డెన్మార్క్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

పంక్తి 146:
[[File:Slaget vid Öland Claus Møinichen 1686.jpg|thumb|upright=1.25|The [[Battle of Öland]] during the Scanian War, between an allied [[Denmark–Norway|Dano-Norwegian]]-[[Dutch Republic|Dutch]] fleet and the Swedish navy, 1 June 1676]]
 
స్వీడన్ శాశ్వతంగా పర్సనల్ యూనియన్ నుండి విడిపోయింది. తరువాత డెన్మార్క్ అనేక సందర్భాలలో తన పొరుగువారిపై నియంత్రణను పునరుద్ఘాటించేందుకు ప్రయత్నించింది. క్రైస్తవ 4 వ కింగ్ క్రిస్టియన్ 1611-1613 కాల్మర్ యుద్ధంలో స్వీడన్ మీద దాడి చేశాడు. కానీ తన ప్రధాన లక్ష్యాన్నిలక్ష్యం యూనియన్‌కు తిరిగి రావాలని బలవంతం చేయడంలోతీసుకురావడంలో విఫలమయ్యాడు. ఈ యుద్ధం ప్రాదేశిక మార్పులకు దారితీసింది. కాని స్వీడన్ డెన్మార్క్‌కు ఒక మిలియన్లమిలియన్ వెండి రిక్లస్డాలర్ యుద్ధరిక్లస్డాలర్లను నష్టపరిహారం చెల్లించవలసి వచ్చింది. ఇది అల్‌వ్స్‌బర్గ్ నష్టపరిహారం అని పిలువబడింది.<ref>{{cite web |url=http://www.smb.nu/svenskakrig/1611.asp |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071011111014/http://smb.nu/svenskakrig/1611.asp |archivedate=11 October 2007 |title=Kalmarkriget 1611–1613 |accessdate=4 May 2007 |publisher=Svenskt Militärhistoriskt Bibliotek |deadurl=yes |df=dmy }}</ref>కింగ్ క్రిస్టియన్ ఈ డబ్బును అనేక పట్టణాలు మరియు, కోటలను నిర్మించాడానికి ఉపయోగించాడు.ముఖ్యంగా గ్లూక్‌స్టాడ్ట్ (హాంబర్గ్‌కు ప్రత్యర్థిగా స్థాపించబడింది) మరియు, క్రిస్టియానియా కోటలు నిర్మించాడు. డచ్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీచే ప్రేరణ పొందిన అతను ఇదే డానిష్ సంస్థను స్థాపించాడు మరియు. సిలోన్‌ను ఒక కాలనీగా ప్రకటించాలని అనుకున్నాడు. కానీ కంపెనీ భారతదేశపు కోరమాండల్ తీరంపై ట్రాన్క్విబార్‌నునుట్రాంస్‌క్వి బార్‌నును కొనుగోలు చేయగలిగింది. డెన్మార్క్ పెద్ద వలసవాద ఆకాంక్షలు [[ఆఫ్రికా]] మరియు [[భారతదేశం]]లో కొన్ని కీలక వ్యాపార వర్గాలకు మాత్రమే పరిమితమయ్యాయి. ఈ సామ్రాజ్యం ఇతర ప్రధాన శక్తులతో మరియుశక్తులు, తోటల ద్వారాఅభివృద్ధిపై సంభవిస్తుందిదృష్టి -కేంద్రీకరించింది. అంతిమంగా వనరుల లేకపోవడం దాని స్తబ్దతకు దారితీసింది. <ref>{{cite book |editor1-first=James Stuart |editor1-last=Olson |editor2-first=Robert |editor2-last=Shadle |year=1991 |title=Historical Dictionary of European Imperialism |publisher=Greenwood Publishing Group |url=https://books.google.com/books?id=uyqepNdgUWkC&pg=PA167&lpg=PA167|accessdate=15 May 2014}}</ref>
 
