|
}}
'''రొమేనియా''' లేక '''రొమానియా''' (పురాతన ఉఛ్ఛారణలు: '''రుమానియా''' మరియు, '''రౌమానియా''') [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] [[ఐరోపా]]లోని ఒక దేశము. దేశప్రధాన సరిహద్దు దేశాలలో [[ఉత్తరం|ఉత్తరాన]] [[ఉక్రెయిన్]], [[దక్షిణం|దక్షిణాన]] [[బల్గేరియా]], [[తూర్పు]]న [[మోల్డోవా]], [[పడమర|పశ్చిమాన]] [[హంగేరీ]] మరియు, [[సెర్బియా]]లు ఉన్నాయి.దేశం [[నల్లసముద్రం]] తీరంలో ఉంది.దేశవైశాల్యం 238397 చ.కి.మీ. దేశంలో టెంపరేట్ కాంటినెంటల్ వాతావరణం ఉంటుంది. దేశజనసంఖ్య 20 మిలియన్లు.యురేపియన్ యూనియన్లో జనసాంధ్రతలో 7 వ స్థానంలో ఉంది.దీని రాజధాని మరియు, అతిపెద్ద నగరము అయిన " బుకరెస్ట్ " వైల్యపరంగా యురేపియన్ యూనియన్లో 6వ స్థానంలో ఉంది.2014 గణాంకాల ఆధారంగా బుకరెస్ట్ నగర జనసంఖ్య 18,83,425.<ref name="insse.ro">{{cite web|url=http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/com_anuale/populatie/PopRez2014r.pdf |title=Archived copy |accessdate=28 September 2014 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141113202626/http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/com_anuale/populatie/PopRez2014r.pdf |archivedate=13 November 2014 |df= }}</ref>
ఐరోపా రెండవ అతి పొడవైన నది డానుబే నది జర్మనీలో పుట్టి 2,857 km (1,775 మై) ఆగ్నేయ దిశలో ప్రవహిస్తుంది. ఇది రొమేనియా డానుబే ముఖద్వారానికి చేరి సముద్రంలో సంగమించే ముందు పది దేశాల గుండా ప్రవహిస్తుంది. ఉత్తరం నుండి నైరుతి వరకు రోమేనియాలో విస్తరించి రోమేనియాను దాటి కార్పతియన్ పర్వతాలు మోల్దోవాలో ప్రవేశిస్తాయి. ఈపర్వతాల అత్యున్నత శిఖరం ఎత్తు 2,544 మీ (8,346 అడుగులు) వద్ద ఉన్నాయి. <ref>{{cite web|url=http://www.aboutromania.com/geography.html|title=Romania Geography|publisher=aboutromania.com|accessdate=4 April 2015}}</ref>
మోల్డావియా మరియు, వాలచియా డానుబేయన్ ప్రిన్సిపాలిటీల పర్సనల్ యూనియన్ ద్వారా ఆధునిక రోమానియా 1859 లో ఏర్పడింది. 1866 నుండి అధికారికంగా రోమానియా అని పేరు పెట్టబడింది. 1877 లో ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యం నుండి స్వతంత్రం పొందింది. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం ముగింపులో ట్రాన్సిల్వానియా బుకోవినా మరియు, బెస్సరేబియా రోమానియా సార్వభౌమ రాజ్యంతో విలీనం చేయబడ్డాయి. రెండో ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో 1944 వరకు వేర్మ్‌చత్‌తో పోరాడుతూ
ఇది మిత్రరాజ్యాల శక్తులలో చేరి రెడ్ ఆర్మీ దళాల ఆక్రమణను ఎదుర్కొని రోమానియా అనేక భూభాగాలను కోల్పోయింది. యుద్ధం తర్వాత తిరిగి నార్తరన్ ట్రాన్సిల్వేనియా పొందింది. యుద్ధం తరువాత రొమేనియా ఒక సామ్యవాద గణతంత్రం మరియు, వార్సా ఒప్పందం సభ్యదేశంగా మారింది. 1989 విప్లవం తరువాత రొమేనియా ప్రజాస్వామ్యం మరియు, పెట్టుబడిదారీ మార్కెట్ ఆర్థిక వ్యవస్థపై పరివర్తన చెందడం ప్రారంభించింది.
రోమానియా ఒక అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశం మరియు, ఐరోపా సమాఖ్యలో అత్యంత పేద దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. మానవ అభివృద్ధి సూచికలో 50 వ స్థానాన్ని పొందింది.<ref>{{Cite web |url=https://www.isi-web.org/index.php/resources/developing-countries |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-12-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170425031145/https://www.isi-web.org/index.php/resources/developing-countries |archive-date=2017-04-25 |url-status=dead }}</ref><ref>https://qz.com/763630/one-of-the-poorest-countries-in-the-eu-could-be-its-next-tech-startup-hub/</ref> 2000 ల ఆరంభంలో వేగవంతమైన ఆర్థికాభివృద్ధి తరువాత రోమేనియా ఆర్థికరంగం ప్రధానంగా సేవలపై ఆధారపడింది. యంత్రాలు మరియు, విద్యుత్ శక్తి ఉత్పత్తి మరియు, నికర ఎగుమతి, ఆటోమొబైల్ డేసియా మరియు, ఓఎంవి పెట్రోమ్ వంటి కంపెనీలు ఆర్థికరంగాన్ని బలోపేతం చేస్తూ ఉన్నాయి. ఇది 2004 నుండి నాటో సభ్యదేశంగా ఉంది. 2007 నుండి యురోపియన్ యూనియన్లో భాగంగా ఉంది. జనాభాలో అధిక సంఖ్యలో తాము తూర్పు సాంప్రదాయ క్రైస్తవులుగా చెప్పుకుంటున్నారు. రోమేనియన్లు రోమన్స్ భాషను మాట్లాడతారు. రోమానియా సాంస్కృతిక చరిత్ర తరచూ ప్రభావశీలురైన కళాకారులు, సంగీతకారులు, పెట్టుబడిదారులు మరియు, క్రీడాకారులతో సంబంధితమై ఉంది.
[[2007]]జనవరి 1 నుండి రొమేనియా [[ఐరోపా సమాఖ్య]]లో సభ్యదేశంగా ఉంటోంది. ఐరోపా సమాఖ్య సభ్యదేశాలలో రొమేనియా వైశాల్యం రీత్యా తొమ్మిదవ స్థానంలో, జనాభా రీత్యా ఏడవ స్థానంలో ఉంది. 19 లక్షల జనాభాతో ఐరోపా సమాఖ్యలోని ఆరవ అతిపెద్ద నగరముగా ఉంది. 2007లో రొమేనియాలోనే ఉన్న సిబియు నగరము ఐరోపా సాంస్కృతిక రాజధానిగా ఎంపిక చేయబడింది. [[మార్చి]] 29, [[2004]] నుండి రొమేనియా [[నాటో]] సభ్యదేశంగా కొనసాగుతోంది.
==పేరువెనుక చరిత్ర ==
రోమేనియా లాటిన్ రోమనస్ నుండి వచ్చింది. దీని అర్థం "రోమ్ పౌరుడు". <ref>{{cite web|url=http://dexonline.ro/search.php?cuv=rom%C3%A2n |title=Explanatory Dictionary of the Romanian Language, 1998; New Explanatory Dictionary of the Romanian Language, 2002 |publisher=Dexonline.ro |accessdate=25 September 2010|language=ro}}</ref>
16 వ శతాబ్దంలో ఇటాలియన్ మానవవేత్తలు ట్రాన్సిల్వానియా, మోల్డవియా, మరియు, వాలచాయా సందర్శించిన సమయంలో ఈపదం ఉపయోగం మొదటిసారిగా గుర్తించబడింది.<ref>{{Cite book|quote="nunc se Romanos vocant"|first=Andréas|last=Verres|title=Acta et Epistolae|volume=I|page=243}}</ref><ref>{{Cite journal|quote="... si dimandano in lingua loro Romei ... se alcuno dimanda se sano parlare in la lingua valacca, dicono a questo in questo modo: Sti Rominest ? Che vol dire: Sai tu Romano, ..."|author=Cl. Isopescu|title=Notizie intorno ai romeni nella letteratura geografica italiana del Cinquecento|journal=Bulletin de la Section Historique|volume=XVI|year=1929|pages=1–90}}</ref><ref>{{Cite book|quote="Anzi essi si chiamano romanesci, e vogliono molti che erano mandati quì quei che erano dannati a cavar metalli ..."|first=Maria|last=Holban|title=Călători străini despre Țările Române|language=Romanian|publisher=Ed. Științifică și Enciclopedică|year=1983|volume=II|pages=158–161}}</ref><ref>{{Cite book|quote="Tout ce pays la Wallachie et Moldavie et la plus part de la Transilvanie a eté peuplé des colonies romaines du temps de Traian l'empereur ... Ceux du pays se disent vrais successeurs des Romains et nomment leur parler romanechte, c'est-à-dire romain ..."|title=Voyage fait par moy, Pierre Lescalopier l'an 1574 de Venise a Constantinople, fol 48|first=Paul|last=Cernovodeanu|journal=Studii și materiale de istorie medievală|volume=IV|year=1960|page=444|language=Romanian}}</ref>
[[File:Neacşu's letter.jpg|thumb|left|రోమానియాలో వ్రాయబడిన 1521 నాటి పురాతన లేఖలో ఉన్న నీకసు యొక్క లేఖ.]]
రొమేనియాలో వ్రాసిన అత్యంత పాతదైన ప్రాముఖ్యత కలిగిన పత్రం అయిన "కామ్పులుంగ్ నుండి నీకాస్కు ఉత్తరం" అని పిలవబడే ఒక 1521 ఉత్తరము,
<ref>Ion Rotaru, ''Literatura română veche'', [http://www.cimec.ro/istorie/neacsu/eng/people.htm "The Letter of Neacșu from Câmpulung"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110609023008/https://www.cimec.ro/Istorie/neacsu/eng/people.htm |date= 9 June 2011 }}, București, 1981, pp. 62–65</ref> కూడా దేశం పేరు మొదటి డాక్యుమెంట్ ఉనికిని కలిగి ఉంటుంది: వాలచాయా టియారా రుమానిస్కా (పాత వర్ణక్రమం "ది రోమేనియన్ ల్యాండ్"; లాటిన్ టెర్రా నుండి, "భూమి"; ప్రస్తుత స్పెల్లింగ్: టార్మా రోమానియాస్).రెండు స్పెల్లింగ్ రూపాలు:రోమన్ మరియు, రుమాన్ పరస్పరం ఉపయోగించారు.<ref group=lower-alpha>''"am scris aceste sfente cărți de învățături, să fie popilor rumânesti ... să înțeleagă toți oamenii cine-s rumâni creștini"'' "Întrebare creștinească" (1559), Bibliografia românească veche, IV, 1944, p. 6. <br />''"... că văzum cum toate limbile au și înfluresc întru cuvintele slăvite a lui Dumnezeu numai noi românii pre limbă nu avem. Pentru aceia cu mare muncă scoasem de limba jidovească si grecească si srâbească pre limba românească 5 cărți ale lui Moisi prorocul si patru cărți și le dăruim voo frați rumâni și le-au scris în cheltuială multă ... și le-au dăruit voo fraților români, ... și le-au scris voo fraților români"'' Palia de la Orăștie (1581–1582), București, 1968. <br />''În Țara Ardealului nu lăcuiesc numai unguri, ce și sași peste seamă de mulți și români peste tot locul ...'', Grigore Ureche, Letopisețul Țării Moldovei, p. 133–134.</ref> 17 వ శతాబ్దం చివరలో సామాజిక అభివృద్ధి రెండు రూపాల అర్థ భేదానికి దారితీసింది: రుమాన్ బాండుమన్ అని అర్థం వచ్చింది. అయితే రోమన్ అసలు సంప్రదాయ భాషా అర్థం అలాగే. <ref>{{Cite book|last = Brezeanu|first = Stelian|title =Romanitatea Orientală în Evul Mediu|publisher =Editura All Educational|year=1999|location =Bucharest|pages =229–246 }}</ref>
1746 లో బానిసత్వమును నిషేధించిన తరువాత రుమన్ అనే పదం క్రమంగా రోమన్ రూపానికి స్థిరీకరించబడింది.<ref group=lower-alpha>In his literary testament [[Ienăchiță Văcărescu]] writes: "Urmașilor mei Văcărești!/Las vouă moștenire:/Creșterea limbei românești/Ș-a patriei cinstire." <br />In the ''"Istoria faptelor lui Mavroghene-Vodă și a răzmeriței din timpul lui pe la 1790"'' a Pitar Hristache writes: "Încep după-a mea ideie/Cu vreo câteva condeie/Povestea mavroghenească/Dela Țara Românească.</ref> 19 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ఒక విప్లవాత్మక నాయకుడైన టుడోర్ వ్లాదిమిరెస్కు ప్రత్యేకంగా రుమానియా అనే పదాన్ని వాలచాయా రాజ్యం మినహాయించి. <ref>Goina, Călin. ''[http://epa.oszk.hu/00400/00476/00005/pdf/13.pdf How the State Shaped the Nation: an Essay on the Making of the Romanian Nation]'' in ''Regio – Minorities, Politics, Society''.</ref>
19 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో రొమేనియన్ల సాధారణ మాతృభూమిని సూచించడానికి రొమేనియా అనే పేరు -దాని ఆధునిక అర్ధం-మొదట నమోదు చేయబడింది.
<ref group=lower-alpha>In 1816, the Greek scholar [[Dimitrie Daniel Philippide]] published in [[Leipzig]] his work ''The History of Romania'', followed by ''The Geography of Romania''. <br />On the [[Headstone|tombstone]] of [[Gheorghe Lazăr]] in [[Avrig]] (built in 1823) there is the inscription: "Precum Hristos pe Lazăr din morți a înviat/Așa tu România din somn ai deșteptat."</ref> 1861 డిసెంబరు 11 నుండి అధికారికంగా ఉపయోగంలో ఉంది. <ref>{{cite web|url=http://www.fotw.net/flags/ro-wm.html |title=Wallachia and Moldavia, 1859–61 |accessdate=5 January 2008 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070609174152/http://www.fotw.net/flags/ro-wm.html |archivedate=9 June 2007 |df= }}</ref> ఆంగ్లంలో దేశం పేరు గతంలో రోమేనియా లేదా రూమానియా అని పిలుస్తారు.<ref>See, for example, "[https://www.nytimes.com/1989/12/21/opinion/rumania-remarkable-common-ground.html Rumania: Remarkable Common Ground"], ''The New York Times'' (December 21, 1989).</ref> ' 1975 లో రోమానియా ప్రబలమైంది.<ref>See the [https://books.google.com/ngrams/graph?content=Romania%2CRumania%2CRoumania&year_start=1870&year_end=2008&corpus=15&smoothing=3 Google Ngrams for Romania, Rumania, and Roumania].</ref> రోమేనియన్ ప్రభుత్వంచే ఉపయోగించబడే అధికారిక ఆంగ్ల-భాష అక్షరక్రమం రోమానియా.<ref>{{cite web|url=http://www.cdep.ro/pls/dic/site.page?den=act2_2&par1=1#t1c0s0a1|title=General principles|publisher=cdep.ro|language=Romanian|accessdate=7 September 2009}}</ref> ఇతర భాషలలో (ఇటాలియన్, హంగేరియన్, పోర్చుగీస్ మరియు, నార్వేజియన్లతో సహా) కూడా ఆంగ్ల భాషలో "ఓ"గా మారాయి, అయితే చాలా భాషలు యుతో రూపాలు, ఉదా. ఫ్రెంచ్ రూమానీ, జర్మన్ మరియు, స్వీడిష్ రూమానియన్, స్పానిష్ రోమనియా, పోలిష్ రుమునియా, మరియు, రష్యన్ రూమినియ (రుమినియ).
===అధికార నామాలు ===
అధికారిక పేర్లు మార్చు మూలపాఠస్తం సవరించు
[[File:Decebal's portrait.png|thumb|left|175px|[[Decebalus]], king of [[Dacia]], as depicted in ''Cartea omului matur'' (1919)]]
పెస్ట్రా క్యూ ఒయాసే (ఎముకల గ్రుహ) వద్ద లభించిన మానవ అవశేషాలు రేడియోకార్బన్ ఆధారంగా 40,000 సంవత్సరాల క్రితం సిర్కా నుండి వచ్చిన యూరోప్‌కు చెందిన పురాతన హోమో సేపియన్లవని భావిస్తున్నారు. <ref>Europe Before Rome: A Site-by-Site Tour of the Stone, Bronze, and Iron Ages (T. Douglas Price) [https://books.google.com/books?id=h0BIkXNZJZsC&pg=PA61&dq=cave+romania+%22homo+sapiens%22&hl=ro&sa=X&ei=3L41VImMIanFygO7s4GIDQ&ved=0CD0Q6AEwBA#v=onepage&q=cave%20romania%20%22homo%20sapiens%22&f=false]</ref><ref>{{Cite journal|last=Zilhão|first=João|title=Neanderthals and Moderns Mixed and It Matters|journal=Evolutionary Anthropology|volume =15|pages=183–195|year=2006|doi=10.1002/evan.20110|issue=5}}</ref> ఈశాన్య రొమేనియాలో ఉన్న నియోలిథిక్-ఏజ్ కుకుటేని ప్రాంతాన్ని ప్రారంభ యూరోపియన్ నాగరికత పశ్చిమ ప్రాంతంగా భావిస్తున్నారు. దీనిని కుకుటేని-ట్రిప్పిల్లియన్ సంస్కృతి అని పిలుస్తారు.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2009/12/01/science/01arch.html?pagewanted=all |title=A Lost European Culture, Pulled From Obscurity|author=John Noble Wilford|publisher=The New York Times (30 November 2009)|date=1 December 2009}}</ref>
రొమానియాలో లన్కా గ్రామానికి సమీపంలో ఉన్న పోయానా స్లాటినీలో ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటి ఉప్పు ఉత్పత్తి చేయబడిందని భావిస్తున్నారు. ఇది మొదటగా నీయోలిథిక్ సుమారు సుమారు క్రీ.పూ. 6050 లో స్టార్జెవో సంస్కృతిచే తరువాత ప్రీ-కుకుటేని కాలానికి చెందిన కుకుటేని-ట్రిప్పిల్లియన్ సంస్కృతికి చెందిన ప్రజలు ఉపయోగించారని భావిస్తున్నారు. <ref>{{cite web|first=Patrick |last=Gibbs |url=http://antiquity.ac.uk/projgall/weller/ |title=Antiquity Vol 79 No 306 December 2005 The earliest salt production in the world: an early Neolithic exploitation in Poiana Slatinei-Lunca, Romania Olivier Weller & Gheorghe Dumitroaia |publisher=Antiquity.ac.uk |accessdate=12 October 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110430145935/http://antiquity.ac.uk/ProjGall/weller/ |archivedate=30 April 2011 |df= }}</ref> ఈ మరియు, ఇతర ప్రాంతాల నుండి వచ్చిన రుజువులు కుకుటేని-ట్రిప్పిల్లియన్ సంస్కృతి అనేది ఉప్పు-నిండిన నీటి ఊటల నుండి ఉప్పును తీయడం ద్వారా ఉప్పును సేకరించారని తెలియజేస్తుంది.రోమన్ డాషియాను స్వాధీనం చేసుకునే ముందు డానుబే మరియు, డ్నీస్టర్ నదుల మధ్య ఉన్న భూభాగాలలో డాసియస్ మరియు, గెట్టితో సహా పలు థ్రేసియన్ ప్రజలు నివసించారు. హేరోడోటస్, తన రచన "హిస్టరీస్"లో గెట్టి మరియు, ఇతర థ్రేసియన్ల మధ్య ఉన్న మత వైవిధ్యాలను వివరించాడు. <ref>Herodotus. ''Histories'', 4.93–4.97.</ref> అయినప్పటికీ స్ట్రాబో అభిప్రాయం ఆధారంగా డయాసియన్లు మరియు, గెట్టి అదే భాష మాట్లాడారని భావిస్తున్నారు. {{sfn|Hitchins|2014|p=7}} ఇద్దరు వ్యక్తుల మధ్య సాంస్కృతిక పోలికను వివరించి డియో కాసియస్ దృష్టిని ఆకర్షించాడు.{{sfn|Hitchins|2014|p=7}} డాసియస్ మరియు, గటే అనేవారు ఒకే ప్రజలన్న వివాదం ఉంది.<ref name="cah10">{{cite book|title=The Cambridge Ancient History (Volume 10)|publisher=Cambridge University Press|year=1996|edition=2nd}} J. J. Wilkes mentions "the Getae of the Dobrudja, who were akin to the Dacians" (p. 562)</ref><ref name="mocsy">{{cite book|first=András|last=Mócsy|title=Pannonia and Upper Moesia|publisher=Routledge and Kegan Paul|year=1974|isbn=0-7100-7714-9}} See p. 364, n. 41: "If there is any justification for dividing the Thracian ethnic group, then, unlike V. Georgiev who suggests splitting it into the Thraco-Getae and the Daco-Mysi, I consider a division into the Thraco-Mysi and the Daco-Getae the more likely."</ref>
ట్రాన్ చక్రవర్తి ఆధ్వర్యంలో రోమన్ చొరబాట్లు క్రీ.శ. 101-102 మరియు, క్రీ.శ. 105-106 ల మధ్య ట్రాజన్ చక్రవర్తి ఆధ్వర్యంలో డేసియా రాజ్యంలో సగభాగం రోమన్ సామ్రాజ్యం భూభాగంగా "డసియా ఫెలిక్స్" అయ్యింది. రోమన్ పాలన 165 సంవత్సరాలు కొనసాగింది. ఈ సమయంలో రోమ్ సామ్రాజ్యంలో పూర్తిగా రాజ్యంగా విలీనం చేయబడింది, మరియు, జనాభాలో గణనీయమైన భాగం ఇతర ప్రావిన్సుల నుండి నూతనంగా వచ్చి నివసించారు. {{sfn|Hitchins|2014|pp=13–14}}
రోమన్ వలసవాదులు ఈప్రాంతంలో లాటిన్ భాషను పరిచయం చేశారు. నిరంతర సిద్ధాంతం ప్రకారం, తీవ్రమైన రోమనీకరణ ప్రోటో-రోమేనియన్ భాషకు జన్మనిచ్చింది.
