బెలారస్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

}}

 

{{cite web

|url=http://hdr.undp.org/en/reports/nationalreports/europethecis/belarus/belarus_2005_en.pdf

20 వ శతాబ్దం వరకు వివిధ సమయాల్లో వివిధ రాజ్యాలు ఆధునిక కాలపు బెలారస్ భూభాగాలను నియంత్రించాయి. వాటిలో పోలోట్స్క్ రాజాస్థానం (11 నుంచి 14 శతాబ్దాలు), గ్రాండ్ డచీ ఆఫ్ లిథువేనియా, పోలిష్-లిథువేనియన్ కామన్వెల్త్ మరియు రష్యన్ సామ్రాజ్యం ఉన్నాయి.

 

1994 నుండి " అలెగ్జాండర్ లుకాషేంకో " దేశానికి అధ్యక్షుడుగా పనిచేశారు. లుకాషేన్‌కో నిరంకుశ పాలనా శైలి కారణంగా బెలారస్‌ను కొంతమంది పాశ్చాత్య పాత్రికేయులు <ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2012/oct/07/belarus-inside-europes-last-dictatorship|accessdate=7 August 2014 |title=Belarus: inside Europe's last dictatorship |location=London |work=The Guardian|first=Sigrid|last=Rausing|date=7 October 2012}}</ref><ref name="reuters1">{{cite news| url=https://www.reuters.com/article/2012/03/04/us-belarus-dicator-idUSTRE8230T320120304 | agency=[[Reuters]] | title=Belarus's Lukashenko: "Better a dictator than gay" |quote=...German Foreign Minister's branding him 'Europe's last dictator'|location=Berlin |date=4 March 2012}}</ref> చివరి యురేపియన్ నిరకుశ దేశంగా అభివర్ణిస్తారు.<ref>{{cite news|title=Profile: Alexander Lukashenko|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/3882843.stm|accessdate=7 August 2014|work=BBC News|publisher=BBC|date=9 January 2007|quote='..an authoritarian ruling style is characteristic of me [Lukashenko]'}}</ref><ref name="HRW">{{cite web|url=http://hrw.org/english/docs/2005/01/13/belaru9878.htm |title=Essential Background&nbsp;– Belarus |accessdate=26 March 2006 |year=2005 |publisher=Human Rights Watch}}</ref><ref name="amnesty"/> లుకాషేన్‌కో ఆర్థిక వ్యవస్థలోని పెద్ద వర్గాల రాష్ట్ర యాజమాన్యం వంటి సోవియట్ యుగపు విధానాలను కొనసాగించారు. లుకాషేన్ పాలనలో నిర్వహించబడిన ఎన్నికలు అన్యాయమైనవిగా విమర్శించబడ్డాయి. రాజకీయ వ్యతిరేకత హింసాత్మకంగా అణిచివేయబడిందని అనేక దేశాలు మరియు సంస్థలు భావించాయి. ఐరోపాలో మరణశిక్షను ఉపయోగించిన చివరి దేశం బెలారస్.<ref>{{cite web| url= http://www.osce.org/odihr/elections/belarus| accessdate= 28 December 2010| title=Office for Democratic Institutions and Human Rights&nbsp;– Elections&nbsp;– Belarus}}</ref><ref>{{cite news| url=https://www.economist.com/blogs/easternapproaches/2010/12/belaruss_election_0?fsrc=scn/fb/wl/bl/whatshouldtheeudo| accessdate=28 December 2010| title=Belarus's election: What should the EU do about Belarus?| date=27 December 2010}}</ref><ref>{{cite web| url=http://www.fco.gov.uk/en/news/latest-news/?view=News&id=504974682| accessdate=28 December 2010| title=Foreign Secretary expresses UK concern following Belarus elections| deadurl=yes| archiveurl=https://web.archive.org/web/20110513211744/http://www.fco.gov.uk/en/news/latest-news/?view=News&id=504974682| archivedate=13 May 2011| df=dmy-all}}</ref>