క్రిస్టిన్ ముప్పై సంవత్సరాల యుద్ధంలో జర్మనీలో లూథరన్ రాష్ట్రాల నాయకుడిగా ఉండడానికి క్రిస్టియన్ ప్రయత్నించి లూటర్ యుద్ధంలో ఓడిపోయాడు.<ref>Parker, pp. 69–70.</ref> ఫలితంగా అల్బ్రెచ్ట్ వాన్ వాలెన్‌స్టియన్ నాయకత్వంలో కాథలిక్ సైన్యం జట్లాండ్‌ను ముట్టడించడం, ఆక్రమించడం మరియు, దోపిడీ చేయడంతో డెన్మార్క్ యుద్ధం నుండి ఉపసంహరించుకోవడం జరిగింది.<ref>Parker, p. 70.</ref> డెన్మార్క్ ప్రాదేశిక రాయితీలను నివారించుకుంది. కానీ జర్మనీలో గుస్టావస్ అడాల్ఫస్ జోక్యంతో స్వీడన్ సైనిక శక్తి అధికరించింది. ఈ ప్రాంతంలో డెన్మార్క్ ప్రభావం తగ్గుముఖం పట్టింది. 1643 లో స్వీడిష్ సైన్యాలు జుట్లాండ్ పై దాడి చేసి 1644 లో స్కానియాని స్వాధీనం చేసుకున్నారు.
 
[[File:Denmark-Norway in 1780.svg|thumb|డెన్మార్క్-నార్వే యూనియన్లో, డెన్మార్క్ ఆధిపత్య భాగస్వామి, మరియు చివరికి నార్వే మరియు నార్వేజియన్ ఆధారపడటం (ఫారో దీవులు, ఐస్లాండ్ మరియు గ్రీన్లాండ్) పాలనను పొందింది]]
 
1645 బ్రోమ్‌సెబ్రొ ఒప్పందం అనుసరించి డెన్మార్క్ [[హాలెండ్]], గోట్లాండ్, డానిష్ [[ఎస్టోనియా]] ఆఖరి భాగాలు మరియు [[నార్వే]]లో అనేక భూభాగాలను స్వాధీనం చేసి లొంగిపోయింది. 1657 లో మూడవ ఫ్రెడెరిక్ స్వీడన్‌మీదస్వీడన్‌ మీద యుద్ధాన్ని ప్రకటించాడు. బ్రెమెన్ వెర్డెన్‌ వైపు సైన్యాలను నడిపించాడు. ఇది ఒక భారీ డేనిష్ ఓటమికి దారి తీసింది. స్వీడన్‌కు చెందిన కింగ్ 10 వ చార్లెస్ గుస్తావ్ సైన్యాలు ఫిబ్రవరి 1658 లో రోస్కిల్డే శాంతి ఒప్పందం మీద సంతకం చేయడానికి ముందు జుట్లాండ్, ఫున్న్ మరియు, చాలా క్లైంట్లను స్వాధీనం చేసుకున్నాయి. ఇది స్కానియా, బ్లెక్సింగ్, ట్రోన్డెలాగ్, మరియు బోన్‌న్హోమ్ ద్వీపం.1658 ఆగస్టులో 10 వ చార్లెస్ గుస్తావ్ త్వరితగతిన డెన్మార్క్ ధ్వంశం చేయనందుకు చింతించాడు. అతను కోపెన్హాగన్ మీద రెండు సంవత్సరాల పాటు ముట్టడిని సాగించడానప్పటికీ రాజధానిని స్వాధీనం చేసుకోవడంలో విఫలమయ్యాడు. {{sfn|Stone|Bain|Booth|Parnell|2008|p=35}} శాంతియుతమైన పరిష్కారంలో డెన్మార్క్ దాని స్వాతంత్ర్యం పొందింది.ట్రాండెలాగ్ మరియు బోర్‌ంహోమ్బోర్న్‌హోమ్ పాలనా నియంత్రణ తిరిగి చేజిక్కించుకున్నాడు.
 