<ref>{{Cite book|last=Matley|first=Ian| title=Romania; a Profile |publisher=Praeger|year=1970|page=85}}</ref><ref>{{Cite book|last=Giurescu|first=Constantin C.|title=The Making of the Romanian People and Language|publisher=Meridiane Publishing House|year=1972|location=Bucharest|pages=43, 98–101, 141}}</ref>
ఈఈప్రాంతంలోని ఖనిజ నిక్షేపాలు (అల్బరునస్ మైయార్ వంటి ప్రదేశాల్లో ముఖ్యంగా బంగారం మరియు, వెండి) లో ఈ రాజ్యం ఎంతో ప్రాచుర్యం పొందేలా చేసాయి.క్రీ.శ. 271 లో డాసియ నుండి రోమన్ దళాలు వైదొలిగాయి. <ref>Eutropius, ''Abridgment of Roman History'' BOOK IX.</ref><ref>{{cite web|last=Watkins|first=Thayer|title=The Economic History of the Western Roman Empire|url=http://www.sjsu.edu/faculty/watkins/barbarians.htm|quote="The Emperor Aurelian recognized the realities of the military situation in Dacia and, around 271 AD., withdrew Roman troops from Dacia, leaving it to the Goths. The Lower Danube once again became the northern frontier of the Roman Empire in Eastern Europe"|accessdate=31 August 2008}}</ref><ref>{{Cite book|last=Jordanes|authorlink=Jordanes|title = Getica, sive, De Origine Actibusque Gothorum|year =551|location =Constantinople|url=http://www.harbornet.com/folks/theedrich/Goths/Goths1.htm|accessdate=31 August 2008}}</ref><ref>{{Cite book|last=Iliescu| first=Vl.|last2=Paschale| first2=Chronicon| title=Fontes Historiae Daco-Romanae|volume=II|pages=363, 587|place=București|year=1970}}</ref><ref name=gepids>{{Cite book|last=Teodor|first=Dan Gh.|title=Istoria României de la începuturi până în secolul al VIII-lea|year =1995|location =București|pages=294–325 |volume=2}}</ref><ref>{{Cite book| last =Constantine VII|first =Porphyrogenitus| authorlink =Constantine VII Porphyrogenitus| title =Constantine Porphyrogenitus De Administrando Imperio|date=950| location =Constantinople|url =http://faculty.washington.edu/dwaugh/rus/texts/constp.html|accessdate=31 August 2008}}</ref> ఈ భూభాగం తరువాత అనేక వలస ప్రజల చేత దాడి చేయబడింది. రోమేనియన్ చరిత్రపత్రికలో రొమేనియా పూర్వీకులు బ్యూర్బిస్టా, డీసెబాలస్ మరియు, ట్రాజన్ ప్రజలుగా భావిస్తారు.<ref>{{cite web|url=http://www.lumea-copiilor.ro/enciclopedie/decebal/decebal.php|title=Regele Decebal|publisher=Lumea-Copiilor|first=Cristian|last=Lupșa|date=1 March 2008|accessdate=13 April 2015|language=Romanian|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20150419200358/http://www.lumea-copiilor.ro/enciclopedie/decebal/decebal.php|archive-date=19 ఏప్రిల్ 2015|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|url=http://adevarul.ro/cultura/istorie/Imparatul-traian-stramosul-uitat-video-1_51d54989c7b855ff56ff1f11/index.html|title=Împăratul Traian, strămoșul uitat|publisher=[[Adevărul]]|date=4 July 2013|accessdate=13 April 2015|language=Romanian}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.realitatea.net/mitul-stramosilor-in-epopeea-nationala-dacii-columna-si-burebista_1485408.html|title=Mitul strămoșilor în "epopeea națională": Dacii, Columna și Burebista|publisher=[[Realitatea TV]]|accessdate=13 April 2015|date=13 April 2015|language=Romanian}}</ref>
===మద్య యుగం ===
[[File:Mihai 1600.png|thumb|left|The three principalities of [[Wallachia]], [[Moldavia]] and [[Transylvania]] under [[Michael the Brave]].]]
మధ్యయుగంలో రోమేనియన్లు మూడు రాజ్యాలలో నివసించారు: వాలచాయా, మోల్డవియా మరియు, ట్రాన్సిల్వేనియాలో. <ref>{{cite journal |last= Pop|first=Ioan-Aurel |date= Winter 2001|title= The Romanians' Identity in the 16th Century According to Italian Authors |url=http://dspace.bcucluj.ro/jspui/bitstream/123456789/48238/1/Pop%20Ioan%20Aurel-The%20Romanians%20Identity-2001.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20141014083711/http://dspace.bcucluj.ro/jspui/bitstream/123456789/48238/1/Pop%20Ioan%20Aurel-The%20Romanians%20Identity-2001.pdf |dead-url=yes |archive-date=14 October 2014 |journal=Transylvanian Review |publisher= Romanian Cultural Foundation |volume=10 |issue=4 |page=3 |doi= |accessdate=}}</ref> 9 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ట్రాన్సిల్వేనియాలో స్వతంత్రమైన రొమేనియా బోధనలు ఉనికిలో ఉన్నాయి గెస్టా హంగరారోంలో వివరించబడింది.<ref>{{cite web |url=https://www.scribd.com/doc/22312181/CRONICA-NOTARULUI-ANONYMUS |title=''Gesta Hungarorum'', the chronicle of Bele Regis Notarius |publisher=Scribd.com |accessdate=29 August 2011}}</ref> కానీ 11 వ శతాబ్దం నాటికి ట్రాన్సిల్వానియా [[హంగేరి]] రాజ్యంలో అధిక స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన భాగంగా మారింది. <ref>{{cite web|first=László|last=Makkai|editor-last = Köpeczi|editor-first = Béla |title = History of Transylvania: III. Transylvania in the Medieval Hungarian Kingdom (896–1526)|volume = 1|publisher = Institute of History of the Hungarian Academy of Sciences, Columbia University Press|location = New York|year = 2001|url = http://mek.oszk.hu/03400/03407/html/57.html|accessdate=31 August 2008}}</ref> ఇతర ప్రాంతాలలో వివిధ స్థాయిలలో స్వతంత్రం ఉన్న అనేక చిన్న స్థానిక రాష్ట్రాలు అభివృద్ధి చెందాయి. కాని మొదటి బసరాబ్ మరియు, మొదటి బొగ్డాన్ పాలనలో మాత్రమే 14 వ శతాబ్దంలో వాలచాయా మరియు, మోల్డావియా పెద్ద రాజ్యాలు ఉద్భవించాయి. ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యం బెదిరింపుతో పోరాడటానికి సిద్ధం అయ్యాయి.
<ref>{{Cite book|last =Ștefănescu|first =Ștefan |title =Istoria medie a României|year =1991|location =Bucharest|volume =I|page=114}}</ref><ref>{{cite encyclopedia|last =Predescu|first =Lucian |title =Enciclopedia Cugetarea|year =1940}}</ref>
[[File:Writ of the Wallachian voivode Radu cel Frumos from 14 October 1465.jpg|thumb|upright|[[Writ]] issued on 14 October 1465 by [[Radu cel Frumos]], from his residence in [[Bucharest]], indicating [[Ottoman Empire|Ottoman]] victory.]]
1541 నాటికి బాల్కన్ ద్వీపకల్పం మరియు, హంగరీలో అత్యధికభాగాన్ని ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యం స్వాధీనం చేసుకుంది. ఇందుకు విరుద్ధంగా, మోల్డోవియా, వల్లాచీయా మరియు, ట్రాన్సిల్వానియా ఒట్టోమన్ ఆధీనంలో ఉన్నసమయంలో 19 వ శతాబ్దం మధ్య వరకు (ట్రాన్సిల్వానియా 1711 <ref>{{Cite book|first=Ágnes R.|last=Várkonyi|editor-last = Köpeczi|editor-first = Béla |title = History of Transylvania: VI. The Last Decades of the Independent Principality (1660–1711)|volume = 2|publisher = Institute of History of the Hungarian Academy of Sciences|place = New York|year = 2001|url=http://mek.oszk.hu/03400/03407/html/221.html|accessdate=31 August 2008|contribution = Columbia University Press}}</ref>).
పాక్షిక లేదా పూర్తి అంతర్గత స్వయంప్రతిపత్తిని సంరక్షించబడింది. ఈ కాలంలో అనేక ప్రసిద్ధ పాలకులు వారి రాజ్యాలు: స్టీఫెన్ ది గ్రేట్, వాసిలే లుపు, అలెగ్జాండర్ ది గుడ్ అండ్ డైమిట్రీ కంటెమిర్ మోల్డావియా; వ్లాడ్ ది ఇంపాలర్, మిర్సీ ది ఎల్డర్, మాటీ బసరాబ్, నెగో బసరాబ్ మరియు, కాన్స్టాన్టిన్ బ్రొక్కోకోవాను వాలచాయా; ట్రాన్సిల్వేనియా ప్రిన్సిపాలిటీలో గాబ్రియెల్ బెత్లెన్, అలాగే ట్రాన్సల్వానియాలోని జాన్ హున్నాడి మరియు, మాథియాస్ కోర్వినస్లు [[హంగేరి]] రాజ్యంలో భాగంగా ఉన్నారు. <ref name="cumans">{{cite web|url=http://www.cambridge.org/catalogue/catalogue.asp?isbn=9780511110153&ss=fro|title=Cumans and Tatars|last=István|first=Vásáry|publisher=cambridge.org|accessdate=7 September 2009}}</ref><ref>{{Cite book|authorlink=Enache Andrei|title = Copy of Domnitori Romani|url=https://prezi.com/jssvqwhaeu6q/copy-of-domnitori-romani/|accessdate=5 April 2015}}</ref> 1600 లో మూడు రాజ్యాలను వాలాచియన్ రాకుమారుడు మైఖేల్ ది బ్రేవ్ (మిహై వైటేజుల్) ఏకకాలంలో పరిపాలించాడు. తరువాత ఆయనను ఆధునిక రోమానియా పూర్వపాలకునిగా పరిగణించారు. జాతీయవాదులకు ఇది అధ్యయన సూచనగా మారింది. <ref>Giurescu, p. 211–13. {{cite book | last = Giurescu | first = Constantin C. | authorlink = Constantin C. Giurescu | title = Istoria Românilor | origyear = 1935 | year = 2007 | location = Bucharest | publisher = Editura All | isbn = | oclc = |language=ro}}</ref>
{{Clear|left}}
===స్వతంత్రం మరియు, రాజపాలన ===
[[File:RomaniaBorderHistoryAnnimation 1859-2010.gif|thumb|250px|1859 నుండి రొమేనియా భూభాగంలో మార్పులు]]
[[File:Carol I King of Romania.jpg|thumb|left| రోమానియా రాజు మొదటి కరోల్ ]]
ట్రాన్సిల్వానియాలో మరియు, ఆస్ట్రియా-హంగేరి పరిపాలన కాలంలో వాలచాయా మరియు, మోల్డావియాపై ఒట్టోమన్ ఆధిపత్యంలో రోమేనియన్లు చాలామంది కొన్ని హక్కులు ఇవ్వబడ్డాయి.<ref>[[David Prodan]], ''[[Supplex Libellus Valachorum]]'', [[Bucharest]], 1948.</ref> నాటి వాలాచాన్ తిరుగుబాటు సమయంలో జాతీయవాద విధానాలు ప్రధానం అయ్యాయి.<ref>{{Cite book|last=Kocsis |first=Karoly |last2=Kocsis-Hodosi |first2=Eszter |year=1999 |title=Ethnic structure of the population on the present territory of Transylvania (1880–1992) |url=http://www.hungarian-history.hu/lib/hmcb/Tab14.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080222171134/http://www.hungarian-history.hu/lib/hmcb/Tab14.htm |archivedate=22 February 2008 |accessdate=31 August 2008 |deadurl=yes |df= }}</ref><ref>{{Cite book|last=Kocsis |first =Karoly|last2 =Kocsis-Hodosi |first2 =Eszter|title =Ethnic Geography of the Hungarian Minorities in the Carpathian Basin|year =2001|page =102|publisher =Simon Publications|isbn =1-931313-75-X}}</ref>
నాటి వాలాచాన్ తిరుగుబాటు (1821), వాల్చియా మరియు, మోల్డావియాలో 1848 తిరుగుబాట్లు సమయంలో జాతీయవాద విధానాలు ప్రధానం అయ్యాయి. . విలాస్సియాకు విప్లవకారులచే తీసుకోబడిన వాల్చియా జెండా నీలం-పసుపు-ఎరుపు- సమాంతర త్రివర్ణ (నీలంతో, "లిబర్టీ, జస్టిస్, ఫ్రాటెర్నిటీ" అనే అర్ధంతో),
<ref>Gazeta de Transilvania, year XI, no. 34 of 26 April 1848, p. 140.</ref> పారిస్‌లోని రోమేనియన్ విద్యార్థులు నూతన ప్రభుత్వాన్ని అదే జెండా "మోల్దవియన్స్ మరియు, వాలచానియన్ల మధ్య యూనియన్ చిహ్నంగా".<ref>Dogaru (1978), p. 862.</ref><ref name="Căzănișteanu 1967, p. 36">Căzănișteanu (1967), p. 36.</ref> అదే జెండా త్రివర్ణ నిలువుగా మౌంట్ చేయబడి తర్వాత అధికారికంగా రోమేనియా జాతీయ పతాకం వలె స్వీకరించబడింది.<ref>Năsturel (1900/1901), p. 257. Năsturel, Petre Vasiliu, ''Steagul, stema română, însemnele domnești, trofee'' (The Romanian flag [and] coat of arms; the princely insignias [and] trophies), Bucharest, 1903.</ref> 1848 తిరుగుబాటు విఫలమైన తరువాత గొప్ప అధికారాలు అన్నింటినీ కలిపి ఒకే రాజ్యంగా అధికారింగా సమైక్యం చేయాలనే రోమేనియన్ల కోరికను వ్యక్తంచేయబడింది. <ref name="Principalities">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=LBYriPYyfUoC&pg=PA114 |title=The establishment of the Balkan national states, 1804–1920 |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=28 March 2012}}</ref> కానీ క్రిమియన్ యుద్ధం తరువాత [[మోల్డోవా]] మరియు, వల్లాచియాలో ఉన్న 1859 లో " అలెగ్జాండ్రు ఇయోన్ కుజాను " డొమేనిటర్గా (రోమేనియన్లో "పాలక ప్రిన్స్")కు మద్దతుగా ఓటు వేసారు. రెండు రాజ్యాలు అధికారికంగా ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యం ఆధిపత్యంలో ఉన్నాయి. <ref>{{Cite book|last =Bobango|first =Gerald J|title =The emergence of the Romanian national State|publisher =Boulder|year =1979|location =New York|isbn = 978-0-914710-51-6}}</ref> 1866 లో తిరుగుబాటు తరువాత కుజాను దేశం నుండి పంపి రోమన్‌కు చెందిన రాకుమారుడు మొదటి కరోల్‌ను " హోహెన్జోలెర్న్ - సిగ్మెరెరింగ్ " రాజును చేసారు. 1877-1878 సమయంలో రష్యా-టర్కిష్ యుద్ధంలో రోమానియా రష్యన్ వైపు పోరాడారు,
<ref>{{cite web|language=Russian|title =San Stefano Preliminary Treaty|year =1878|url =http://www.hist.msu.ru/ER/Etext/FOREIGN/stefano.htm|accessdate=31 August 2008}}</ref> దాని తరువాత ఒట్టోమన్ సామ్రాజ్యం మరియు, గ్రేట్ పవర్స్ " శాన్ స్టెఫానో ఒప్పందం " మరియు, బెర్లిన్ ఒడంబడిక " ద్వారా స్వతంత్ర రాజ్యంగా గుర్తింపు పొందింది. <ref>{{Cite book|work=Internet Modern History Sourcebook|title=The Treaty of Berlin, 1878 – Excerpts on the Balkans|date=13 July 1878|place=Berlin|url =http://www.fordham.edu/halsall/mod/1878berlin.html|accessdate=31 August 2008|publisher=Fordham University}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Patterson |first=Michelle |title=The Road to Romanian Independence |journal=Canadian Journal of History |date=August 1996 |url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3686/is_199608/ai_n8755098 |accessdate=31 August 2008 |format=– <sup>[http://scholar.google.co.uk/scholar?hl=en&lr=&q=author%3APatterson+intitle%3AThe+Road+to+Romanian+Independence&as_publication=Canadian+Journal+of+History&as_ylo=1996&as_yhi=1996&btnG=Search Scholar search]</sup> |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080324063246/http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3686/is_199608/ai_n8755098 |archivedate=24 March 2008 |deadurl=yes |df= }}</ref> రోమానియా నూతన సామ్రాజ్యం 1914 వరకు స్థిరత్వం మరియు, పురోగతికి లోనయ్యింది. రెండవ బల్కిన్ యుద్ధం తరువాత [[బల్గేరియా]] నుండి సదరన్ డొబ్రుజాను స్వాధీనం చేసుకుంది.<ref>{{Cite book|last =Anderson|first =Frank Maloy|last2 =Hershey|first2 =Amos Shartle|title =Handbook for the Diplomatic History of Europe, Asia, and Africa 1870–1914|publisher =Government Printing Office|year =1918|location =Washington D.C.}}</ref>
{{Clear|left}}
===ప్రపంచ యుద్ధాలు మరియు, గ్రేట్ రొమానియా ===
[[File:Romanians before WW1.jpg|thumb|left|175px|A 1917 British map showing territories with majority Romanian populations.]]
[[File:PérdidasTerritorialesRumanas1940-ro.svg|thumb|175px|Romania's territorial losses in the summer of 1940. Of these territories, only [[Northern Transylvania]] was regained.]]