2014 వరకు బెలారస్ ప్రజాస్వామ్య ఇండెక్స్ రేటింగ్ యూరోప్‌లో (ఇది రష్యా ఆమోదించినప్పుడు) అత్యల్పంగా ఉంది. ఫ్రీడమ్ హౌస్ దేశం "స్వేచ్ఛా రహిత"దేశంగా పేర్కొన్నది. ఎకనామిక్ ఫ్రీడమ్ ఇండెక్స్ " అణచివేయబడింది" మరియు ఇప్పటివరకు రిపోర్టర్స్ వితౌట్ బోర్డర్స్ ప్రచురించిన 2013-14 ప్రెస్ ఫ్రీడమ్ ఇండెక్స్లో ఐరోపాలో ప్రెస్ స్వేచ్ఛ కోసం అత్యంత ఘోరమైన దేశం, 180 దేశాల్లో బెలారస్ 157 వ స్థానంలో ఉంది.<ref>{{citation| publisher=[[Reporters Without Borders]]| title=Press Freedom Index 2013/2014| date=January 2014| url=https://rsf.org/en/ranking/2014| accessdate=6 March 2014| deadurl=yes| archiveurl=https://web.archive.org/web/20140214000000/http://rsf.org/index2014/en-index2014.php| archivedate=14 February 2014| df=dmy-all}}</ref>

 

 

 

==పేరువెనుక చరిత్ర ==

బెలారస్ అనే పేరు బెలాయా రస్ అనే పదానికి దగ్గరి సంబంధం ఉంది. అంటే వైట్ రస్ '. వైట్ రస్ అనే పేరుకు అనేక కారణాలు ఉన్నాయి.

<ref name="Zaprudnik 1993 2"/><ref>{{Harvnb|Minahan|1998|p=35}}</ref>

మూడవ సిద్ధాంతం టాటర్స్ స్వాధీనం చేసుకొనబడని పాత రస్'ల భూములు (అంటే, పోటాట్స్క్, విటెస్బ్బ్స్క్ మరియు మహలివో) "తెలుపు" గా సూచించబడ్డాయి. 1267 కు ముందు మంగోల్ చే స్వాధీనం కాని భూమి "వైట్ రస్" గా భావించబడిందని ఇతర ఆధారాలు పేర్కొన్నాయి.<ref name="Zaprudnik 1993 2"/>రస్ అనే పేరు లాటిన్ రూపాలు రష్యా మరియు రుథేనియాతో తరచుగా కలిపి ఉంటుంది. అందువల్ల బెలారస్ తరచూ వైట్ రష్యా లేదా వైట్ రుతేనియా అని పిలుస్తారు. ఈ పేరు మొదట జర్మన్ మరియు లాటిన్ మధ్యయుగ సాహిత్యంలో కనిపించింది. 1381 లో జనవరిలో క్జర్న్‌కొవ్ క్రానికల్స్ లిథువేనియా గ్రాండ్ డ్యూక్ జొగొల మరియు అతని తల్లి ఖైదు గురించి పేర్కొన్నది.<ref name="vauchez">{{Harvnb|Vauchez|Dobson|Lapidge|2001|p=163}}</ref>

<ref>{{cite web|url=http://www.auswaertiges-amt.de/DE/Laenderinformationen/00-SiHi/BelarusSicherheit.html |title=Belarus: Reise- und Sicherheitshinweise |work=Auswärtiges Amt}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/reisadviezen/inhoud/belarus-wit-rusland|title=Reisadvies Belarus (Wit-Rusland) |publisher= }}</ref>

 

 

[[File:Stemp Efrasinia Polackaja.jpg|thumb|1992 నుండి సెయింట్ యుఫ్రోసైన్ యొక్క క్రాస్తో స్టాంప్|345x345px]]

 