డెన్మార్క్ స్కానియాన్ (1675-1679) లో స్కానియాని నియంత్రించటానికి డెన్మార్క్ ప్రయత్నించినప్పటికీ కానీ అది వైఫల్యంతో ముగిసింది. గ్రేట్ నార్తర్న్ యుద్ధం (1700-21) తరువాత డెన్మార్క్, మరియు హోల్స్టీన్హోల్‌స్టీన్ భాగాల నియంత్రణ 1720 లో ఫ్రెడెరిక్స్బోర్గ్ఫ్రెడెరిక్స్‌బర్గ్ ఒప్పందం మరియు 1773 సర్స్కోయ్ సెలో ఒప్పందంలోఒప్పందం తరువాత హోల్స్టీన్హోల్‌స్టీన్-గాటోర్ప్ హోం రూల్ పునరుద్ధరించింది. అనేక సమకాలీన యుద్ధాల్లో ఇరు పక్షాలు వర్తకం చేయడానికి అనుమతించే తటస్థ స్థితి కారణంగా డెన్మార్క్ 18 వ శతాబ్దంలో గత దశాబ్దాలలో కంటే బాగా అభివృద్ధి చెందింది. నెపోలియన్ యుద్ధాలలో డెన్మార్క్ ఫ్రాన్స్ మరియు, యునైటెడ్ కింగ్డమ్‌లతో వర్తకం చేసి [[రష్యా]], [[స్వీడన్]] మరియు ప్రుస్సియాలతో కలిసి లీగ్ ఆఫ్ సాయుధ తటస్థంలో చేరింది.<ref>{{cite web|title=League of Armed Neutrality|url=http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803100056830|publisher=Oxford Reference|accessdate=28 August 2015}}</ref>
 
బ్రిటీష్వారు దీనిని విరుద్ధమైన చర్యగా భావించారు. మరియు 1801 మరియు- 1807 లో కోపెన్హాగన్‌మీద దాడి చేశారు. ఒక సందర్భంలో డానిష్ విమానాలను మోసుకెళ్ళే మరొక సందర్భంలో డానిష్ రాజధాని పెద్ద భాగాలను కాల్చేశారు. ఇది డానిష్-బ్రిటిష్ గన్బోట్ యుద్ధం అని పిలువబడే యుద్ధానికి దారికి దారితీసింది. డెన్మార్క్ మరియు, నార్వే మధ్య జలమార్గాలపై బ్రిటీష్ నియంత్రణ యూనియన్ ఆర్థిక వ్యవస్థకు వినాశకరమైందివినాశకరమైనదిగా మారింది. 1813 లో డెన్మార్క్-నార్వే దివాలా తీసిందితీసాయి.
 
1814 లో కీల్ ఒప్పందం ద్వారా యూనియన్ రద్దు చేయబడింది; డానిష్ సామ్రాజ్యం స్వీడిష్ రాజుకు అనుకూలంగా నార్వే సామ్రాజ్యానికి వాదనలను తిరస్కరించింది. <ref>{{cite book|last=Jenssen-Tusch|first=Georg Friedrich|title=Zur Regierungsgeschichte Friedrich VI. Königs von Dänemark, Herzogs von Schleswig, Holstein und Lauenburg|page=166|year=1852|publisher=Verlag Schröder|language=German}}</ref> డెన్మార్క్ [[ఐస్లాండ్]] (1944 వరకు డానిష్ సామ్రాజ్యాన్ని నిలబెట్టుకుంది), ఫారో దీవులు మరియు, [[గ్రీన్లాండ్]]లను స్వాధీనం చేసుకుంది. ఇవన్నీ [[నార్వే]]ను శతాబ్దాలుగా పాలించాయి. <ref>{{cite book|last=Dörr|first=Oliver|title=Kompendium völkerrechtlicher Rechtsprechung : eine Auswahl für Studium und Praxis|date=2004|publisher=Mohr Siebeck|location=Tübingen|isbn=3-16-148311-1|page=101}}</ref> నార్డిక్ కాలనీలు కాకుండా డెన్మార్క్ (1620 నుండి 1869 వరకు) డానిష్ ఇండియాపై, డెన్మార్క్ గోల్డ్ కోస్ట్ (ఘనా) (1658 నుండి 1850 వరకు మరియు), డానిష్ వెస్ట్ ఇండీస్ (1671 నుండి 1917 వరకు) కొనసాగింది.
 
=== కాంస్టిట్యూషనల్ రాజరికం (1849–present) ===
"https://te.wikipedia.org/wiki/డెన్మార్క్" నుండి వెలికితీశారు