదిక మొత్తంలో కన్పించును.
[[దక్షిణాఫ్రికా]] లోని బుష్ వెల్డ్
==ఉత్పత్తి==
ఆస్మియంను పారిశ్రామికంగా /వ్యాపార పరంగా నికెలు,రాగి లోహాలను ముడిఖనిజం నుండి ఉత్పత్తి చేయునప్పుడు ఉప ఉత్పత్తిగా వస్తుంది<ref name=education/>. రాగి,నికెలు లోహాలను ఎలక్ట్రో రిపైనింగు చేయ్యునప్పుడు,రాజ లోహ మూలకాలు [[వెండి]],[[బంగారం]]
ఆస్మియం,రుథేనియమ,రోడియం, మరియు ఇరిడియం లుఅక్వారిజియాలో కరుగని ధర్మాన్ని ఉపయోగించుకుని ప్లాటినం,వెండి,మరియు ఇతర క్షారాల
==భౌతిక లక్షణాలు==
సాధారణ గది[[ఉష్ణోగ్రత]] వద్ద ఘనరూపంలో ఉండు,నీలి చాయ కలిగిన తెల్లని[[లోహం]]. ఈ మూలకం గట్టిగా,దృడంగా, మరియు పెళుసుగా ఉండు
మూలకం యొక్క [[ద్రవీభవన స్థానం]] 3033 °C. ఆస్మియం భాష్పిభవన స్థానం 5012 °C<ref name=education>{{citeweb|url=http://education.jlab.org/itselemental/ele076.html|title=The Element Osmium|publisher=education.jlab.org|date=|accessdate=2015-04-22}}</ref>,గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద మూలకం యొక్క [[సాంద్రత]] 22.59 గ్రాములు/cm<sup>3</sup>. ఆస్మియం యొక్క సంకేత అక్షరము Os.ఆస్మియం చాలా మిశ్రమ ధాతువులలో ఆనవాలు మూలకం(trace element).
ఇది ప్లాటినం ముడి ఖనిజంలో ఎక్కువగా ఆనవాలు మూలకంగా లభిస్తుంది. స్వాభావిక ప్రకృతి సిద్దముగా లభించు మూలకాలలో భారమైన లోహం ఆస్మియం.ఆస్మియం సాంద్రత ప్రకారంగా ఇరీడియం కన్న బారమైనది.
ఆస్మియం తక్కువ సంకోచకత్వం కలిగి యున్నది. ఈ మూలకం యొక్క దృడత్వ బల్క్ మోడులుస్ (bulk modulus)చాలా ఎక్కువ,దీని దృడత్వ విలువ 395-462 GPa. ఇది వజ్రం యొక్క కఠినత్వంతో పోటి పడుతున్నది.(వజ్రం కఠినత్వం:443 GPa). ఆస్మియం యొక్క ఎక్కువ ద్రుడత్వం,బిరుసుదనం,తక్కువ వేపరు ప్రెస్సరు
==రసాయనిక ధర్మాలు==
ఆస్మియం ఆక్సీకరణ స్థాయి −2 to +8 స్థితి వరకు సమ్మేళనాలను ఏర్పరచ గలదు.ఏర్పరచు సాధారణ ఆక్సీకరణ స్థితులు
==ఆస్మియంసమ్మేళనాలు==
'''ఆస్మియం టెట్రోక్సైడ్ (osmium tetroxide):'''+8 ఆక్సీకరణ స్థాయిని కలిగిన సమ్మేళనం ఆస్మియం టెట్రోక్సైడ్. పుడి రూపంలో ఉన్న ఆస్మియంను బాగా గాలి తగిలేలా ఉంచడం వలన ఏర్పడును. విషపూరితమైన ఈ సమ్మేళనం త్వరగా ఆవిరి అగు గుణము కలిగి యున్నది.నీటిలో కరుగు ఈ సమ్మేళనం పాలిపోయిన పసుపు రంగులో ఉండును.గాడ మైన వాసన కల్గియున్నది. ఆస్మియం కుడా ఆస్మియం టేట్రాక్సైడ్ వంటి వాసననే వెదజల్లును. ఆస్మియం టేట్రాక్సైడ్ క్షారముతో రసాయనిక చర్య జరుపుట వలన ఎరుపు వర్ణపు ఆస్మేట్(OsO<sub>4</sub>(OH)<sub>2</sub><sup>−2</sup> ) అయాను ఏర్పరచును
పంక్తి 37:
ఆస్మియం పెంటా ఫ్లోరైడును ఉత్పత్తి చెయ్యగలిగినప్పటికీ, ఇప్పటి వరకు ఆస్మియం ట్రై ఫ్లోరైడును ఇంకా ఉత్పత్తి చెయ్యలేదు.
==ఐసోటోపులు==
ఆస్మియం స్వాభావికం ఏర్పడు 7 ఐసోటోపులను కలిగి యున్నది.అందులో <sup>184</sup>Os, <sup>187</sup>Os, <sup>188</sup>Os, <sup>189</sup>Os, <sup>190</sup>Os, మరియు
==వినియోగం==
ఆస్మియం యొక్క మిశ్రమ ధాతువును ప్లాటినం,[[ఇరీడియం]], మరియు ప్లాటినం సమూహానికి చెందిన ఇతర లోహాలతో కలిపి పెన్ను/కలాల పాళీల
==జాగ్రత్తలు==
బాగా మెత్తగా చెయ్యబడిన
==మూలాలు==
|