|
}}
'''ధ్యాన్ చంద్''' (1905, ఆగస్టు 29 – 1979, డిసెంబరు 3) ఒక సుప్రసిద్ధ భారతీయ [[హాకీ]] ఆటగాడు. హాకీ క్రీడలో ప్రపంచ అత్యుత్తమ క్రీడాకారుల్లో ఒకడు.<ref name=Brittanica>{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/105366/Dhyan-Chand |work=Encyclopædia Britannica |title=Dhyan Chand (Indian athlete)}}</ref> గోల్స్ చేయడంలో మంచి ప్రతిభ కనబరిచేవాడు. భారతదేశానికి హాకీలో స్వర్ణయుగంగా పరిగణించదగిన 1928, 1932, 1936 ఒలంపిక్ క్రీడల్లో వరుసగా బంగారు పతకాలు సాధించి పెట్టాడు..ఒకసారి తను గోల్ వేసిన తరువాత అది పడకపోతే తను గోల్ వేసిన విధానం విధంగా ఉన్నదని ఒకసారి గోల్పోస్ట్ కొలతలు సరిచూడవలసిందిగా అంపైర్ ను కోరగా అది సరియైన గుర్తింపుగా అందరి మన్ననలు పొందారు తద్వారా ఆయనకి ఆటమీద గల అభిమానం తెలియజేస్తుంది. ... ....
ధ్యాన్ చంద్ (29 ఆగస్టు 1905 - 3 డిసెంబర్ 1979) ఒక భారతీయ హాకీ ఆటగాడు మరియు క్రీడా చరిత్రలో గొప్ప హాకీ ఆటగాళ్ళలో ఒకడు. [4] అతను ఫీల్డ్ హాకీలో భారతదేశం ఆధిపత్యం చెలాయించిన యుగంలో, 1928, 1932 మరియు 1936 లలో మూడు ఒలింపిక్ బంగారు పతకాలు సాధించడంతో పాటు, అసాధారణమైన గోల్-స్కోరింగ్ విజయాలకు అతను ప్రసిద్ది చెందాడు. 1928 నుండి 1964 వరకు ఎనిమిది ఒలింపిక్స్‌లో ఏడు మ్యాచ్‌ల్లో భారతదేశం ఫీల్డ్ హాకీ ఈవెంట్‌ను గెలుచుకున్నందున అతని ప్రభావం ఈ విజయాలకు మించి విస్తరించింది. 1936 ఒలింపిక్స్ ఫైనల్లో 8-1తో భారత్ జర్మనీని ఓడించిన తరువాత, అడాల్ఫ్ హిట్లర్ అతనికి సీనియర్ పదవిని ఇచ్చాడు జర్మన్ సైన్యం, దీనికి చాంద్ నిరాకరించాడు. [5]
తన అద్భుతమైన బంతి నియంత్రణ కోసం హాకీ యొక్క ది విజార్డ్ [6] [7] లేదా ది మెజీషియన్ [8] [9] గా పిలువబడే చంద్ 1926 నుండి 1949 వరకు అంతర్జాతీయంగా ఆడాడు; అతను తన ఆత్మకథ గోల్ ప్రకారం 185 మ్యాచ్లలో 570 గోల్స్ చేశాడు. [10] భారత ప్రభుత్వం 1956 లో పద్మ భూషణ్‌కు చాంద్ ఇండియా యొక్క మూడవ అత్యున్నత పౌర గౌరవాన్ని ప్రదానం చేసింది. [11] అతని పుట్టినరోజు, ఆగస్టు 29, ప్రతి సంవత్సరం భారతదేశంలో జాతీయ క్రీడా దినోత్సవంగా జరుపుకుంటారు.