[[File:Bundesarchiv Bild 183-B03212, München, Staatsbesuch Jon Antonescu bei Hitler.jpg|thumb|upright|175px|Romanian dictator [[Ion Antonescu]] meeting with [[Adolf Hitler]] in June 1941. ]]
రొమేనియా మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం మొదటి తటస్థంగా ఉండేది.బుకారెస్ట్ యొక్క రహస్య ఒప్పందం తరువాత రోమేనియా [[ఆస్ట్రియా]]-[[హంగేరి]] నుండి రోమేనియా జనాభా అధికంగా ఉన్న భూభాగాలను సాధించి ఎంటెంట్ పవర్స్‌లో చేరింది. 1916 ఆగస్టు 27 ఆగస్టు 27 న యుద్ధాన్ని ప్రకటించింది.<ref>{{cite web|last =Horne|first =Charles F.|year =|title =Romania's Declaration of War with Austria-Hungary |volume =V|publisher =Source Records of the Great War |url=http://www.firstworldwar.com/source/romaniawardeclaration.htm |accessdate=31 August 2008}}</ref> ప్రారంభ పురోగతులు తరువాత రోమేనియన్ సైన్యం త్వరగా నాశనమైంది. ఎందుకంటే సెంట్రల్ పవర్స్ కొన్ని నెలల్లో దేశంలో మూడింట రెండు వంతుల ఆక్రమించింది. 1917 లో ప్రతిష్టంభనను అధిగమించడానికి ముందు. అక్టోబరు విప్లవం మరియు, యుద్ధం నుండి రష్యన్ ఉపసంహరణ రోమేనియాను ఒంటరిని చేసింది. డిసెంబరులో ఫిక్సాని వద్ద కాల్పుల విరమణ చర్చలు జరిగాయి. రోమేనియా ఆక్రమించబడింది మరియు, మే 1918 లో ఒక కఠినమైన శాంతి ఒప్పందం సంతకం చేయబడింది. నవంబరులో రోమేనియా ఈ సంఘర్షణను తిరస్కరించింది. సంఘర్షణలలో 1916 నుండి 1918 వరకు రొమేనియాలో మొత్తం 7,48,000 సైనిక మరియు, పౌర నష్టాలు సంభవించాయి.<ref>{{Cite book|title=Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik|last=Erlikman|first=Vadim|year= 2004|publisher=|location= Moscow|isbn= 5-93165-107-1}}</ref> యుద్ధం తరువాత 1919 నాటి ట్రినన్ ఒప్పందం ద్వారా ఆస్ట్రియా నుండిబుకోవినా <ref>{{Cite book|title=Europe Since 1945: An Encyclopedia|author=Bernard Anthony Cook|page=162|isbn=0-8153-4057-5|year=2001|publisher=Taylor&Francis}}</ref> [[హంగేరీ]] నుండి బనాత్ మరియు, ట్రాంసిల్వేనియా <ref>{{cite web|url=http://wwi.lib.byu.edu/index.php/Treaty_of_Trianon|title=Text of the Treaty of Trianon|publisher=World War I Document Archive|accessdate=31 August 2008}}</ref> మరియు, రష్యా పాలనలో ఉన్న బెస్సరబియా
<ref>{{Cite journal|doi=10.2307/2192802|title=The Legal Status of the Bukovina and Bessarabia|author=Malbone W. Graham|journal=The American Journal of International Law|date=October 1944|volume=38|issue=4|pages=667–673|publisher=American Society of International Law|jstor=2192802}}</ref> కాల్పుల విరమణ మరియు, ఒప్పందంలో సెంట్రల్ పవర్స్కు చేసిన అన్ని అంగీకారాలు రద్దు చేయబడ్డాయి. <ref>{{Cite web|url=https://www.mtholyoke.edu/~raina20s/ww1/play.html|title=World War I: The Players|website=www.mtholyoke.edu|access-date=2 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171010094541/https://www.mtholyoke.edu/~raina20s/ww1/play.html|archive-date=10 అక్టోబర్ 2017|url-status=dead}}</ref>
ఆ సమయంలో అంతర్గత కాలాన్ని గ్రేటర్ రోమానియాగా ప్రస్తావించబడింది. ఆ సమయంలో దేశం గొప్ప భూభాగ విస్తరణను సాధించింది (దాదాపు 3,00,000 చ.కి.మీ లేదా 1,20,000 చ.మై). <ref name="mare rom">{{cite web|url=http://media.ici.ro/history/ist08.htm |language=Romanian |title=Statul National Unitar (România Mare 1919–1940) |publisher=ici.ro |accessdate=31 August 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080612075330/http://media.ici.ro/history/ist08.htm |archivedate=12 June 2008 |deadurl=yes |df= }}</ref> రాడికల్ వ్యవసాయ సంస్కరణల దరఖాస్తు మరియు, నూతన రాజ్యాంగం ఆమోదించడం ఒక ప్రజాస్వామ్య ప్రణాళికను సృష్టించింది మరియు, త్వరిత ఆర్థిక వృద్ధికి అనుమతించింది. 1937 లో 7.2 మిలియన్ టన్నుల చమురు ఉత్పత్తితో, రొమేనియా ఐరోపాలో రెండవ స్థానంలో మరియు, ప్రపంచంలోని ఏడో స్థానంలో ఉంది. <ref>{{cite web |url=http://www.aneir-cpce.ro/chapter1/his1.htm |title=his1 |publisher=Aneir-cpce.ro |date= |accessdate=15 August 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303192153/http://www.aneir-cpce.ro/chapter1/his1.htm |archive-date=3 మార్చి 2016 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.adevarul.ro/actualitate/social/VIDEO_Inregistrare_senzationala_cu_Hitler-_-Fara_petrolul_din_Romania_nu_as_fi_atacat_niciodata_URSS-ul_0_379162423.html |title=VIDEO Înregistrare senzațională cu Hitler: "Fără petrolul din România nu aș fi atacat niciodată URSS-ul" |publisher=adevarul.ro |date= |accessdate=15 August 2014}}</ref> మరియు, యూరోప్ రెండవ అతిపెద్ద ఆహార ఉత్పత్తిదారు. <ref>{{cite news| url=http://www.telegraph.co.uk/sponsored/motoring/europa/7306099/Business-in-Romania-a-country-thats-fast-off-the-Bloc.html | work=The Daily Telegraph | location=London | title=Business in Romania: a country that's fast off the Bloc – Two years of EU membership have transformed the business face of Romania and savvy UK firms are reaping the rewards. Paul Bray reports. | date=24 February 2010 | accessdate=1 May 2010}}</ref> అయినప్పటికీ 1930 ల ప్రారంభంలో సామాజిక అశాంతి అధిక నిరుద్యోగం మరియు, సమ్మెలు ఉన్నాయి ఎందుకంటే దశాబ్దం మొత్తం 25 కంటే ఎక్కువ ప్రత్యేక ప్రభుత్వాలు ఉన్నాయి.{{citation needed|date=May 2017}} రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానికి ముందు గత కొన్ని సంవత్సరాలలో అనేక సందర్భాలలో ప్రజాస్వామ్య పార్టీలు ఫాసిస్ట్ మరియు, చావినిసిస్ట్ ఐరన్ గార్డ్ మరియు, రాజు రెండవ కరోల్ యొక్క అధికార ధోరణులకు మధ్య ఒత్తిడికి చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|url=http://www.shsu.edu/~his_ncp/RomaPM.html|title=Post-War Romania|website=www.shsu.edu|access-date=2 May 2017|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170309232753/http://www.shsu.edu/~his_ncp/RomaPM.html|archivedate=9 March 2017|df=dmy-all}}</ref> రెండో ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో, రొమేనియా మళ్లీ తటస్థంగా నిలిచింది. అయితే 1940 జూన్ 28 న అసంతృప్తితో ముట్టడికి ముప్పు ఉందని సోవియట్ అల్టిమేటం హెచ్చరించింది.<ref name="ultimatum">{{Cite book|url=http://www.unibuc.ro/eBooks/istorie/istorie1918-1940/13-4.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071113170140/http://www.unibuc.ro/eBooks/istorie/istorie1918-1940/13-4.htm |archivedate=13 November 2007 |title=Istoria Românilor între anii 1918–1940 |author1=Ioan Scurtu |author2=Theodora Stănescu-Stanciu |author3=Georgiana Margareta Scurtu |language=Romanian |publisher=University of Bucharest |year=2002 |deadurl=yes |df= }}</ref> 1939 ఆగస్టు 23 నుండి మోలోటోవ్-రిబ్బెంత్రోప్ ఒప్పందం అణచివేత ద్వారా రోమేనియన్ మీద విదేశీ అధికారాలు భారీ ఒత్తిడిని సృష్టించాయి. దీని ఫలితంగా రోమేనియన్ ప్రభుత్వం మరియు, సైన్యం బెస్సరబియా నుండి ఉత్తర బుకోవినా నుండి సోవియట్ యూనియన్‌తో యుద్ధాన్ని నివారించడానికి సిద్ధం అయ్యాయి.<ref>{{Cite book|last=Nagy-Talavera|first=Nicolas M.|title=Green Shirts and Others: a History of Fascism in Hungary and Romania|publisher=Hoover Institution Press|year=1970|page=305|isbn=973-9432-11-5}}</ref>
రాజా శాసనం ద్వారా రాజ్యాన్ని పాలించే ప్రధానమంత్రిని తొలగించి పూర్తి అధికారాలతో కొత్త ప్రధానమంత్రిగా జనరల్ అయాన్నేస్ ఆంటోనెస్క్యూను నియమించాలని
నియమించాలని రాజు ఒత్తిడి చేయబడ్డాడు.<ref>{{cite web|title=Decret regal privind investirea generalului Ion Antonescu cu depline puteri|url=http://ebooks.unibuc.ro/istorie/istorie1918-1940/13-15.htm|work=Istoria românilor între anii 1918–1940|accessdate=19 September 2011|author1=Ioan Scurtu|author2=Theodora Stănescu-Stanciu|author3=Georgiana Margareta Scurtu|language=Romanian|archive-url=https://web.archive.org/web/20111002052125/http://ebooks.unibuc.ro/istorie/istorie1918-1940/13-15.htm|archive-date=2 అక్టోబర్ 2011|url-status=dead}}</ref>
రోమానియా సైనిక ప్రాచుర్యంలో చేరడానికి ప్రేరేపించబడింది. ఆ తరువాత దక్షిణ డోబ్రుజాను [[బల్గేరియా]]కు అప్పజెప్పారు. అయితే [[హంగేరీ]] ఉత్తర ట్రాంసిల్వేనియాను యాక్సిస్ శక్తుల మధ్యవర్తిత్వ ఫలితంగా పొందింది.<ref>{{Cite journal|author=M. Broszat|language=German|title=Deutschland – Ungarn – Rumänien. Entwicklung und Grundfaktoren nationalsozialistischer Hegemonial- und Bündnispolitik 1938–1941|journal=[[Historische Zeitschrift]]|issue=206|year=1968|pages=552–553}}</ref> ఆంటోనెన్‌స్క్యూ ఫాసిస్ట్ పాలన రొమేనియాలో హోలోకాస్ట్‌లో ప్రధాన పాత్ర పోషించింది.<ref>''Note: follow the World War II link'': {{cite report|editor=Ronald D. Bachman|title=Romania:World War II|edition=2|publisher=Library of Congress.Federal Research Division|location=Washington D.C.|url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/rotoc.html|date=9 November 2005|accessdate=31 August 2008}}</ref> మరియు, సోవియట్ యూనియన్ నుండి రోమేనియన్లు తిరిగి ఆక్రమించిన తూర్పు ప్రాంతాలలో యూదులు మరియు, రోమాల అణచివేత క్రమంలో జాతి నిర్మూలన చేయడానికి నాజీ విధానాలను విధానాలను అనుసరించింది.యుద్ధ సమయంలో రోమేనియాలో (బెస్సరబియా, బుకోవినా మరియు, ట్రాన్స్నిస్ట్రియా గవర్నరేట్లతో సహా) 2,80,000 మరియు, 380,000 మంది యూదులు చంపబడ్డారు మరియు ,<ref>Ilie Fugaru, ''[http://washingtontimes.com/upi-breaking/20041111-023944-6848r.htm Romania clears doubts about Holocaust past]'', [[United Press International|UPI]], 11 November 2004</ref><ref name="Commission">{{cite web
|author=International Commission on the Holocaust in Romania
|title=Executive Summary: Historical Findings and Recommendations
|accessdate=28 January 2012
|authorlink=
Wiesel Commission }}</ref> కనీసం 11,000 రోమేనియన్ జిప్సీలు ("రోమా") కూడా చంపబడ్డారు.<ref>{{cite web|last=Associated |first=The |url=http://www.haaretz.com/print-edition/news/study-more-than-280-000-jews-killed-in-romania-in-wwii-1.140033 |title=Study: More than 280,000 Jews killed in Romania in WWII – Haaretz Daily Newspaper | Israel News |publisher=Haaretz.com |date=17 April 2012 |accessdate= 24 April 2012}}</ref> ఆగస్టు 1944 ఆగస్టులో కింగ్ మైకేల్ నాయకత్వంలోని ఒక తిరుగుబాటుదారుడు అయాన్ ఆంటోనెస్క్ మరియు, అతని పాలనను అధిగమించాడు. ఆంటోనెస్కు యుద్ధ నేరాలకు పాల్పడినట్లు మరియు, 1946 జూన్ 1 న ఉరితీయబడ్డాడు. <ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/biography/Ion-Antonescu|title=Ion Antonescu {{!}} ruler of Romania|access-date=28 June 2016}}</ref> రోమానియాలో హోలోకాస్ట్ జ్ఞాపకార్థం 9 అక్టోబరు జాతీయ దినంగా జరుపుకుంటారు.
<ref>{{cite web|url=https://www.holocaustremembrance.com/member-countries/holocaust-education-remembrance-and-research-romania|title=Holocaust Education, Remembrance, and Research in Romania|publisher=holocaustremembrance.com|accessdate=4 April 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150417120456/https://www.holocaustremembrance.com/member-countries/holocaust-education-remembrance-and-research-romania|archive-date=17 ఏప్రిల్ 2015|url-status=dead}}</ref> 1941 వేసవిలో ఆంటోనెస్క్ ఫేసిస్ట్ పాలనలో ఆపరేషన్ బర్బరోస్సాకు సహకారంగా రోమేనియన్ 1.2 మిలియన్ల మంది రోమన్ సైన్యంతో నాజీ జర్మనీకి రెండవ స్థానంలో ఉంది.<ref name='Sources'>{{cite book|last=Axworthy|first=Mark| last2=Scafes|first2=Cornel|last3=Craciunoiu|first3=Cristian (editors)|title=Third axis, Fourth Ally: Romanian Armed Forces In the European War 1941–1945|publisher=Arms & Armour Press|year=1995| location=London|pages=1–368|isbn=963-389-606-1}}</ref>
నాజీ జర్మనీకి రోమానియా ప్రధాన ఆయిల్ వనరుగా ఉంది.,<ref>{{cite web|url=http://www.2worldwar2.com/mistakes.htm#ploesti|title=The Biggest Mistakes in World War 2:Ploesti – the most important target|accessdate=31 August 2008}}</ref> అందువలన మిత్రరాజ్యాలు తీవ్ర బాంబు దాడికి గురయ్యాయి. ఆగస్టు 1944 లో కింగ్ మైఖేల్ తిరుగుబాటుతో జనాభాలో పెరుగుతున్న అసంతృప్తి చివరకు మిత్రరాజ్యాలు చేరడానికి పక్కకు చేరడానికి ప్రేరణ ఇచ్చాయి. ఈ తిరుగుబాటు యుద్ధాన్ని ఆరు నెలల వరకు తగ్గించింది.<ref>Constantiniu, Florin, ''O istorie sinceră a poporului român'' ("An Honest History of the Romanian People"), Ed. Univers Enciclopedic, București, 1997, {{ISBN|973-9243-07-X}}</ref> రోమేనియన్ సైన్యం మిత్రరాజ్యాల వైపు మారిన తరువాత 1,70,000 మంది గాయపడ్డారు.<ref>{{Cite book|first=Michael|last=Clodfelter|title=Warfare and Armed Conflicts- A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000|edition=2|year=2002|page=582|isbn=0-7864-1204-6|publisher=McFarland|location=Jefferson, NC}}</ref> నాజీ జర్మనీల ఓటమిలో రోమానియన్ల పాత్ర " 1947 పారిస్ పీస్ కాన్ఫరెన్స్ " గుర్తించబడలేదు.<ref>{{cite web|url=http://www.rferl.org/featuresarticle/2005/5/38D4D252-BE7E-4943-A6A9-4E3C1B32A05F.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070930033400/http://www.rferl.org/featuresarticle/2005/5/38D4D252-BE7E-4943-A6A9-4E3C1B32A05F.html |archivedate=30 September 2007 |title=World War II – 60 Years After: Former Romanian Monarch Remembers Decision To Switch Sides |first=Eugen |last=Tomiuc |date=6 May 2005 |accessdate=31 August 2008 |deadurl=yes |df= }}</ref>
సోవియట్ యూనియన్ బెస్సరేబియా మరియు, ప్రస్తుత మోల్డోవా రిపబ్లిక్ మోల్డోవాకు అనుగుణంగా ఉన్న ఇతర భూభాగాలను కలిపి నాజీ జర్మనీ ఓటమిలో రోమేనియన్ పాత్రను గుర్తించలేదు మరియు, బల్గేరియా దక్షిణ ద్రోబ్రుజాను నిలుపుకుంది. అయితే రొమేనియా హంగరీకి చెందిన నార్తరన్ ట్రాన్సిల్వేనియాని తిరిగి పొందింది.
===కమ్యూనిజం ===
సోవియట్ ఆక్రమణ సమయంలో కమ్యూనిస్ట్-ఆధిపత్య ప్రభుత్వం 1946 లో నూతన ఎన్నికలకు పిలుపునిచ్చింది. ఇవి మోసపూరితంగా భావించబడిన ఎన్నికలలో రోమానియన్ కమ్యూనిస్ట్ 70% ఓట్లతో ఆధిక్య సాధించింది.<ref>Giurescu, "«Alegeri" după model sovietic", p.17 (citing Berry), 18 (citing Berry and note); Macuc, p.40; Tismăneanu, p.113</ref> ఆ విధంగా వారు తమని తాము బలమైన రాజకీయ శక్తిగా స్థిరపరచుకున్నారు.
<ref>{{cite web |url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/rotoc.html#ro0037 |publisher=Federal research Division, Library of Congress|title=Romania: Country studies – Chapter 1.7.1 "Petru Groza's Premiership"|accessdate=31 August 2008}}</ref>
1933 లో ఖైదు చేయబడిన ఖైర్గే గెహార్గియు-దేజ్ 1944 లో తప్పించుకుని రోమేనియా మొట్టమొదటి కమ్యూనిస్ట్ నాయకుడిగా మారాడు. 1947 లో ఇతరుల నిర్భంధంతో రాజు మైఖేల్ను దేశమును విడిచిపెట్టి వెళ్లిపోయాడు. రోమేనియా ప్రజల రిపబ్లిక్ ప్రకటించారు.<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html|publisher=CIA – The World Factbook |title=Romania |accessdate=31 August 2008}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ed-u.com/ro.html|title=Romania – Country Background and Profile|publisher=ed-u.com|accessdate=31 August 2008}}</ref> 1950 ల చివరి వరకు సోవియట్ ప్రత్యక్ష సైనిక ఆక్రమణ మరియు, ఆర్థిక నియంత్రణలో రోమానియా ఉంది. ఈ కాలంలో రొమేనియా విస్తృత సహజ వనరులు ఏకపక్ష దోపిడీ ప్రయోజనాల కోసం ఏర్పాటు చేయబడిన సోవియట్-రోమేనియన్ కంపెనీల (సోవోరమ్స్) నిరంతరాయంగా ఖాళీ చేయబడ్డాయి. <ref>{{cite web|first=Carmen |last=Rîjnoveanu |title=Romania's Policy of Autonomy in the Context of the Sino-Soviet Conflict |year=2003 |page=1 |publisher=Czech Republic Military History Institute, Militärgeschichtliches Forscheungamt |url=http://www.servicehistorique.sga.defense.gouv.fr/07autredossiers/groupetravailhistoiremilitaire/pdfs/2003-gthm.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080624195137/http://www.servicehistorique.sga.defense.gouv.fr/07autredossiers/groupetravailhistoiremilitaire/pdfs/2003-gthm.pdf |archivedate=24 June 2008 |format=PDF |accessdate=31 August 2008 |deadurl=yes |df= }}</ref><ref>{{Cite book|last=Roper|first=Stephen D.|title=Romania: The Unfinished Revolution |place=London |publisher=Routledge|year=2000|isbn=90-5823-027-9|page=18}}</ref><ref>{{Cite book|last=Cioroianu|first=Adrian|author-link=Adrian Cioroianu |title=On the Shoulders of Marx. An Incursion into the History of Romanian Communism|language=Romanian|publisher=Editura Curtea Veche|year =2005|location=Bucharest|pages=68–73|isbn=973-669-175-6}}</ref> 1948 లో రాజ్యం ప్రైవేటు సంస్థలను జాతీయం చేయటానికి మరియు, సమష్టి వ్యవసాయాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite book|first=Stan|last=Stoica|title=Dicționar de Istorie a României|publisher=Editura Merona|location=Bucharest|year=2007 |pages= 77–78; 233–34|language=Romanian|isbn=973-7839-21-8}}</ref>
1960 ల ప్రారంభం వరకు ప్రభుత్వం తీవ్రంగా రాజకీయ స్వేచ్ఛలను తగ్గించింది మరియు, సెక్యూరిటీ (రోమేనియన్ రహస్య పోలీసుల సహాయంతో) తీవ్రంగా అణచివేసింది. ఈ కాలంలో పాలన అనేక ప్రచార చర్యలను ప్రారంభించింది. ఇందులో అనేక "రాష్ట్ర శత్రువులు" మరియు, "పరాన్న జీవుల" అనేవి వివిధ రకాల శిక్షలు, బహిష్కరణ, అంతర్గత ప్రవాస మరియు, బలవంతంగా నిర్బంధిత శ్రామిక శిబిరాలు మరియు, జైళ్లలో కొన్నిసార్లు జీవితం, అలాగే న్యాయవ్యవస్థ ద్వారా చంపడం.<ref>{{Cite book|first=Cicerone|last=Ionițoiu|title=Victimele terorii comuniste. Arestați, torturați, întemnițați, uciși. Dicționar|publisher=Editura Mașina de scris |location=Bucharest |year=2000 |isbn= 973-99994-2-5|language=Romanian}}{{Page needed|date=September 2010}}</ref> ఏది ఏమయినప్పటికీ తూర్పు బ్లాక్లో దీర్ఘకాలం కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు వ్యతిరేక ప్రతిఘటన.<ref>Consiliul National pentru Studierea Ahivelor Securității, ''Bande, bandiți si eroi; Grupurile de rezistență și Securitatea (1948–1968)'', Editura Enciclopedica, București, 2003</ref> 2006 కమీషంస్ కమ్యూనిస్టు అణిచివేతకు 2 మిలియన్ల మంది ప్రత్యక్షంగా బలైయ్యారని తెలియజేసింది.<ref name=autogenerated3>{{cite report|title=Raportul Comisiei Prezidențiale pentru Analiza Dictaturii Comuniste din România|publisher=Comisia Prezidențială pentru Analiza Dictaturii Comuniste din România|date=15 December 2006|pages=215–217}}</ref>
[[File:Nicolae Ceaușescu.jpg|thumb|left|150px|[[Nicolae Ceaușescu]] ruled Romania as its Communist leader from 1965 until 1989.]]
