బాద్షాహీ మసీదు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
"Badshahi Mosque" పేజీని అనువదించి సృష్టించారు |
"Badshahi Mosque" పేజీని అనువదించి సృష్టించారు |
||
పంక్తి 26:
[[దస్త్రం:Minaret_of_Badshahi_Mosque_along_with_Rangit_Singh_Samadhi.jpg|thumb| [[రంజిత్ సింగ్]] సమాధి (తెలుపు భవనం): 1848లో మసీదు పక్కన నిర్మించిన సిక్కు మందిరం. ]]
1799 జూలై 7న, లాహోర్ నగరం [[రంజిత్ సింగ్]], అతని [[సిక్కు]] సైన్యం నియంత్రణలోకి వచ్చింది.<ref>{{cite web|url=http://www.thesikhencyclopedia.com/pakistan/lahore.html|title=Welcome to the Sikh Encyclopedia|date=14 April 2012|publisher=Thesikhencyclopedia.com|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131230234212/http://www.thesikhencyclopedia.com/pakistan/lahore.html|archive-date=30 December 2013|accessdate=2 January 2014|df=dmy-all}}</ref> నగరం స్వాధీనం చేసుకున్న తరువాత, మహారాజా రంజిత్ సింగ్ బాద్షా మసీదుకున్న విస్తారమైన ప్రాంగణాన్ని తన సైన్యానికి చెందిన గుర్రాలను పెట్టడానికి అశ్వశాలగా, దానిలోని 80 ''హుజ్రాలు'' (ప్రాంగణం చుట్టూ ఉన్న చిన్న అధ్యయన గదులు) తన సైనికులకు క్వార్టర్స్‌గా, సైన్యానికి చెందిన ఆయుధ సామాగ్రిని ఉంచే ప్రదేశంగా ఉపయోగించాడు.<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=AxnjJp_kpFkC&pg=PA23|title=City of Sin and Splendour: Writings on Lahore|last=Sidhwa|first=Bapsi|date=1 January 2005|publisher=Penguin Books India|via=Google Books|accessdate=10 December 2016}}</ref> 1818లో, అతను మసీదు ఎదురుగా ఉన్న హజూరీ బాగ్‌లో ఒక పాలరాతి ప్రాసాదాన్ని నిర్మించాడు, దీనిని హజూరి బాగ్ బరదారీ అని పిలుస్తారు. <ref>Tikekar, p. 74</ref> దీనిని అతను తన అధికారిక రాజసభగా ఉపయోగించాడు. <ref name="Khullar1980">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=zoMeAAAAMAAJ|title=Maharaja Ranjit Singh|last=Khullar|first=K. K.|publisher=Hem Publishers|year=1980|page=7|access-date=12 July 2010}}</ref> బహదారీ నిర్మాణానికి పాలరాయి స్లాబ్‌లను లాహోర్‌లోని ఇతర స్మారక చిహ్నాల నుండి సిక్కులు కొల్లగొట్టి ఉండవచ్చు. <ref>{{Cite book|title=Archaeological Survey of India|last=Marshall|first=Sir John Hubert|date=1906|publisher=Office of the Superintendent of Government Printing}}</ref>
1841 లో జరిగిన [[మొదటి ఆంగ్లో-సిక్ఖు యుద్ధం|మొదటి ఆంగ్లో-సిక్కు యుద్ధంలో]], రంజిత్ సింగ్ కుమారుడు షేర్ సింగ్, మసీదుకున్న పెద్ద మినార్లను ''జాంబూరాలు'' లేదా లైట్ గన్స్ పెట్టడానికి ఉపయోగించాడు. వీటితో లాహోర్ కోటలో ఆశ్రయం పొందిన చాంద్ కౌర్ మద్దతుదారులపై బాంబు దాడులు చేశాడు. ఈ బాంబు దాడుల్లో ఒకదానిలో, కోటకు చెందిన దివాన్-ఎ-ఆమ్ (ప్రజా దర్బారు) ధ్వంసమైంది. కాని తరువాత [[భారతదేశంలో బ్రిటిషు పాలన|బ్రిటిష్ కాలంలో]] పునర్నిర్మించారు.