కోలారు జిల్లా: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
చి clean up, replaced: గ్రంధాలయం → గ్రంథాలయం using AWB |
ChaduvariAWB (చర్చ | రచనలు) AWB వాడి RETF మార్పులు చేసాను, typos fixed: ప్రధమ → ప్రథమ, వున్నాయి. → ఉన్నాయి., వున్నది. → ఉంది., ఆ using AWB |
||
పంక్తి 72:
}}
కోలారు జిల్లా : ('''Kolar district) (کولار ضلع ) ({{lang-kn|ಕೋಲಾರ ಜಿಲ್ಲೆ}} {{audio|Kolar.ogg|pronunciation}}) : [[కర్నాటక]] రాష్ట్రంలోని ఒక జిల్లా. ఇది కర్నాటక రాష్ట్రానికి ఆగ్నేయ దిశన
సెప్టంబరు 10, 2007 న, కోలారు జిల్లాను విభజించి [[చిక్కబళ్ళాపూరు జిల్లా]] ఏర్పాటు చేశారు.<ref name="HanBokKar">{{cite web|title=A Handbook of Karnataka - Administration|url=http://www.karunadu.gov.in/gazetteer/HandbookKarnataka2010/Chapter%20IX%20Administration.pdf|publisher=Government of Karnataka|accessdate=16 November 2010|pages=354, 355|format=pdf}}</ref> ఈ జిల్లాలో [[:en:Kolar Gold Fields|కోలారు బంగారు గనులు]] ఉన్నందున, దీనిని "గోల్డెన్ ల్యాండ్ ఆఫ్ ఇండియా"
==చరిత్ర==
పంక్తి 85:
పూర్వం కోలార్ పట్టణాన్ని కోలాహల, కువలాల మరియు కోలాల అని పిలువబడింది. కోలార్ మధ్యయుగంలో కొల్హాపురి అని పిలువబడింది. తరువాత కోలార్ అయింది. కొల్హాపుర అంటే కన్నడంలో " హింసాత్మక నగరం " అని అర్ధం. ఉత్తరంలోని చాళుఖ్యులకు దక్షిణంలోని చోళులకు ఇది యుద్ధభూమిగా ఉండేది. క్రీ.శ 4వ శతాబ్దం వరకు ఇది గంగా చక్రవర్తులకు ఇది రాజధానిగా ఉండేది. క్రీ.శ 1004 లో రాజధాని మైసూరులోని తలకాడుకు మారింది. అయినప్పటికీ క్రీ.శ 1116 వరకు చోళులు దీనిని అంటిపెట్టుకుని ఉన్నారు. విష్ణువర్ధన (క్రీ.శ1108-1142) లో గంగావాడి చోళుల నుండి విడివడిన తరువాత విజయాన్ని గుర్తుచేసుకుంటూ బేలూరులో విజయనారాయణా ఆలయం (చెన్నకేశవ ఆలయం) నిర్మించబడింది.
=== చోళకాలంనాటి ఆలయాలు ===
పట్టణంలోని ఆలయాలలో కొలరమ్మ ఆలయం మరియు సోమేశ్వరాలయం ప్రధానమైనవి. శక్తి ప్రధానదైవంగా ఉన్న ఈ ఆలయం 2వ శతాబ్దంలో గంగాచక్రవర్తులు చోళసంప్రదాయం అనుసరించి విమానగోపురంతో నిర్మించారు. 10వ శతాబ్దంలో ఈ ఆలయం మొదటి రాజేంద్రచోళుని కాలంలో మరియు
=== కోలార్ పురాతన చరిత్ర ===
కోలార్ ఆరంభకాల చరిత్రను వాస్లేయన్ తమిళ మిషన్ పర్యవేక్షకుడు " రేవ్ ఫ్రెడ్ గుడ్ విల్ " గ్రంధస్థం చేసాడు. ఆయన కోలార్ బంగారుగనులు మరియు బెంగుళూరు చరిత్రను గ్రంధస్థం చేసాడు.