<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/?id=XAItI5C_JPUC&pg=PA116&lpg=PA116&dq=Belorussia+Russian+Empire |title=Where Nation-States Come From: Institutional Change in the Age of Nationalism |author=Philip G. Roeder |date=15 December 2011 |isbn=978-0-691-13467-3 }}</ref> అన్ని భూభాగాలలో నివసిస్తున్న ప్రజలు అందరు రష్యలనులని ఇది నొక్కి చెప్తుంది.బలారస్ ప్రజలు రష్యన్ ప్రజలలు వ్యత్యాసం ఉంటుంది. <ref>{{cite book |url=https://books.google.com/?id=oUydX_3rG0AC&pg=PA385&lpg=PA385&dq=Belorussia+name |title=Handbook of Language and Ethnic Identity: The Success-Failure Continuum in Language and Ethnic Identity Efforts |date=13 April 2011 |isbn=978-0-19-983799-1 }}</ref>

<ref>{{cite book |last=Ioffe |first=Grigory |title=Understanding Belarus and How Western Foreign Policy Misses the Mark |publisher=Rowman & Littlefield Publishers, Inc |date=25 February 2008 |page=41 |url=https://books.google.com/books?id=00B6wxgftH8C&pg=PA150&dq=west+belarus |isbn=0-7425-5558-5 }}</ref>

<ref>{{cite web |url=http://euroradio.fm/en/swedish-government-urged-change-belarus-official-name |title=Swedish government urged to change Belarus' official name |accessdate=2 February 2010|date=13 July 2009 |work=European Radio for Belarus }}</ref><ref name="levy">{{Harvnb|Levy|Spilling|2009|p=95}}</ref> అనేక స్థానిక వార్తాపత్రికలు వారి పేర్లలో రష్యన్ భాష పాత పేరును ఉంచాయి. ఉదాహరణకి ప్రముఖ రష్యన్ వార్తాపత్రిక ప్రాంతీయ ప్రచురణ అయిన కోమ్సోమోల్స్కాయా ప్రావ్ద్ బై బైలోరుస్సీ. అంతేకాకుండా బెలారస్ను రష్యాతో తిరిగి కలిపించాలని కోరుకునే వారు బెలోరస్సియాని ఉపయోగించుకుంటున్నారు.<ref name="levy"/> అధికారికంగా దేశం పూర్తి పేరు "రిపబ్లిక్ ఆఫ్ బెలారస్" (రిపబ్లికా బెలారస్) <ref name="bynamelaw"/><ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bo.html |title=Belarus&nbsp;– Government |accessdate=22 December 2007 |date=13 December 2007 |work=[[The World Factbook]] |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071211220928/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bo.html |archivedate=11 December 2007 |deadurl=no }}</ref>

==చరిత్ర ==

 

===ఆరంభకాల చరిత్ర ===

 

[[File:Principalities of Kievan Rus' (1054-1132).jpg|thumb|Principalities of Kievan Rus'|334x334px]]

 

===కెవిన్ రుస్ ===

 

13 వ శతాబ్దంలో ఒక పెద్ద మంగోల్ దండయాత్ర ప్రారంభంలో అనేక పురాతన రష్యన్ రాజ్యాలు వాస్తవంగా నాశనం చేయబడ్డాయి లేదా తీవ్రంగా ప్రభావితమయ్యాయి, కానీ బెలారస్ భూభాగాలు ఆ దండయాత్రను తీవ్రంగా అడ్డుకున్నాయి మరియు చివరకు గ్రాండ్ డచీ ఆఫ్ లిథువేనియాచే విలీనం చేయబడ్డాయి.<ref>{{cite book|last=Robinson|first=Charles Henry|title=The Conversion of Europe|publisher=Longmans, Green|year=1917|pages=491–92}}</ref>

[[File:GDL_Map,_15cent.png|thumb|

15 వ శతాబ్దంలో గ్రాండ్ డచీ ఆఫ్ లిథువేనియా యొక్క చిహ్నం. బెలారస్ దాని సరిహద్దులలో పూర్తిగా ఉంది.]]