ధ్యాన్ చంద్ 1905 ఆగస్టు 29 న అలహాబాద్‌లో కుష్వాహా (మౌర్య) కుటుంబంలో జన్మించాడు. [12] భారతీయ ఫీల్డ్ హాకీ ఆటగాళ్ళలో ధ్యాన్ చంద్ ఒకరు. అతను మరొక హాకీ ఆటగాడు రూప్ సింగ్ యొక్క అన్నయ్య, మరియు శారధ సింగ్ కుమారుడు [ఆధారం కోరబడింది] మరియు సమేశ్వర్ సింగ్. [13] ధ్యాన్ చంద్ తండ్రి బ్రిటిష్ ఇండియన్ ఆర్మీలో చేరాడు మరియు అతను సైన్యం కోసం హాకీ ఆడాడు. ధ్యాన్ చంద్ కు ఇద్దరు సోదరులు ఉన్నారు - మూల్ సింగ్ మరియు రూప్ సింగ్. తన తండ్రి అనేక సైన్య బదిలీల కారణంగా, కుటుంబం వేర్వేరు నగరాలకు వెళ్ళవలసి వచ్చింది మరియు అలాంటి చంద్ కేవలం ఆరు సంవత్సరాల పాఠశాల విద్య తర్వాత తన విద్యను ముగించాల్సి వచ్చింది. ఈ కుటుంబం చివరకు భారతదేశంలోని ఉత్తర ప్రదేశ్ లోని han ాన్సీలో స్థిరపడింది. ధ్యాన్‌చంద్ 1932 లో గ్వాలియర్‌లోని విక్టోరియా కాలేజీ నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు. మిలటరీలో ఉన్నందున, అతని తండ్రికి ఒక ఇంటి కోసం ఒక చిన్న భూమి లభించింది.
యంగ్ చాంద్ కుస్తీని ప్రేమిస్తున్నప్పటికీ క్రీడల పట్ల తీవ్రమైన మొగ్గు చూపలేదు. అతను ఆర్మీలో చేరేముందు ప్రస్తావించదగిన హాకీని ఆడినట్లు తనకు గుర్తు లేదని అతను చెప్పాడు, అయినప్పటికీ అతను అప్పుడప్పుడు తన స్నేహితులతో han ాన్సీలో సాధారణం ఆటలలో పాల్గొంటానని చెప్పాడు. [14]
చంద్ అనే హిందీ పదానికి చంద్రుడు అని అర్ధం. ధ్యాన్ సింగ్ తన విధి గంటల తర్వాత రాత్రి సమయంలో చాలా ప్రాక్టీస్ చేసేవాడు కాబట్టి, అతను చంద్రుడు బయటకు వచ్చే వరకు వేచి ఉండేవాడు, తద్వారా ఈ క్షేత్రంలో దృశ్యమానత (అతని యుగంలో వరద లైట్లు లేవు) మెరుగుపడ్డాయి. అందువల్ల అతని తోటి ఆటగాళ్ళు అతనిని "చంద్" అని పిలుస్తారు, ఎందుకంటే రాత్రి సమయంలో అతని ప్రాక్టీస్ సెషన్లు చంద్రుడి నుండి బయటకు రావడంతో సమానంగా ఉంటాయి. [ఆధారం కోరబడింది]
ఆగష్టు 29, 1922 న - అతని 17 వ పుట్టినరోజు - చాంద్ బ్రిటిష్ ఇండియన్ ఆర్మీ యొక్క 1 వ బ్రాహ్మణులలో సిపాయిగా (ప్రైవేట్) చేరాడు. [15] [16] ఆ సంవత్సరం సైన్యం యొక్క పునర్వ్యవస్థీకరణ ఫలితంగా 1 వ బ్రాహ్మణులు 1/1 వ పంజాబ్ రెజిమెంట్ అయ్యారు. 