పంక్తి 98:
క్రీ.శ 1117 లో కోలార్ ప్రాంతాన్ని కన్నడ హొయశిల పాలకులు స్వాధీనం చేసుకున్నారు. [[1254]]లో సామ్రాజ్యం మాహారాజా కుమారులైన వీరసోమేశ్వర మరియు రామనాథాలకు పంచినప్పుడు. కోలార్ మరియు ఇతర తమిళ ప్రాంతాలు రామనాథ పాలనలోకి మారాయి. విజయమగర కన్నడిగులు హొయశిల పాలకులను ఓడించారు. కోలార్ ప్రాంతాన్ని విజయనగర పాలనలో 1336-1664 వరకు కొనసాగింది. వారి పాలనలో కోలార్లో సోమేశ్వరాలయం నిర్మించబడింది.
=== మరాఠీ పాలన ===
17వ శతాబ్దంలో కోలార్ ప్రాంతాన్ని మరాఠీ పాలకులు స్వాధీనం చేసుకున్నారు. మరాఠీలు ఈ ప్రాంతాన్ని వారి జాగీరుగా చేసుకుని 50 సంవత్సరాల కాలం పాలించారు. తరువాత ఈ ప్రాంతం మీద ముస్లిములు 70 సంవత్సరాల కాలం
=== శిలాశాసనాలు ===
కోలార్ ప్రాంతం చుట్టూ మహావాలిలు (బాణాలు), పల్లవులు మరియు వైదుంబాలు
<ref name=Mythic /><ref name=Mystic-Nandi /><ref name="Mining Journal" /><ref name=KGF>{{cite book|last1=Srikumar|first1=S|title=Kolar Gold Field: (Unfolding the Untold)|date=2014|publisher=Partridge India |isbn=9781482815078|pages=40–46|edition=International|url=http://books.google.com.au/books?id=QrWEAwAAQBAJ&pg=PA40&lpg=PA40&dq=f+goodwill+tamil+bangalore&source=bl&ots=Sg9aZhLKaU&sig=TZ_oe_Gbb4CuolUv-SfErKdne3w&hl=en&sa=X&ei=qkj9U_y8GcS5iwLZyYH4Dg&ved=0CC0Q6AEwAw#v=onepage&q=f%20goodwill%20tamil%20bangalore&f=false|accessdate=27 August 2014}}{{Self-published source|date=September 2014}}</ref>
==భౌగోళికం==
జిల్లా కర్ణాటక లోని " సెమీ అరిడ్ డౌట్ రీజియన్"
8,225 చ.కి.మీ. కోలార్ జిల్లా రాష్ట్రానికి దక్షిణ భూభాగంలో ఉంది.
పంక్తి 115:
{| class="wikitable"
|-
!
! జిల్లా
|-
|
|
|-
| ఉత్తర సరిహద్దు
పంక్తి 136:
===కోలార్===
కోలార్ జిల్లాలో " అంతతంగంగె కోలార నగర సారిగె "
నరసాపురా ఇండస్ట్రియల్ ప్రాంతం ఇంఫ్రాస్ట్రక్చర్ మరియు హోండా, మహీంద్రా ఎయిరోస్పేస్, వొల్వొ మరియు ఇతర మోటర్ వాహన తయారీ సంస్థలకు ప్రసిద్ధి చెంది ఉంది. నరసాపురా ఇండస్ట్రియల్ ప్రాంతం కోలార్ నుండి 20 కి.మీ దూరంలో ఉంది. జాతీయరహదారి 4 ద్వారా బెంగుళూరుతో అనుసంధానించబడి ఉంది.
పంక్తి 143:
====విద్యాసంస్థలు====
* డిఆర్.టి.టి ఐ.టి (గతంలో
* సి.బి.ఐ.టి సి. బైరగౌడ ఎజ్యుకేషన్ మరియు కల్చరల్ ట్రస్ట్, తొరదేవందహళ్ళి గ్రామం : కోలార్ నుండి 7 కి.మీ దూరంలో ఉంది. శ్రీనివాసపురా మెయిన్ రోడ్డుతో అనుసంధానితమై ఉంది.