1965 లో నికోలే సియుసెస్కు అధికారంలోకి వచ్చారు మరియు, సోవియట్ యూనియన్ నుండి మరింత స్వతంత్రంగా విదేశాంగ విధానాన్ని నిర్వహించడం ప్రారంభించారు. ఈ విధంగా కమ్యూనిస్ట్ రోమానియా మాత్రమే సోవియట్-నేతృత్వంలోని 1968 చెకోస్లోవేకియాపై (సెయస్సస్కు చర్యను "ఒక పెద్ద తప్పుగా" ఖండించింది. "<ref>{{cite AV media|language=Romanian|url=http://www.britishpathe.com/video/political-tension/query/nicolae|title=Political Tension 1968|publisher=British Pathé|date=21 August 1968|location=Bucharest}}</ref>); ఇది 1967 సిక్స్-డే యుద్ధం తర్వాత ఇజ్రాయెల్‌తో దౌత్య సంబంధాలను కొనసాగించే ఏకైక కమ్యూనిస్ట్ రాజ్యంగా మరియు, అదే సంవత్సరం పశ్చిమ జర్మనీతో దౌత్య సంబంధాలు ఏర్పడ్డాయి.<ref>{{cite web|url=http://countrystudies.us/romania/75.htm |publisher=Country Studies.us|title=Romania: Soviet Union and Eastern Europe|accessdate=31 August 2008}}</ref> అదే సమయంలో అరబ్ దేశాలతో ( మరియు, పి.ఎల్.ఒ.) ఇరు దేశాలు ఇజ్రాయెల్-ఈజిప్ట్ మరియు, ఇజ్రాయెల్- పి.ఎల్.ఒ.శాంతి చర్చలలో రోమానియా కీలక పాత్ర పోషించటానికి అనుమతించాయి. ▼
▲1965 లో నికోలే సియుసెస్కు అధికారంలోకి వచ్చారు మరియు సోవియట్ యూనియన్ నుండి మరింత స్వతంత్రంగా విదేశాంగ విధానాన్ని నిర్వహించడం ప్రారంభించారు. ఈ విధంగా కమ్యూనిస్ట్ రోమానియా మాత్రమే సోవియట్-నేతృత్వంలోని 1968 చెకోస్లోవేకియాపై (సెయస్సస్కు చర్యను "ఒక పెద్ద తప్పుగా" ఖండించింది. "<ref>{{cite AV media|language=Romanian|url=http://www.britishpathe.com/video/political-tension/query/nicolae|title=Political Tension 1968|publisher=British Pathé|date=21 August 1968|location=Bucharest}}</ref>); ఇది 1967 సిక్స్-డే యుద్ధం తర్వాత ఇజ్రాయెల్‌తో దౌత్య సంబంధాలను కొనసాగించే ఏకైక కమ్యూనిస్ట్ రాజ్యంగా మరియు అదే సంవత్సరం పశ్చిమ జర్మనీతో దౌత్య సంబంధాలు ఏర్పడ్డాయి.<ref>{{cite web|url=http://countrystudies.us/romania/75.htm |publisher=Country Studies.us|title=Romania: Soviet Union and Eastern Europe|accessdate=31 August 2008}}</ref> అదే సమయంలో అరబ్ దేశాలతో (మరియు పి.ఎల్.ఒ.) ఇరు దేశాలు ఇజ్రాయెల్-ఈజిప్ట్ మరియు ఇజ్రాయెల్- పి.ఎల్.ఒ.శాంతి చర్చలలో రోమానియా కీలక పాత్ర పోషించటానికి అనుమతించాయి.
<ref>{{cite web |url=http://countrystudies.us/romania/80.htm |publisher=Country Studies.us| title=Middle East policies in Communist Romania|accessdate=31 August 2008}}</ref>
1977 మరియు, 1981 మధ్యకాలంలో (3 బిలియన్ డాలర్ల నుండి 10 బిలియను వరకు) రోమానియా విదేశీ రుణం గణనీయంగా పెరిగింది<ref>{{cite web |last=Deletant |first=Dennis |title=New Evidence on Romania and the Warsaw Pact, 1955–1989 |publisher=Cold War International History Project e-Dossier Series |url=http://www.wilsoncenter.org/sites/default/files/ACF368.pdf |format=PDF}}</ref> అంతర్జాతీయ ఆర్థిక సంస్థల ప్రభావం (ఐ.ఎం.ఎఫ్. మరియు, ప్రపంచ బ్యాంకు వంటివి) పెరిగింది క్రమంగా చెసాసెస్కు నిరంకుశ పాలన విరుద్ధంగా ఉంది. చివరికి చివరికి విదేశీ అప్పుల మొత్తము తిరిగి చెల్లించే విధానాన్ని ప్రోత్సహించారు. జనాభాను బలహీనపర్చిన మరియు, ఆర్థిక వ్యవస్థను తగ్గించే కాఠిన చర్యలను విధించింది. ఈ విధానంలో రోమానియా అన్ని విదేశీ ప్రభుత్వ రుణాలను చెల్లించ బడ్డాయి. సెక్యూరిటీ సీక్రెట్ పోలీస్ అధికారం ఉపయోగించి 1989 లో అధ్యక్షుని పదవీ విరమణ మరియు, చివరికి మరణశిక్షను విధించడంలో విజయం సాధించి అధ్యక్షుడు అతని భార్యతో కలిసి మరణశిక్షకు గురైయ్యాడు.హింసాత్మకమైన ఈ తిరుగుబాటులో వేలాది ప్రజలు మరణించడం మరియు, గాయపడడం సంభవించాయి.జాతి నుర్మూలన హత్యలలో పస్తులతో సంభవించిన మరణాలు ఉన్నాయి.
===సమకాలీన కాలం ===
1989 విప్లవం తరువాత అయోన్ ఇలైస్క్యూ నాయకత్వంలోని నేషనల్ సాల్వేషన్ ఫ్రంట్ (ఎన్.ఎస్.ఎఫ్.) పార్షియల్ మల్టీ-పార్టీ ప్రజాస్వామ్య మరియు, స్వేచ్ఛా మార్కెట్ చర్యలను తీసుకుంది. <ref>{{cite web |last=Carothers |first=Thomas |title=Romania: The Political Background |url= http://www.idea.int/publications/country/upload/Romania,%20The%20Political%20Background.pdf |format=PDF |quote="This seven-year period can be characterized as a gradualistic, often ambiguous transition away from communist rule towards democracy." |accessdate=31 August 2008}}</ref><ref>{{Cite journal |last=Hellman |first=Joel |title=Winners Take All: The Politics of Partial Reform in Postcommunist |journal=Transitions World Politics |volume=50 |issue=2 |date=January 1998 |pages=203–234}}</ref> ఏప్రిల్ 1990 లో మాజీ శాసనసభ ఎన్నికల ఫలితాలపై ఎన్ఎస్ఎఫ్‌ను నిందిస్తూ, మాజీ కమ్యునిస్టులు మరియు, సెక్యూరిట్ సభ్యులయిన ఇలియస్‌తో సహా గోలయనడ్‌గా వేగంగా అభివృద్ధి చెందింది. బొగ్గు గనుల పరిశ్రమలకు ఇలియెస్చే పల్పిన సమ్మన్లు శాంతియుత ప్రదర్శనలు హింసాకాండకు లోనైయ్యేలా చేసాయి.<ref>{{cite web |url=http://mineriade.iiccr.ro/vocile_presei/presa_interna/ |title=Institutul de Investigare a Crimelor Comunismului si Memoria Exilului Romanesc |publisher=mineriade.iiccr.ro |accessdate=14 March 2011 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20110822013205/http://mineriade.iiccr.ro/vocile_presei/presa_interna/ |archive-date=22 ఆగస్టు 2011 |url-status=dead }}</ref> దేశ పరిస్థితిని విదేశీ మాధ్యమాలచే విస్తృతంగా డాక్యుమెంట్ చేసాయి.<ref>{{cite web |url=http://mineriade.iiccr.ro/vocile_presei/presa_internationala/ |title=Institutul de Investigare a Crimelor Comunismului si Memoria Exilului Romanesc |publisher=mineriade.iiccr.ro |accessdate=14 March 2011 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20110822013250/http://mineriade.iiccr.ro/vocile_presei/presa_internationala/ |archive-date=22 ఆగస్టు 2011 |url-status=dead }}</ref>
ఇది జూన్ 1990 మినేయరాడ్ గా జ్ఞాపకం చేసుకొనబడుతూ ఉంది.<ref>{{Cite news |last=Bohlen |first=Celestine |title=Evolution in Europe; Romanian miners invade Bucharest |url= https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C0CE6D6113DF936A25755C0A966958260 |quote=Responding to an emergency appeal by President Ion Iliescu, thousands of miners from northern Romania descended on the capital city today |accessdate=31 August 2008 |work=The New York Times |date=15 June 1990}}</ref><ref>{{cite web |url=http://mineriade.iiccr.ro/cronologie_evenimente/1990/ |title=Institutul de Investigare a Crimelor Comunismului si Memoria Exilului Romanesc |publisher=mineriade.iiccr.ro |accessdate=14 March 2011 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20110822011847/http://mineriade.iiccr.ro/cronologie_evenimente/1990/ |archive-date=22 ఆగస్టు 2011 |url-status=dead }}</ref> తదనంతర సంఘటనలో అనేక రాజకీయ పార్టీలు ముఖ్యంగా సోషల్ డెమోక్రాటిక్ పార్టీ మరియు, డెమోక్రాటిక్ పార్టీలు ఉన్నాయి. 1990 నుండి 1996 వరకు ఇయాన్ ఇలెస్క్యూ రాష్ట్ర అధినేతగా అనేక సంకీర్ణాలు మరియు, ప్రభుత్వాల ద్వారా మాజీ రోమానియాను పాలించారు. అప్పటి నుండి ప్రభుత్వ అనేక ఇతర ప్రజాస్వామ్య మార్పులు ఉన్నాయి. 1996 లో ఎమిల్ కాన్స్టాంటైనెస్క్యూ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు. 2000 లో ఇలియస్కు తిరిగి అధికారంలోకి వచ్చారు. ట్రయాన్ బసెస్కు 2004 లో ఎన్నికయ్యారు. 2009 లో తృటిలో తిరిగి ఎన్నికయ్యారు. <ref>[http://www.hotnews.ro/stiri-international-6689374-presa-internationala-despre-alegerile-din-romania-traian-basescu-castigat-limita-romanii-mici-sperante-dezghete-ajutorul-fmi.htm Presa internationala despre alegerile din Romania: Traian Basescu a castigat la limita; Romanii au mici sperante sa se dezghete ajutorul de la FMI – International]. HotNews.ro. Retrieved on 21 August 2010.</ref>
నవంబరు 2014 లో సిబియూ మేయర్ క్లాస్ ఐహోన్నీస్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు. ఒపీనియన్ పోల్స్‌లో ప్రధానమంత్రిగా ఉన్న ప్రధాని విక్టర్ పొంటోని ఓడించలేకపోయారు. ఈ ఆశ్చర్యం విజయానికి రోమేనియన్ ప్రవాసులు అనేక మంది కారణమని చెప్పబడింది. వీటిలో దాదాపు 50% మొదటి విడత ఇయోహనీలకు ఓటు వేశారు.పొంటా 16% పోలిస్తే <ref>{{cite web|url=http://www.bbc.com/news/world-europe-17776564|title=Romania profile – Leaders – BBC News-GB|access-date=28 June 2016}}</ref>
[[File:Protest against corruption - Bucharest 2017 - Piata Victoriei - 2.jpg|thumb|Romania has seen the largest [[2017 Romanian protests|anti-government protests]] in its history in the first half of 2017.]]
మాజీ ప్రెసిడెంట్ ట్రెయిన్ బసెస్కు (2004-2014) రోమానియా పార్లమెంటు (2007 లో మరియు, 2012 లో) రెండింటిని ఇంతకు ముందే వీధి నిరసన నేపథ్యంలో రెండోసారి అభిశంసించింది. రెండు సార్లు ప్రజాభిప్రాయ సేకరణకు పిలుపునిచ్చారు. రెండోసారి రోమేనియన్ అధ్యక్ష ఎన్నికల రిఫరెండమ్లో 7 మిలియన్ల కంటే ఎక్కువ మంది ఓటర్లు (88% మంది పాల్గొన్నవారు)<ref>{{cite web |url=http://www.becreferendum2012.ro/rezultate.html |title=Biroul Electoral Central, rezultate |date=2012 |accessdate=7 October 2016 |publisher=Biroul Electoral Central |archive-url=https://web.archive.org/web/20160315030221/http://www.becreferendum2012.ro/rezultate.html |archive-date=15 మార్చి 2016 |url-status=dead }}</ref>
మొదటిసారి రోమేనియన్ అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో తనకు మద్దతు ఇచ్చిన 5.2 మిలియన్ల ఓటు వేసారు. ఇప్పుడు బెస్సస్కును తొలగించడానికి ఓటు వేశారు. అయితే రొమేనియా రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం విభజన నిర్ణయంలో ప్రజాభిప్రాయ ఫలితాన్ని రద్దు చేసింది. సభలో విజయం సాధించడానికంటే ఇవి తక్కువగా (46.24% అధికారిక గణాంకాలు) ఉండడం కారణంగా చూపబడింది.<ref>{{cite web| url = http://www.hotnews.ro/stiri-esential-13063437-ora-10-00-incepe-sedinta-curtii-constitutionale-care-urmeaza-decida-daca-referendumul-este-sau-nu-valid.htm |title = Curtea Constitutionala a invalidat referendumul cu scorul 6–3. Traian Basescu revine la Cotroceni |date = 2012 |accessdate = 7 October 2016 |publisher=Hotnews}}</ref> బెస్సస్కు మద్దతుదారులు అతనికి మరియు, అతని మాజీ పార్టీ ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో పాల్గొనవద్దని పిలుపునిచ్చారు. తద్వారా అది తగినంతగా సభలో పాల్గొనలేక పోయింది. <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2012/jul/30/romania-impeachment-vote-fails|title=Romania's president Basescu survives impeachment vote|last=Bucharest|first=Ian Traynor Roberta Radu in|date=30 July 2012|work=The Guardian|access-date=2 May 2017|last2=agencies-GB|issn=0261-3077}}</ref>
కాలానుగుణ కాలంలో పారిశ్రామిక మరియు, ఆర్థిక సంస్థలలో చాలామంది కమ్యునిస్ట్ కాలంలో నిర్మించబడి నిర్వహించబడుతున్నారనే వాస్తవానికి 1989 నాటి కాలానికి చెందిన ప్రభుత్వాల ప్రైవేటీకరణ విధానాల ఫలితంగా ముగిపు పలికింది.<ref>{{cite web |url=http://rtsa.ro/tras/index.php/tras/article/download/97/93 |title= DEINDUSTRIALIZATION AND URBAN SHRINKAGE IN ROMANIA. WHAT LESSONS FOR THE SPATIAL POLICY? |author = Claudia POPESCU |accessdate=8 October 2016}}</ref> వాయిస్ ఆఫ్ రష్యా రోమేనియన్ భాషా సంపాదకుడు " వాలెంటిన్ మాండ్రెస్సస్కు " అభిప్రాయం ఆధారంగా, జాతీయ పెట్రోలియం కంపెనీ పెట్రోలు విపరీత తక్కువ ధరలకు విదేశీయులకు విక్రయించబడింది.<ref>{{cite web |url=http://romanian.ruvr.ru/2012_11_14/94565211/ |title=Statul român a pierdut 20 miliarde de dolari prin privatizarea Petrom|publisher=Vocea Rusiei |accessdate=27 August 2016}}</ref><ref>{{cite web |url=http://jurnalul.ro/special-jurnalul/anchete/statul-a-oferit-omv-petrom-zacaminte-de-14-miliarde-de-dolari-564773.html |title= Statul a oferit OMV Petrom zăcăminte de 14 miliarde de dolari|publisher=www.jurnalul.ro|accessdate=27 August 2016}}</ref> అంతేకాకుండా బాంకా కామర్షిలా రోమన్‌ను ఇతర ప్రధాన ప్రైవేటీకరణలు రోమేనియన్ ప్రజలకు హాని కలిగిస్తాయని ప్రత్యర్థులచే విమర్శించబడుతున్నాయి. <ref>{{Cite web|url=http://www.ce-review.org/00/43/roundup43romania.html|title=CER {{!}} Romania's Unforeseeable Turning Point|website=www.ce-review.org|access-date=2 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171010095227/http://www.ce-review.org/00/43/roundup43romania.html|archive-date=10 అక్టోబర్ 2017|url-status=dead}}</ref> రోస్సియా మొన్టానా వద్ద ఖనిజాలు అరుదైన లోహాలు మరియు, బంగారు నిల్వలు
<ref>{{Cite news|url=http://business.financialpost.com/news/mining/romania-shuts-door-on-gabriels-giant-rosia-montana-gold-mine|title=Romania shuts door on Gabriel's giant Rosia Montana gold mine|work=Financial Post|access-date=2 May 2017}}</ref> విదేశీ దోపిడీలను అనుమతించడం కోసం 1989 వ సంవత్సర పాలనలను కూడా విమర్శించారు. అలాగే అమెరికన్ బహుళజాతి ఇంధన దిగ్గజం చెవ్రాన్కు షెల్ వాయువు కోసం అవకాశమివ్వటానికి అనుమతి ఇచ్చిన హైడ్రాలిక్ ఫ్రేకింగ్ టెక్నిక్ ఉపయోగించి ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో విస్తారమైన భూగర్భ మంచినీటి నిల్వలను కలుషితం చేస్తాయని భావించారు. ఈ రెండు చర్యలు 2012-2014లో జనాభా గణనీయమైన నిరసనలకు దారితీశాయి. నవంబరు 2015 లో రోమ్‌కు చెందిన ప్రధాన మంత్రి విక్టర్ పోంట క్యాలెక్టివ్ నైట్‌క్లబ్ అగ్నిప్రమాదం నేపథ్యంలో భారీ అవినీతి వ్యతిరేక నిరసనల ప్రభావానికి పదవికి రాజీనామా చేశాడు.
