అర్జెంటీనా: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
సుల్తాన్ ఖాదర్ (చర్చ | రచనలు) జీ20 |
6 మూలము(ల)ను భద్రపరచటానికి ప్రయత్నించగా, 0 పనిచేయనివిగా గుర్తించాను.) #IABot (v2.0 ట్యాగు: విశేషణాలున్న పాఠ్యం |
||
పంక్తి 174:
===డర్టీ వార్ ===
అర్జెంటీనాకు ప్రభుత్వం జాన్సన్, నిక్సన్, ఫోర్డ్, కార్టర్ మరియు రీగన్ పాలనాకాలంలో యునైటెడ్ స్టేట్స్ సాంకేతిక మద్దతు మరియు సైనిక సహాయం అందించింది.
<ref>''Political Violence and Trauma in Argentina'', Antonius C. G. M. Robben, p. 145, University of Pennsylvania Press, 2007</ref><ref>''Revolutionizing Motherhood: The Mothers of the Plaza De Mayo'', Marguerite Guzmán Bouvard, p. 22, Rowman & Littlefield, 1994</ref><ref>[https://news.google.com/newspapers?id=GgAkAAAAIBAJ&sjid=JmcEAAAAIBAJ&pg=6482,2531128&dq= "Argentina's Guerrillas Still Intent On Socialism"], ''Sarasota Herald-Tribune'', 7 March 1976</ref> అర్జెంటీనాలో హింసాకాండ బాధితులలో కేవలం 15,000 నుంచి 30,000 మంది వామపక్ష కార్యకర్తలు మరియు తీవ్రవాదులు, ట్రేడ్ యూనియన్, విద్యార్థులు, పాత్రికేయులు, మార్క్సిస్టులు, పెరోనిస్ట్ గెరిల్లాలు <ref>{{cite web|url=http://aliciapatterson.org/stories/argentinas-dirty-war|title=Argentina's Dirty War|website=|access-date=2017-10-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20170129015852/http://aliciapatterson.org/stories/argentinas-dirty-war|archive-date=2017-01-29|url-status=dead}}</ref>
ఉన్నారని సానుభూతిపరులు ఆరోపించారు.<ref>[https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/02/10/AR2010021003662_2.html "Orphaned in Argentina's dirty war, man is torn between two families"], ''The Washington Post'', 11 February 2010</ref> మోంటాటోరోస్ (ఎం.పి.ఎం) మరియు మార్క్స్‌ వాద ప్రజలు, పీపుల్స్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ (ఇ.ఆర్.పి.) గెరిల్లాలగా గుర్తించబడిన 10,000 మంది "అదృశ్యమయ్యారు".<ref name="elmundo.es">{{cite web|url=http://www.elmundo.es/papel/hemeroteca/1995/05/04/mundo/40472.html |title=El ex líder de los Montoneros entona un "mea culpa" parcial de su pasado|work=El Mundo|date=4 May 1995|language=Spanish|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090223183945/http://www.elmundo.es/papel/hemeroteca/1995/05/04/mundo/40472.html |archivedate=23 February 2009}}</ref><ref name="Cedema.org">{{Cite book |url=http://www.cedema.org/ver.php?id=2713 |title=A 32 años de la caída en combate de Mario Roberto Santucho y la Dirección Histórica del PRT-ERP |publisher=Cedema.org |access-date=2017-10-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110725151539/http://www.cedema.org/ver.php?id=2713 |archive-date=2011-07-25 |url-status=dead }}</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=E1YZy_x-hQoC&pg=PA626&dq=#v=onepage&q&f=false ''''Determinants Of Gross Human Rights Violations By State And State-Sponsored Actors In Brazil, Uruguay, Chile, And Argentina (1960–1990)'']', Wolfgang S. Heinz & Hugo Frühling, p. 626, Springer, 1999, Google Books</ref> 1980 వ దశకం మధ్యకాలంలో నేషనల్ జియోగ్రాఫిక్ మ్యాగజైన్ ఆర్టికల్ ప్రకారం సైనిక, పోలీసు దళాలు మరియు పౌర జనాభాలో కనీసం 6,000 మంది గాయపడినందుకు గెరిల్లాలు బాధ్యత వహిస్తున్నారు.