పుష్పం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

[[పుప్పొడి|పుప్పోడి]]ను<nowiki/>ని బదిలీ చేయడానికై, పుష్పించే మొక్కలు ఎన్నుకున్న ఒత్తిడిని ఎదుర్కొంటాయి, ఇది మొక్కల స్వభావ తీరును పుష్ఫాల స్వరూప శాస్త్రంలో విలక్షణంగా ప్రతిబింబిస్తాయి. పుప్పొడి మొక్కల మధ్య, వివిధ వాహనాల ద్వారా మొక్కల మధ్య బదిలీ అవుతుంది. కొన్ని మొక్కలు జీవం లేని వాటిని వాహనాలుగా ఉపయోగించుకొంటాయి -ఉదాహరణకు గాలి [[ఎనిమూఫిలి|(అనేమోఫిలీ]] లేక), కొన్ని సందర్భాల్లో నీటిని [[హైడ్రోఫిలీ]]., ఇతర జీవ వాహనాలు -కీటకాలు [[ఏంటోమొఫిలీ| (ఏంటోమొఫిలీ)]], పక్షులు [[ఆర్నితో ఫిలీ| (ఒర్నితోఫిలీ)]], గబ్బిలాలు [[కిర్ప్టోరోఫిలి| (చిరోప్తేరోఫిలీ)]] లేక ఇతర జంతువులు. కొన్ని మొక్కలు బహుళ వాహనాలను వాడు కొంటాయివాడుకొంటాయి, కాని ఇవన్నీ చాలా ప్రత్యేకమైనవి.

[[క్లేయిస్టోగామి|క్లేయిస్టోగామాస్ పుష్పాలు]] స్వయంగా పరాగ సంపర్కాన్ని కలిగి ఉంటాయి. దీని తరువాత అవి తెరుచుకోవచ్చు లేక తెరుచుకోక పోవచ్చు. కొన్ని వయోలా, కొన్ని సాల్వియా జాతులు ఈ తరహాకు చెందినా పుష్ఫాలను కలిగి ఉన్నట్లు తెలుస్తుంది.

జీవ పుప్పొడి వాహనాలను వాడుకునే మొక్కల పుష్ఫాలు [[తేనె|తేనె గ్రంథులను]] కలిగి ఉండి, అవి జంతువులను తమ వైపు రావడానికి ప్రోత్సాహకాలుగా పని చేస్తాయిఆకర్షిస్తాయి. కొన్ని పుష్ఫాలు [[తేనె దర్శిని|తేనె మార్గాలుగా]] పిలువబడే రూపావళిని కలిగి ఉండి, సంపర్కించే వాటికి అవి తేనె కోసమై వెదికేటట్లు చేస్తాయి. పుష్పాలు సంపర్కించే వాటిని తమ రంగు,వాసన ద్వారా ఆకర్షిస్తాయి. ఇంకా కొన్ని పుష్ఫాలు వాటిని ఆకర్షించడానికి అనేక విధాలైన అనుకరణలను అవలంబిస్తాయి. కొన్ని [[ఆర్కిడేసి|ఆర్చిడ్]] జాతికి చెందిన మొక్కలు, ఆడ [[తేనెటీగ]]ను పోలిన రూపంతో, రంగుతో వాసనతో కూడిన పువ్వులను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. [[కేసరం|సంపర్క కారకాలు]] వాటి నాకర్షించే వాటి కై వచ్చినపుడు (తేనె, పుప్పొడి, జోడి) పుప్పొడి రేణువులను వాటి శారీరానికి బదిలీ చేసే విధంగా కేసరాల రూపాన్ని మార్చుకొనే విధంగా ఏర్పాట్లు చేసుకోగల శక్తి పుష్ఫాలకు ఉంది. ఒక జాతికి చెందిన అనేక పుష్ఫాలు సంపర్క కారకాన్ని ఆకర్షించాల్సి వచ్చినపుడు, సంపర్క కారి పుప్పొడిని కచ్చితంగా అమర్చిన [[కీలాగ్రం|కీలాగ్రము]] లోకి సమానంగా [[పుప్పొడిని]], అది వాలిన అన్ని పుష్ఫాల్లోను వదులుతుంది.

