నందకరాజ్యం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''నందకరాజ్యం''' తొలి [[తెలుగు]] సాంఘిక [[పద్యనాటకం]]. దీనిని [[వావిలాల వాసుదేవశాస్త్రి]] 1880లో రచించగా, అదే సంవత్సరంలో ముద్రించబడింది. తెలుగు స్వతంత్ర రూపకాలలో [[మంజరీ మధుకరీయము]] మెదటిదికాగా, నందకరాజ్యం రెండవది. అంతేకాకుండా, ముద్రించబడిన తొలి తెలుగు స్వతంత్ర నాటకం ఇది.<ref name="తెలంగాణ తొలి నాటక కర్త కొండుభొట్ల సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి">{{cite news|last1=నవతెలంగాణ|title=తెలంగాణ తొలి నాటక కర్త కొండుభొట్ల సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి|url=http://m.navatelangana.com/article/darvaaja/105053|accessdate=17 July 2017}}</ref> <ref name="తెలుగునాటక రంగ వికాసం">{{cite news|last1=విశాలాంధ్ర|title=తెలుగునాటక రంగ వికాసం|url=http://54.243.62.7/literature/article-35436|accessdate=17 July 2017}}</ref>

ప్రథమాంకంలో నియోగ్యులైన ఉద్యోగులచే వైదిక బ్రహ్మణులు పడే అవస్థల గురించి చెప్పబడింది. ద్వితీయాంకంలో దివాన్ అయిన శరభోజీరావు పంతులు యొక్క దుష్టచర్యలు, [[రాజు]]గారి [[కొలువు]] లో [[అష్టావధానం]] గురించి చెప్పబడింది. తృతీయాంకంలో శరభోజీ ఠాణాలను తనిఖీ చేసే విధానం, రాణీరంగయ్యమ్మ రాజుకు హితబోధ చేయడం వంటివి వివరించబడింది. చతుర్థాంకంలో రాజపురోహితుడైన శారదానందుని సహాయంతో సుబ్బారావు న్యాయకత్వంలో వైదికులు రాజుకు జరిగిన విషయాలు తెలియజేయడం, అప్పుడు రాజు మంత్రులను దేశ బహిష్కరణ చేసి సుబ్బారావును మంత్రిని చేయడం గురించి చెప్పబడింది. పంచమాంకంలో మంత్రులు దేశాన్ని విడిచి కాశికి బయలుదేరుటను వివరించబడింది. కాని, రాజు అనాలోచితంగా శారదానందుని శిక్షిస్తాడు.

* '''తొలి తెలుగు సాంఘీక రూపకం నందకరాజ్యం''', తెలుగు నాటక వికాసం, [[పి.ఎస్.ఆర్. అప్పారావు]], నాట్యమాల ప్రచురణ, ప్రథమ ముద్రణ, డిసెంబర్1967 23,డిసెంబరు 196723, పుట. 203.