* ఎస్.డి.యు.ఎం.సి. జలప్ప హాస్పిటల్ సమీపంలో.కోలార్ నుండి 5కి.మీ దూరంలో.
పంక్తి 149:
====హార్టికల్చర్ సిసైటీలు====
* ది కాలేజ్ ఆఫ్ హార్టికల్చర్ [[2009]]
===బంగారుపేట===
* కోలార్ జిల్లాలోని బంగారుపేట తాలూకా పానీపూరి వంటి చాట్ ఆహారాలకు ప్రసిద్ధి.
* బెంగుళూరు నగర
* ఆరంభంలో బంగారుపేట " బౌరింగ్పేట " అని పిలువబడేది. ఇది వ్యాపార ముఖ్యత్వం ఉన్న నగరం. ఈ తాలూకాలో
===ముళబాగిలు===
ముళబాగిలు తాలూకా జిల్లాలోని వెనుకబడిన తాలూకాలలో ఒకటి. తాలూకలో వ్యవసాయానికి అవసరమైన నీటిపారుదల వసతులు లేనప్పటికీ ప్రజలు అధికంగా వ్యవసయం మీద ఆధారపడి జీవిస్తున్నారు.
* అనుకూల పరిస్థితులు
* ఇక్కడ ఉన్న
* కూరగాయల మార్కెటుకు ప్రసిద్ధి చెందింది.
* ముళబాగిలు తాలూకాలోని వడ్డహళ్ళి
* ప్రధానంగా పాలౌత్పత్తులు, పట్టు ఉత్పత్తి, సెరికల్చర్, హార్టి కల్చర్ మరియు మామిడి, చింతపండు ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది.
* నంగలి వద్ద ఇసుక తవ్వకాలు.
పంక్తి 181:
* తాలూకాలో ప్రధానంగ పాలౌత్పత్తి, పట్టు, సెరికల్చర్, హార్టికల్చర్ మరియు మామిడి తోటల పెంపకం చేపడుతున్నారు.
* గవర్నమెంటు బాయ్స్ పి.యు కాలేజి (శ్రీనివాసపూర్) ఇది ఉత్తమశ్రేణి కాలేజీగా గుర్తించబడుతుంది.
* ఆశ్రయ నీల్బాగ్ స్కూల్ :- ఇది శ్రీనివాసపూర్లో ఉత్తమశ్రేణి స్కూలుగా గుర్తించబడుతుంది. [[2013]]
==నిర్వహణ==
పంక్తి 187:
==ఆర్ధికం==
జిల్లాలలో అధికంగా వ్యవసాయం, పాల ఉత్పత్తులు
== కోలార్ జిల్లాలో పారిశ్రామిక ప్రాంతాలు ==
పంక్తి 231:
| 01 || కోలార్ జిల్లా || 137 NH-4 || 308 || 1083 || 1528
|-
| 02 || ముల్బగల్
|-
| 03 || మాలూర్
|-
| 04 || బంగారుపేట
|-
| 05 || శ్రీనివాసపురా || 30 || 72 || 217 || 319
పంక్తి 241:
|}
బెంగుళూరు నుండి ముల్బగల్కు చేరడానికి
===రైల్వేలు===
కోలార్ రైల్వే " సౌత్ వెస్టర్న్ రైల్వే "
కోలార్ మరియు బంగారుపేట రైల్వే స్టేషన్లు :-
* కోలార్ -కె.క్యూ.ఎల్
* బి.ఇ.ఎం.ఎల్.
* బంగారంపేట -బి.డబల్యూ.టి
* ఊర్గం - ఒ.జి.ఎం.
* మల్లూర్- ఎం.ఎల్.ఒ
* బిసనాట్టం- బి.ఎస్.ఎం
* బ్యాత్రాయణ హళ్ళి
* చాంపియన్
* కోరమండల్
* కామసముద్రం- కె.ఎస్.ఎం.
