|
[[దస్త్రం:Reserve-Bank-of-India.jpg|200px|thumb|RBI ప్రాంతీయ కార్యాలయం [[ముంబై]]]]
[[దస్త్రం:RBIDelhi.JPG|200px|thumb|RBI ప్రాంతీయ కార్యాలయం [[ఢిల్లీ]] ]]
'''భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్''' (Reserve Bank of India-RBI) భారత దేశపుభారతదేశపు కేంద్ర బ్యాంకు. ఈ బ్యాంకును [[1935]], [[ఏప్రిల్ 1]] న భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ చట్టం, [[1934]] ప్రకారము స్థాపించారు. స్థాపించబడినప్పటి నుంచి దీని ప్రధాన స్థావనం [[కోల్‌కత]]లో ఉండేది. తర్వాత [[ముంబాయి]] నగరంలో ఉంది. ప్రారంభంలో ఇది ప్రైవేటు అజమాయిషిలో ఉన్ననూ [[1949]]లో జాతీయం చేయబడిన తర్వాత భారత ప్రభుత్వం అధీనంలో ఉంది.
రిజర్వ్ బ్యాంకుకు అధిపతి గవర్నర్ . ఇతనిని రిజర్వ్ బ్యాంక్ గవర్నర్ అని పిలుస్తారు. వీరిని కేంద్ర ప్రభుత్వం నియమిస్తుంది. సాధారణంలో ఆర్థిక నైపుణ్యం కల వ్యక్తులను ఈ బ్యాంకు అధిపతులుగా నియమించబడతారు.[[మన్‌మోహన్ సింగ్]] గతంలో రిజర్వ్ బ్యానికి గవర్నర్ గా పనిచేసారు. రిజర్వ్ బ్యంకుకు ప్రస్తుత గవర్నర్ ఉర్జీత్ పటెల్ <nowiki/>ఈయన [[2013|2016]] న రఘురాం రాజన్ నుంచి పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించారు. రిజర్వ్ బ్యాంకుకు దేశవ్యాప్తంగా 22 ప్రాంతీయ కార్యాలయాలు ఉన్నాయి.
=== 1935–1950: ===
భారతదేశం యొక్క రిజర్వు బ్యాంకు మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత వారు ఆర్థిక సమస్యల ప్రతిస్పందనకు 11935 ఏప్రిల్ 19351 న స్థాపించబడింది. భారతదేశం యొక్క రిజర్వు బ్యాంకు జారీ సెంట్రల్ లెజిస్లేటివ్ అసెంబ్లీ ద్వారా మార్గదర్శకాల ఆధారంగా అన్నది ఆర్బిఐ చట్టం 1934 గా ఈ మార్గదర్శకాలను ఆర్బిఐ పని శైలి మరియు క్లుప్తంగ తన పుస్తకంలో డా బి ఆర్ అంబేద్కర్ సమర్పించారు, మార్గదర్శకాల మేరకు ఆమె అన్నది. ఇది "రూపాయి సమస్య - దీని మూలం మరియు దాని పరిష్కారం" అనే పేరు పెట్టారు మరియు హిల్టన్ యంగ్ కమిషన్ సమర్పించారు. బ్యాంకు భారతీయ కరెన్సీ మరియు ఫైనాన్స్, కూడా హిల్టన్ యంగ్ కమిషన్ అని పిలుస్తారు 1926 రాయల్ కమిషన్ సిఫారసుల ఆధారంగా ఏర్పాటు చేశారు. ఆర్బిఐ ముద్ర అసలు ఎంపిక లయన్ మరియు పామ్ ట్రీ యొక్క స్కెచ్ పొంది, తూర్పు భారతదేశం కంపెనీ డబుల్ Mohur ఉంది. అయితే