<ref>''National Geographic'', Volume 170, p. 247, National Geographic Society, 1986</ref> అదృశ్యమైనవారు " సైనికాధికప్రభుత్వానికి " బెదిరింపుగా మారిందని వారి అదృశ్యానికి ప్రతిపక్షాలు నిశ్శబ్దం వహించాయి.గెరిల్లాల నిర్ణయాన్ని విచ్ఛిన్నం చేయటానికి ఇది రాజకీయ లేదా సిద్ధాంతపరమైన ముప్పుగా పరిగణించబడ్డాయి.<ref name="Robben">{{cite news|last=Robben|first=Antonius C. G. M.|title=Anthropology at War?: What Argentina's Dirty War Can Teach Us|url=http://www.anthrosource.net.libezp.lib.lsu.edu/abstract.aspx?issn=1541-6151&volume=46&issue=6&SuppNo=0&article=244365&jstor=False&cyear=2005&error=pdfAccessDenied|accessdate=20 October 2013|newspaper=Anthropology News|date=September 2005}}</ref>
[[File:Raúl Alfonsin.jpg|thumb|200px|alt=Photo of Raúl Alfonsín.|[[Raúl Alfonsín]], first democratically elected president following the [[National Reorganization Process|military government]].|alt=]]
పంక్తి 287:
===పరిశ్రమలు ===
[[File:Montaje de Atucha II.jpg|thumb|200px|[[Atucha I Nuclear Power Plant|Atucha Nuclear Power Plant]] was the first nuclear power plant in [[Latin America]].<ref>[http://www.natcapsolutions.org/publications_files/BrittlePower/BrittlePower_Parts123.pdf Brittle Power] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160402203813/http://www.natcapsolutions.org/publications_files/BrittlePower/BrittlePower_Parts123.pdf |date=2016-04-02 }}, p. 144.</ref> The electricity comes from 3 operational [[nuclear reactor]]s: The [[Embalse Nuclear Power Station]], the [[Atucha I Nuclear Power Plant|Atucha I]] and [[Atucha II Nuclear Power Plant|II]].]]
2012 లో దేశం ఆర్థిక వ్యవస్థలో అతిపెద్ద తయారీ రంగాన్ని జి.డి.పి.లో 20.3% ఉత్పత్తి చేసింది. <ref name=infoeco1>{{cite web|url=http://www.mecon.gov.ar/download/infoeco/actividad_ied.xls |format=XLS |title=Información Económica al Día – Nivel de Actividad |publisher=Dirección Nacional de Política Macroeconómica – Ministerio de Economía y Finanzas Públicas |place=Buenos Aires |year=2013 |language=Spanish |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140410031557/http://www.mecon.gov.ar/download/infoeco/actividad_ied.xls |archivedate=10 April 2014 |deadurl=yes |df= }}</ref>
అర్జెంటీనా వ్యవసాయంలో బాగా అభివృద్ధిచెందింది చేయబడింది. పారిశ్రామిక ఎగుమతుల్లో సగం గ్రామీణ ప్రాంతాలలో ఉంది.<ref name=infoeco1/>
పంక్తి 344:
అర్జెంటీనా అణు కార్యక్రమం బాగా విజయవంతమైంది. 1957 లో అర్జెంటీనా దేశీయ సాంకేతికతను ఉపయోగించి ఒక పరిశోధన రియాక్టర్ను రూపొందించి మరియు నిర్మించిన మొట్టమొదటి లాటిన్ అమెరికా దేశంగా గుర్తింపు సాధించింది. పౌర జాతీయ అటామిక్ ఎనర్జీ కమిషన్ (సి.ఎన్.ఇ.ఎ) నిర్వహించిన అర్జెంటీనా అణు కార్యక్రమం స్థిరంగా ఉంది.ఇది విదేశాలకు కొనుగోలు చేయడానికి బదులుగా సొంత అణు సంబంధిత సాంకేతిక పరిజ్ఞానాల అభివృద్ధి చేయడానికి దారితీసింది. అర్జెంటీనా టెక్నాలజీ సౌకర్యాలు [[పెరూ]],[[అల్జీరియా]],[[ఆస్ట్రేలియా]] మరియు [[ఈజిప్టు]]లలో నిర్మించబడ్డాయి. 1983 లో దేశం ఆయుధ-స్థాయి యురేనియాన్ని ఉత్పత్తి చేసే సామర్ధ్యాన్ని కలిగి ఉంది.ఇది అణు ఆయుధాలను సమీకరించటానికి అవసరమైన ప్రధాన చర్య; అప్పటి నుండి అర్జెంటీనా అణు విద్యుత్తును శాంతియుత ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించుకుంటానని హామీ ఇచ్చింది. <ref>{{cite web |url= http://carnegieendowment.org/2009/01/08/brazil-and-argentina-s-nuclear-cooperation/3jqa|title= Brazil and Argentina's Nuclear Cooperation|author= Argüello, Irma |date= 8 January 2009|publisher= Carnegie Endowment for international peace}}</ref> ఇంటర్నేషనల్ అటామిక్ ఎనర్జీ ఏజెన్సీ బోర్డ్ ఆఫ్ గవర్నర్స్ సభ్యదేశంగా అర్జెంటీనా అణు నిరంతర విస్తరణ ప్రయత్నాలకు మద్దతుగా బలమైన శక్తిగా ఉంది <ref>{{cite web|url=https://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/26516.htm |title=Background Note: Argentina |publisher=State.gov}}</ref> మరియు ప్రపంచ అణు భద్రతకు కట్టుబడి ఉంది.<ref>{{cite web|url=https://www.state.gov/secretary/rm/2010/04/140130.htm |title=Hillary Clinton: Argentina is on the forefront of the fight for nuclear security |publisher=State.gov |date=13 April 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100416054220/http://www.state.gov/secretary/rm/2010/04/140130.htm |archivedate=16 April 2010}}</ref> 1974 లో అర్జెంటీనా వాణిజ్యపరంగా అట్చుయా I అణుశక్తి కర్మాగారం స్థాపించిన లాటిన్ అమెరికాలో మొట్టమొదటి దేశంగా ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది. ఆ స్టేషన్ కొరకు అర్జెంటీనా నిర్మించిన భాగాలు 10% ఉపయోగిస్తున్నప్పటికీ అణు ఇంధనం పూర్తిగా ఉపయోగిస్తుంది. తరువాత అణుశక్తి కేంద్రాలు అత్యధిక అర్జెంటీనాలో తయారుచేయబడిన అంతర్భాగాలు ఉపయోగించాయి; ఎంబేల్స్, 1983 లో ముగిసింది, 30% మరియు 2011 అచూచ II రియాక్టర్ 40%. <ref>{{cite web |url= http://tiempo.infonews.com/2012/09/29/argentina-87001-atucha-iii-se-construira-con-un-60-de-componentes-nacionales.php |title= Atucha III se construirá con un 60% de componentes nacionales |author= Reneau, Leandro |date= 29 September 2012 | publisher= Tiempo Argentino| language= Spanish |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140805233045/http://tiempo.infonews.com/2012/09/29/argentina-87001-atucha-iii-se-construira-con-un-60-de-componentes-nacionales.php |archivedate=5 August 2014}}</ref>
