శిల్పం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''శిల్పం''' అంటే చెక్కిన లేక పోతపోసిన ప్రతిమ. ఇవి నల్ల రాళ్ళా తోనూ పాలరాళ్ళతోనూ చేస్తారు. దేవతా మూర్తులను, రాజులు, రాణులు, గురువులు, జంతువులు మొదలైనవి శిల్పాలలో చోటు చేసుకుంటాయి. శిల్పాల గురించి వివరించే శాస్త్రాన్ని ప్రతిమాశాస్త్రమని నేర్పే విద్యని ప్రతిమావిద్య అని అంటారు. శిల్పాలను చెక్కేవారిని 'స్తపతి' లేదా 'శిల్పి' అంటారు. [[రాతి యుగం]]లో లిపి బొమ్మలను చెక్కడంద్వారా ఆరంభం అయింది. మనుష్యులు పరిణితి చెందుతున్న దశలోనే వారి దైనందిక జీవితంలో చూసిన అనేక విషయాలను గృహలలో ఉన్న రాతిపై చెక్కడం ప్రారంభించారు.

== మతమూశిల్పమూ ==

==కళాత్మకత==

[[శిల్పకళ|శిల్ప కళ]]లో లేని విద్యలేదు. గతంలో శిల్పుల చేతిలో శిలలు వెన్న ముద్దలుగా మారాయి. ఆ శిల్పాల అందచందాలు వర్ణనాతీతం. సకల విద్యలు తెలిసిన వారే శిల్పులుగా రాణించ గలరు. లెక్కప్రకారం కొలతలు వేసి ఏ శిల్పానికి ఎంత పరిమాణం శిల కావాలో తెలియాలంటే గణిత శాస్త్రం తప్పక తెలిసి ఉండాలి. శిల్పాలు ఎక్కువగా నాట్యభంగిమలో ఉంటాయి. నాట్యశాస్త్రం తెలియని శిల్పులు, శిల్పంలోని హావ భావాలను కచ్చితంగా ప్రతిబింబించలేరు. చిత్ర కళ తెలియనిదే శిల్పకళ ప్రారంభించలేరు. శిలపై ముందుగా చిత్రాన్ని గీసి తర్వాతనే శిల్పంగా మారుస్తారు. ఇలా అన్ని శాస్త్రాలలో నిష్ణాతులైన వారే గొప్ప శిల్పులుగా రాణిస్తారు. గతంలో ఇలాంటి శిల్పులు కోకొల్లలుగా ఉండేవారు. అందుకే ఏ దేవాలయం చూసినా శిల్పకళా శోభితమైనదే. హిందూ దేవాలయాలలో వివిధ విధాలుగా శిల్పాలను చేక్కుతారు. అందులోశిల్పకళా స్తంభాలు, శిల్పకళా మండపాలు, నాట్య శిల్పాలు, దేవతా మూర్తులు, పశు, పక్ష్యాదులు, లతలు, తీగలు, వృక్షాలు, శృంగార శిల్పాలు, గోపురాలలో శిల్పకళ, గోడలపై శిల్పకళ వంటివి ముఖ్యమైనవి.