* మకలి
* మారికుప్పం - ఎం.కె.ఎం
* త్యాకల్- టికె.ఎల్
పంక్తి 268:
! వివరణలు
|-
| జిల్లా
|
|-
| ఇది దాదాపు.
|
Gabon
1,576,665
పంక్తి 283:
}}</ref>
|-
| 640
| 324 వ స్థానంలో ఉంది.<ref name=districtcensus/>
|-
పంక్తి 290:
|-
| 2001-11 కుటుంబనియంత్రణ శాతం.
|
|-
| స్త్రీ పురుష నిష్పత్తి.
పంక్తి 357:
* జిల్లాలో 15 పట్టణాలు, 3,321 గ్రామాలు (2889 నివాసిత గ్రామాలు, 432 నిర్జన గ్రామాలు) ఉన్నాయి. [[2001]] గణాంకాలను అనుసరించి జనసంఖ్య 2,536,069. వీరిలో నగర వాసులు 24.67% %.
<ref>[http://www.censusindiamaps.net/page/India_WhizMap/IndiaMap.htm Kolar Total population]</ref>
* ప్రాంతం చ.కి.మీ.
* జనసంఖ్య
* స్త్రీ: పురుష
* అక్షరాశ్యత
==సంస్కృతి==
జిల్లా మూడు రాష్ట్రాల కూడలిప్రాంతంలో ఉంది. అందువలన ఇక్కడ పలు సంప్రదాయాలకు చెందిన ప్రజలతో మినీ ఇండియాను తలపింపజేస్తుంది. జిల్లాలో ప్రధానంగా కన్నడ భాష వాడుకలో ఉంది. విస్త్రుతంగా వాడుకలో ఉన్న ఇతరభాషలలో ఉర్ధూ
కోలారు గోల్డ్ ఫీల్డ్స్ (కె.జి.ఎఫ్) కోలార్ జిల్లాలోని ఒక పట్టణం. ఒకప్పుడు ఇది భారతదేశంలోని ప్రధాన బంగారుగనిగా ప్రసిద్ధి చెందింది. బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం చేత స్థాపించబడిన ఈ పట్టణం [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
===పండుగలు===
* కరగ
పంక్తి 374:
== కోలార్ జిల్లా సందర్శకులకు ఆకర్షణలు ==
కోలార్ జిల్లాలో అనేక పర్యాటక ఆకర్షణలు ఉన్నాయి.
కోలార్ జిల్లాలో ఉన్న పర్యాటక ఆకర్షణల జాబితా:-
పంక్తి 384:
* తేర్ హళ్ళి
* కోటేశ్వర
*
* చౌడేశ్వరి
* దర్గా ఉస్మ షా వాలి కొండ పైన
* దర్గా ఖుతుబ్ గౌరి క్లాక్ టవర్
* దర్గా క్లాక్ టవర్ లో టిప్పు గ్రాండ్ తల్లిదండ్రులు
* దర్గా షాబాజ్
=== బంగారంపేట లేదా కె.జి.ఎఫ్ ===
* బుడికోటే
* బెతమంగళ
* కోటేశ్వర
* బైతరయప్పన
** దొడ్డ కరి
=== మాలూర్ ===
* చిక్క తిరుపతి
* మారికంబ
* ధర్మరాయ
* గుట్టమ్మ
* తీర్థ బందే, మస్తీ
* తెకల్ లోని
* శివరపట్టణ
* తెకల్
పంక్తి 410:
* ఆంజనేయ స్వామి ఆలయం
* సాయి మందిర్
* ( (గరుడ ఆలయం)) - పురాణ సంబంధిత ఆలయం, కొలదేవి, ముల్బగల్.