[[File:Macri sala limpia INVAP.jpg|thumb|right|190px|alt=Team of astronauts|President Macri in the [[INVAP]] with the [[SAOCOM]] A and B, two planned [[Earth observation satellite]] [[satellite constellation|constellation]] of Argentine [[Space Agency]] [[CONAE]]. the scheduled launch dates for 1A and 1B were further pushed back to October 2017 and October 2018.<ref name="CONAELaunchDateApril2016">{{cite web | first= | last= | url= http://www.conae.gov.ar/index.php/espanol/2016/834-revision-saocom-abril2016 | title= Exitosa Revisión de la Misión SAOCOM | language= Spanish | publisher= [[CONAE]] | accessdate= 27 April 2016 | date= 12 April 2016 | website= | archive-url= https://web.archive.org/web/20160417214943/http://www.conae.gov.ar/index.php/espanol/2016/834-revision-saocom-abril2016 | archive-date= 17 ఏప్రిల్ 2016 | url-status= dead }}</ref>]]
1900 వ నుండి అర్జెంటీనా నిరాడంబరమైన బడ్జెట్ మరియు అనేక ఎదురుదెబ్బలు, విద్యావేత్తలు మరియు విజ్ఞాన శాస్త్రాలు అంతర్జాతీయ గౌరవాన్ని అనుభవిస్తున్నప్పటికీ, డాక్టర్ లూయిస్ అగోట్ మొదటి సురక్షితమైన మరియు సమర్థవంతమైన రక్తమార్పిడితో పాటు, రెనే ఫవాలోరో, కొరోనరీ ఆర్టరీ బైపాస్ శస్త్రచికిత్స అభివృద్ధిలో మార్గదర్శకుడయ్యాడు. అర్జంటైన్ శాస్త్రవేత్తలు నానోటెక్నాలజీ, భౌతికశాస్త్రం, కంప్యూటర్ సైన్స్, అణు జీవశాస్త్రం, ఆంకాలజీ, ఎకాలజీ, మరియు కార్డియాలజీ వంటి రంగాల్లో నైపుణ్యం కలిగి ఉన్నారు. అర్జెంటైన్-అమెరికన్ శాస్త్రవేత్త అయిన జువాన్ మాల్డాసెనా, స్ట్రింగ్ టెక్నాలజీలో ప్రముఖ వ్యక్తిగా పేరుగడించాడు.
పంక్తి 429:
అర్జెంటీనా అత్యంత పట్టణీకరణ చేయబడింది. దేశంలో 92% నగరాల్లో నివసిస్తున్నది:<ref>{{cite web|url=http://www.indexmundi.com/argentina/urbanization.html|title=Argentina – Urbanization|publisher=Index Mundi – CIA World Factbook|date=26 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121102145553/http://www.indexmundi.com/ARGENTINA/urbanization.html|archivedate=2 November 2012|deadurl=no}}</ref> ప్రజలలో సగం మంది పది అతిపెద్ద మహానగర ప్రాంతాలలో నివసిస్తున్నారు. సుమారు 3 మిలియన్ల ప్రజలు బ్యూనస్ ఎయిర్స్ నగరంలో నివసిస్తున్నారు మరియు గ్రేటర్ బ్యూనస్ ఎయిర్స్ మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతంతో సహా 13 మిలియన్ల మందికి ఇది ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద నగరాల్లో ఒకటిగా ఉంది. <ref name=majorcities>{{cite web|url=http://www.argentina.gov.ar/argentina/portal/paginas.dhtml?pagina=1484 |title=About Argentina – Major Cities |publisher=Government of Argentina |place=Buenos Aires |date=19 September 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090919212817/http://www.argentina.gov.ar/argentina/portal/paginas.dhtml?pagina=1484 |archivedate=19 September 2009 |deadurl=yes |df=dmy }}</ref>కొర్డోబా మరియు రోసారియో మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతాలలో 1.3 మిలియన్ల మంది పౌరులు నివసిస్తున్నారు.<ref name=majorcities/> మెన్డోజా, శాన్ మిగ్యుఎల్ డి టుకుమన్, లా ప్లాటా, మార్ డెల్ ప్లాటా, సాల్టా మరియు శాంటా ఫేలో కనీసం ఒక్కొక్క మిల్లియన్ల ప్రజలు ఉన్నారు.<ref name=majorcities/>