 

బెలారసియన్ భూభాగాల ఆర్థిక, రాజకీయ మరియు జాతి-సాంస్కృతిక ఏకీకరణ చేసినదానికి ఫలితంగా లిథియనియా గ్రాండ్ డచీలో చేరింది.<ref>{{cite book|last=Ermalovich|first=Mikola|title=Pa sliadakh adnago mifa (Tracing one Myth)|publisher=Minsk: Navuka i tekhnika|year=1991|url=http://www.books-by-isbn.com/5-343/5343008763-Pa-sliadakh-adnaho-mifa-M-Ermalovich-5-343-00876-3.html|isbn=978-5-343-00876-0}}</ref> డచీ నిర్వహించిన రాజ్యం తొమ్మిది రాజ్యాలు ప్రజలస్ఖ్యాధిఖ్యతతో విలీనం చేయబడ్డారు.చివరికి వారు బెలాసియన్ ప్రజలుగా గుర్తించబడ్డారు.<ref name="zaprudnik">{{Harvnb|Zaprudnik|1993|p=27}}</ref>

<ref>{{cite book|editor-last=Jones|editor-first=Michael|last=Rowell|first=S.C.|contribution=Baltic Europe|title=The New Cambridge Medieval History (Vol. 6)|publisher=Cambridge University Press|year=2005|page=710|isbn=0-521-36290-3}}</ref>1569 లో యూనియన్ ఆఫ్ లుబ్లిన్‌ ఈ యూనియన్‌ను చివరకు పోలాండ్-లిథువేనియన్ కామన్వెల్త్ ఏర్పాటుకు దారితీసింది. ఇది సృష్టించబడింది.

యూనియన్ తరువాత సంవత్సరాలలో క్రమంగా పాలినిజేషన్ ప్రక్రియ ద్వారా అభివృద్ధి చెందింది.సాంస్కృతిక మరియు సాంఘిక జీవితంలో పోలిష్ భాష మరియు కాథలిక్కులు రెండూ ప్రాబల్యం పొందాయి. 1696 లో అధికారిక భాషగా బెలారసియన్‌ భాషకు బదులుగా పోలిష్ భాషకు అధికార హోదా ఇవ్వబడింది.

 

===రష్యన్ సాంరాజ్యం ===

మొదటి నికోలస్ మరియు మూడవ అలెగ్జాండర్ లలో జాతీయ సంస్కృతులు డి-పోలనిజేషన్ విధానాల కారణంగా అణచివేయ్యబడ్డాయి, ఇందులో బెలారస్యు యూనియన్ల ఆర్థోడాక్స్ క్రిస్టియానిటీ తిరిగి వచ్చింది.<ref>{{ru icon}} [http://www.pravoslavie.ru/arhiv/050513111111 Воссоединение униатов и исторические судьбы Белорусского народа] (''Vossoyedineniye uniatov i istoričeskiye sud'bi Belorusskogo naroda''), [http://www.pravoslavie.ru/ Pravoslavie portal]</ref> మరియు రస్సిఫికేషన్ <ref name="zytko-1">Żytko, ''Russian policy&nbsp;...'', p551.</ref> విధానాల కారణంగా అణచివేయ్యబడ్డాయి. ఇందులో బెలారస్ యూనియన్ ఆర్థోడాక్స్ క్రిస్టియానిటీ తిరిగి వచ్చింది.