<ref>{{cite news|url=http://www.allaboutsikhs.com/british/de-la-roche-henri-francois-stanislaus.html|title=De La Roche, Henri Francois Stanislaus|work=allaboutsikhs.com|accessdate=10 January 2014|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101227181624/http://www.allaboutsikhs.com/british/de-la-roche-henri-francois-stanislaus.html|archivedate=27 December 2010}}</ref> ఈ సమయంలో, షేర్ సింగ్ సైన్యంలో పనిచేస్తున్న ఫ్రెంచ్ అశ్వికదళ అధికారి హెన్రీ డి లా రౌచే, <ref>{{Cite news|url=http://www.allaboutsikhs.com/british/de-la-roche-henri-francois-stanislaus.html|title=De La Roche, Henri Francois Stanislaus|work=allaboutsikhs.com|access-date=10 January 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20101227181624/http://www.allaboutsikhs.com/british/de-la-roche-henri-francois-stanislaus.html|archive-date=27 December 2010}}</ref> బాద్షాహీ మసీదు నుంచి లాహోర్ కోటకు తీసుకుపోయే ఒక సొరంగాన్ని తాత్కాలికంగా గన్‌పౌడర్‌ నిల్వ చేయడానికి ఉపయోగించాడు.<ref name="Grey1993">{{Cite book|title=European Adventures of Northern India|last=Grey|first=C.|publisher=Asian Educational Services|year=1993|isbn=978-81-206-0853-5|pages=343–}}</ref>
రంజిత్ సింగ్ జ్ఞాపకార్థం 1848లో రంజిత్ సింగ్ సమాధిని మసీదును ఆనుకుని దాని పక్కనే నిర్మించారు.
=== బ్రిటిష్ పాలన ===
[[దస్త్రం:Badshahi_Mosque_taken_by_Unknown_Photographer_in_1870.jpg|thumb| నగరంలో సిక్ఖు పాలన తర్వాత బాద్షాహీ మసీదు శిథిలావస్థకు చేరుకుంది ]]
1849లో బ్రిటిష్ వారు సిక్కు సామ్రాజ్యం నుంచి లాహోర్‌ను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. [[భారతదేశంలో బ్రిటిషు పాలన|బ్రిటీష్ పరిపాలనా కాలంలోనూ]], ఈ మసీదుని, దాని ప్రక్కనే ఉన్న కోటను సైనిక శిబిరంగా వాడడం కొనసాగించారు. [[మొదటి భారత స్వాతంత్ర్య యుద్ధం|1857 నాటి సిపాయిల తిరుగుబాటు]] తరువాత బాద్షాహీ మసీదు విస్తారమైన ప్రాంగణం చుట్టుగోడలలో ఉన్న 80 చిన్న గదులను బ్రిటీష్ వారు సైనికులు బ్రిటీష్ వ్యతిరేక కార్యకలాపాలకు వాడుకునే వీలు ఇవ్వకూడదనే ఉద్దేశంతో పడగొట్టారు. తద్వారా వాటిని బ్రిటిష్ వ్యతిరేక కార్యకలాపాలకు ఉపయోగించకుండా నిరోధించారు. వీటి స్థానంలో ''డలాన్స్'' అని పిలిచే తోరణాలను నిర్మించారు.<ref>Development of mosque Architecture in Pakistan by Ahmad Nabi Khan, p.114</ref>
మసీదును సైనిక దండుగా ఉపయోగించడాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ ముస్లింల ఆగ్రహం పెరుగుతున్నందున, పునరుద్ధరణను పర్యవేక్షించడానికి మరియు మతపరమైన ఆరాధనా స్థలంగా తిరిగి స్థాపించడానికి బ్రిటిష్ వారు 1852 లో బాద్షాహి మసీదు అథారిటీని స్థాపించారు. అప్పటి నుండి, బాద్షాహి మసీదు అథారిటీ పర్యవేక్షణలో ముక్కలు మరమ్మతులు జరిగాయి. ఈ భవనాన్ని [[బ్రిటిష్ ఇండియా గవర్నరు జనరల్|భారత వైస్రాయ్]] అయిన జాన్ లారెన్స్ అధికారికంగా ముస్లిం సమాజానికి అప్పగించారు. <ref>{{వెబ్ మూలము|title=Political and Military Situation from 1839 to 1857|url=http://www.defencejournal.com/nov99/pol-mil-situation.htm|accessdate=24 August 2016}}</ref> ఈ భవనాన్ని మసీదుగా తిరిగి స్థాపించారు.
[[వర్గం:Coordinates on Wikidata]]
| |||