1922 మరియు 1926 మధ్య, చాంద్ ప్రత్యేకంగా ఆర్మీ హాకీ టోర్నమెంట్లు మరియు రెజిమెంటల్ ఆటలను ఆడాడు. చివరికి న్యూజిలాండ్‌లో పర్యటించబోయే భారత ఆర్మీ జట్టుకు చంద్ ఎంపికయ్యాడు. [17] ఈ జట్టు 18 మ్యాచ్‌లను గెలిచింది, 2 డ్రా చేసింది మరియు 1 మాత్రమే ఓడిపోయింది, ప్రేక్షకులందరి ప్రశంసలు అందుకుంది. దీని తరువాత, న్యూజిలాండ్ జట్టుతో జరిగిన రెండు టెస్ట్ మ్యాచ్లలో, జట్టు మొదటి విజయాన్ని సాధించింది మరియు రెండవదాన్ని తృటిలో కోల్పోయింది. భారతదేశానికి తిరిగివచ్చిన చంద్ 1927 లో లాన్స్ నాయక్‌గా పదోన్నతి పొందారు. [15]
ఒలింపిక్స్‌లో ఫీల్డ్ హాకీని తిరిగి ప్రవేశపెట్టడానికి విజయవంతంగా లాబీయింగ్ చేసిన తరువాత, కొత్తగా ఏర్పడిన ఇండియన్ హాకీ ఫెడరేషన్ (ఐహెచ్‌ఎఫ్) 1928 ఆమ్స్టర్డామ్ ఒలింపిక్స్‌కు సాధ్యమైనంత ఉత్తమమైన జట్టును పంపడానికి సన్నాహాలు చేసింది. 1925 లో, జట్టు సభ్యులను ఎన్నుకోవటానికి ఇంటర్ ప్రావిన్షియల్ టోర్నమెంట్ జరిగింది. ప్రారంభ జాతీయులైన యునైటెడ్ ప్రావిన్స్ (యుపి), పంజాబ్, బెంగాల్, రాజ్‌పుతానా, సెంట్రల్ ప్రావిన్స్‌లో ఐదు జట్లు పాల్గొన్నాయి. యునైటెడ్ ప్రావిన్సెస్ జట్టు తరఫున ఆడటానికి చంద్‌కు ఆర్మీ అనుమతి లభించింది.
టోర్నమెంట్లో మొదటి ఆటలో. సెంటర్ ఫార్వర్డ్‌గా ధ్యాన్ చంద్, మరియు వారి కుడి-కుడి మార్తిన్స్ కలిసి చాలా బాగా ప్రదర్శించారు. చంద్ తన తెలివైన కర్ర పని ద్వారా చాలా దృష్టిని ఆకర్షించాడు. అతని చొచ్చుకుపోయే పరుగులు మరియు న్యాయమైన పాస్లు ఒలింపిక్ క్రీడలలో పాల్గొనబోయే జట్టులో అతనికి స్థానం ఇస్తాయని అనిపించింది. ఆట ప్రారంభంలో, చంద్ తన ఉత్తమ స్థితిలో ఉన్నట్లు స్పష్టమైంది. మార్తిన్స్‌తో కలిపి అతను బంతిని కుడి వైపుకు తీసుకెళ్లాడు మరియు మార్తిన్స్ అతనికి మంచి పాస్ ఇవ్వడం బాగా చేశాడు. మెరుపులాగా, ధ్యాన్ చంద్ ఒక గోల్ కొట్టాడు. బంతి డిఫెండర్ల కర్రలో ఒకదాన్ని కొట్టి నెట్‌లోకి వెళ్లి, గోల్ కీపర్ కోలీకి అవకాశం ఇవ్వలేదు. ప్రారంభమైన 3 నిమిషాల్లో ఒక లక్ష్యం యుపి మద్దతుదారులలో చాలా ఆశాజనకంగా ఆశించిన దానికంటే ఎక్కువ. విరామంలో, యుపి మూడు గోల్స్ ఆధిక్యంలోకి వచ్చింది.
వారి వైపు, రాజ్‌పుతానా స్కోరు చేయడానికి వారు చేసిన ప్రతి oun న్సును ఉంచారు. యుపి లక్ష్యం ఒకటి కంటే ఎక్కువ ఇరుకైన ఎస్కేప్ కలిగి ఉంది, కానీ చక్కటి ఎగ్జిబిషన్ మ్యాచ్ (3–1) విజేతలు.
