వేప: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
Bhaskaranaidu (చర్చ | రచనలు) |
Nrgullapalli (చర్చ | రచనలు) చిదిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
||
పంక్తి 15:
}}
[[వేపచెట్టు]], వేపాకు, వేపపూత ఇలా వేపచెట్టునుండి వచ్చే ప్రతి భాగము కూడా మనిషి [[ఆరోగ్యం]]లో పాలుపంచుకుంటున్నాయి. [[మనిషి]]కి కావలసిన స్వచ్ఛమైన గాలిని ఈ వేప చెట్టు అందిస్తుంది, అలాగే [[ఆరోగ్యము|ఆరోగ్యం]] కూడా. దీనివలన ప్రాచీనకాలం నాటినుండే మనిషి వేపతో అనుసంధానమయ్యాడు. ఇంటికి వాడే ద్వారబంద్రాలు, [[తలుపులు]], [[కిటికీలు]], బీరువాలు, [[మంచాలు]] తదితరవస్తువలన్నింటినీ ఈ వేపచెట్టు
'''వేప''' ([[ఆంగ్లం]] Neem) ఎన్నో సుగుణాలున్న చెట్టు.
== వేప చెట్టు ==
వేప ([[లాటిన్]] ''Azadirachta indica'', syn. ''Melia azadirachta'' L., ''Antelaea azadirachta'' (L.) Adelb.) చెట్టు మహోగని కుటుంబానికి చెందినది. అజాడిరక్తకు చెందిన రెండు సంతతులలో ఒకటైన వేపకు పుట్టిళ్ళు సమ శీతోష్ణ దేశాలయిన [[బంగ్లాదేశ్]], [[భారతదేశం]], మ్యాన్ మార్, మరియు [[పాకిస్తాన్]]. ఇతరదేశాల్లోని పేర్ల విషయానికొస్తే వేపను అజాద్ డిరఖ్త (పర్షియ), డొగొన్ యార్లొ (నైజీరియా), మార్గోస, నీబ్ (అరబిక్), నిమ్ వృక్షము, నింబ (సంస్కృతము), వేపు, వెంపు, బేవు (కన్నడ), వెప్పం (తమిళము), ఆర్య వెప్పు (మలయాళము), భారత లైలాక్ అని పిలుస్తున్నారు. తూర్పు [[ఆఫ్రికా]]లో దీనినే మ్వారోబైని (కిస్వాహిలి) అంటారు. దీని అర్థం 'నలభై చెట్టు'. వేప నలభై వివిధ
== స్వరూపము ==
వేప త్వరత్వరగా పెరిగి, 15 నుంచి 20 మీటర్లు, కొన్ని సార్లు 35 నుంచి 40 మీటర్ల వరకు కూడా పెరగ గలిగే చెట్టు. ఎప్పుడూ పచ్చదనంతో కళకళలాడే వేప తీవ్రమైన [[క్షామము|క్షామ]] పరిస్థితుల్లో మాత్రమే చాలవరకు ఆకులను రాల్చుతుంది. దీని కొమ్మలు బాగా విస్తరించి ఉంటాయి. దట్టంగా ఉండే దీని శీర్షం గుండ్రంగా లేదంటే కోడి గుడ్డు ఆకారంలో ఉండి బాగా స్వతంత్రంగా పెరిగిన చెట్లలో 15 నుంచి 20 మీటర్ల వ్యాసం వరకు ఉంటుంది.
మొత్తం మీద చూస్తే [[కాండము]] కురచగా నిటారుగ ఉండి, 1.2 మీటర్ల వ్యాసం వరకు పెరుగుతుంది. [[బెరడు]] గట్టిగా, పగుళ్ళతో లేక పొలుసులతో ఉండి, పాలిపోయిన బూడిదరంగు లేక ఎరుపుకలసిన ఊదా రంగులో ఉంటుంది. బెరడు వెనుకనుండే చెక్క (sapwood) బూడిదరంగు కలసిన తెలుపులోను ఉంటుంది. చెట్టుకు మధ్యన ఉన్న చెక్క (heartwood) గాలి తగలక ముందు ఎర్రగా ఉండి, క్రమేపి ఎరుపు కలసిన ఊదారంగులోకి మారుతుంది. వేరు వ్యవస్థలో బలమైన [[తల్లివేరు]], బాగా అభివృద్ధిచెందే మిగిలిన వేళ్ళూ ఉంటాయి.