<ref>"[http://www.bbc.com/news/world-europe-34720183 Romania PM Ponta resigns over Bucharest nightclub fire]". BBC News. 4 November 2015.</ref>
===నాటో మరియు, యురేపియన్ యూనియన్ ===
[[File:2008 Bucharest summit (5).JPG|thumb|right|Romania joined [[NATO]] in 2004 and hosted [[2008 Bucharest summit|its 2008 summit]] in [[Bucharest]].]]
కోల్డ్ వార్ ముగిసిన తరువాత రొమేనియా పశ్చిమ ఐరోపా మరియు, యునైటెడ్ స్టేట్స్‌తో దగ్గరి సంబంధాలను అభివృద్ధి చేసింది. చివరకు 2004 లో నాటోలో చేరింది 2008 జనవరిలో బుకారెస్టు సదస్సును నిర్వహించింది.<ref>{{Cite news|title =NATO update: NATO welcomes seven new members|url =http://www.nato.int/docu/update/2004/04-april/e0402a.htm|publisher=NATO|accessdate=31 August 2008}}</ref>
[[File:Tratado de Lisboa 13 12 2007 (081).jpg|thumb|left|Romania joined the [[European Union]] in 2007 and signed the [[Treaty of Lisbon]].]]
2007 లో రోమానియా యురోపియన్ యూనియన్లో చేరి లిస్బన్ ఒప్పందంపై సంతకం చేసింది.ఈ దేశం జూన్ 1993 లో యూరోపియన్ యూనియన్ లో సభ్యత్వం కోసం దరఖాస్తు చేసుకుంది మరియు, 1995 లో ఒక అసోసియేటెడ్ స్టేట్ ఆఫ్ ది యురేపియన్ యూనియన్‌గా మారింది. 2004 లో ఒక అక్కింగ్ కంట్రీ మరియు, 2007 జనవరి 1 న పూర్తి సభ్యదేశంగా మారింది.<ref>{{Cite news |title=EU approves Bulgaria and Romania |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/5380024.stm |publisher=BBC News |accessdate=31 August 2008 |date=26 September 2006}}</ref> 2000 లలో రొమేనియా ఐరోపాలో అత్యంత ఎత్తైన ఆర్థిక వృద్ధి శాతం సాధించిన దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. "తూర్పు యూరోప్ యొక్క టైగర్"గా పిలవబడింది. <ref name="autogenerated2">{{cite web |url=http://www.adevarul.ro/articole/romania-tigrul-estului/354061 |title=Adevarul |publisher=Adevarul.ro |accessdate=25 September 2010 |deadurl=yes |archiveurl= https://web.archive.org/web/20080920030429/http://www.adevarul.ro/articole/romania-tigrul-estului/354061|archivedate=20 September 2008 }}</ref> దేశంలో విజయవంతంగా అంతర్గత పేదరికం తగ్గి ఒక క్రియాత్మక ప్రజాస్వామ్య స్థితిని ఏర్పాటు చేయడంతో ఇది జీవన ప్రమాణాల గణనీయమైన మెరుగుదలతో కూడిపోయింది. <ref name="hdrstats.undp.org">[http://hdrstats.undp.org/en/countries/country_fact_sheets/cty_fs_ROM.html Human Development Report 2009 – Country Fact Sheets – Romania] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131101131652/http://hdrstats.undp.org/en/countries/country_fact_sheets/cty_fs_ROM.html |date= 1 November 2013 }}. Hdrstats.undp.org. Retrieved on 21 August 2010.</ref><ref>[http://www.mdgmonitor.org/factsheets_00.cfm?c=ROM&cd=642# Tracking the Millennium Development Goal]. MDG Monitor. Retrieved on 21 August 2010.</ref> అయితే రొమేనియా అభివృద్ధి 2000 వ దశాబ్దంలో మాంద్యం సమయంలో పెద్దయెత్తున ఎదురుదెబ్బను ఎదుర్కొంది. ఇది 2009 లో పెద్ద స్థూల దేశీయ ఉత్పత్తి సంకోచం మరియు, బడ్జెట్ లోటుకు దారితీసింది. <ref name=wsj4dec09>{{Cite news |url=https://www.wsj.com/articles/SB125988241065975639 |newspaper=[[Wall Street Journal]] |title=Romania Faces Crucial Vote |date=4 December 2009 |author=Joe Parkinson}}</ref> అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి నుండి రుమేనియా రుణాలు తీసుకుంది.
<ref>[https://www.imf.org/external/country/ROU/index.htm Romania and the IMF]</ref> తీవ్రమైన ఆర్థిక పరిస్థితులు అశాంతికి దారితీశాయి మరియు, 2012 లో రాజకీయ సంక్షోభాన్ని ప్రేరేపించాయి.<ref>{{cite web|url=http://www.seejps.ro/volume-i-number-iii-ideologies-and-patterns-of-democracy/38-romanian-politics-in-2012-intra-cabinet-coexistence-and-political-instability.html |title=Romanian Politics in 2012: Intra-Cabinet Coexistence and Political Instability |work=South-East European Journal of Political Science |author1=Gheorghe Stoica |author2=Lavinia Stan |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140224152657/http://www.seejps.ro/volume-i-number-iii-ideologies-and-patterns-of-democracy/38-romanian-politics-in-2012-intra-cabinet-coexistence-and-political-instability.html |archivedate=24 February 2014 |df= }}</ref>
రొమానియా ఇప్పటికీ మౌలిక సదుపాయాలు <ref>{{cite web|title=Romania's Infrastructure and International Transport Links |work=Assessment of the Romanian Economy |publisher=Romania Central |url=http://www.romania-central.com/economy-of-romania/4-assessment-of-the-romanian-economy/42-statistical-analysis-of-the-business-environment/421-variables-and-data/4213-infrastructure-in-romania/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20090321115830/http://www.romania-central.com/economy-of-romania/4-assessment-of-the-romanian-economy/42-statistical-analysis-of-the-business-environment/421-variables-and-data/4213-infrastructure-in-romania/ |dead-url=yes |archive-date=21 March 2009 |accessdate=21 August 2010 }}</ref>
వైద్య సేవలు.<ref>[http://denisamorariu.wordpress.com/2010/01/08/romania-world%E2%80%99s-53rd-country-in-quality-of-life-index/ Romania, world's 53rd country in quality of life index « Denisa Morariu] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131216135256/http://denisamorariu.wordpress.com/2010/01/08/romania-world%E2%80%99s-53rd-country-in-quality-of-life-index/ |date=2013 డిసెంబర్ 16 }}. Denisamorariu.wordpress.com (8 January 2010). Retrieved on 21 August 2010.</ref> విద్య <ref>[http://www.citynews.ro/cluj/din-licee-5/sistemul-de-invatamant-distrus-de-lipsa-reformelor-61362/ Sistemul de invatamant distrus de lipsa reformelor – Cluj] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111005223341/http://www.citynews.ro/cluj/din-licee-5/sistemul-de-invatamant-distrus-de-lipsa-reformelor-61362/ |date=2011 అక్టోబర్ 05 }}. citynews.ro. Retrieved on 21 August 2010.</ref> మరియు, అవినీతికి సంబంధించిన సమస్యలను రోమేనియా ఇప్పటికీ ఎదుర్కొంటుంది. <ref>[http://www.inwent.org/ez/articles/167506/index.en.shtml D+C 2010/03 – Focus – Roos: In Romania and Bulgaria, civil-society organisations are demanding rule of law – Development and Cooperation – International Journal] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110809032215/https://www.inwent.org/ez/articles/167506/index.en.shtml |date= 9 August 2011 }}. Inwent.org. Retrieved on 21 August 2010.</ref> 2013 చివరి నాటికి ది ఎకనామిస్ట్ రొమేనియా మళ్లీ ఆర్థిక వృద్ధిని 4.1% వృద్ధి చెందిందని నివేదించింది. వేతనాలు పెరుగుతున్నాయి మరియు, బ్రిటన్లో కంటే తక్కువ నిరుద్యోగం.వాణిజ్య పోటీ మరియు, పెట్టుబడులకు నూతన రంగాలను తెరవడంలో ప్రభుత్వ ఉదారవాదాల మధ్య ఆర్థిక వృద్ధి వేగవంతమైంది - ముఖ్యంగా విద్యుత్తు శక్తి మరియు, టెలికాం.<ref>{{cite news |url=https://www.economist.com/blogs/blighty/2013/12/what-britain-forgets |title=Romania is booming |publisher=The Economist |date=17 December 2013}}</ref> 2016 లో హ్యూమన్ డెవలప్మెంట్ ఇండెక్స్ రోమేనియాని "చాలా ఉన్నత మానవ అభివృద్ధి" దేశంగా పేర్కొంది.<ref name="UNDP2016">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2016_human_development_report.pdf |title= Human Development Report 2016 – "Human Development for Everyone"|publisher=[[Human Development Report|HDRO (Human Development Report Office)]] [[United Nations Development Programme]]|accessdate=22 March 2017}}</ref>
1990 లలో ఆర్థిక అస్థిరత్వం అనుభవాన్ని మరియు, యురేపియన్ యూనియన్‌తో ఉచిత ప్రయాణ ఒప్పందాన్ని అమలుచేసిన తరువాత రోమేనియా ప్రజలు పెద్ద సంఖ్యలో పశ్చిమ ఐరోపా మరియు, ఉత్తర అమెరికాలకు వలసవెళ్లారు. ముఖ్యంగా [[ఇటలీ]] మరియు, [[స్పెయిన్]] పెద్ద సమూహాలుగా వలసగా వెళ్ళారు. 2008 లో రోమేనియన్ డయాస్పోరా రెండు మిలియన్లకుపైగా అంచనా వేయబడింది. <ref name=diaspora>{{cite web |location=Germany |url= http://www.focus-migration.de/index.php?id=2515&L=1 |title=Romania |accessdate=28 August 2008 |publisher=focus-migration.de}}</ref> ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ చక్రీయ స్వభావం మరియు, రోమానియా మరియు, ఆధునిక ఐరోపా ఆర్థిక వ్యవస్థల మధ్య ఆర్థిక అసమానతలు దేశంలోని మరింత వలసలకు ఇంధనంగా మారింది. వలసలు రోమేనియాలో సామాజిక మార్పులకు దారితీశాయి. తద్వారా తల్లిదండ్రులు పేదరికం నుండి బయటపడేందుకు పాశ్చాత్య ఐరోపాకు వలసగా వెళ్లిపోయారు. వీరు వారి పిల్లలకు మంచి జీవన ప్రమాణాన్ని అందించడానికి దేశంలోనే వదిలి వెళ్ళారు. కొందరు పిల్లలు తాతలు మరియు, బంధువులు పోషణ బాధ్యత వహించారు. కొంతమంది ఒంటరిగా జీవించారు. తల్లితండ్రులు తమ పిల్లలు తమకు తాము తగినముగా స్వీయ ఆధారంగా జీవనం సాగించాలని కొందరు తల్లి తండ్రులు భావించారు. <ref>{{cite news |last=Thorpe |first=Nick |title=EU migration: Romania's absent parents |publisher=BBC |date=2 January 2014 |url=http://www.bbc.com/news/world-europe-25558078 |accessdate=27 May 2016}}</ref> తదనంతరం యువత యూరో-అనాధలుగా పిలువబడ్డారు. <ref>{{cite news |last=Schmitt |first=Caroline |title=Mothering via Skype: Europe's absentee parents |publisher=Deutsche Welle |date=27 November 2014 |url=http://www.dw.com/en/mothering-via-skype-europes-absentee-parents/a-18092630 |accessdate=27 May 2016}}</ref>
==భౌగోళికం మరియు, వాతావరణం ==
[[File:Romania general map.png|thumb|left|300px|Topographic map of Romania]]
[[File:Moldoveanu-from-vistea.jpg|thumb|right|275px|[[Moldoveanu Peak]], the highest mountain of Romania]]
[[File:DanubedeltaSulinaarm2.jpg|thumb|right|275px|The [[Danube Delta]]]]
రొమేనియా వైశాల్యం 238,391 చదరపు కిలోమీటర్ల (92,043 చదరపు మైళ్ళు). రొమేనియా ఆగ్నేయఐరోపాలో అతిపెద్ద దేశం మరియు, ఐరోపాలో పన్నెండవ అతిపెద్ద దేశం.<ref name="statistical">{{cite web|url=http://www.insse.ro/cms/files/pdf/ro/cap1.pdf|title=Geography, Meteorology and Environment|year=2004|publisher=Romanian Statistical Yearbook|language=Romanian|accessdate=7 September 2009|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927210503/http://www.insse.ro/cms/files/pdf/ro/cap1.pdf|archivedate=27 September 2007|df=dmy-all}}</ref> ఇది అక్షాంశాల 43 ° నుండి 49 ° ఉత్తర అక్షాంశం మరియు, 20 ° మరియు, 30 ° తూర్పురేఖాంశంలో ఉంది. భూభాగం పర్వతాలు, కొండలు మరియు, మైదానాల మధ్య సమానంగా సమానంగా పంపిణీ చేయబడుతుంది.
రొమేనియా కేంద్రంగా కార్పటానియన్ పర్వతాలు ఉన్నాయి. 2,000 మీ. నుండి 6,600 అడుగుల ఎత్తు మధ్య 14 పర్వత శ్రేణులు ఉన్నాయి. వీటిలో మోల్దోవాను శిఖరం 2,544 మీటర్లు లేదా 8,346 అడుగులు ఎత్తుతో దేశంలో అత్యధికమైన ఎత్తైన శిఖరంగా గుర్తించబడుతూ ఉంది.<ref name="statistical" /> వీటి చుట్టూ మోల్దవియన్ మరియు, ట్రాన్సిల్వేనియా పీఠభూములు మరియు, కార్పాథియన్ బేసిన్ మరియు, వల్లాచియన్ మైదానాలు ఉన్నాయి.
దేశంలోని 47% భూభాగం సహజ మరియు, పాక్షిక-సహజ పర్యావరణ వ్యవస్థలతో నిండి ఉంది. <ref name=biodiversity>{{cite web|url=http://enrin.grida.no/biodiv/biodiv/national/romania/robiodiv.htm |title=Romania's Biodiversity |publisher=Ministry of Waters, Forests and Environmental Protection of Romania (via enrin.grida.no) |accessdate=10 January 2008 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080210141053/http://enrin.grida.no/biodiv/biodiv/national/romania/robiodiv.htm |archivedate=10 February 2008 |df= }}</ref> రోమానియా 13 జాతీయ ఉద్యానవనాలు మరియు, మూడు జీవావరణ రిజర్వులను కలిగి ఉన్న దాదాపు 10,000 కిమీ 2 (3,900 చదరపు మైళ్ళు) (పరిసర ప్రాంతములో 5%) ఉంది.<ref>{{cite web |url=http://www.envir.ee/programmid/pharecd/soes/romania/html/biodiversity/ariiprot/protarea.htm |title=Protected Areas in Romania |publisher=Romanian Ministry of Waters, Forests and Environmental Protection (via envir.ee) |accessdate=10 January 2008 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20071117061753/http://www.envir.ee/programmid/pharecd/soes/romania/html/biodiversity/ariiprot/protarea.htm |archivedate=17 November 2007}}</ref>
డానుబే నది సెర్బియా మరియు, బల్గేరియాల సరిహద్దులో చాలా భాగంలో ప్రవహించి మరియు, నల్ల సముద్రంలోకి సంగమిస్తుంది. ఇది డానుబే డెల్టాను ఏర్పరుస్తుంది. ఇది ఐరోపాలో రెండవ అతిపెద్ద మరియు, ఉత్తమ సంరక్షించబడిన డెల్టా మరియు, ఒక జీవావరణ రిజర్వ్ మరియు, జీవవైవిధ్యం ప్రపంచ హెరిటేజ్ సైట్ కలిగి ఉంది.<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/588 |title=Danube Delta |publisher=UNESCO's World Heritage Centre |accessdate=9 January 2008 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080127014732/http://whc.unesco.org/en/list/588 |archivedate=27 January 2008 |df=dmy-all }}</ref> దీని వైశాల్యం 5,800 చ.కి.మీ (2,200 చ.మై) <ref>{{cite web |title=Danube Delta Reserve Biosphere |publisher=Romanian Ministry of Waters, Forests and Environmental Protection (via envir.ee) |url=http://www.envir.ee/programmid/pharecd/soes/romania/html/biodiversity/ariiprot/delta.htm |accessdate=10 January 2008 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20050426231510/http://www.envir.ee/programmid/pharecd/soes/romania/html/biodiversity/ariiprot/delta.htm |archivedate=26 April 2005}}</ref> డానుబే డెల్టా ఐరోపాలో అతిపెద్ద నిరంతర చిత్తడి భూమి <ref name=UNESCO>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/588 |title=Danube Delta |publisher=UNESCO's World Heritage Centre |accessdate=10 January 2008 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080127014732/http://whc.unesco.org/en/list/588 |archivedate=27 January 2008 |df=dmy-all }}</ref> ఇందులో 1,688 విభిన్న మొక్క జాతులకు మద్దతు ఇస్తుంది.