 

తర్వాత వెంటనే పోలిష్-సోవియట్ యుద్ధం ఫలితంగా బెలారస్ భూభాగం పోలాండ్ మరియు సోవియట్ రష్యా మధ్య విభజించబడింది<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=QJhMhTKw-vgC&pg=PA282&dq=belarus+partition&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiH9L3Cj8nLAhVM-2MKHWhcCPUQ6AEIPjAE#v=onepage&q=belarus%20partition&f=false|title=The Reconstruction of Nations|publisher=}}</ref>

 

<ref name="birgerson"/><ref>{{cite book|last=Marples|first=David|title=Belarus: A Denationalized Nation|publisher=Routledge|year=1999|page=5|url=https://books.google.com/books?id=EMCYfOSaLSgC&pg=PA8&dq=Belarusian+People%27s+Republic|isbn=90-5702-343-1}}</ref> విభజనలో ఆధునిక బెలారస్ పశ్చిమ ప్రాంతం పోలాండ్లో భాగంగా ఉంది.<ref name="ocu1">{{cite book|title=The global and the local: understanding the dialectics of business systems|last=Sorge|first=Arndt|year=2005|publisher=[[Oxford University Press]]|isbn=9780191535345}}</ref><ref name="ocu2">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=RSxt-JB-PDkC&pg=PA37&dq=occupation+of+Western+Belarus|title=Miniature empires: a historical dictionary of the newly independent states|last=Minahan|first=James|year=1998|publisher=[[Greenwood Publishing Group|Greenwood Press]]|isbn=978-0-313-30610-5}}</ref><ref>{{cite book|author1=Nick Baron|author2=Peter Gatrell|title=Homelands|url=https://books.google.com/books?id=FCBVPqAWuUsC&pg=PA19|accessdate=18 September 2015|date=10 August 2004|publisher=Anthem Press|isbn=978-1-84331-385-4|page=19|chapter=War, Population Displacement and State Formation in the Russian Borderlands 1914–1924}}</ref>

 

 

[[File:Khatyn Memorial, Belarus.jpg|thumb|ఖటిన్ మెమోరియల్. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో, జర్మనీ పౌరులు పౌరులను 5,295 వేర్వేరు ప్రాంతాల్లో ఆక్రమించిన సోవియట్ బెలారస్లో హత్య చేసింది]]

[[File:Soviet guerilla.jpg|thumb|1943 లో బెలారస్లో జర్మన్ ఫ్రంట్ లైన్స్ వెనుక సోవియట్ పార్టిసియన్ యుద్ధ విమానాలు]]

 

*Клоков В. Я. Великий освободительный поход Красной Армии. (Освобождение Западной Украины и Западной Белоруссии).-Воронеж, 1940.

*Минаев В. Западная Белоруссия и Западная Украина под гнетом панской Польши.—М., 1939.

</ref><ref name="uni4">{{cite book|url=https://books.google.com/?id=jZJntMQtkSYC&pg=PA106&lpg=PA106&dq=Belarus+map+1945|title=Belarus: The Last European Dictatorship|author=Andrew Wilson|year=2011|isbn=978-0-300-13435-3}}</ref>

 

1971 వరకు బెలారస్ జనాభా దాని పూర్వ యుద్ధ స్థాయిని తిరిగి పొందలేదు.<ref name="warpop"/> స్టాలిన్ బెలారస్ భూభాగాలను ఇటీవల [[లిథువేనియా]] విలీనం చేయబడిన తరువాత ఆధునిక బెలారస్ సరిహద్దులు నిర్ణయించబడ్డాయి.<ref name="uni4"/>

 

1988 జూన్‌లో సమీపంలోని కురపతి వద్ద 1937-41లో మరణించిన బాధితుల సామూహిక సమాధులను బి.పి.ఎఫ్. జియనాన్ పనియాక్

క్రిస్టియన్ కన్జర్వేటివ్ పార్టీకి చెందిన పురాతత్వవేత్త మరియు నాయకుడు కనుగొన్నాడు.<ref name="Gorby"/> Some nationalists contend that this discovery is proof that the Soviet government was trying to erase the Belarusian people, causing Belarusian nationalists to seek independence.<ref name="massgraves">{{harvnb|Birgerson|2002|page=99}}</ref>

 

===స్వతంత్రం ===

1990 జూలై 27 లో బెలారస్ సోవియట్ సోషలిస్ట్ రిపబ్లిక్ సార్వభౌమాధికార ప్రకటనను జారీ చేయడం ద్వారా తనకు తాను సార్వభౌమాధికార దేశంగా ప్రకటించింది.