[[ఎనిమూఫిలి|అనేమోఫిలౌస్ పుష్ఫాలు]] తమ పుప్పొడిని ఒక పువ్వు నుండి వేరొక దానికి బదిలీ చేయడానికి గాలిని వాడుకొంటాయి. ఉదాహరణకు గడ్డి, బర్చ్ చెట్లు, రాగ్ వీడ్ మరియు మేపుల్స్. ఈ మొక్కలు సంపర్క కారకాలను ఆకర్షించాల్సిన అవసరం లేదు కాబట్టి వాటి పుష్ఫాలు అంత అందంగా ఉండనవసరం లేదు. మగ, ఆడ పునరుత్పత్తి భాగాలు సాధారణంగా వేర్వేరు పుష్ఫాల్లో ఉంటాయి, బయటకు వచ్చిన కేసరాల్లోని పొడవైన తంతులనేకాన్ని మగ పుష్ఫాలు కలిగి ఉంటాయి. ఆడ పుష్ఫాలు వెంట్రుకల్లాంటి కీలాగ్రాలను కలిగి ఉంటాయి. అయితే జంతువుల ద్వారా పరాగ సంపర్కాన్ని పొందే మొక్కల పుప్పొడి పొడవైన కణజాలాన్ని కలిగి ఉండి, అంటుకొనేదిగా ఉండి [[ప్రోటేన్|బలవర్ధకంగా]] ఉంటుంది. (సంపర్క కారకాలుకి ఇదొక అదనపు బహుమతి), అనేమోఫిలౌస్ మొక్కలకు చెందిన పుప్పొడి చిన్న కణజాలంతో నిర్మించబడి చాలా తేలికగా ఉండి జంతువులకు బలవర్ధమైన ఆహారంగా ఉండదు.

''x'' : "మారుతూ ఉన్న సంఖ్య"కు ప్రాతి నిధ్యం వహిస్తుంది. <br />∞: "చాలా" అన్న సంఖ్యను సూచిస్తుంది.

పుష్ప సూత్రము అన్నది దిగువ నీయబడిన విధంగా ఉంటుంది:

{{main|pollinationపరాగసంపర్కం}}

పుష్పం తాలూకా ప్రధాన ఉద్దేశం-[[పునపుత్పత్తి|పునరుత్పత్తి]] పుష్పాలు.మొక్కలు పునరుత్పత్తి భాగాలు ఉండుట వలన, అండకోశం లోని అండాలతో పుప్పొడిలో ఉన్న వీర్యంతో కలపడానికి మధ్య వర్తిత్వంమధ్యవర్తిత్వం వహిస్తాయి. పరాగాకోశంపరాగకోశం లోని పుప్పొడి కీలాగరంలోకికీలాగ్రంలోకి చేరడంలోని జరిగే కదలిక '''పరాగసంపర్కం'''. అండంతో వీర్యం కలిస్తే ప్రక్రియను ఫలదీకరణం అని పిలుస్తారు. సాధారణంగా పుప్పొడి ఒక మొక్క నుండి వేరొక మొక్కకు ప్రయాణిస్తుంది. కాని చాలా మొక్కలు తమంతట తామే పరాగసంపర్కం చేసుకోగలుగుతాయి. ఫలదీకరణం చెందిన అండాలు విత్తనాలను ఉత్పత్తి చేసి తరువాత తరాలను ఏర్పాటు చేస్తాయి. శృంగారిక పునరుత్పత్తి ద్వారా అన్వయం చేసుకోడానికి అనువుగా ఉన్న జన్యు సంభందంగా ఒక రూపులో ఉన్న ఫలాల్ని ఇస్తాయి. అదే జాతిలోని మొక్కల మధ్య పుప్పొడి సరఫరాకు అనువైన నిర్దేశితమైన రూపంలో పుష్పాలు నిర్మించబడి ఉంటాయి. చాలా మొక్కలు పరాగసంపర్కానికి బహు సాదకాల మీద ఆధారపడి ఉంటాయి. అవి గాలి, జంతువులతో కలిసి ఉండి ప్రత్యేకంగా [[కీటకం|కీటకాలతో]] కూడి ఉంటాయి. పెద్ద జంతువులైన పక్షులు, గబ్బిలాలు, [[మరగుజ్జు పొసమ్|మరుగుజ్జుపోసంలు]] కూడా ఉపయోగపడతాయి. ఈ ప్రక్రియ చోటు చేసుకునే సమయాన్ని (పుష్పం పూర్తిగా వ్యాప్తి చెంది కార్యక్రమంలో చేరడాన్ని) ''ఎంథిసిస్'' అని పిలుస్తారు.

=== పుష్ప పరాగసంపర్క కారకాల సంభందాలుసంబంధాలు ===

చాలా పుష్పాలు పరాగసంపర్క జీవరాశితో దగ్గరి సంబంధాలను కలిగి ఉన్నాయి. చాలా పుష్పాలు, ఉదాహరణ కోసం, ప్రత్యేకమైన జాతికి చెందిన కీటకాలనే ఆకర్షిస్తాయి. కావున ఆ కీటకాలు విజయవంతమైన పునరుత్పత్తి మీద ఆధారపడి ఉంటాయి. ఈ దగ్గరి సంబంధమే అప్పుడప్పుడు [[సహా పరిణయం|సహజీవనంగా]] ఉదాహరణకు తీసుకోవచ్చు, ఎందుకంటె పుష్పం పరాగ సంపర్క కారకం కలిసి ఎక్కువ కాలం ఒకరి అవసరాలను ఇంకొకరు తీరుస్తారని కలిసి జీవించడం జరుగుతుంది.