<ref>{{cite book|last=Wohl|first=Ellen|title=A World of Rivers: Environmental Change on Ten of the World's Great Rivers|url=https://books.google.com/books?id=Ji1cApN3NogC&pg=PA130|year=2010|publisher=University of Chicago Press|isbn=978-0-226-90480-1|page=130}}</ref>
ఐరోపాలో సురక్షితంగా ఉన్న అటవీప్రాంతాన్ని అధికంగా కలిగిన దేశంగా రొమేనియా ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది. రోమానియాదాదాపు 27% అటవీ భూభాగంతో కప్పబడి ఉంది. <ref>{{cite web |url=http://www.fao.org/docrep/w3722e/w3722e23.htm |title=Romania |publisher=Fao.org |date= |accessdate=15 August 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140810072102/http://www.fao.org/docrep/w3722e/w3722e23.htm |archivedate=10 August 2014 |df=dmy-all }}</ref> దేశంలో సుమారు 3,700 వృక్ష జాతులు గుర్తించబడ్డాయి. వీటిలో ఇప్పటి వరకు 23 వరకు సహజ స్మారక చిహ్నాలుగా గుర్తించబడ్డాయి. 74 తప్పిపోయిన వృక్షజాతులు, 39 అంతరించిపోయే, 171 దుర్బలమైనవి మరియు, 1,253 అరుదైనట్లు ప్రకటించబడ్డాయి.<ref name="flora">{{cite web|url=http://enrin.grida.no/htmls/romania/soe2000/rom/cap5/ff.htm |title=Flora si fauna salbatica |publisher=enrin.grida.no |language=Romanian |accessdate=7 September 2009 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090223142209/http://enrin.grida.no/htmls/romania/soe2000/rom/cap5/ff.htm |archivedate=23 February 2009 |df= }}</ref>
రొమానియాలో 33,792 జంతుజాతులు కనుగొనబడ్డాయి. వీటిలో 33,085 అకశేరుకాలు మరియు, 707 సకశేరుకాలు <ref name="flora" /> దాదాపు 400 ప్రత్యేక జాతుల క్షీరదాలు, పక్షులు, సరీసృపాలు మరియు, ఉభయచరాలు.<ref>{{cite web |url=http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/bio_cou_642.pdf |format=PDF |title=EarthTrends: Biodiversity and Protected Areas – Romania |accessdate=10 January 2008 |deadurl=yes |archiveurl= https://web.archive.org/web/20070926191841/http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/bio_cou_642.pdf |archivedate=26 September 2007}}</ref> యూరోప్ 50% (రష్యా మినహాయించి)తో గోధుమ ఎలుగుబంట్లు ▼
<ref name="carnivoreconservation.org">{{cite web|url=http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/bears.pdf|format=PDF|title=Bears. Status Survey and Conservation Action Plan.|accessdate=2 October 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923200609/http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/bears.pdf|archivedate=23 September 2015|df=dmy-all}}</ref> మరియు, 20% దాని తోడేళ్ళు.<ref>{{cite web |url=http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/canids.pdf |format=PDF |title=Canids: Foxes, Wolves, Jackals and Dogs. Status Survey and Conservation Action Plan |publisher=IUCN/SSC Canid Specialist Group |accessdate=2 October 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923200655/http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/canids.pdf |archivedate=23 September 2015 |df=dmy-all }}</ref> ▼▲రొమానియాలో 33,792 జంతుజాతులు కనుగొనబడ్డాయి. వీటిలో 33,085 అకశేరుకాలు మరియు 707 సకశేరుకాలు <ref name="flora" /> దాదాపు 400 ప్రత్యేక జాతుల క్షీరదాలు, పక్షులు, సరీసృపాలు మరియు ఉభయచరాలు.<ref>{{cite web |url=http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/bio_cou_642.pdf |format=PDF |title=EarthTrends: Biodiversity and Protected Areas – Romania |accessdate=10 January 2008 |deadurl=yes |archiveurl= https://web.archive.org/web/20070926191841/http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/bio_cou_642.pdf |archivedate=26 September 2007}}</ref> యూరోప్ 50% (రష్యా మినహాయించి)తో గోధుమ ఎలుగుబంట్లు
▲<ref name="carnivoreconservation.org">{{cite web|url=http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/bears.pdf|format=PDF|title=Bears. Status Survey and Conservation Action Plan.|accessdate=2 October 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923200609/http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/bears.pdf|archivedate=23 September 2015|df=dmy-all}}</ref> మరియు 20% దాని తోడేళ్ళు.<ref>{{cite web |url=http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/canids.pdf |format=PDF |title=Canids: Foxes, Wolves, Jackals and Dogs. Status Survey and Conservation Action Plan |publisher=IUCN/SSC Canid Specialist Group |accessdate=2 October 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923200655/http://www.carnivoreconservation.org/files/actionplans/canids.pdf |archivedate=23 September 2015 |df=dmy-all }}</ref>
===వాతావరణం ===
ఐరోపా ఖండంలోని ఆగ్నేయ భాగంలో సముద్రం దూరంగా ఉన్న కారణంగా రొమేనియాలో నాలుగు విభిన్న రుతువులతో సమశీతోష్ణ మరియు, ఖండాంతర వాతావరణం ఉంటుంది. సగటు వార్షిక ఉష్ణోగ్రత 11 ° సె (52 ° ఫా) ఉండగా దక్షిణ మరియు, ఉత్తరప్రాంతాలలో 8 ° సె (46 ° ఫా)ఉంది.<ref name=climate>{{cite web|url=http://countrystudies.us/romania/34.htm|title=Romania: Climate|publisher=U.S. Library of Congress|accessdate=10 January 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060923055354/http://countrystudies.us/romania/34.htm|archivedate=23 September 2006|df=dmy-all}}</ref> వేసవిలో బుకారెస్ట్ లో సగటు గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రతలు 28 ° సె (82 ° ఫా) కు ఉన్నాయి. దేశంలోని దిగువ ప్రాంతాలలో చాలా సాధారణంగా 35 ° సె (95 ° ఫా) కంటే అధికమైన ఉష్ణోగ్రతలు ఉంటాయి.<ref name="clic.npolar.no">{{cite web|url=http://clic.npolar.no/disc/disc_datasets_metadata.php?s=0&desc=1&table=Datasets&id=DISC_GCMD_GGD30&tag=All&Category=&WCRP=&Location=All&stype=phrase&limit=10&q=|archive-url=https://web.archive.org/web/20110516104422/http://clic.npolar.no/disc/disc_datasets_metadata.php?s=0&desc=1&table=Datasets&id=DISC_GCMD_GGD30&tag=All&Category=&WCRP=&Location=All&stype=phrase&limit=10&q=|dead-url=yes|archive-date=16 May 2011|title=Permafrost Monitoring and Prediction in Southern Carpathians, Romania|publisher=CliC International Project Office (CIPO)|date=22 December 2004|accessdate=31 August 2008}}</ref> శీతాకాలంలో సగటు గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత 2 ° సె (36 ° ఫా) కంటే తక్కువగా ఉంటుంది.<ref name="clic.npolar.no" /> అత్యధిక వెస్ట్రన్ పర్వతాలలో మాత్రమే సంవత్సరానికి 750 మి.మీ (30 అం) కంటే తక్కువగా ఉంటుంది. బుకారెస్ట్ చుట్టూ ఇది సుమారు 600 మి.మీ (24 అం) కు పడిపోతుంది.<ref>{{cite web|language=Romanian|url=http://www.insse.ro/cms/files/pdf/ro/cap1.pdf|format=PDF|title=The 2004 Yearbook|publisher=Romanian National Institute of Statistics|accessdate=31 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927210503/http://www.insse.ro/cms/files/pdf/ro/cap1.pdf|archivedate=27 September 2007|df=dmy-all}}</ref> కొన్ని ప్రాంతీయ తేడాలు ఉన్నాయి: పానాట్ వంటి పశ్చిమ ప్రాంతాల్లో తేలికపాటి వాతావరణం కొన్ని మధ్యధరా ప్రభావాలు ఉన్నాయి; దేశంలోని తూర్పు భాగం మరింత ఖండాంతర వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంది. డాబ్రుజాలో నల్ల సముద్రం కూడా ఈ ప్రాంతం వాతావరణంపై ప్రభావాన్ని చూపుతుంది.<ref>[http://www.meteoromania.ro/anm/?page_id=114 Clima Romaniei | Site-ul Administratiei Nationale de Meteorologie<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160122145308/http://www.meteoromania.ro/anm/?page_id=114 |date=22 January 2016 }}</ref>
{{stack|[[File:Romania map of Köppen climate classification.png|thumb|right|300px|Romania map of Köppen climate classification, according with ''Clima României'' from the ''Administrația Națională de Meteorologie'', Bucharest 2008]]}}
[[File:Ethnic-map-of-Romania-2011.png|thumb|left|రొమేనియా ఎత్నిక్ మ్యాప్ 2011 సెన్సస్ డేటా ఆధారంగా.]]
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం రొమేనియా జనాభా 2,01,21,641.<ref name="CensusRef" /> ఈ ప్రాంతంలోని ఇతర దేశాల మాదిరిగా దాని జనాభా భర్తీ శాతం మరియు, ప్రతికూలంగా ఉంది. నికర వలస శాతం ఫలితంగా రాబోయే సంవత్సరాల్లో క్రమంగా జనసఖ్య తగ్గుతుంది. 2011 అక్టోబరులో రోమేనియన్లు 88.9% ఉన్నారు. జనాభాలో 6.1% మంది హంగరీలు, రోమా ప్రజలు 3.0%.<ref group="lower-alpha">2002 census data, based on [http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/alte/2012/Comunicat%20DATE%20PROVIZORII%20RPL%202011.pdf population by ethnicity] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120324001828/http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/alte/2012/Comunicat%20DATE%20PROVIZORII%20RPL%202011.pdf|date=24 March 2012}}, gave a total of 535,250 Roma in Romania. Many ethnicities are not recorded, as they [http://www.edrc.ro/docs/docs/Romii_din_Romania.pdf do not have ID cards] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131115213848/http://www.edrc.ro/docs/docs/Romii_din_Romania.pdf|date=15 November 2013}}. International sources give higher figures than the official census (e.g., [https://web.archive.org/web/20061007102931/http://europeandcis.undp.org/uploads/public/File/rbec_web/vgr/chapter1.1.pdf][[UNDP]]<span>'s Regional Bureau for Europe</span>, [https://web.archive.org/web/20060824055025/http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/ECAEXT/EXTROMA/0%2C%2CcontentMDK%3A20333806~menuPK%3A615999~pagePK%3A64168445~piPK%3A64168309~theSitePK%3A615987%2C00.html World Bank], {{cite web|url=http://www.msd.govt.nz/documents/publications/msd/journal/issue25/25-pages154-164.pdf|title=International Association for Official Statistics|format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080226202154/http://www.msd.govt.nz/documents/publications/msd/journal/issue25/25-pages154-164.pdf|archivedate=26 February 2008|deadurl=yes|df=}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.usatoday.com/news/world/2005-02-01-roma-europe_x.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20080123192809/http://www.usatoday.com/news/world/2005-02-01-roma-europe_x.htm |dead-url=yes |archive-date=23 January 2008 |publisher=usatoday |title=European effort spotlights plight of the Roma |accessdate=31 August 2008 |date=10 February 2005 |df= }}</ref>
హంగరీ, కావొస్సా కౌంటీలలో హంగేరియన్లు సంఖ్యాపరంగా ఆధిక్యత కలిగి ఉన్నారు. ఇతర మైనారిటీలలో ఉక్రైనియన్లు, జర్మన్ లు, టర్కులు, లిపోవన్లు, ఆరోమేనియన్లు, తతార్స్ మరియు, సెర్బులు ఉన్నారు.<ref name="census">{{cite report|url=http://www.recensamantromania.ro/rezultate-2/ |title=Official site of the results of the 2002 Census |language=Romanian |accessdate=31 August 2008 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120205002157/http://www.recensamantromania.ro/rezultate-2 |archivedate=5 February 2012 }}</ref> 1930 లో రోమానియాలో 7,45,421 జర్మన్లు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|url=http://www.hungarian-history.hu/lib/minor/min02.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070817040031/http://www.hungarian-history.hu/lib/minor/min02.htm |archivedate=17 August 2007 |title=German Population of Romania, 1930–1948 |publisher=hungarian-history.hu |accessdate=7 September 2009 |deadurl=yes |df= }}</ref> కానీ ప్రస్తుతం 36,000 మంది మాత్రమే ఉంటారు.<ref name="census" /> 2009 నాటికి రోమానియాలో నివసిస్తున్న సుమారు 1,33,000 వలసదారులు ప్రధానంగా [[మోల్డోవా]] మరియు, [[చైనా]] నుండి వచ్చారు.<ref name="hdrstats.undp.org" />
2015 లో మొత్తం సంతానోత్పత్తి శాతం మహిళ 1.33 ఉంది. అంచనా వేయగా అంచనా వేయబడింది. ఇది 2.1 స్థానపు భర్తీ శాతం కంటే తక్కువగా ఉంది. ప్రపంచంలో అతి తక్కువగా ఉంది.<ref name="cia.gov">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html The World Factbook — Central Intelligence Agency<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140924094539/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html |date=24 September 2014 }}</ref> 2014 లో 31.2% జననాలు పెళ్ళి కాని మహిళలలో సంభవిస్తున్నాయి.<ref>[http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&plugin=1&language=en&pcode=tps00018 Eurostat – Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160527142604/http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&plugin=1&language=en&pcode=tps00018 |date=27 May 2016 }}</ref> జనన శాతం (9.49 ‰, 2012) మరణాల రేటు కంటే తక్కువ (11.84 శాతం 2012). దీని ఫలితంగా తగ్గిపోతున్న (2012 సంవత్సరానికి -0.26%) జనాభా మరియు, వయోజన జనాభా (మధ్యస్థ వయస్సు: 39.1, 2012). సుమారుగా 65 సంవత్సరాల మరియు, అంతకన్నా ఎక్కువ వయస్సు ఉన్న వారు మొత్తం జనాభాలో 14.9% ఉన్నారు.<ref name="populationdata.net">{{cite web |first=Graeme |last=Villeret |url=http://www.populationdata.net/index2.php?option=pays&pid=180&nom=roumanie |title=Roumanie |publisher=PopulationData.net |accessdate=29 August 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160315064345/http://www.populationdata.net/index2.php?option=pays&pid=180&nom=roumanie |archivedate=15 March 2016 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.indexmundi.com/romania/demographics_profile.html |title=Romania demographics profile (2011) |publisher=Indexmundi.com |date=12 July 2011 |accessdate=29 August 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111108032354/http://www.indexmundi.com/romania/demographics_profile.html |archivedate=8 November 2011 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html |title=CIA World Factbook: Romania |publisher=Cia.gov |accessdate=2 October 2013 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131007155355/https://www.cia.gov/library//publications/the-world-factbook/geos/ro.html |archivedate=7 October 2013 |df=dmy-all }}</ref> 2015 లో సరాసరి ఆయుర్ధాయం 74.92 సంవత్సరాలుగా అంచనా వేయబడింది (71.46 సంవత్సరాలు మగ, 78.59 సంవత్సరాల స్త్రీ). <ref name="cia.gov" /> రోమానియాలో విదేశాలలో నివసిస్తున్న పూర్వీక జాతి ప్రజలలో రోమేనియా సంఖ్య సుమారు 12 మిలియన్ల ఉంటుందని అంచనా వేయబడింది.<ref name=diaspora /> 1989 రోమేనియన్ విప్లవం తరువాత గణనీయమైన సంఖ్యలో రోమేనియన్లు ఇతర యూరోపియన్ దేశాలకు, ఉత్తర అమెరికా, ఆస్ట్రేలియాకు వలస వచ్చారు.<ref>{{Cite web|url=http://focus-migration.hwwi.de/Romania.2515.0.html?&L=1|title=Focus-Migration: Romania|website=focus-migration.hwwi.de|language=de|access-date=2 May 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170720111251/http://focus-migration.hwwi.de/Romania.2515.0.html?&L=1|archivedate=20 July 2017|df=dmy-all}}</ref> ఉదాహరణకు 1990 లో 96,919 రోమేనియా ప్రజలు శాశ్వతంగా విదేశాల్లో స్థిరపడ్డారు.<ref>[http://www.europarl.europa.eu/workingpapers/libe/104/romania_en.htm MIGRATION AND ASYLUM IN CENTRAL AND EASTERN EUROPE] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150916021316/http://www.europarl.europa.eu/workingpapers/libe/104/romania_en.htm |date=16 September 2015 }} European Parliament</ref>
===భాషలు ===
అధికారిక భాష రోమేనియన్.ఇది తూర్పు రోమన్ల భాష. అరోమానియన్, మెగ్లెనో-రోమేనియన్ మరియు, ఇష్ట్రో-రోమేనియన్ వంటి తూర్పు రొమాన్స్ భాషలను పోలి ఉంటుంది. కానీ ఇటాలియన్, ఫ్రెంచ్, స్పానిష్ మరియు, పోర్చుగీస్ వంటి ఇతర రొమాన్స్ భాషలతో అనేక లక్షణాలను పంచుకుంటుంది. (రోమేనియన్ వర్ణమాల లాటిన్‌లో ఉన్నట్లు అదే 26 అక్షరాలను కలిగి ఉంది. అదనంగా 5 ఇతర అక్షరాలతో మొత్తం 31.) రోమేనియన్ జనాభాలో 85% మంది మొదటి భాషగా మాట్లాడతారు. హంగేరియన్ మరియు, వ్లాక్స్ భాషలను వరుసగా 6.2%, 1.2% మాట్లాడుతుంటారు. రోమానియాలో 25,000 స్థానిక జర్మన్ మాట్లాడేవారు, 32,000 మంది టర్కిష్ మాట్లాడేవారు ఉన్నారు. అలాగే దాదాపు 50,000 మంది ఉక్రేనియన్ మాట్లాడే వారు ఉన్నారు.<ref name="census_2011_lang">{{cite web|url=http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/sR_TAB_9.xls|format=xls|title=2011 census results by native language|publisher=www.recensamantromania.ro, website of the Romanian Institute of Statistics|accessdate=5 May 2015|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924085451/http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/sR_TAB_9.xls|archivedate=24 September 2015|df=dmy-all}}</ref> వీరు సరిహద్దు సమీపంలో కొన్ని కాంపాక్ట్ ప్రాంతాలలో కేంద్రీకృతమై ఉన్నారు. ఇక్కడ వారు మెజారిటీగా ఉన్నారు.<ref name="infomm.ro_2015-05-05">{{Citation| url=http://infomm.ro/ro/detalii/in-maramures-aproape-31-000-ucraineni-petrec-sarbatorile-de-iarna| title=IARNA UCRAINEANĂ – Află care sunt localitățile din Maramureș în care se prăznuiesc sărbătorile de iarnă după rit vechi| trans-title=Ukrainian winter: find out in which communes of Maramureș are the Winter holidays celebrated by the old calendar| newspaper=Infomm.ro| date=| accessdate=5 May 2015| deadurl=yes| archiveurl=https://web.archive.org/web/20150518065900/http://infomm.ro/ro/detalii/in-maramures-aproape-31-000-ucraineni-petrec-sarbatorile-de-iarna| archivedate=18 May 2015| df=dmy-all}}</ref> రాజ్యాంగం ప్రకారం మైనారిటీ భాషలకు భాషా హక్కులను కల్పిస్తున్నారు. సంప్రదాయ అల్పసఖ్యాక ప్రజలు 20% పైగా ఉన్న ప్రాంతాలలో మైనారిటీ భాషను ప్రజా పరిపాలన, న్యాయ వ్యవస్థ మరియు, విద్యలో ఉపయోగించుకోవచ్చు. రోమానియాలో నివసించే విదేశీ పౌరులు మరియు, స్వదేశీ స్థితిలేని వ్యక్తులు వారి స్వంత భాషలో న్యాయం మరియు, విద్యకు ప్రాప్యత కలిగి ఉన్నారు.<ref>{{cite web |url=http://www.cdep.ro/pls/dic/site.page?den=act2_1&par1=1 |title=Constitutia României |publisher=Cdep.ro |accessdate=29 August 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110907004110/http://www.cdep.ro/pls/dic/site.page?den=act2_1&par1=1 |archivedate=7 September 2011 |df=dmy-all }}</ref> ఇంగ్లీష్ మరియు, ఫ్రెంచ్‌లు ప్రధానంగా విదేశీ భాషలుగా బోధించబడుతున్నాయి.<ref>{{cite web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/3-26092013-AP/EN/3-26092013-AP-EN.PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20130926220947/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/3-26092013-AP/EN/3-26092013-AP-EN.PDF|dead-url=yes|archive-date=26 September 2013|title=Two-thirds of working age adults in the EU28 in 2011 state they know a foreign language|date=26 September 2013|accessdate=21 August 2014|publisher=Eurostat}}</ref> 2010 లో ఇంటర్నేషనల్ సంస్థ " డి లా ఫ్రాంకోఫోనీ " దేశంలో 47,56,100 ఫ్రెంచ్ మాట్లాడేవారిని గుర్తించింది.<ref>{{cite web|url=http://www.francophonie.org/Roumanie.html|title=Roumanie – Organisation internationale de la Francophonie|work=francophonie.org|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170314190615/http://www.francophonie.org/Roumanie.html|archivedate=14 March 2017|df=dmy-all}}</ref>
2012 యూరోబారోమీటర్ ప్రకారం 31% మంది రొమేనియన్లు ఇంగ్లీష్ మాట్లాడతారు,17% మంది ఫ్రెంచ్ మాట్లాడతారు, 7% మంది ఇటాలియన్ మాట్లాడతారు.<ref>{{cite web|url=http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_386_en.pdf |title=EUROPEANS AND THEIR LANGUAGES, REPORT |date=2012 |accessdate=21 August 2014 |publisher=Eurostat |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160106183351/http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_386_en.pdf |archivedate= 6 January 2016 |df= }}</ref>
}}
రొమేనియా ఒక లౌకిక రాజ్యం.రాజ్యాంగ మతం లేదు. జనాభాలో అధిక శాతం మంది క్రైస్తవులుగా తమని తాము గుర్తిస్తున్నారు. దేశం 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం రోమేనియన్ ఆర్థోడాక్స్ చర్చికి చెందిన ఆర్థడాక్స్ క్రైస్తవులు 81.0% మంది ఉన్నారు. ఇతర ప్రొటెస్టాంటిజం (6.2%), రోమన్ కాథలిక్కులు (4.3%), గ్రీక్ కాథలిక్కులు (0.8%) ఉన్నారు. మిగిలిన జనాభాలో 1,95,569 మంది ఇతర క్రైస్తవ వర్గాలకు చెందినవారు ఉన్నారు. వారిలో 64,337 మంది ముస్లింలు (ఎక్కువగా టర్కిష్ మరియు, టాటర్ జాతికి చెందినవారు) 3,519 యూదులు ఉన్నారు. అంతేకాకుండా 39,660 ఏ మందికి మతం చెందని వారూ, నాస్తికులు ఉన్నారు. మిగిలినవారి మతం తెలియనిది.