 

===స్వతంత్రం తరువాత ===

అధ్యక్ష పదవికి రెండు-రౌండ్ ఎన్నికలు (1994 జూన్ 24 మరియు 1994జూలై 10) <ref>{{cite web|url=http://www.umsl.edu/services/govdocs/wofact94/wf950026.txt|title=World Factbook: Belarus|accessdate=21 December 2007|date=20 October 1994|format=TXT|publisher=Central Intelligence Agency}}</ref> గతంలో తెలియని అలెగ్జాండర్ లుకాషేన్‌ను జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన వ్యక్తిగా ఆకర్షించాడు. అతను మొదటి రౌండ్లో 45% ఓట్లను పొందగా రెండో రౌండ్లో 80%<ref name="byind"/>

గెలిచాడు వీచెస్లావ్ కెబిచ్‌నును 14% ఓట్ల తేడాతో ఓడించారు. లూకాషెంకో 2001 లో, 2010 లో మరియు తిరిగి 2015 లో తిరిగి ఎన్నికయ్యాడు. పశ్చిమ ప్రభుత్వాలు,

 

 

బెలూరస్ 51 డిగ్రీల నుండి 57 ° ఉత్తర అక్షాంశ మరియు 23 ° నుండి 33 ° తూర్పురేఖాంశం మద్య ఉంటుంది. మీదుగా 23 ° నుండి 33 ° తూర్పుగా ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి 560 కిమీ (350 మైళ్ళు) పశ్చిమం నుండి తూర్పుకు 650 కిలోమీటర్లు (400 మైళ్ళు) మధ్య విస్తరించి ఉంటుంది.<ref name="statistics">{{cite web|url=http://landofancestors.com/travel/statistics/geography/235-coordinates-of-the-extreme-points-of-the-state-frontier.html|title=Coordinates of the extreme points of the state frontier. Main Geographic Characteristics of the Republic of Belarus|publisher=the Scientific and Production State Republican Unitary Enterprise "National Cadastre Agency" of the State Property Committee of the Republic of Belarus|year=2011|website=Land of Ancestors|accessdate=11 September 2013}}</ref>

 

{{cite web

|url=http://hdr.undp.org/en/reports/nationalreports/europethecis/belarus/belarus_2005_en.pdf|title= Belarus: Window of Opportunity (see Table 15, page 66)|publisher=United Nations|accessdate=22 September 2008|format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081001230713/http://hdr.undp.org/en/reports/nationalreports/europethecis/belarus/belarus_2005_en.pdf|archivedate=1 October 2008|deadurl=no}}

బెలారస్లో అనేక ప్రవాహాలు మరియు 11,000 సరస్సులు ఉన్నాయి.<ref name="ciageo"/> దేశంలో మూడు ప్రధాన నదులు ప్రవహిస్తున్నాయి: నెమాన్, ప్రియాపట్ మరియు దినీపర్. నెమాన్ పడమటి వైపున బాల్టిక్ సముద్రం వైపు ప్రవహిస్తుంది మరియు ప్రీయట్ తూర్పువైపు దినీపర్కు ప్రవహిస్తుంది; ద్నీపర్ దక్షిణ దిశగా నల్ల సముద్రం వైపు ప్రవహిస్తుంది.<ref name="bell">{{cite book|last=Bell|first=Imogen|title=Eastern Europe, Russia and Central Asia 2003|publisher=Taylor & Francis|year=2002|page=132|isbn=1-85743-137-5}}</ref>