టోర్నమెంట్ విజయవంతం కావడంతో, ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు ఒకసారి నిర్వహించాలని నిర్ణయించారు. వివిధ ఆశావహుల మధ్య మరో రెండు ట్రయల్ మ్యాచ్‌ల తరువాత, ఒలింపిక్ జట్టు (చాంద్‌ను సెంటర్ ఫార్వార్డ్‌తో సహా) ప్రకటించారు మరియు బొంబాయిలో సమావేశమయ్యారు. సెంటర్-హాఫ్ బ్రూమ్ ఎరిక్ పిన్నిగర్‌ను ఎంపిక చేశారు
కెప్టెన్సీ మరియు 1936 బెర్లిన్ సమ్మర్ ఒలింపిక్స్
1936 బెర్లిన్ ఒలింపిక్స్‌లో భారత హాకీ కెప్టెన్ ధ్యాన్ చంద్
1933 లో, చంద్ యొక్క సొంత జట్టు, han ాన్సీ హీరోస్, అతను పాల్గొని, బీటన్ కప్‌ను గెలుచుకున్నాడు, ఇది అతను భారత హాకీ టోర్నమెంట్లలో అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకంగా భావించాడు. తరువాత, అతను ఇలా చెబుతాడు, [22]
"నేను ఆడిన ఉత్తమ మ్యాచ్ ఏది అని ఎవరైనా నన్ను అడిగితే, ఇది కలకత్తా కస్టమ్స్ మరియు han ాన్సీ హీరోస్ మధ్య జరిగిన 1933 బీటన్ కప్ ఫైనల్ అని నేను అనాలోచితంగా చెబుతాను. ఆ రోజుల్లో కలకత్తా కస్టమ్స్ గొప్ప వైపు ఉంది; వారికి షౌకత్ అలీ, అసద్ అలీ, క్లాడ్ డీఫ్హోల్ట్స్, సీమాన్, మొహ్సిన్ మరియు అనేకమంది ఉన్నారు, వారు అప్పటి భారత హాకీ యొక్క మొదటి విమానంలో ఉన్నారు.
నాకు చాలా చిన్న వైపు ఉంది. ముంబైలోని గ్రేట్ ఇండియన్ పెనిన్సులర్ రైల్వే తరఫున ఆడిన నా సోదరుడు రూప్ సింగ్ మరియు ఇస్మాయిల్‌తో పాటు, జట్టులో నాకు గొప్ప గొప్ప ఆటగాడు మరొకరు లేరు. కానీ నేను ఒక జట్టును కలిగి ఉన్నాను లేదా చనిపోవాలని నిశ్చయించుకున్నాను. ఇది గొప్ప మ్యాచ్, పులకరింతలు, మరియు ఇది కేవలం అవకాశవాదం మాత్రమే మాకు విజయాన్ని ఇచ్చింది. కస్టమ్స్ గట్టిగా ఒత్తిడి చేస్తున్నాయి మరియు మా లక్ష్యం వారి దయ వద్ద ఉంది. అకస్మాత్తుగా నేను విరిగింది మరియు మిడ్ఫీల్డ్ నుండి ఇస్మాయిల్కు లాంగ్ త్రూ పాస్ ఇచ్చాను, అతను జెస్సీ ఓవెన్స్ వేగంతో భూమి యొక్క సగం పొడవుతో పరిగెత్తాడు. కస్టమ్స్ లెఫ్ట్-హాఫ్ మరియు గోల్ కీపర్ మధ్య ఒక అపార్థం ఏర్పడింది, మరియు ఇస్మాయిల్, దాని యొక్క ప్రతి ప్రయోజనాన్ని తీసుకొని, మ్యాచ్ యొక్క ఏకైక లక్ష్యాన్ని తగ్గించి, నెట్ చేశాడు. మా విజయం గురించి మాకు చాలా గర్వంగా అనిపించింది.