20-40 సెం.మీ. పొడవైన రెమ్మలు, వాటికి అటు-ఇటు 20-31 ఒక మాదిరినుండి, ముదురు ఆకుపచ్చ రంగు గల 3-8 సెం.మీ. పొడవైన ఆకులు కలిగి ఉంటుంది. ఈ రెమ్మలలో చివరి ఆకు చాలా తక్కువగా ఉంటుంది. ఆకుల తొడిమెలు చిన్నవిగా ఉంటాయి. లేత ఆకులు ఎర్రాకుపచ్చ (ఎరుపు, ఊదారంగుల మధ్య) రంగులో ఉంటాయి. ముదురు ఆకుల అంచులు నొక్కులు, నొక్కులుగా ఉంటాయి. ఈ నొక్కులు ఆకు తొడిమె నుండి కొంత దూరం తరువాత మొదలవుతాయి. [[పత్రము|ఆకులు]] ఈనెకు అటు-ఇటు సమానంగా ఉండవు (asymmetric)
==వేపతో ఉపయోగములు అనేకం==
వేప (లాటిన్ Azadirachta indica, syn. Melia azadirachta L., Antelaea azadirachta (L.) Adelb.) చెట్టు మహోగని కుటుంబానికి చెందినది. అజాడిరక్తకు చెందిన రెండు సంతతులలో ఒకటైన వేపకు పుట్టిళ్ళు సమ శీతోష్ణ దేశాలయిన బంగ్లాదేశ్, భారతదేశం, మ్యాన్ మార్, మరియు పాకిస్తాన్. ఇతరదేశాల్లోని పేర్ల విషయానికొస్తే వేపను అజాద్ డిరఖ్త (పర్షియ), డొగొన్ యార్లొ ([[నైజీరియా]]), మార్గోస, నీబ్ (అరబిక్), నిమ్ వృక్షము, నింబ (సంస్కృతము), వేపు, వెంపు, బేవు (కన్నడ), వెప్పం (తమిళము), ఆర్య వెప్పు (మలయాళము), భారత లైలాక్ అని పిలుస్తున్నారు. తూర్పు ఆఫ్రికాలో దీనినే మ్వారోబైని (కిస్వాహిలి) అంటారు. దీని అర్థం 'నలభై చెట్టు'. వేప నలభై వివిధ వ్యాధులను నయం చేస్తుందని చెప్తారు. స్వరూపము వేప త్వరత్వరగా పెరిగి, 15 నుంచి 20 మీటర్లు, కొన్ని సార్లు 35 నుంచి 40 మీటర్ల వరకు కూడా పెరగ గలిగే చెట్టు. ఎప్పుడూ పచ్చదనంతో కళకళలాడే వేప తీవ్రమైన క్షామ పరిస్థితుల్లో మాత్రమే చాలవరకు ఆకులను రాల్చుతుంది. దీని కొమ్మలు బాగా విస్తరించి ఉంటాయి. దట్టంగా ఉండే దీని శీర్షం గుండ్రంగా లేదంటే కోడి గుడ్డు ఆకారంలో ఉండి బాగా స్వతంత్రంగా పెరిగిన చెట్లలో 15 నుంచి 20 మీటర్ల వ్యాసం వరకు ఉంటుంది. మొత్తం మీద చూస్తే కాండము కురచగా నిటారుగ ఉండి, 1.2 మీటర్ల వ్యాసం వరకు పెరుగుతుంది. బెరడు గట్టిగా, పగుళ్ళతో లేక పొలుసులతో ఉండి, పాలిపోయిన బూడిదరంగు లేక ఎరుపుకలసిన ఊదా రంగులో ఉంటుంది. బెరడు వెనుకనుండే చెక్క (sapwood) బూడిదరంగు కలసిన
==సర్వరోగనివారిణి==
వేపను ఆయుర్వేద శాస్త్రం చింతామణి, సర్వరోగ నివారిణి అని కొనియాడుతోంది. [[ఆయుర్వేదం]]లో పేర్కొన్న పిత్త- ప్రకోప లక్షణాలను నివారించడానికి వేప ఆకును ఉపయోగిస్తారు. ప్రాచీన ఆయుర్వేద గ్రంథంలో చరకుడు ఇలా చెప్పాడు.... "ఎవరైతే పగటిపూట వేప చెట్టు నీడలో విశ్రమిస్తారో వారు ఆరోగ్యవంతంగా, ఎక్కువకాలం జీవిస్తారు". ఇన్ని సుగుణాలున్న వేప చెట్టును ఇంటి ఆరోగ్య
