[[దస్త్రం:CPN ST B 01.jpg|thumb|left|మయాన్ స్టెలే, కోపన్ వద్ద హాన్డురాన్ మాయన్ నాగరికత యెక్క చిహ్న సంకేతం.]]
పూరావస్తు శాస్త్రజ్ఞులు హోండురాస్కు బహుళ-ప్రాచీన పూర్వచరిత్ర ఉందని తెలియచెప్పారు. పశ్చిమ హోండురాస్లో గత చరిత్రతో సంబంధం ఉన్న ముఖ్య భాగం కోపన్ నగరం సమీపంలో ఉన్న మాయన్, ఇది [[గౌతమాలా]] సరిహద్దు వద్ద ఉంది. ఆ ప్రాంతంలో గ్రాంథిక కాలానికి ముందు సమయంలో (150–900) మయాన్ నగరం వృద్ధి చెందింది. ఈ నగరం అనేక చెక్కిన శాసనాలు మరియు శిలలను కలిగి ఉంది. ఈ ప్రాచీన సామ్రాజ్యం " కుక్పి " అనే పేరుతో ఐదవ శతాబ్దం నుండి తొమ్మిదవ శతాబ్దం వరకు, పూర్వీకులు రెండవ శతాబ్దంలో వెనక్కు వెళ్ళేవరకూ ఉంది.
మయాన్ నాగరికత తొమ్మిదవ శతాబ్ద సమయంలో జనాభాలోజనసంఖ్యాపరంగా క్షీణించడం ఆరభం అయినప్పటికీ ప్రజలు కనీసం 1200 వరకు ఈ నగరం చుట్టూపరిసరాలలో నివసించారనేదానికి ఆధారాలు ఉన్నాయి.<ref>పైన్, రిచర్డ్ R మరియు ఫ్రెటర్, ఆన్కోరిన్ 1996 "కోపాన్, హోండురాస్ పర్యావరణ దిగజార్పుమార్పులు మరియు క్లాసిక్ మాయ పడిపోవటం " ''ప్రాచీన మెసోఅమెరికా'' 7:37–47 కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయ ప్రచురణ</ref> స్పానిష్ వారు హోండురాస్ వచ్చేనాటికి, ఒకప్పటి కోపన్ రాజధాని అడవిగా మారింది. ఇక్కడ నివసిస్తున్న చోర్టి వారిప్రజలు చోల్టియన్ భాషను మాట్లాడే సహచరులను వదిలి పశ్చిమ భాగానికి వెళ్లిపోయారు. మాయాలు-లేక లెంకాలు పశ్చిమ హోండురాస్లోహోండురాస్లో అధికంగా ఉన్నారు.<ref>న్యూసన్, లిండా ది కాస్ట్ ఆఫ్ కాన్క్వెస్ట్: ఇండియన్ డిక్లైన్ ఇన్ హోండురాస్ అండర్ స్పానిష్ రూల్. డెల్ప్లైన్ లాటిన్ అమెరికన్ అధ్యయనాలు; No. 20, వెస్ట్వ్యూ ప్రెస్, బౌల్డర్</ref>