1936 ఒలింపిక్ సెమీ-ఫైనల్స్‌లో ఫ్రాన్స్ వర్సెస్ ఫ్రాన్స్‌తో ధ్యాన్ చంద్
కోల్‌కతాలో, హీరోస్ భారత జట్లకు మాత్రమే తెరిచిన లక్ష్మీబిలాస్ కప్ టోర్నమెంట్‌ను కూడా గెలుచుకున్నాడు. 1935 లో, వారు తమ బీటన్ కప్ టైటిల్‌ను విజయవంతంగా సమర్థించారు, అయినప్పటికీ తరువాతి సంవత్సరం ఓడిపోయారు.
డిసెంబర్ 1934 లో, కొత్త సంవత్సరంలో న్యూజిలాండ్‌కు ఒక జట్టును పంపాలని ఐహెచ్‌ఎఫ్ నిర్ణయించింది. చంద్, అతని సోదరుడు వెంటనే ఎంపికయ్యారు. మానవాదర్ నవాబు ఆడటానికి నిరాకరించినప్పుడు, చంద్ కెప్టెన్గా నియమించబడ్డాడు. తరువాతి పర్యటనలో, ఈ పర్యటనలో జట్టు మొత్తం 48 మ్యాచ్‌లు ఆడింది, న్యూజిలాండ్‌లో 28 మరియు మిగిలినవి భారతదేశం, సిలోన్ మరియు ఆస్ట్రేలియాలో ఉన్నాయి. ప్రతి మ్యాచ్‌లో భారత్ 584 గోల్స్ చేసి 40 మాత్రమే సాధించింది. ఈ 48 మ్యాచ్‌ల్లో 23 మంది ఆడిన చాంద్ మొత్తం 201 గోల్స్ చేశాడు.
భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, చంద్ బారకాసులలో తిరిగి తన విధులను ప్రారంభించాడు. డిసెంబర్ 1935 లో, ఒలింపిక్ జట్టును ఎంపిక చేయడానికి ఇంటర్ ప్రావిన్షియల్ టోర్నమెంట్‌ను నిర్వహించాలని ఐహెచ్‌ఎఫ్ నిర్ణయించింది. మరోసారి ఫార్మాలిటీలు లేకుండా ఎంపికైనప్పటికీ, చంద్ తన ప్లాటూన్ నుండి బయలుదేరడానికి అనుమతి నిరాకరించాడు. తుది జట్టు జూన్ 16 న Delhi ిల్లీలో సమావేశమై Delhi ిల్లీ హాకీ ఎలెవన్‌తో ఆడింది. నమ్మశక్యం, వారు 4–1తో ఓడిపోయారు. ఈ దుర్మార్గపు ఆరంభం తరువాత, జట్టు ఉపఖండంలో విజయవంతమైన పర్యటనకు వెళ్ళింది, చివరికి జూన్ 27 న మార్సెల్లెస్ బయలుదేరింది. వారు జూలై 10 న వచ్చారు, మరియు మూడవ తరగతి కంపార్ట్మెంట్లలో అసౌకర్య ప్రయాణం తరువాత, జూలై 13 న బెర్లిన్ చేరుకున్నారు. జూలై 17 న, భారత జట్టు జర్మనీతో ప్రాక్టీస్ మ్యాచ్ ఆడి 4–1తో ఓడిపోయింది. అందుకని, మేనేజర్ పంకజ్ గుప్తా ఐహెచ్‌ఎఫ్‌కు సమాచారం ఇచ్చాడు, మిర్జా మసూద్‌ను భర్తీ చేయడానికి అలీ దారాను వెంటనే పంపించాల్సి ఉంది.