జనాభా అసమానంగా పంపిణీ: సుమారు 60% మంది పంపస్ ప్రాంతంలో నివసిస్తున్నారు (మొత్తం ప్రాంతంలో 21%). ఇందులో 15 మిలియన్ల మంది బ్యూనస్ ఎయిర్స్ ప్రావిన్స్లో ఉన్నారు. కోర్డోబా మరియు శాంటా ఫే, మరియు బ్యూనస్ ఎయిర్స్ నగరాలు 3 మిలియన్లు ఉన్నాయి. ఏడు ఇతర ప్రావిన్సుల్లో ఒక్కొకదానిలో ఒక మిలియన్ ప్రజలు ఉన్నారు: మెన్డోజా, టుకుమన్, ఎంట్రె రియోస్, సల్టా, చాకో, కొరియెన్టేస్ మరియు మెషన్సేస్. జనసాంధ్రత చదరపు కిలోమీటరుకు 64.3 నివాసితులతో, టుకమన్ ప్రంపంచంలో అత్యధిక జనసాంధ్రత కలిగిన ప్రాంతంగా ఉంది. <ref>{{cite web | url = http://200.51.91.231/censo2010/ | title = República Argentina por provincia. Densidad de población. Año 2010 | publisher = INDEC | language = Spanish | accessdate = 6 March 2015 | website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20120901061446/http://200.51.91.231/censo2010/ | archive-date = 1 సెప్టెంబర్ 2012 | url-status = dead }}</ref>
==విద్య ==
పంక్తి 450:
[[File:Plaza Houssay Av Córdoba Facultad Medicina.jpg|thumb|The University of Buenos Aires School of Medicine, alma mater to many of the country's 3,000 medical graduates, annually<ref>{{cite web|url=http://www.ama-med.org.ar/ |title=AMA |publisher=Ama-med.org.ar | archiveurl= https://web.archive.org/web/20100413102652/http://www.ama-med.org.ar/| archivedate= 13 April 2010 | deadurl= no}}</ref>]]
ఆరోగ్యసంరక్షణ పధకాలు ఉద్యోగులు మరియు కార్మిక యూనియన్ స్పాన్సర్డ్ ప్లాన్స్ (ఓబ్రాస్ సోషెస్) కలగలిపి రూపొందించబడ్డాయి. ప్రభుత్వ బీమా పథకాలు, ప్రభుత్వ ఆసుపత్రులు మరియు క్లినిక్లు మరియు ప్రైవేటు ఆరోగ్య బీమా పధకాల ద్వారా. ఆరోగ్య సంరక్షణ సహకార 300 సంఘాల సంఖ్య (వీటిలో 200 కార్మిక సంఘాలకు సంబంధించినవి) ద్వారా సగం జనాభాకు ఆరోగ్య సంరక్షణ అందించబడుతుంది.జాతీయ ఐ.ఎన్.ఎస్.ఎస్.జె.పి. (ప్రముఖంగా పి.ఎ.ఎం.ఐ. అని పిలుస్తారు) దాదాపు ఐదు మిలియన్ల సీనియర్ పౌరులకు ఆరోగ్యసంరక్షణా సౌకర్యాలు కలిగిస్తుంది. <ref name=iadb>{{cite web |url=http://www.iadb.org/sds/doc/Desregulacion.pdf |title=IADB |publisher=IADB |website= |access-date=2017-11-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080902020302/http://www.iadb.org/sds/doc/Desregulacion.pdf |archive-date=2008-09-02 |url-status=dead }}</ref>
1,53,000 ఆసుపత్రి పడకలు 1,21,000 వైద్యులు మరియు 37,000 దంతవైద్యులు (అభివృద్ధి చెందిన దేశాలకు పోల్చిన నిష్పత్తిలో) ఉన్నాయి.
<ref name=deis>[http://www.deis.gov.ar/Publicaciones/Archivos/Serie5Nro52.pdf ESTADISTICAS VITALES – INFORMACION BASICA AÑO 2008] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110125031148/http://www.deis.gov.ar/Publicaciones/Archivos/Serie5Nro52.pdf |date=25 January 2011 }}. Ministry of Health (December 2009)</ref><ref name=undata>{{cite web|url=http://undata.un.org/ |title=UNData |publisher= |accessdate=28 August 2016 }}{{dead link|date=June 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
| |||