ఇది పులి, భారతదేశం యొక్క జాతీయ జంతువు సింహం మార్చడానికి నిర్ణయించుకున్నారు. ఆర్బిఐ నివేదిక, బ్యాంకు నోట్ల సమస్య నియంత్రించేందుకు దేశం యొక్క ఉత్తమ ప్రయోజనాలకు కరెన్సీ మరియు క్రెడిట్ వ్యవస్థ ఆపరేట్ భారతదేశం ద్రవ్య స్థిరత్వం సాధించేందుకు, మరియు సాధారణంగా నిల్వలు ఉంచాలని దాని ప్రాథమిక విధులు వివరిస్తుంది. ఆర్బిఐ సెంట్రల్ ఆఫీసు కలకత్తా (ఇప్పటి కోలకతా) లో స్థాపించబడింది, కానీ 1937 ఆర్బిఐ బర్మా జపనీస్ ఆక్రమణ కాలంలో మినహా, బర్మా యొక్క కేంద్ర బ్యాంకు వ్యవహరించారు బాంబే (ప్రస్తుతం ముంబై) (1942-45 కు మార్చారు ), ఏప్రిల్ 1947 వరకు, బర్మా 1947 లో భారతదేశం యొక్క విభజన తర్వాత 1937 లో భారతదేశ కూటమితో నుండి విడిపోయినపుడు అయినప్పటికీ, బ్యాంకు పాకిస్థాన్ కేంద్ర బ్యాంకు జూన్ 1948 వరకు పాకిస్తాన్ స్టేట్ బ్యాంక్ కార్యకలాపాలు ప్రారంభించింది ఉన్నప్పుడు పనిచేశారు. ఒక వాటాదారులు 'బ్యాంకు ఏర్పాటు అయితే ఆర్బిఐ పూర్తిగా భారతదేశం ప్రభుత్వం ద్వారా దాని జాతీయం నుంచి 1949 లో యాజమాన్యంలో పనిచేశారు.
== రిజర్వ్ బ్యాంకు గవర్నర్లు ==
== డైరెక్టర్ల బోర్డు ==
'''2006 జూన్ 27,2006''' న, భారత ప్రభుత్వము కేంద్ర బోర్డు డైరక్టర్ల నియామకాలను జారీచేసింది, ఇందులో 13 సభ్యులున్నారు, [[అజీం ప్రేమ్ జీ]] మరియు [[కుమారమంగళం బిర్లా]]లు ఉన్నారు.<br/>
'''ఇతర సభ్యులు''':
{{colbegin}}
* [[వై.హెచ్. మాలెగం]], ఛార్టర్డ్ అకౌంటెంటు.
* [[హెచ్.పి. రానియా]], [[సుప్రీంకోర్టు]] [[న్యాయవాది]].
* [[అశోక్ ఎస్. గంగూలీ]], సభ్యుడు, ఇన్వెస్ట్ మెంట్ కమీషన్కమిషన్ మరియు ఛైర్మన్, ICICI OneSource.
{{colend}}
'''పదవీ విరమణ పొందిన డైరెక్టర్లు'''
{{colend}}
'''12006 జూలై, 20061''', వినియోగదారులకు మెరుగైన సేవల కొరకు ఒక ప్రత్యేక డిపార్ట్ మెంటును (CSD) ఏర్పాటు చేసింది.
== ప్రధాన ఉద్దేశ్యాలు ==
* కరెన్సీను విడుదల చేస్తుంది లేక కరెన్సీను, నాణేలను నాశనం చేసి సర్కులేషన్ ను క్రమబద్దీ
--[[ప్రత్యేక:Contributions/1.22.202.91|1.22.202.91]] 18:18, 242013 అక్టోబర్అక్టోబరు 201324 (UTC)
* ఉద్దేశం: ప్రజలకు నాణ్యమైన కరెన్సీని అందుబాటు చేస్తుంది మరియు వాణిజ్య బ్యాంకులకు రుణాలిస్తుంది, జి.డి.పి.ని అభివృద్ధి పరుస్తుంది.
<ref>redtt</ref>
| 