అయితే ఈ దగ్గరి సంభందం జీవజాలం [[అంతరించిపోవుట|అంతరించిపోవడం]] అన్న వ్యతిరేఖ ప్రభావానికి కూడా దారి తీస్తుంది. ఆ రెంటిలోనూ ఏ ఒక్కటి అంతరించిపోయిన రెండవది కూడా అంతరించిపోయే అవకాశం ఉంటుంది. కొన్ని [[అంతమైపోయే జాతులు|మొక్కల జాతులు అంతరించిపోడానికి]] ప్రధాన కారణం వాటి [[పరాగ సంపర్క కారకాలు తగ్గిపోవుట|సంపర్క కారకాలు కుచించుకుపోయి]] ఉండడమే.

== ఫలదీకరణం, విక్షేపణమ్విక్షేపణం ==

మొక్కలలో ఉన్న ఇతర భాగాల కన్నా పుష్పాలు తక్కువ ఆహారాన్నిస్తాయి ([[విత్తనం|విత్తనాలు]], [[పండు|పళ్ళు]], [[వేరు|వేరులు]], [[మొక్క కాడ|కాడలు]], [[ఆకు|ఆకులు]]) కాని అవి వివిధ [[సుగంధ ద్రవ్యం|ప్రాముఖ్యమైన జాతులను]], ఆహారాల్ని అందచేస్తాయి. కూరగాయల్లో పుష్పాలైన [[బ్రోకొలి|బ్రోకోలి]], [[కాలి ఫ్లవర్]], [[ఆర్టిచోక్]] లాంటివి కొన్ని.అత్యంత ఖరీదైన మసాలా దినుసు, [[కుంకుం పువ్వు|కుంకుమ పువ్వు]], [[క్రోకస్]] పుష్పానికి చెందిన ఎండిపోయిన కీలాగ్రమును కలిగి ఉంటుంది. [[లవంగం|లవంగాలు]], [[కేపర్|కేపర్సు పుష్పాలకు]] చెందినవే. [[బీర్బీరు|బీరులో]]లో రుచి రావడానికి [[హోప్స్]] పుష్పాలను వాడతారు. [[కోడి|కోళ్ళు]] పెట్టె గుడ్లలో పచ్చసోనపచ్చసొన మంచి రంగు రావాలని వాటికి దాణాగా [[బంతి పువ్వుబంతిపువ్వు|బంతిపూలబంతిపూలను]]ను వేస్తారు. దీని వలన ప్రజలు బాగా ఇష్టపడి గుడ్లను తింటారు. [[డెన్ డిలియన్|డిండిలియను]] పుష్పాలను వైను తయారు చేయడానికి వాడతారు. తేనె టీగల నుండి సేకరించిన [[పుప్పొడి]], బీ పోలెను మంచి ఆరోగ్య కరమైన ఆహారమని చాలా మంది ప్రజలు నమ్ముతారు. పూలలో తేనెను అనుసరించి, ఆ [[తేనె]] కలిగి ఉన్న ప్రక్రియను, ఆ పుష్పాల పేర్లతో పిలుస్తారు. ఉదా. [[నారింజ (పండు)|ఆరెంజి బ్లొసమ్]] తేనె, [[క్లోవర్|క్లావర్]] తేనె, [[టుపెలో|టుపేలో]] తేనె.

అనేక వందల రకాలైన తాజా పుష్పాలు తినడానికి పనికొస్తాయి. కాని వాటిలో కొన్నింటినే బజారులో చూడగలం. వాటిని మనం సలాడ్లలో రుచి రావడానికై అపుడపుడు వాడుతున్నాం.[[స్క్వాష్ (పండు)|స్క్వాష్]] పుష్పాలు రొట్టె ముక్కల్లో కలపి వేపుకొని తింటారు. తినగలిగే పుష్పాలు [[నాస్టారిటియమ్|నాస్టురిటియం]], [[క్రిసేన్దియమ్|క్రిసాన్తిమం]], [[కార్నేషన్]], [[honeysuckle|కేటైల్]], [[హనీసకేల్|హానీసుక్లే]], [[షికోరి|ఛికోరి]], [[కార్న్ ఫ్లవర్]], [[కానా (మొక్క)|కన్న]], [[పొద్దు తిరుగుడు పువ్వు|ప్రొద్దు తిరుగుడు]].కొన్ని పుష్పాలను నిలువచేసి వాటిని వంటల తయారీలో ఉపయోగిస్తారు. ఉదాహరణకు [[గులాబి]], [[డైసి]] పూలు ( మీరు కెన్ డైడ్ [[పాన్సి|పాన్సీ]]ను చూడగలరు).

{{wiktionary|flowerపుష్పం}}