నువ్వులు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
{{in use}} |
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు |
||
పంక్తి 43:
[[దస్త్రం:Sesamum indicum 06.JPG|thumbnail]]
నువ్వులు [[:en:Sesamum indicum]] సెసమం ప్రజాతికి చెందిన ఒక పుష్పించే మొక్క. దీని అడవి బంధువులు అనేకం ఆఫ్రికాలోనూ, కొంత స్వల్ప సంఖ్యలో భారతదేశంలోనూ కనిపిస్తాయి. కాని సాగు జాతి నువ్వులు భారతదేశంలోనే పుట్టినట్లు శాస్త్రవేత్తలు తీర్మానించేరు. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉష్ణమండల ప్రాంతాల్లో సహజసిద్ధంగా విస్తృతంగా పెరుగుతుంది. ఈ మొక్కల కాయలలోపల ఉన్న గింజలనుండి వచ్చే ఖాద్య తైలాలకి ప్రపంచవ్యాప్తంగా మంచి గిరాకీ ఉంది. నువ్వుల ప్రపంచ ఉత్పత్తి సా. శ. 2016 లో 6.1 మిలియను టన్నులని ఒక అంచనా ఉంది.
నువ్వుల పంటకి 3000 సంవత్సరాల చరిత్ర ఉంది. నువ్వులలోని అనేక జాతులు ఆఫ్రికా అటవీ ప్రాంతాలలో ఉన్నాయి. సేద్యానికి అనుకూలమైన రకం నువ్వులు భారతదేశంలో వృద్ధి చెందాయి. ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత గల ప్రాంతాలలోనూ, అనావృష్టి వంటి పరిస్థితులకు కూడా తట్టుకోగల సామర్ధ్యం ఈ నువ్వుల మొక్కలకు ఉంది.
పంక్తి 49:
[[దస్త్రం:Sesamum indicum 04.JPG|thumbnail]]
తెలుగు మాట నువ్వులని సంస్కృతంలో తిలలు అంటారు. ఈ తిలలు లోంచి వచ్చిన మాటే "తైలం." ఇంగ్లీషు మాట sesame లేటిన్ లోని sesamum నుండి వచ్చింది. లేటిన్ మాట అరబ్బీ మాట "సెంసెం" నుండి వచ్చింది. అరబ్బీలో "సెంసెం" అంటే "ద్రవరూపంలో ఉన్న కొవ్వు" అని అర్థం.
చమురు గింజలలో అత్యధిక చమురు దిగుబడిని ఇచ్చేవి నువ్వులు. వీటికి ఒక రకమైన, ఆకర్షణీయమైన షాడబంతో పాటు, వగరు రుచి ఉండడం వల్ల ఇవి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వంటకాల్లో ముఖ్యాంశంగా ఉంటున్నాయి. కాని నువ్వులు కొంత మందిలో ([[నోటిపూత]] వంటి) ఎలర్జీని కలుగజేస్తాయి కనుక వీటిని అప్రమత్తతతో వాడాలి.
ప్రపంచ నువ్వు గింజలు ప్రపంచంలో అతిపెద్ద ఎగుమతిదారు భారతదేశం. 2013 లో నువ్వులు విత్తనాలు అతిపెద్ద నిర్మాత మయన్మార్ ఉంది 2013. నువ్వులు విత్తనాలు గురించి 4.8 మిలియన్ మెట్రిక్ టన్నుల సాగుచేసేవారు మరియు జపాన్ అతిపెద్ద దిగుమతిదారుగా ఉంది.▼
▲
[[File:Sesame_in_Hainan_-_05.JPG|right|humb|నువ్వు కాయలు, లోపల గింజలు]]
నువ్వు గింజలు నూగుతో గుళికలా ఉన్న కాయలో ఉంటాయి. ఈ గుళిక కాయలు అడ్డుకోతలో దీర్ఘ చతురస్రాకారంలో ఉంటాయి (బొమ్మ చూడండి).
నువ్వులు విత్తనాలు చిన్నవి. వీటి పరిమాణం, ఆకృతి, మరియు రంగులు ఇప్పుడు తెలిసిన అనేక వేల రకాలుగ ఉమన్నయి. సాధారణంగా, విత్తనాలు విస్తృత 2 mm మరియు మందపాటి 1 mm దీర్ఘ 3 కు 4 మిమీ. విత్తనాలు వ్యతిరేక చివరిలో కంటే కొద్దిగా అండాకారమైన విత్తనం.
| |||