<ref name="census_2011_rel">{{cite web|url=http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/sR_TAB_12.xls|format=xls|title=2011 census results by religion|publisher=www.recensamantromania.ro, website of the Romanian Institute of Statistics|accessdate=5 May 2015|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924085428/http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/sR_TAB_12.xls|archivedate=24 September 2015|df=dmy-all}}</ref>
రోమేనియన్ ఆర్థోడాక్స్ చర్చి అనేది ఒక ఆర్థోపలాల్ ఈస్ట్రన్ ఆర్థోడాక్స్ చర్చి. ఇది ఇతర సంప్రదాయ చర్చిలతో సంబంధాలు కలిగి ఉంది. దాని నాయకుడిగా ఒక పాట్రియార్క్ ఉన్నాడు. ఇది ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద ఆర్థడాక్స్ చర్చి. ఇతర ఆర్థోడాక్స్ చర్చిల మాదిరిగా కాకుండా ఇది లాటిన్ సంస్కృతిలో పనిచేస్తుంది. రొమాన్స్ ప్రార్థనా భాషని ఉపయోగించుకుంటుంది.<ref>[http://www.cnewa.org/default.aspx?ID=3643&pagetypeID=4&sitecode=HQ&pageno=1 Profiles of the Eastern Churches] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161229100346/http://www.cnewa.org/default.aspx?ID=3643&pagetypeID=4&sitecode=HQ&pageno=1 |date=29 December 2016 }} at cnewa.org</ref> దీని కాననికల్ అధికార పరిధిలో రోమేనియా మరియు, మోల్డోవా ఉన్నాయి.<ref>[http://www.uio.no/studier/emner/jus/humanrights/HUMR5508/v14/teaching-material/case-of-metropolitan-church-of-bessarabia.pdf European Court of Human Rights – Case of Metropolitan Church of Bessarabia] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161230001948/http://www.uio.no/studier/emner/jus/humanrights/HUMR5508/v14/teaching-material/case-of-metropolitan-church-of-bessarabia.pdf |date=30 December 2016 }}</ref> సమీపంలోని [[సెర్బియా]] మరియు, [[హంగరీ]]లో నివసిస్తున్న రోమేనియన్లకు అలాగే సెంట్రల్ మరియు, పశ్చిమ ఐరోపా, ఉత్తర అమెరికా, ఓషియానియాలో ఉన్న విదేశీఉపాధి రొమానియన్ల సమూహాలను కలిగి ఉంది. ▼
▲రోమేనియన్ ఆర్థోడాక్స్ చర్చి అనేది ఒక ఆర్థోపలాల్ ఈస్ట్రన్ ఆర్థోడాక్స్ చర్చి. ఇది ఇతర సంప్రదాయ చర్చిలతో సంబంధాలు కలిగి ఉంది. దాని నాయకుడిగా ఒక పాట్రియార్క్ ఉన్నాడు. ఇది ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద ఆర్థడాక్స్ చర్చి. ఇతర ఆర్థోడాక్స్ చర్చిల మాదిరిగా కాకుండా ఇది లాటిన్ సంస్కృతిలో పనిచేస్తుంది. రొమాన్స్ ప్రార్థనా భాషని ఉపయోగించుకుంటుంది.<ref>[http://www.cnewa.org/default.aspx?ID=3643&pagetypeID=4&sitecode=HQ&pageno=1 Profiles of the Eastern Churches] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161229100346/http://www.cnewa.org/default.aspx?ID=3643&pagetypeID=4&sitecode=HQ&pageno=1 |date=29 December 2016 }} at cnewa.org</ref> దీని కాననికల్ అధికార పరిధిలో రోమేనియా మరియు మోల్డోవా ఉన్నాయి.<ref>[http://www.uio.no/studier/emner/jus/humanrights/HUMR5508/v14/teaching-material/case-of-metropolitan-church-of-bessarabia.pdf European Court of Human Rights – Case of Metropolitan Church of Bessarabia] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161230001948/http://www.uio.no/studier/emner/jus/humanrights/HUMR5508/v14/teaching-material/case-of-metropolitan-church-of-bessarabia.pdf |date=30 December 2016 }}</ref> సమీపంలోని [[సెర్బియా]] మరియు [[హంగరీ]]లో నివసిస్తున్న రోమేనియన్లకు అలాగే సెంట్రల్ మరియు పశ్చిమ ఐరోపా, ఉత్తర అమెరికా, ఓషియానియాలో ఉన్న విదేశీఉపాధి రొమానియన్ల సమూహాలను కలిగి ఉంది.
===నగరీకరణ ===
2011 లో పట్టణ ప్రాంతాల్లో 54.0% మంది జనాభా నివసిస్తున్నప్పటికీ,<ref name="CensusRef" /> ఈ శాతం 1996 నుండి తగ్గుతూనే ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://businessday.ro/07/2011/urbanizarea-romaniei-cum-a-crescut-populatia-urbana-de-la-37-milioane-locuitori-in-1948-la-12-milioane-in-1989/ |title=Urbanization of Romania: how urban population increased from 3.7 million in 1948 to 12 million in 1989 |publisher=Businessday.ro |accessdate=24 April 2012 |deadurl=bot: unknown |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140422110128/http://businessday.ro/07/2011/urbanizarea-romaniei-cum-a-crescut-populatia-urbana-de-la-37-milioane-locuitori-in-1948-la-12-milioane-in-1989/ |archivedate=22 April 2014 |df= }}</ref> పట్టణ జనాభా ఉన్న కౌంటీలు హిందెడోరా, బ్రోసోవ్, కాన్‌స్టాన్టా ఉన్నాయి. అయితే మూడింట ఒక వంతు మంది డబ్బోవిటి (30.06%) మరియు, గియుర్జియు మరియు, టెలిమోర్న్ ప్రాంతాలలో ఉన్నారు.<ref name="CensusRef" /> బుకారెస్ట్ రాజధాని రొమేనియాలో అతిపెద్ద నగరంగా ఉంది. ఇందులో 2011 లో 1.8 మిలియన్ల జనాభా ఉంది. దీని పెద్ద పట్టణ ప్రాంతాలలో దాదాపు 2.2 మిలియన్ల జనాభా కలిగి ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.urbanaudit.org/index.aspx |title=Urban Audit |publisher=Urban Audit |accessdate=29 August 2011 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130531065821/http://www.urbanaudit.org/index.aspx |archivedate=31 May 2013 |df= }}</ref> ఇవి మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతంలో చేర్చాలని 20 సార్లు ప్రణాళిక వేయబడింది.
<ref>{{cite web |url=http://www.zmb.ro/ |title=Proiect – Zona metropolitana Bucuresti |publisher=Zmb.ro |accessdate=29 August 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110902073229/http://www.zmb.ro/ |archivedate=2 September 2011 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.romanialibera.ro/a94321/zona-metropolitana-bucuresti-va-fi-gata-peste-10-ani.html|title=Metropolitan Zone of Bucharest will be ready in 10 years|publisher=Romania Libera|language=Romanian|accessdate=31 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080403230850/http://www.romanialibera.ro/a94321/zona-metropolitana-bucuresti-va-fi-gata-peste-10-ani.html|archivedate=3 April 2008|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|language=Romanian|url=http://www.zmb.ro/main.php|title=Official site of Metropolitan Zone of Bucharest Project|accessdate=31 August 2008|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080902224547/http://www.zmb.ro/main.php|archivedate=2 September 2008|df=dmy-all}}</ref> మరో 19 నగరాల్లో 1,00,000 కన్నా ఎక్కువ మంది జనాభా ఉన్నారు. క్లూజ్-నపోకా మరియు, టిమిషోరాలలో 3,00,000 మంది నివాసితులు ఇసాసి, కాన్‌స్టాంటా, క్రైయోవా, బ్రస్సోవ్లతో 2,50,000 మంది పౌరులు ఉన్నారు. గాలటి, ప్లోయిటిటితో 2,00,000 మంది పౌరులు నివసిస్తున్నారు.<ref name="INSSER" /> ఈ నగరాల్లో చాలా వరకు మహానగర ప్రాంతాలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి.
===విద్య ===
1989 నాటి రోమేనియన్ విప్లవం నుండి రోమేనియన్ విద్యా వ్యవస్థలో జరిగిన సంస్కరణలు మిశ్రమ విమర్శలను ఎదుర్కొన్నాయి.<ref>{{cite report|publisher=UNESCO|url=http://www.unesco.org/education/wef/countryreports/romania/rapport_1.html|title=The Romanian Educational Policy in Transition|accessdate=31 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081002165335/http://www.unesco.org/education/wef/countryreports/romania/rapport_1.html|archivedate=2 October 2008|df=dmy-all}}</ref>
2004 లో జనాభాలో 4.4 మిలియన్ల మంది విద్యార్థులు పాఠశాలలో చేరారు. వీటిలో 6,50,000 కిండర్ గార్టెన్ (3-6 సంవత్సరాలు), 3.11 మిలియన్ల ప్రాథమిక, మాధ్యమిక స్థాయిలలో, 6,50,000 మంది ఉన్నత స్థాయి (విశ్వవిద్యాలయాలలో) ప్రవేశం పొందారు.
<ref>{{cite web|url=http://www.insse.ro/cms/files/pdf/ro/cap8.pdf|format=PDF|title=Romanian Institute of Statistics Yearbook – Chapter 8|language=Romanian|accessdate=31 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080827223322/http://www.insse.ro/cms/files/pdf/ro/cap8.pdf|archivedate=27 August 2008|df=dmy-all}}</ref> అదే సంవత్సరంలో వయోజన అక్షరాస్యత రేటు 97.3% (ప్రపంచవ్యాప్తంగా 45 వ స్థానంలో ఉంది) ఉంది. ప్రాథమిక, ద్వితీయ మరియు, తృతీయ పాఠశాలల సంయుక్త స్థూల నమోదు నిష్పత్తి 75% (ప్రపంచవ్యాప్తంగా 52వ స్థానం) గా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/hdr2006/pdfs/report/HDR06-complete.pdf |title=UN Human Development Report 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070202212856/http://hdr.undp.org/hdr2006/pdfs/report/HDR06-complete.pdf |format=PDF |archivedate= 2 February 2007 |deadurl=yes |df= }}</ref> కిండర్ గార్టెన్ 3 - 6 సంవత్సరాల మధ్య ఇష్టానుసారం. 2012 నుండి 6 సంవత్సరాల వయసు నుండి 10 తరగతి వరకు తప్పనిసరి విద్య (క్లాసా ప్రిగాటియోరే) చేయబడింది.
<ref>[http://www.mediafax.ro/social/clasa-pregatitoare-obligatorie-din-septembrie-ce-vor-invata-copiii-si-cum-vor-fi-evaluati-9167096 Clasa pregătitoare, obligatorie din septembrie. Ce vor învăţa copiii şi cum vor fi evaluaţi – Mediafax<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120326134025/http://www.mediafax.ro/social/clasa-pregatitoare-obligatorie-din-septembrie-ce-vor-invata-copiii-si-cum-vor-fi-evaluati-9167096 |date=26 March 2012 }}</ref><ref>{{cite report|publisher=UNESCO|url=http://www.unesco.org/education/wef/countryreports/romania/rapport_2.html|title=The Romanian Educational Policy in Transition|accessdate=31 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081001200457/http://www.unesco.org/education/wef/countryreports/romania/rapport_2.html|archivedate=1 October 2008|df=dmy-all}}</ref> ప్రాథమిక మరియు, మాధ్యమిక విద్య 12 - 13 తరగతులుగా విభజించబడింది. ఉన్నత పాఠశాలలో సెమీ-లీగల్, అనధికారిక ప్రైవేటు శిక్షణా వ్యవస్థ కూడా ఎక్కువగా ఉపయోగించబడింది. ఇది కమ్యూనిస్ట్ పాలనలో అభివృద్ధి చెందింది.
<ref>{{cite web|url=http://www.genderomania.ro/book_gender_post/part1/Anca_Gheaus.pdf |title=Limited relevants. What feminists can learn from the eastern experience |format=PDF |accessdate=25 August 2008 |publisher=genderomania.ro |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080904004658/http://www.genderomania.ro/book_gender_post/part1/Anca_Gheaus.pdf |archivedate=4 September 2008 |df= }}</ref>
ఉన్నత విద్య యూరోపియన్ ఉన్నత విద్య ప్రాంతంతో సమానంగా ఉంటుంది. 2012 సంవత్సరానికి పాఠశాలల్లో పి.ఐ.ఎస్.ఎ. అంచనా అధ్యయనం ఫలితాలు 65 సభ్య దేశాలలో రోమానియా 45 వ స్థానంలో ఉంది.<ref>{{cite report|url=http://www.hotnews.ro/stiri-esential-16124454-publicat-rezultatele-testelor-pisa-2012-romania-ocupa-locul-45-matematica.htm|title=Rezultate PISA 2012: Aproape 40% dintre elevii romani au dificultati sa citeasca si sa inteleaga un text si pot rezolva doar exercitii de baza la Matematica|publisher=[[Hotnews.ro]]|date=3 December 2013|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150409170909/http://www.hotnews.ro/stiri-esential-16124454-publicat-rezultatele-testelor-pisa-2012-romania-ocupa-locul-45-matematica.htm|archivedate=9 April 2015|df=dmy-all}}</ref> 2016 లో రోమేనియన్ ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన గణాంకాల ప్రకారం 15 సంవత్సరాల వయస్సు ఉన్నవారిలో 42% మంది చదవడంలో అసమర్ధులుగా ఉన్నారని భావిస్తున్నారు.<ref>{{Cite web|url=http://www.nineoclock.ro/over-40pct-of-romanias-children-struggling-with-functional-literacy/|title=Over 40pct of Romania’s children struggling with functional literacy {{!}} Nine O`Clock|website=www.nineoclock.ro-US|access-date=21 May 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171010095254/http://www.nineoclock.ro/over-40pct-of-romanias-children-struggling-with-functional-literacy/|archivedate=10 October 2017|df=dmy-all}}</ref> రోమేనియా తరచూ గణిత శాస్త్ర ఒలింపియాడ్లలో విజయం సాధిస్తుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.romania-insider.com/romanias-brains-rank-first-in-europe-10th-in-the-world-after-math-olympiad/60686/|title=Romania's brains rank first in Europe, 10th in the world after Math Olympiad|publisher=romania-insider.com|date=16 July 2012|language=Romanian|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120718081702/http://www.romania-insider.com/romanias-brains-rank-first-in-europe-10th-in-the-world-after-math-olympiad/60686/|archivedate=18 July 2012|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://business-review.eu/featured/romanian-students-win-four-medals-two-gold-at-the-european-girls-mathematical-olympiad-60542|title=Romanian students win four medals, two gold, at the European Girls Mathematical Olympiad|publisher=business-review.eu|date=16 April 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150409190820/http://business-review.eu/featured/romanian-students-win-four-medals-two-gold-at-the-european-girls-mathematical-olympiad-60542|archivedate=9 April 2015|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.agerpres.ro/english/2014/03/11/romanian-students-win-32-medals-at-seemous-international-mathematical-olympiad-10-34-49|title=Romanian students win 32 medals at SEEMOUS International Mathematical Olympiad|publisher=[[AGERPRES]]|date=11 March 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150408223234/http://www.agerpres.ro/english/2014/03/11/romanian-students-win-32-medals-at-seemous-international-mathematical-olympiad-10-34-49|archivedate=8 April 2015|df=dmy-all}}</ref> " అలెశాండ్రు ఐవాన్ కుజా యూనివర్సిటీ " (ఇసాయి) బాబ్స్-బోలైయ్ యూనివర్సిటీ " (క్లుజ్-నపోకా), బుకారెస్ట్ విశ్వవిద్యాలయం, " వెస్ట్ యూనివర్సిటీ " టిమిసోవార, వరల్డ్ యూనివర్సిటీ రాంకింగ్స్ టాప్ 800 లో చేర్చబడ్డాయి.<ref>{{cite web |url=http://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2013#sorting=rank+region=+country=+faculty=+stars=false+search= |title=QS World University Rankings 2013 |publisher=topuniversities.com |date=October 2013 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161021124625/http://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2013#sorting=rank+region=+country=+faculty=+stars=false+search= |archivedate=21 October 2016 |df=dmy-all }} All four universities are ranked at 700+ which means they are ranked among the 701–800 places.</ref>
===ఆరోగ్యరక్షణ ===
రోమేనియా సార్వజనిక ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థను కలిగి ఉంది. ప్రభుత్వం జి.డి.పి.లో సుమారు 5% ఆరోగ్య సంరక్షణ కొరకు వ్యయం చేస్తుంది.<ref>[http://www.mediafax.ro/economic/ritli-bugetul-ministerului-sanatatii-pe-anul-2012-poate-asigura-asistenta-cel-putin-la-nivelul-anului-precedent-9041616 "Ritli: Ministry of Health budget for 2012 can provide the assistance at least at the level of previous year"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130224020850/http://www.mediafax.ro/economic/ritli-bugetul-ministerului-sanatatii-pe-anul-2012-poate-asigura-asistenta-cel-putin-la-nivelul-anului-precedent-9041616 |date=24 February 2013 }}, ''Mediafax.ro''</ref> ఇది వైద్య పరీక్షలు, శస్త్రచికిత్స, ఏదైనా ఒక పోస్ట్-ఆపరేటర్ వైద్య సంరక్షణను కలిగి ఉంటుంది. అనేక రకాల వ్యాధులకు ఉచితంగా లేదా సబ్సిడీ ధరలతో ఔషధాలను అందిస్తుంది. ప్రభుత్వ ఆసుపత్రులు క్లినిక్లకు నిధులు ఇవ్వాలి. మరణాలకు హృదయ వ్యాధులు, క్యాన్సర్. క్షయవ్యాధి, సిఫిలిస్ లేదా వైరల్ హెపటైటిస్ వంటి పరివర్తన వ్యాధులు అత్యంత సాధారణ కారణాలుగా ఉన్నాయి.ఇది యూరోపియన్ ప్రమాణాల ద్వారా సాధారణం.<ref>[http://www.romanialibera.ro/stil-de-viata/sanatate/romania-locul-4-in-europa-la-tbc-193014.html "Romania, 4th in Europe in TB"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130224021156/http://www.romanialibera.ro/stil-de-viata/sanatate/romania-locul-4-in-europa-la-tbc-193014.html |date=24 February 2013 }}, ''România Liberă''</ref> 2010 లో రొమేనియాలో 428 ప్రభుత్వ మరియు, 25 ప్రైవేటు ఆసుపత్రులు,<ref>[https://web.archive.org/web/20120629012915/http://www.wall-street.ro/articol/Economie/133347/bolnavii-nostri-vs-ai-lor-cate-spitale-are-romania-fata-de-alte-state-ue.html "Our patients vs. theirs: How many hospitals has Romania compared to other EU countries"], ''Wall-Street.ro''</ref> ప్రతి 1,000 మందికి 6.2 ఆసుపత్రి పడకలు<ref>[http://www.romanialibera.ro/stil-de-viata/sanatate/mai-putine-paturi-de-spital-pentru-romanii-bolnavi-217760.html "Fewer hospital beds for sick Romanians"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131105090250/http://www.romanialibera.ro/stil-de-viata/sanatate/mai-putine-paturi-de-spital-pentru-romanii-bolnavi-217760.html |date=5 November 2013 }}, ''România Liberă''</ref> మరియు, 52,000 వైద్యులు 2,00,000 మంది వైద్య సిబ్బంది ఉన్నారు.<ref>[https://statistici.insse.ro/shop/index.jsp?page=tempo3&lang=ro&ind=SAN104A "Personalul medico-sanitar pe categorii, forme de proprietate, sexe, macroregiuni, regiuni de dezvoltare și județe"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070623153028/https://statistici.insse.ro/shop/index.jsp?page=tempo3&lang=ro&ind=SAN104A |date=23 June 2007 }}, ''Institutul Național de Statistică''</ref> 2013 నాటికి వైద్యుల వలస శాతం 9%, యూరోపియన్ సగటు 2.5% కంటే ఎక్కువ.<ref>[https://adevarul.ro/news/societate/de-profesie-medic-romania-incearca-ministrul-nicolaescu-sa-i-tina-doctori-tara-1_515adafb00f5182b85780fa8/index.html "«De profesie: medic în România». Cum încearcă ministrul Nicolăescu să-i țină pe doctori în țară"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130701065846/https://adevarul.ro/news/societate/de-profesie-medic-romania-incearca-ministrul-nicolaescu-sa-i-tina-doctori-tara-1_515adafb00f5182b85780fa8/index.html |date= 1 July 2013 }}, ''Adevărul'', 2 April 2013</ref>
==సంస్కృతి==
[[File:Dacia Duster Salon de l'Auto.jpg|thumb|right|[[Dacia Duster]] concept at the [[Geneva Motor Show]] (2009).]]
2016 లో రోమానియా జి.డి.పి. $ 441.601 బిలియన్ల (పి.పి.పి) మరియు, తలసరి జి.డి.పి. (పి.పి.పి.) $ 22,348.
