కొంకణి భాష: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
"Konkani language" పేజీని అనువదించి సృష్టించారు |
"Konkani language" పేజీని అనువదించి సృష్టించారు |
||
పంక్తి 1:
'''కొంకణి'''[[#cite_note-11|<span class="mw-reflink-text"><nowiki>[note 4]</nowiki></span>]]{{refn|Konkani is a name given to a group of several cognate dialects spoken along the narrow strip of land called [[Konkan]], on the South west coast of India. Geographically, Konkan is defined roughly as the area between the [[River Damanganga]] to the north, and the river Kali to the south; the north–south length is about 650 km and the east–west breadth is about 50 km. The dialect spoken in Goa, coastal Karnataka, and in some parts of northern Kerala has distinct features, and is rightly identified as a separate language called Konkani.<ref>{{cite web | url=http://www.lisindia.net/konkani/konkani.html | title=Konkani Language and History | accessdate=18 March 2011 | date=6 July 2009 | publisher=Language Information Service}}</ref>|group=note}} అన్నది ఇండో యూరోపియన్ వర్గానికి చెందిన ఇండో ఆర్యన్ భాష, దీన్ని భారతదేశపు నైఋతి తీరమంతా మాట్లాడతారు. భారత రాజ్యాంగపు 8వ షెడ్యూల్లో ప్రస్తావించిన 22 షెడ్యూల్డ్ భాషల్లో ఇది ఒకటి.<ref>{{
కొంకణీ దక్షిణ ఇండో-ఆర్యన్ భాషా కుటుంబంలోనిది. ఇది ప్రాచీన ఇండో-ఆర్యన్ భాషా నిర్మాణాలను నిలబెట్టుకుంది{{మూలాలు అవసరం}}, తూర్పు, పశ్చిమ ఇండో-ఆర్యన్ భాషలు రెంటితోనూ సాపత్యం కలిగివుంది.<ref>{{
== భాష పేర్లు ==
ప్రాచీన కొంకణీ భాషను కేవలం ప్రాకృత్ అని ఆ భాషా వ్యవహర్తలు పిలిచేవారు అనడానికి చాలా అవకాశాలు ఉన్నాయి.<ref name="pak">{{
[[కర్ణాటక]]<nowiki/>లోని [[శ్రావణబెళగొళ]] ప్రాంతంలో ఉన్న [[బాహుబలి]] భారీ విగ్రహం పాదాల వద్ద చెక్కిన వాక్యాల్లో ఉన్న రెండు లైన్లు ఇలా ఉన్నాయి: (i) శ్రీ చాముండరాజె కరవియలె (ii) శ్రీ గంగ రాజె సుత్థలె కరవియలె. మొదటి వాక్యం క్రీ.శ. 981లోనూ, రెండవ వాక్యం క్రీ.శ.1116-17ల్లోనూ చెక్కారు. డాక్టర్ ఎస్.బి.కులకర్ణి, డాక్టర్ జోస్ పెరైయాల ప్రకారం ఈ వాక్యాల్లోని భాష కొంకణీ. ఈ వాదాలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే శ్రావణ బెళగొళలో ఉన్నది దేవనాగరి లిపిలోని అత్యంత ప్రాచీన కొంకణీ శాసనం. 13వ శతాబ్దికి పూర్వపు
సాహిత్యంలో ''కొంకణీ'' అన్న పదం లభించదు. 13వ శతాబ్దికి చెందిన మరాఠీ కవి [[నామదేవుడు]] రాసిన 263వ [[అభంగాలు|అభంగలో]] ''కొంకణీ'' అన్న పదం మొదటగా కనిపిస్తోంది.<ref name="nam">{{
పోర్చుగీసు వారు కొంకణీని సాధారణంగా ''లింగ్యువా కేనరిమ్'' అనీ<ref name="rai">{{cite book|title=A history of Konkani literature: from 1500 to 1992|last=Sardessai|first=Manohar Rai|publisher=Sahitya Akademi|year=2000|pages=30–70|chapter=Missionary period}}</ref>, కేథలిక్ మిషనరీలు ''లింగ్యువా బ్రాహ్మణ'' అనీ పిలిచేవారు.<ref name="rai">{{cite book|title=A history of Konkani literature: from 1500 to 1992|last=Sardessai|first=Manohar Rai|publisher=Sahitya Akademi|year=2000|pages=30–70|chapter=Missionary period}}</ref> తర్వాతికాలంలో పోర్చుగీసు వారు కొంకణీని ''లింగ్యువా కొంకనిం'' అని పిలువనారంభించారు.<ref name="rai">{{cite book|title=A history of Konkani literature: from 1500 to 1992|last=Sardessai|first=Manohar Rai|publisher=Sahitya Akademi|year=2000|pages=30–70|chapter=Missionary period}}</ref>
''కేనరిమ్'' లేదా ''లింగ్యువా కేనరిమ్'' అన్న పదాన్ని 16వ శతాబ్దికి చెందిన యూరోపియన్ జెసూట్ థామస్ స్టీఫెన్స్ తన ప్రఖ్యాత రచన ''ఆర్టె దె లింగ్యువా కేనరిమ్ ''పేరులోనే కొంకణి భాషను సూచిస్తూ వాడారు. ఈ పదం పర్షియన్ భాషలో సముద్ర తీరాన్ని సూచించే ''కినారా ''అన్న పదం నుంచి వచ్చివుండొచ్చు. సముద్ర తీరపు భాష అన్న అర్థం వస్తుంది. The problem is that this term overlaps with ''Kanarese'' or Kannada.<ref>Arte Canarina na lingoa do Norte. </ref>
== Footnotes ==
== References ==
| |||