* బైరకూర్
* గుట్టహళ్ళి
పంక్తి 416:
* కురుదుమలె
* అవని
* దర్గ
=== చింతామణి ([[చిక్కబల్లాపూర్]] జిల్లా) ===
పంక్తి 425:
== ప్రముఖ వ్యక్తులు ==
* డి. వి. గుండప్ప
* కె. సి. రెడ్డి- మొదటి ముఖ్యమంత్రి [[కర్ణాటక]]
* మాస్తి వెంకటేష్ అయ్యంగార్ - కన్నడ రచయిత, జ్ఞానపీఠ్ అవార్డు గ్రహీత.
* శ్రీ ది.బైరెవ్.
* కె.హెచ్. మునియప్ప కేంద్ర మంత్రి, భారతీయ రైల్వే రాష్ట్ర, రికార్డు ఆరవ కాలవ్యవధిలో భారతదేశం
* ఎన్.ఆర్. నారాయణ మూర్తి- చైర్మన్, ఇన్ఫోసిస్ టెక్నాలజీస్ లిమిటెడ్ ముఖ్య గురువు.
* సౌందర్య- బహుముఖ దక్షిణ భారత చలనచిత్ర నటి, ముల్బగల్
పంక్తి 439:
== కోలార్ జిల్లా నుండి శాసన సభ సభ్యుడు ==
* వర్తూర్
* కె.ఎస్. మంజునాథ్ గౌడ, మాలౌర్
* వై.రామక్క
* కే.ఎం నారాయణస్వామిలను, బంగార్పేట
* జి.మంజునాథ్, ముల్బగల్
పంక్తి 450:
* Ashraya Neelbagh స్కూల్, Rayalpad (NGO)
* ప్రభుత్వ కళాశాలలో కోలార్ బాయ్స్ కోసం
* ప్రభుత్వ పు కాలేజ్; శ్రీనివాసపూర్
* మెథడిస్ట్ స్కూల్ అండ్ కాలేజ్, కోలార్
* ప్రభుత్వ కళాశాలలో కోలార్ మహిళలకు
* ప్రభుత్వ లా కళాశాల, కోలార్
* గుప్తా ఇంటర్నేషనల్ స్కూల్
* విద్యా జ్యోతి స్కూల్, బసవనాథ
* [Http://m.kolarattractions.com/Pages/SDUMC.html శ్రీ దేవరాజ్ ఆర్స్ మెడికల్ కాలేజ్, కోలార్]
* నర్సింగ్ శ్రీ దేవరాజ్ ఆర్స్ స్కూల్, కోలార్
పంక్తి 468:
* సెయింట్ జోసఫ్స్ కాన్వెంట్, ఛాంపియన్ దిబ్బలు, కె.జి.ఎఫ్
* సెయింట్ మేరీ యొక్క హై స్కూల్, ఛాంపియన్ దిబ్బలు, కె.జి.ఎఫ్
* బి.ఇ.ఎం.ఎల్
* కేంద్రీయ విద్యాలయ, బి.ఇ.ఎం.ఎల్
* పార్కిన్సన్ మెమోరియల్ స్కూల్, కె.జి.ఎఫ్
* శ్రీ భగవాన్ మహావీర్ జైన్ కళాశాల, కె.జి.ఎఫ్
* శ్రీ బైరవేశ్వర
* నేషనల్ హై స్కూల్, యెల్దూర్
* జాతీయ ఉన్నత పాఠశాల, ముదియనూర్
పంక్తి 478:
* చిన్మయ విద్యాలయ, కోలార్
* సువర్ణ సెంట్రల్ స్కూల్, కోలార్
* సాయి విద్యానికేతన్, ముల్బగల్
* సిఇఎ స్కూల్, ముల్బగల్
* నీల్ బాగ్
{{colend}}
పంక్తి 496:
==రాబోయే సంస్థలు ==
* క్రిస్ట్ యూనివర్శిటీ :-కేంద్ర
* బాల్డ్వింస్ మెథడాలజిస్ట్ కాలేజ్ - క్రిస్ట్ యూనివర్శిటీ డి.వి. జి రోడ్డు (కోలార్) పక్కన
==మూలాలు==
|