 

 

సహజ వనరులు పీట్ డిపాజిట్లు చిన్న పరిమాణంలో చమురు మరియు సహజ వాయువు, గ్రానైట్, డోలమైట్ (సున్నపురాయి), మార్ల్, సుద్ద, ఇసుక, కంకర మరియు మట్టి ఉన్నాయి. <ref name="ciageo"/>పొరుగున ఉన్న [[ఉక్రెయిన్]] 1986 చెర్నోబిల్ అణు విపత్తు నుండి 70% రేడియోధార్మికత బెలారసియన్ భూభాగంలోకి ప్రవేశించింది. బెలారసియన్ భూభాగంలో (ప్రధానంగా వ్యవసాయ భూములను మరియు ఆగ్నేయ ప్రాంతాల్లోని అడవులు) ఐదవ భాగం ప్రాంతంలో రేడియేషన్ ఫాల్ ఔట్ ద్వారా ప్రభావితమైంది.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4485003.stm|publisher=BBC News|title=Belarus cursed by Chernobyl|first=Sarah|last=Rainsford|date=26 April 2005|accessdate=26 March 2006|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060424152147/http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4485003.stm| archivedate= 24 April 2006|deadurl=no}}</ref> ఐక్యరాజ్యసమితి మరియు ఇతర సంస్థలు ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో రేడియేషన్ స్థాయిని తగ్గించటాన్ని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి. ప్రత్యేకించి సీసియం బైండర్లు మరియు రాప్సీడ్ సాగును ఉపయోగించడం ద్వారా, సీసియం-137 మట్టి స్థాయిలను తగ్గించడానికి ఉద్దేశించినవి.<ref name="uncher">{{cite web|url=http://chernobyl.undp.org/english/belarus.html| archiveurl=https://web.archive.org/web/20080506084709/http://chernobyl.undp.org/english/belarus.html| archivedate=6 May 2008| publisher=United Nations|title=The United Nations and Chernobyl&nbsp;– The Republic of Belarus|year=2004|accessdate=4 October 2007}}</ref><ref name="iaea">{{cite news|first=Marilyn|last=Smith|title=Ecological reservation in Belarus fosters new approaches to soil remediation|publisher=International Atomic Energy Agency|url=http://tc.iaea.org/tcweb/news_archive/Chernobyl/ecoreserve/default.asp|accessdate=19 December 2007}}</ref>

 

 

{| class="wikitable sortable" style="margin:auto;"

<ref name="byexports">{{cite web|url=http://countrystudies.us/belarus/36.htm|title=Belarus&nbsp;– Exports|accessdate=4 November 2007|year=1994|author=Library of Congress|work=Country Studies}}</ref>ఆర్ధికంగా బెలారస్ సి.ఐ.ఎస్. యురేషియా ఎకనామిక్ కమ్యూనిటీ మరియు రష్యాతో యూనియన్లో పాల్గొంది.

 

 

2006 లో బెలారస్ అతి పెద్ద వాణిజ్య భాగస్వామి [[రష్యా]] మొత్తం వర్తకంలో సగ భాగాన్ని కలిగి ఉండి యూరోపియన్ యూనియన్ తరువాత అతిపెద్ద వాణిజ్య భాగస్వామిగా విదేశీ వాణిజ్యంలో మూడింట ఒక వంతుకు భాగస్వామ్యం వహిస్తుంది.<ref name="tradestats">[http://www.government.by/en/eng_analytics11.html Foreign trade in goods and services in Belarus up by 11.5% in January–October, Council of Ministers] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20090104060950/http://www.government.by/en/eng_analytics11.html |date=4 January 2009 }}</ref><ref name="eutrade"/> 2015 నాటికి బెలారసియన్ ఎగుమతి వస్తువులలో 38% రష్యాకు వెళ్లి, 56% దిగుమతి చేసుకున్న వస్తువులు రష్యా నుండి వస్తాయి. <ref name="econstats"/>