==ఆయుర్వేదంలో==
వేపనూనె, నీరుడు విత్తుల తైలం ఒక్కొక్కటి రెండు వందల గ్రాములు తీసుకుని వేడి చేసి అందులో ఇరవై అయిదు గ్రాముల వంట కర్పూరాన్ని కరిగించి వివిధ చర్మవ్యాధుల్లో ఉపయోగిస్తారు. నింబాది తైలంగా ప్రసిద్ధి చెందిన ఈ ఆయుర్వేద ఔషధాన్ని పై పూత మందుగా కుష్టువ్యాధిలో ఎక్కువగా వాడుతారు. ఎండించిన వేపపండ్ల చూర్ణం, [[ఉప్పు]], పొంగించిన పటిక సమంగా కలిపి దంతధావన చూర్ణంగా వాడవచ్చు. వేపపుల్లల బదులు ఈ ఔషధాన్ని ఉపయోగించడం వల్ల ఉత్తమ ప్రయోజనాలు పొందవచ్చు. అరస్పూను వేప గింజల చూర్ణాన్ని రోజూ ఉదయంపూట నీటితో సేవిస్తూ పై పూత మందుగా వేపపప్పును రెండింతలు నువ్వుల నూనెలో వేసి నల్లగా అయ్యేంత వరకూ మాడ్చి సల్లారిన తరువాత కొద్దిగా [[మైలుతుత్తం]] కలిపి నిలువ ఉంచుకుని లేపనం చేస్తుంటే మొలలు తగ్గుతాయి. ఒక వారంపాటు ఉదయం పరగడుపునే 5 వేపాలకులు, 5 [[మిరియాలు]] కలిపి నమిలి మింగితూ ఉంటే ఆ సంవత్సరమంతా వివిధ రకాల అంటువ్యాధులు రాకుండా రక్షణనిస్తుంది. ముఖ్యంగా డెంగ్యూ, చికెన్గున్యా వంటి వైరస్ వ్యాధులు తీవ్రరూపం దాల్చే తరుణంలో వాడుకో దగిన దివ్యౌష ధమిది. కాడలను తొల గించిన తాజా వేప పువ్వులను వెడ ల్పాటి పాత్రలో వేసి తగి నంత పంచదార లేదా పటికబెల్లం వేసి బాగా కలిపి ఒక గాజుపాత్రలో వేసి సూర్యరశ్మిలో ఒక నెలపాటు ఉంచితే అంతా కలిసిపోయి చక్కని ఔషధం తయారవు తుంది. వేపగుల్కందుగా పేర్కొనే ఈ ఔషధాన్ని రోజూ పరగడుపున ఒక స్పూను వంతున సేవిస్తుంటే ఎప్పుడూ జ్వరం వచ్చినట్లు ఉండటం, ముక్కులోనుంచి రక్తం కారడం, ఆకలి మందగించడం, గొంతు ఎండిపోయి నట్లు ఉండటం, రక్త దోషాలు తగ్గిపోతాయి. పొంగించిన పటిక ఒక భాగం, వేపాకులు రెండు భాగాలు కలిపి నీటితో నూరి, కంది గింజంత మాత్రలు చేసుకుని మలేరియా వ్యాధిలో జ్వరం వచ్చే సమయానికి ఒక గంట ముందు, జ్వరం తగ్గిన ఒక గంట తరువాత రెండు రెండు మాత్రల చొప్పున సేవిస్తుంటే మలేరియా తగ్గుతుంది. వేపాకు బూడిదను రసికారే పుళ్లపై చల్లితే అవి త్వరగా మానిపోతాయి. ఈ బూడిదను నెయ్యితో కలిపి రాసుకుంటూ ఉంటే సొరియాసిస్ అనే చర్మవ్యాధిలో సుగుణం కనిపిస్తుందని అనుభవ వైద్యం చెబుతోంది.