ఆగస్టు 5 న, హంగరీతో జరిగిన తొలి మ్యాచ్‌లో భారత్ 4-0తో విజయం సాధించింది. యుఎస్‌ఎతో జరిగిన మిగిలిన గ్రూప్ మ్యాచ్లలో భారత్ (7–0, చాంద్ 2 గోల్స్ సాధించగా), జపాన్ (9–0, చాంద్ స్కోరు 4 తో) గెలిచింది. ఆగస్టు 10 న అలీ దారా వచ్చారు. వారి నాల్గవ మ్యాచ్ ఫ్రాన్స్‌తో జరిగిన సెమీ-ఫైనల్, వీరిని 10-0తో ఓడించారు, చంద్ 4 గోల్స్ చేశాడు. ఇంతలో, జర్మనీ డెన్మార్క్‌ను 6–0తో ఓడించింది, ఆఫ్ఘనిస్థాన్‌ను 4–1తో ఓడించింది మరియు ప్లే-ఆఫ్స్‌లో నెదర్లాండ్స్‌ను 3–0తో ఓడించింది. ఈ విధంగా, ఆగస్టు 19 న జరిగిన 1936 బెర్లిన్ ఒలింపిక్స్ ఫీల్డ్ హాకీ ఫైనల్లో భారత్ మరియు జర్మనీలు తలపడతాయి. [3]
1936 ఒలింపిక్స్ హాకీ ఫైనల్లో జర్మనీపై ధ్యాన్ చంద్ గోల్ చేశాడు
ఫైనల్ ఉదయం, వారు జర్మనీని చివరిసారిగా ఓడించినందున మొత్తం జట్టు భయపడింది. లాకర్ గదిలో, పంకజ్ గుప్తా కాంగ్రెస్ త్రివర్ణాన్ని నిర్మించారు. గౌరవప్రదంగా బృందం దానికి వందనం చేసి, ప్రార్థన చేసి మైదానంలోకి వెళ్ళింది. మొదటి విరామం వరకు భారత జట్టును ఒకే గోల్‌కు పరిమితం చేయడంలో జర్మన్ జట్టు విజయవంతమైంది. విరామం తరువాత, భారత జట్టు ఆల్-అవుట్ దాడిని ప్రారంభించింది, జర్మనీని 8–1తో సులభంగా ఓడించింది, యాదృచ్ఛికంగా ఆ ఒలింపిక్ టోర్నమెంట్లో భారత్‌పై సాధించిన ఏకైక గోల్. చంద్ 3 గోల్స్, దారా 2, రూప్ సింగ్, టాప్‌సెల్, జాఫర్ ఒక్కో గోల్ సాధించారు. ఆట గురించి వివరిస్తూ, ది హిందూ యొక్క ప్రత్యేక కరస్పాండెంట్ ఇలా వ్రాశాడు, [మంచి మూలం అవసరం]
"జట్టులోని ప్రతి సభ్యుడు ప్రాక్టీస్ మ్యాచ్‌లో జర్మన్‌ల చేతిలో ఓటమిని ఎదుర్కొంటున్నాడు, మరియు అతని సాధారణ స్వభావంలో ఎవరూ లేరు. నేను భారతదేశం నుండి ఒక హాకీ జట్టును ఎప్పుడూ చూడలేదు, ఇక్కడ ఆట మిగతా ప్రపంచంతో పోల్చితే అత్యుత్తమ ప్రమాణంగా ఉంటుంది, మ్యాచ్ సందర్భంగా చాలా మత్తులో ఉంది. దేశ గౌరవం యొక్క భారం వారి భుజాలపై పడుతుందనే భావనతో ఈ మ్యాచ్ ఫలితం ఎలా ఉంటుందనే దానిపై ఆటగాళ్ళు భయపడ్డారు.
ఆట వేగంగా జరిగింది మరియు ఉత్కంఠభరితమైన సంఘటనలతో నిండిపోయింది. జర్మన్లు బంతిని అండర్కట్ చేసి ఎత్తారు, కాని భారత జట్టు అద్భుతమైన హాఫ్-వాలీయింగ్ మరియు అద్భుతమైన లాంగ్ షాట్‌తో ప్రతిఘటించింది
== మూలాలు ==
| 