<ref name="econstats"/> 2005 లో దాదాపుగా పావు జనాభా పారిశ్రామిక కర్మాగారాలలో పనిచేస్తున్నారు. వ్యవసాయం,తయారీ అమ్మకాలు, వ్యాపార వస్తువులు మరియు విద్యలో ఉపాధి ఎక్కువగా లభిస్తుంది. ప్రభుత్వ గణాంకాల ప్రకారం నిరుద్యోగం రేటు 2005 లో 1.5%. 6,79,000 మంది నిరుద్యోగులైన బెలారుషియన్లు ఉన్నారు. వీరిలో మూడింట రెండు వంతు మంది మహిళలు ఉన్నారు. 2003 నుండి నిరుద్యోగం రేటు తగ్గుముఖం పడుతోంది. 1995 లో గణాంకాలు తొలిసారిగా సంకలనం చేయబడినప్పటి నుంచి మొత్తం ఉపాధి రేటు అత్యధికం అయింది.<ref name="econstats"/>

 

 

 

<gallery>

Belarus 952.3 Tractor in Bucharest 2011.jpg|''[[Belarus (tractor)|Belarus]]'' tractor

 

 

30-34 యొక్క మధ్యస్థ వయస్సు 2050 నాటికి 60 నుండి 64 వరకు పెరుగుతుందని అంచనా వేయబడింది.2050 నాటికి సంతానోత్పత్తి వయసు 30-40 నుండి 60-64 చేరవచ్చని అంచనా వేస్తున్నారు.<ref>{{cite web|url=https://www.census.gov/population/international/data/idb/informationGateway.php|title=International Programs: International Data Base|accessdate=9 February 2017|publisher=U.S. Census Bureau|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170208114205/http://www.census.gov/population/international/data/idb/informationGateway.php|archivedate=8 February 2017|df=dmy-all}}</ref>

బెలారస్లో ఒక మహిళకు 0.87 మంది పురుషుల నిష్పత్తిలో ఉన్నారు.<ref name="demographics"/> సగటు ఆయుర్ధాయం 72.15 సంవత్సరాలు. (పురుషులకు 66.53 సంవత్సరాలు మరియు మహిళలకు 78.1 సంవత్సరాలు).<ref name="demographics"/> 15 మరియు అంత కంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్న బెలారుషియన్లలో 99% మంది అక్షరాస్యులు ఉన్నారు.<ref name="demographics"/>

బెలారస్ క్యాథలిక్ అల్పసంఖ్యాక ప్రజలు దేశంలోని పశ్చిమ భాగంలో కేంద్రీకృతమై ఉన్నారు. ప్రత్యేకించి హ్రోడ్నా, బెలారస్ పౌరులు, పోలిష్ పౌరులు, లిథువేనియన్ అల్పసంఖ్యాక ప్రజలు ఉన్నారు.<ref name="Belarus – Religion">{{cite web|url=http://countrystudies.us/belarus/20.htm|title=Belarus – Religion|publisher=countrystudies.us}}</ref> బెలారుషియన్-వాటికన్ సంబంధాల గురించి ప్రసార మాధ్యమాలు ఒక ప్రకటనలో అధ్యక్షుడు లుకాషేన్కో మాటలలో " ఆర్థడాక్స్ మరియు కాథలిక్ విశ్వాసులు " మా దేశంలో రెండు ప్రధాన మతాలు" అని పేర్కొన్నారు.<ref>{{cite web|url=http://news.belta.by/en/news/president?id=363517|title=Belarus, Roman Catholic Church may ink cooperation agreement – President|publisher=News.belta.by|date=25 April 2009|accessdate=4 October 2012|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120326123631/http://news.belta.by/en/news/president?id=363517|archivedate=26 March 2012|df=dmy-all}}</ref>

 

 

== బయటి లింకులు ==