మహాభారతం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

మహాభారతం (1.1.61) 24,000 శ్లోకాల ప్రధాన భాగాన్ని వేరు చేస్తుంది: భారత సరైనది. అదనపు ద్వితీయ విషయాలకు విరుద్ధంగా అవాల్యాన గ్యాయసత్ర (3.4.4) ఇదే విధమైన వ్యత్యాసాన్ని కలిగిస్తుంది. రచన కనీసం మూడు పునరావృత్తులు సాధారణంగా గుర్తించబడతాయి: 8,800 శ్లోకాలతో జయ (విక్టరీ) వ్యాసవిరచితం, వైశంపాయనుడు పఠించిన భారతంలో 24,000 శ్లోకాలు, చివరికి ఉగ్రశ్రవ సూతుడు పఠించిన మహాభారతం 100,000 పద్యాలు.<ref>Gupta & Ramachandran (1976), citing ''Mahabharata'', Critical Edition, I, 56, 33</ref><ref>SP Gupta and KS Ramachandran (1976), p.3-4, citing Vaidya (1967), p.11</ref> అయినప్పటికీ జాను బ్రోకింగ్టను వంటి కొంతమంది పండితులు, జయ, భారతం ఒకే కథనాన్ని సూచిస్తుందని వాదించారు. ఆదిపర్వం (1.1.81) లోని ఒక పద్యం పొరపాటుగా జయ సిద్ధాంతాన్ని 8,800 శ్లోకాలతో పేర్కొన్నారు.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/?id=HR-_LK5kl18C&pg=PA21 |title= The Sanskrit epics, Part 2| volume = Volume 12|first= J. L. |last= Brockington|page = 21|publisher = BRILL| year=1998|isbn=978-90-04-10260-6}}</ref>ఈ మహాఇతిహాస గ్రంధం విస్తరించిన రూపంలో 18 పర్వాలు ఉన్నాయి.<ref>18 books, 18 chapters of the ''Bhagavadgita'' and the Narayaniya each, corresponding to the 18 days of the battle and the 18 armies (Mbh. 5.152.23)</ref> 12 సంఖ్యలను నొక్కిచెప్పే అధికారిక సూత్రాల తరువాత ఈ పెద్ద రచన పునర్నిర్మాణం జరిగింది. "స్పిట్జరు" వ్రాతప్రతులలో అనుశాసన-పర్వం విరాట పర్వాలు లేకపోవడం వల్ల తాజా భాగాల కలయిక తేదీని సూచిస్తుంది. <ref>The Spitzer Manuscript (Beitrage zur Kultur- und Geistesgeschichte Asiens), Austrian Academy of Sciences, 2004. It is one of the oldest Sanskrit manuscripts found on the [[Silk Road]] and part of the estate of Dr. Moritz Spitzer.</ref> మనుగడలో ఉన్న పురాతన సంస్కృత రచన కుషాను కాలం (క్రీ.పూ. 200) నాటిది.<ref>{{Cite journal|last=Schlingloff|first=Dieter|date=1969|title=The Oldest Extant Parvan-List of the Mahābhārata|journal=Journal of the American Oriental Society|volume=89|issue=2|pages=334–338|doi=10.2307/596517|jstor=596517}}</ref>