పండుగ: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

[[తెలుగు]] సంస్కృతిలోని అందచందాలు ఎక్కువగా కనబడేది పండుగ సమయాలలోనే ఉదాహరణకు, సంక్రాంతినే తీసుకోండి. సంక్రాంతిలో[[సంక్రాంతి]]లో అచ్చమైన తెలుగుదనం వెలుగుతూ ఉంటుంది. భోగి, మకర సంక్రమణం, కనుమ - ఈ మూడు రోజులూ పండుగే కనుక, దీన్ని పెద్ద పండుగ అంటారు. నిజానికి ధనుర్మాసారంభంతో నెల రోజులు మూమూలుగానే సంక్రాంతి వాతావరణం చలిచలిగా తెలుగునాట ప్రారంభమవుతుంది. ఆ నెల రోజులు తెలుగు పల్లెలు ఎంత అందంగా, ఆహ్లాదకరంగా అలరారుతూ ఉంటాయో చూసి తీరవలసిందే. బుడబుక్కలవారు, పగటివేషధారులు రకరకాల జానపద వినోద కళాకారులు తయారవుతారు. కళ్లం నుంచి బళ్ల మీద ధాన్యం బస్తాలు వస్తూ ఉంటాయి. భోగినాడు భోగిమంట విధిగా వేయవలసిందే. ఆ సాయంత్రం పేరంటంలో పిల్లలకు భోగిపళ్లు తప్పవు. ఈ పెద్ద పండుగకు కొత్త అల్లుడు తప్పనిసరిగా అత్తవారింటికి వస్తాడు. మరదళ్ల ఎకసెక్కాలకు ఉడుక్కుంటాడు. ఇవన్నీ సంక్రాంతి పండుగకు శోభ చేకూర్చే సర్వసామాన్య విషయాలు.

మరొక ముఖ్యమైన పండుగ కోకిలలు కల కూజితాలను వెంటబెట్టుకుని, తీపిచేదులు వేప పువ్వు పచ్చడితో వచ్చే తెలుగు సంవత్సరాది. దసరా వస్తే " అయ్యవారికి చాలు అయిదు వరహాలు, పిల్లవాండ్రకు చాలు పప్పు బెల్లాలు. . . . . " అని చదువుతూ వీధుల వెంట నడిచే పంతుళ్లు, పిల్లలు, అమ్మవారి ఊరేగింపులు, దేవీ పూజలు, పులి వేషాలు, ప్రభలు. దీపావళికి[[దీపావళి]]కి బారులు తీరిన దీపాలు, బాణసంచా ఢమఢమలు, దివిటీలు వెలిగించి గిరగిర తిప్పుతూ తమ ప్రతాపం చూపించే గ్రామీణ యువకులు, వినాయక చవితికి పత్రి పూజలు, కుడుములు ;

శివరాత్రికి[[శివరాత్రి]]కి సముద్ర స్నానాలు, రథసప్తమికి పాలు పొంగించడం, ఇంకా అట్లతద్దె, ఉండ్రాళ్ళతద్దె, మంగళగౌరీ వ్రతాలు, శ్రావణ శుక్రవారాలు, అన్నట్టు శ్రీరామనవమి కూడా ముఖ్యమైన పండుగే. రామాలయంలేని ఊరు సాధారణంగా ఉండదు. భద్రాచలంలో లక్షలాది భక్తుల సమక్షంలో బ్రహ్మాండంగా సీతారాముల కళ్యాణం జరిగితే, పల్లెటూరి రామాలయంలో ఊరి పెద్దలు చేయిస్తారు చిన్న సైజు సీతారామ కళ్యాణాలు. [[ముస్లిములు]] [[పీర్ల]] పండుగ వస్తే నిప్పులపై నడవడం ఒక సంప్రదాయం. క్రైస్తవుల పండుగ [[క్రిస్టమస్]] నాడు వారి వేడుకలు. జానపదులకు వారి పండుగలు, జాతరలు, అమ్మవారి కొలుపులు, తిరణాళ్లు వారికీ ఉన్నాయి. ఇవన్నీ తెలుగుదనంలో భాగాలే

[[వేపపువ్వు]], చెరుకుముక్కలు[[చెరుకు]]ముక్కలు, [[కొబ్బరి]] ముక్కలు, [[మామిడి ]]ముక్కలు, [[బెల్లం]], [[చింతపండు]], [[అరటి]] పండు కలిపిన [[ఉగాది ]]పచ్చడి ఎంతో శ్రద్ధతో తయారు చేస్తారు. వ్యక్తి జీవితంలో సుఖదుఃఖాలకు ప్రతీక అయిన తీపి, చేదుల వేపపువ్వు పచ్చడి ప్రసాదం తీసుకోకుండా ఉగాదినాడు ఏ పనినీ తలపెట్టకూడదని ప్రజల నమ్మకం.

ఈ పండగ తోనే [[తెలుగు]] సంవత్సరము ప్రారంభమవుతుంది. ప్రతి సంవత్సరము చైత్రమాసములో శుక్లపక్షములో సూర్యోదయ సమయములో పాడ్యమి తిథి, ఏరోజు ఉంటుందో ఆ రోజే ఈ 'ఉగాది' పండుగ జరుపుకుంటాము.