పిల్లలమర్రి: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

చి వర్గం:సూర్యాపేట జిల్లా చేర్చబడింది (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)
భారత జనగణన డేటా నుండి సెమీ ఆటోమాటిగ్గా తయారు చేసిన పాఠ్యాన్ని ఎక్కించాను
పంక్తి 1:
'''పిల్లలమర్రి''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా]], [[సూర్యాపేట]] మండలంలోని గ్రామం.[[బొమ్మ:Pillala marri temple.jpg|right|thumb|పిల్లలమర్రి ఎఱకేశ్వర ఆలయం]]
'''పిల్లలమర్రి''',ఇది [[సూర్యాపేటమండల జిల్లా]], [[సూర్యాపేట]] మండలములోని ఒక ప్రసిద్ధ గ్రామము. పిన్ కోడ్: 508213. ఇదికేంద్రమైన సూర్యాపేట నుండి ఆరు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
{{Infobox Settlement/sandbox|
‎|name = పిల్లలమర్రి
పంక్తి 99:
==చరిత్ర==
[[బొమ్మ:Pillala marri SaasanaM.jpg|right|thumb|కాకతీయ చక్రవర్తి రుద్రదేవుడు 1195లో వేయించిన పిల్లలమర్రి శిలాశాసనం]]
చారిత్రాత్మక ఈ గ్రామాన్ని [[కాకతీయులు|కాకతీయ రాజులు]] పరిపాలించారు. వారి హయాంలో అనేక దేవాలయాలు అప్పటి శిల్పశైలిని అనుసరించి నిర్మించారు. ఈ దేవాలయాలలో ఉన్న శిలాశాసనాలు అప్పటి చరిత్రచరిత్రను తెలుపుతున్నాయి. శాలివాహన శకం 1130 (క్రీ.శ. 1208) లో కాకతీయ చక్రవర్తి [[గణపతి దేవుడు]] [[కన్నడ]], [[తెలుగు]] భాషలలో వేయించిన శిలాశాసనం ఉంది. గణపతి దేవుడు కంటే మునుపుముందు పరిపాలించిన [[కాకతీయ]] చక్రవర్తి, [[రుద్రదేవుడు]] శాలివాహన శకం 1117 (క్రీ.శ.1195) సంవత్సరములో వేయించిన శిలాశాసనం కూడా ఉంది. కాకతీయుల కాలం నాటి నాణెములు కూడా ఈ గ్రామములో లభించాయి. కాకతీయుల తరువాత పిల్లలమర్రి [[రేచర్ల రెడ్డి వంశీయులు|రేచర్ల రెడ్డి రాజుల]]కు రాజధానిగా విలసిల్లినది. ప్రఖ్యాత తెలుగు కవి [[పిల్లలమర్రి పిన వీరభద్రుడు]] జన్మస్థలము పిల్లలమర్రి.
 
*శీర్షిక== ఆంధ్రుల సాంఘిక చరిత్ర ==
నల్లగొండ జిల్లాలోని సూర్యాపేట తాలూకాలో పిల్లలమర్రి యను గ్రామములో బహు మనోహరమగు దేవాలయములను నామిరెడ్డి కట్టించెను.(రచయిత సురవరం ప్రతాపరెడ్డి...సంవత్సరం 1950 .........ప్రచురణకర్త [[సురవరము ప్రతాపరెడ్డి]] సాహిత్య వైజయంతి చిరునామా [[హైదరాబాదు]]).<ref>{{Cite web|url=https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F:Andrulasangikach025988mbp.pdf/63|title=పుట:Andrulasangikach025988mbp.pdf/63}}</ref>
''నల్లగొండ జిల్లాలోని సూర్యాపేట తాలూకాలో పిల్లలమర్రి యను గ్రామములో బహు మనోహరమగు దేవాలయములను నామిరెడ్డి కట్టించెను.
*https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F:Andrulasangikach025988mbp.pdf/63
 
==గ్రామ జనాభా==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2147 ఇళ్లతో, 8600 జనాభాతో 3043 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4300, ఆడవారి సంఖ్య 4300. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1906 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 942. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576956<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508376.
;జనాభా (2011) - మొత్తం 8,600 - పురుషుల సంఖ్య 4,300 - స్త్రీల సంఖ్య 4,300 - గృహాల సంఖ్య 2,147
;
[http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=08 భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు]
 
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
పిల్లలమర్రి జనాభా 3,733.
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.సమీప బాలబడి [[సూర్యాపేట|సూర్యాపేటలో]] ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[సూర్యాపేట|సూర్యాపేటలో]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నార్కట్ పల్లిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు సూర్యాపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం సూర్యాపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[నల్గొండ]] లోనూ ఉన్నాయి.
 
== వైద్య సౌకర్యం ==
 
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
పిల్లలమర్రిలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.
 
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు.
 
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
 
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
 
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పిల్లలమర్రిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
 
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
 
జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
 
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం ఉంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
 
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 8 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 8 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
 
== భూమి వినియోగం ==
పిల్లలమర్రిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
 
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 184 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 133 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 231 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 15 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 569 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 1531 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 356 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1484 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 973 హెక్టార్లు
 
== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
పిల్లలమర్రిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
 
* కాలువలు: 550 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 422 హెక్టార్లు
 
== ఉత్పత్తి ==
పిల్లలమర్రిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
 
=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
గ్రానైట్, ఇటుకలు
 
==దేవాలయాలు==
[[బొమ్మ:Pillala marri pole.jpg|right|thumb|ఎఱకేశ్వర ఆలయంలోని ఒక స్తంభము]]
*ఈ గ్రామములో ఉన్న [[చెన్నకేశవస్వామి]] దేవాలయం చాలా ప్రసిద్ధి చెందినదిచెందింది. ఈ దేవాలయంలో ప్రతి సంవత్సరము [[మాఘమాఘమాసము|మాఘమాసంలో]] మాసంలో ప్రత్యేక ఉత్సవాలకు వేలాది భక్తులు తరలివస్తారు.
*ఇక్కడ అపూర్వమైన [[శిల్పకళ]]తో భాసిల్లుతున్న '''నామేశ్వర''', '''త్రికూటేశ్వర''', '''ఎఱకేశ్వర''' దేవాలయములుదేవాలయీలు ఉన్నాయి. [[హైదరాబాదు]] నుండి [[ఖమ్మం]] లేదా [[విజయవాడ]] వెళ్ళే దారిలో [[సూర్యాపేట]]కు ఆరు కిలోమీటర్ల ముందు ఎడమవైపు పిల్లలమర్రి శివాలయములకుశివాలయంకు దారి చూపిస్తూ ఒక బోర్డు ఉంది.
 
==ఇవి కూడా చూడండి==
*[[కాకతీయులు]]
*[[గణపతి దేవుడు]]
 
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
 
==బయటి లింకులు==
"https://te.wikipedia.org/wiki/పిల్లలమర్రి" నుండి వెలికితీశారు