==ఔషధ ఉపయోగాలు ==
పంక్తి 44:
[[File:Azadirachta indica MHNT.BOT.2007.40.124.jpg|thumb|''Azadirachta indica'']]
* [[భారతదేశం]]లో వేప చెట్టు నుండి వచ్చే ఎన్నో పదార్థాలను [[ఆయుర్వేదం]]లో గృహవైద్యంలో తరతరాల నుండి ఉపయోగిస్తున్నారు.
* '''వేపపువ్వు''' ను [[హిందువులు]] (ఆంధ్రులు, కన్నడిగులు, మహారాష్ట్రులు) [[ఉగాది]] పచ్చడిలో చేదు రుచికోసం వాడతారు.
* '''వేపకొమ్మ'''ను పళ్ళు తోముకోవడానికి ఉపయోగిస్తారు.
* '''[[వేపనూనె]]'''ను [[సబ్బు]]లు, షాంపూ, క్రీమ్ లు మొదలైన సౌందర్య సాధనాలలో వాడుతున్నారు. అనేక చర్మవ్యాధులలో ముఖ్యంగా [[గజ్జి]], [[మొటిమ]]లకు పైపూతగా ఇది బాగా పనిచేస్తుంది.
* '''[[వేపనూనె]]''' ను క్రిమిసంహారిగా కూడా ఉపయోగిస్తారు. ఈ నూనెను వేపగింజల నుండి తయారు చేస్తారు.
* '''[[అమ్మవారు]] వంటి [[అంటువ్యాధులు]] సోకినవారిని వేపాకుల మీద పడుకోబెడతారు.
* '''వేపకాయ''' గుజ్జును
* ఈ చెట్టు నుండి లభించే [[కలప]], తక్కువ ధరలో [[తలుపులు]], [[కిటికీలు]] తయారు చేయటానికి వాడుతారు.
==అనుబంధం==
వేపచెట్టు అంధ్రప్రదేష్ రాష్ట్రమునకు రాష్ట్ర వ్రుక్షముగా తీసుకోబడింది. వేప తెలుగు సంస్కృతిలో ఒక ముఖ్య భాగంగా ఉంది.ప్రతి సంవత్సరము తెలుగు సంవత్సరాది ఐన ఉగాది నాడు ఉగాది పచ్చడినందు వేప కచ్చితంగా ఉండవలసినదే.ప్రతి సంవత్సరము వేపకాయల కాలములో గ్రామాలలో చిన్నపిల్లలు మరియు వృద్ధులు వెపకాయలను వేరి అమ్మడం మనం చూడవచ్చు.ప్రతి రైతు తన పొలమునందు కచ్చితంగా కనీసం ఒక వేపచెట్టైనా పెంచుకుంటారు.పొలం పనిచేసి మధ్యలో వేపచెట్టు కిందే తలవాల్చి నిద్రిస్తాడు.మధ్యాహ్న సమయాన పొలం పని అయిన తరువాత వేపచెట్టు నీడలో కూర్చుని కూలీలు, రైతు, అందరు వాల్ల వల్ల చద్దిమూటలు విప్పి భోజనం చేస్తారు.కొన్ని గ్రామాలలోరచ్చ వేపచెట్టుని దైవంగా భావించి ప్రతి సుభకార్యమునందు మొదటగా వేపచెట్టునే పూజిస్తారు.ఇలా వేపచెట్టు మన సంస్కృతిలో ఒక ప్రధాన భాగమయింది.
|