<ref name="auto1">{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?sy=2015&ey=2022&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=24&pr1.y=9&c=968&s=PPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Archived copy |accessdate=2017-04-21 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171010095227/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?sy=2015&ey=2022&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=24&pr1.y=9&c=968&s=PPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a= |archivedate=10 October 2017 |df=dmy-all }}, [[IMF]] World Economic Outlook Database, April 2017</ref> ప్రపంచ బ్యాంకు ప్రకారం రొమేనియా అనేది ఎగువ మధ్యతరగతి ఆదాయం కలిగిన దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది.
<ref>[http://data.worldbank.org/?locations=RO-XT World Bank – Data for Romania 2016] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171010142627/https://data.worldbank.org/?locations=RO-XT |date=10 October 2017 }}</ref> యూరోస్టాట్ ప్రకారం, రోమానియా తలసరి జి.డి.పి. (పీఎస్పీ) 2016 లో యు.యూ సగటు 59% ఉంది. 2007 లో 41% (రోమానియాయు.యూకి చేరిన సంవత్సరం) నుండి పెరిగింది. యు.యూలో రోమానియాలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థికవ్యవస్థలలో ఒకటి.<ref>{{cite web |url=http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/GDP_per_capita,_consumption_per_capita_and_price_level_indices |title=GDP per capita, consumption per capita and price level indices |accessdate=13 June 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170702200346/http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/GDP_per_capita,_consumption_per_capita_and_price_level_indices |archivedate=2 July 2017 |df=dmy-all }}</ref>
ఇది పారిశ్రామిక స్థావరం లోటు మరియు, నిర్మాణాత్మక సంస్కరణలు లేని కారణంగా 1989 తరువాత దేశంలో ఒక దశాబ్దం ఆర్థిక అస్థిరత మరియు, క్షీణత చోటుచేసుకుంది. అయితే 2000 నుండి రోమేనియన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థూల ఆర్థిక స్థిరత్వాన్ని మార్చింది. ఇది అధిక వృద్ధి, నిరుద్యోగం తక్కువ చేయడం మరియు, ద్రవ్యోల్బణం తరుగుదలకు దారితీసింది. 2006 లో రోమేనియన్ స్టాటిస్టిక్స్ ఆఫీస్ ప్రకారం వాస్తవంగా జి.డి.పి. పెరుగుదల 7.7% వద్ద నమోదైంది. ఇది ఐరోపాలో అత్యధిక స్థాయిలో ఒకటి.<ref>{{cite web|language=Romanian|url=http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/pib/pibr06.pdf|format=PDF|title=GDP in 2006|publisher=Romanian National Institute of Statistics|accessdate=10 January 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080216015144/http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/pib/pibr06.pdf|archivedate=16 February 2008|df=dmy-all}}</ref> ▼
ఏదేమైనా 2008-2009 ప్రపంచ ఆర్థిక సంక్షోభం నేపథ్యంలో మాంద్యం ప్రభుత్వం ఐ.ఎం.ఎఫ్. బెయిల్ ఔట్ € 20 బిలియన్లు బాహ్యంగా ఋణం తీసుకొనేలా వత్తిడి చేసింది.<ref>[https://www.nytimes.com/2010/11/02/business/global/02romecon.html nytimes.com: "Romania to Get Next Installment of Bailout" 1 Nov 2010] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161231183017/http://www.nytimes.com/2010/11/02/business/global/02romecon.html |date=31 December 2016 }}</ref> ప్రతి సంవత్సరం నుండి జి.డి.పి. 2% పైగా పెరుగుతోంది.<ref name="Eurostat – Real GDP growth rate">{{cite web|url=http://www.ziare.com/articole/crestere+economica+romania+2014|title=Veste excelenta pentru Romania de la Banca Mondiala (Video)|accessdate=11 June 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140618095328/http://www.ziare.com/articole/crestere+economica+romania+2014|archivedate=18 June 2014|df=dmy-all}}</ref> ప్రపంచ బ్యాంకు ప్రకారం, తలసరి కొనుగోలు శక్తి జి.డి.పి. 2007 లో $ 13,442 నుండి 2015 లో $ 22,124 గా అంచనా వేయబడింది.<ref name="INSSE Jan 2017">{{cite press release |url=http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/somaj_bim_ian17e.pdf |format=PDF |title=In January 2017, the seasonally adjusted unemployment rate was estimated at 5.4% |language= |publisher=[[National Institute of Statistics (Romania)|National Institute of Statistics]] |date=31 January 2017 |accessdate=9 March 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305114812/http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/somaj_bim_ian17e.pdf |archivedate=5 March 2017 |df=dmy-all }}</ref> 2016 లో యూరోపియన్ యూనియన్లో రోమానియా అత్యల్ప సగటు నెలకు సగటు వేతనంగా € 540 పరిస్థితి ఇప్పటికీ ఉంది.<ref>{{cite web |url=http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/cs12e16.pdf |title=Average gross earnings in Romania |date=16 March 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305113855/http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/cs12e16.pdf |archivedate=5 March 2017 |df=dmy-all }}</ref> , 2016 లో -1.1% ద్రవ్యోల్బణం.<ref name="Eurostat">{{cite web|url=http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tec00118&language=en|title=Eurostat, HICP – monthly data (12-month average rate of change)|publisher=Eurostat|accessdate=5 March 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305114746/http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tec00118&language=en|archivedate=5 March 2017|df=dmy-all}}</ref> రోమానియాలో నిరుద్యోగం 2017 లో 5.4% వద్ద ఉంది. ఇది ఇతర యు.యూ దేశాలతో పోలిస్తే చాలా తక్కువగా ఉంది.<ref name="INSSE Jan 2017" />▼▲ఇది పారిశ్రామిక స్థావరం లోటు మరియు నిర్మాణాత్మక సంస్కరణలు లేని కారణంగా 1989 తరువాత దేశంలో ఒక దశాబ్దం ఆర్థిక అస్థిరత మరియు క్షీణత చోటుచేసుకుంది. అయితే 2000 నుండి రోమేనియన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థూల ఆర్థిక స్థిరత్వాన్ని మార్చింది. ఇది అధిక వృద్ధి, నిరుద్యోగం తక్కువ చేయడం మరియు ద్రవ్యోల్బణం తరుగుదలకు దారితీసింది. 2006 లో రోమేనియన్ స్టాటిస్టిక్స్ ఆఫీస్ ప్రకారం వాస్తవంగా జి.డి.పి. పెరుగుదల 7.7% వద్ద నమోదైంది. ఇది ఐరోపాలో అత్యధిక స్థాయిలో ఒకటి.<ref>{{cite web|language=Romanian|url=http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/pib/pibr06.pdf|format=PDF|title=GDP in 2006|publisher=Romanian National Institute of Statistics|accessdate=10 January 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080216015144/http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/pib/pibr06.pdf|archivedate=16 February 2008|df=dmy-all}}</ref>
▲ఏదేమైనా 2008-2009 ప్రపంచ ఆర్థిక సంక్షోభం నేపథ్యంలో మాంద్యం ప్రభుత్వం ఐ.ఎం.ఎఫ్. బెయిల్ ఔట్ € 20 బిలియన్లు బాహ్యంగా ఋణం తీసుకొనేలా వత్తిడి చేసింది.<ref>[https://www.nytimes.com/2010/11/02/business/global/02romecon.html nytimes.com: "Romania to Get Next Installment of Bailout" 1 Nov 2010] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161231183017/http://www.nytimes.com/2010/11/02/business/global/02romecon.html |date=31 December 2016 }}</ref> ప్రతి సంవత్సరం నుండి జి.డి.పి. 2% పైగా పెరుగుతోంది.<ref name="Eurostat – Real GDP growth rate">{{cite web|url=http://www.ziare.com/articole/crestere+economica+romania+2014|title=Veste excelenta pentru Romania de la Banca Mondiala (Video)|accessdate=11 June 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140618095328/http://www.ziare.com/articole/crestere+economica+romania+2014|archivedate=18 June 2014|df=dmy-all}}</ref> ప్రపంచ బ్యాంకు ప్రకారం, తలసరి కొనుగోలు శక్తి జి.డి.పి. 2007 లో $ 13,442 నుండి 2015 లో $ 22,124 గా అంచనా వేయబడింది.<ref name="INSSE Jan 2017">{{cite press release |url=http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/somaj_bim_ian17e.pdf |format=PDF |title=In January 2017, the seasonally adjusted unemployment rate was estimated at 5.4% |language= |publisher=[[National Institute of Statistics (Romania)|National Institute of Statistics]] |date=31 January 2017 |accessdate=9 March 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305114812/http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/somaj_bim_ian17e.pdf |archivedate=5 March 2017 |df=dmy-all }}</ref> 2016 లో యూరోపియన్ యూనియన్లో రోమానియా అత్యల్ప సగటు నెలకు సగటు వేతనంగా € 540 పరిస్థితి ఇప్పటికీ ఉంది.<ref>{{cite web |url=http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/cs12e16.pdf |title=Average gross earnings in Romania |date=16 March 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305113855/http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/cs12e16.pdf |archivedate=5 March 2017 |df=dmy-all }}</ref>
మరియు 2016 లో -1.1% ద్రవ్యోల్బణం.<ref name="Eurostat">{{cite web|url=http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tec00118&language=en|title=Eurostat, HICP – monthly data (12-month average rate of change)|publisher=Eurostat|accessdate=5 March 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170305114746/http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tec00118&language=en|archivedate=5 March 2017|df=dmy-all}}</ref> రోమానియాలో నిరుద్యోగం 2017 లో 5.4% వద్ద ఉంది. ఇది ఇతర యు.యూ దేశాలతో పోలిస్తే చాలా తక్కువగా ఉంది.<ref name="INSSE Jan 2017" />
[[File:EU Single Market.svg|thumb|రోమానియా అనేది EU సింగిల్ మార్కెట్లో భాగం]]
ఫిబ్రవరిలో పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి వృద్ధిరేటు 6.5% చేరుకుంది, యు.యూ 27 లో ఇది అత్యధికం.<ref>[https://web.archive.org/web/20130417223746/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/4-12042013-AP/EN/4-12042013-AP-EN.PDF Industrial production up by 0.4% in euro area and EU27|Eurostat]. Eurostat (12 April 2013). Retrieved on 13 May 2013.</ref> అతిపెద్ద స్థానిక కంపెనీలు కార్ల తయారీలో ఆటోమొబైల్ డేసియా, పెట్రోమ్, రోమ్పెట్రోల్, ఫోర్డ్ రోమానియా, ఎలక్ట్రిటా, రోమ్గజ్, ఆర్.సి.ఎస్.& ఆర్.డి.ఎస్ మరియు, బాంకా ట్రాన్స్నివానియా ఉన్నాయి.<ref>{{cite web |last=Chirileasa |first=Andrei |url=http://www.romania-insider.com/top-20-companies-in-romania-by-turnover/124291/ |title=Top 20 companies in Romania by turnover |publisher=Romania-Insider.com |date=9 June 2014 |accessdate=15 August 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140612001600/http://www.romania-insider.com/top-20-companies-in-romania-by-turnover/124291/ |archivedate=12 June 2014 |df=dmy-all }}</ref> ఎగుమతులు గత కొన్ని సంవత్సరాల్లో గణనీయంగా పెరిగాయి. 2010 లో ఎగుమతులు 13% పెరిగాయి. రోమానియా ప్రధాన ఎగుమతులు కార్లు, సాఫ్ట్వేర్, దుస్తులు మరియు, వస్త్రాలు, పారిశ్రామిక యంత్రాలు, విద్యుత్ మరియు, ఎలక్ట్రానిక్ పరికరాలు, లోహశోధన ఉత్పత్తులు, ముడి పదార్థాలు, సైనిక పరికరాలు, ఫార్మాస్యూటికల్స్, ఫైన్ కెమికల్స్, మరియు, వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు (పండ్లు, కూరగాయలు, పువ్వులు)ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. వాణిజ్యం ఎక్కువగా యూరోపియన్ యూనియన్ సభ్య దేశాలపై కేంద్రీకృతమై ఉంది. [[జర్మనీ]] మరియు, [[ఇటలీ]] దేశం అతి పెద్ద వ్యాపార భాగస్వాములుగా ఉన్నాయి. 2012 లో ఖాతా సంతులనం జి.డి.పి.లో -4.52%గా అంచనా వేయబడింది.
<ref name="imf.org">{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=77&pr1.y=1&c=968&s=NGDP_RPCH%2CNGDPD%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CPCPIPCH%2CLUR&grp=0&a=|title=IMF World Economic Outlook Database, April 2011 – Central and Eastern Europe|date=April 2011|publisher=IMF|accessdate=27 April 2011|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111015040029/http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2016&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=77&pr1.y=1&c=968&s=NGDP_RPCH%2CNGDPD%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CPCPIPCH%2CLUR&grp=0&a=|archivedate=15 October 2011|df=dmy-all}}</ref>
1990 ల మరియు, 2000 ల చివరిలో ప్రైవేటీకరణ మరియు, సంస్కరణల పరంపర తరువాత, రోమేనియన్ ఆర్థిక వ్యవస్థలో ప్రభుత్వ జోక్యం ఇతర ఐరోపా ఆర్థిక వ్యవస్థల కంటే కొంత తక్కువగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.heritage.org/research/features/index/country.cfm?id=Romania |archive-url=https://web.archive.org/web/20050105155414/http://www.heritage.org/research/features/index/country.cfm?id=Romania |dead-url=yes |archive-date= 5 January 2005 |title=Index of Economic Freedom: Romania |publisher=heritage.org |accessdate=31 August 2008 |df= }}</ref> 2005 లో రోమేనియన్ ప్రగతిశీల పన్ను వ్యవస్థను వ్యక్తిగత ఆదాయం మరియు, కార్పొరేట్ లాభం రెండింటి కొరకు ఫ్లాట్ టాక్స్ 16% యూరోపియన్ యూనియన్లో అత్యల్పం భావించబడింది. <ref>{{cite report|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/pls/portal/docs/PAGE/PGP_PRD_CAT_PREREL/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007_MONTH_06/2-26062007-EN-AP.PDF|archive-url=https://web.archive.org/web/20070628064604/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/pls/portal/docs/PAGE/PGP_PRD_CAT_PREREL/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007_MONTH_06/2-26062007-EN-AP.PDF|dead-url=yes|archive-date=28 June 2007|format=PDF|title=Taxation trends in the EU|publisher=[[Eurostat]]|date=26 June 2007|accessdate=31 August 2008}}</ref> పరిశ్రమలు మరియు, వ్యవసాయాలలో గణనీయమైన అభివృద్ధి సాధించింది. జి.డి.పి వరుసగా 36% మరియు, 13% ఉండగా. ఆర్థికంగా ప్రధానంగా సేవల మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇది జి.డి.పి.లో 51%. అదనంగా 2006 లో రొమేనియన్ జనాభాలో 30% మంది వ్యవసాయం మరియు, ప్రాథమిక ఉత్పత్తిలో పనిచేశారు. ఐరోపాలో ఇది అత్యధిక స్థాయిలో ఒకటి.<ref name="CIA">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html|title=Romania|publisher=CIA World Factbook|year=2010|accessdate=27 April 2011|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110501072844/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html|archivedate=1 May 2011|df=dmy-all}}</ref>
2000 నుండి రొమేనియా విదేశీ పెట్టుబడులను అధిక సంఖ్యలో ఆకర్షించింది. తూర్పు మరియు, మధ్య ఐరోపాలో ఒకే అతిపెద్ద పెట్టుబడుల కేంద్రంగా ఉంది. 2006 లో విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడుల విలువ € 8.3 బిలియన్లు ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.portalino.it/nuke/modules.php?name=News&file=article&sid=20346 |title=Romania: FDI reached over EUR 8.3 bn |accessdate=31 August 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928125042/http://www.portalino.it/nuke/modules.php?name=News&file=article&sid=20346 |archivedate=28 September 2007 |deadurl=yes |df= }}</ref> ఒక 2011 ప్రపంచ బ్యాంకు నివేదిక ప్రకారం రోమానియా ప్రస్తుతం జర్మనీలో 175 దేశాలలో 72 వ స్థానంలో ఉంది. చెక్ రిపబ్లిక్ వంటి ప్రాంతంలోని ఇతర దేశాల కంటే ఇది తక్కువగా ఉంది.<ref>{{cite report|url=http://www.doingbusiness.org/EconomyRankings/|title=Economy Ranking|work=Doing Business|year=2007|publisher=World Bank|accessdate=31 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080915084658/http://www.doingbusiness.org/economyrankings/|archivedate=15 September 2008|df=dmy-all}}</ref> అంతేకాకుండా 2006 లో ఒక అధ్యయనం దీనిని ప్రపంచంలో రెండో వేగవంతమైన ఆర్థిక సంస్కర్త (జార్జియా తర్వాత) గా నిర్ణయించింది.<ref>{{cite report|url=http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/NEWS/0,,contentMDK:21041782~pagePK:64257043~piPK:437376~theSitePK:4607,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20070308173737/http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/NEWS/0%2C%2CcontentMDK%3A21041782~pagePK%3A64257043~piPK%3A437376~theSitePK%3A4607%2C00.html |dead-url=yes |archive-date= 8 March 2007 |title=Doing Business 2007 Report |publisher=World Bank |accessdate=31 August 2008 |df= }}</ref>
1867 నుండి అధికారిక ద్రవ్యం రోమేనియన్ లియు ("సింహం") మరియు, 2005 లో ఒక వర్గీకరణ తరువాత అది € 0.2-0.3 విలువతో ఉంది. 2007 లో యు.యూలో చేరిన తరువాత రోమానియా 2020 నాటికి యురోను దత్తత తీసుకుంటుంది. <ref name=EUROENTRY>{{cite web|url=http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/com/2007/com2007_0434en01.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20071025023219/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/com/2007/com2007_0434en01.pdf |dead-url=yes |archive-date=25 October 2007 |format=PDF |title=Fifth Report on the Practical Preparations for the Future Enlargement of the Euro Area |date=16 July 2007 |publisher=Commission of the European Communities |accessdate=31 May 2013 |df= }}</ref>
జులై 1, 2015 జూలై 1 నాటికి రోమేనియన్ విదేశీ రుణం € 90.59 బిలియన్లు.<ref>{{cite web|title = Banca Națională a României|url = http://bnr.ro/page.aspx?prid=10616|website = bnr.ro|accessdate = 29 September 2015|deadurl = no|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150930005458/http://bnr.ro/page.aspx?prid=10616|archivedate = 30 September 2015|df = dmy-all}}</ref>
[[File:Graph Romania electricity supply mix 2015.svg|thumb|Graph Romania electricity supply mix 2015]]
ఐ.ఎన్.ఎస్.ఎస్.ఇ. ప్రకారం రొమేనియా మొత్తం రహదారి నెట్వర్క్ 2015 లో 86,080 కిలోమీటర్లు (53,488 మైళ్ళు)గా అంచనా వేయబడింది.<ref name="INSSE">{{cite web |url=http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/lung_cailor_transp15r_1.pdf |title=Length of roads in Romania 2015 |publisher=INSSE |accessdate=16 March 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161113231241/http://www.insse.ro/cms/sites/default/files/com_presa/com_pdf/lung_cailor_transp15r_1.pdf |archivedate=13 November 2016 |df=dmy-all }}</ref>
ప్రపంచ బ్యాంకు 22,298 కిలోమీటర్ల (13,855 మైళ్ళ) ట్రాక్ వద్ద రైల్వే నెట్వర్కును అంచనా వేసింది. ఐరోపాలో నాల్గవ అతిపెద్ద రైల్రోడ్ నెట్వర్క్‌గా గుర్తించబడింది.<ref name="Railway">{{cite web|url=http://www.cfr.ro/jf/romana/0208/retea.htm |title=Reteaua feroviara |language=Romanian |publisher=cfr.to |accessdate=6 September 2009 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090608211134/http://www.cfr.ro/jf/romana/0208/retea.htm |archivedate=8 June 2009 }}</ref> 1989 తరువాత రైల్ రవాణాలో నాటకీయ క్షీణత చోటు చేసుకుంది. 2004 లో 99 మిలియన్ ప్యాసింజర్ ప్రయాణాలు జరిగాయి; కానీ దేశంలో అన్ని ప్రయాణీకుల మరియు, సరుకు రవాణా ఉద్యమాలలో 45% వాటాను మెరుగుపరచటం మరియు, మార్గాల పాక్షిక ప్రయివేటీకరణ కార్యక్రమాలు చేపట్టబడ్డాయి.<ref name="Europaworld">{{Cite book|encyclopedia=The Europa World Year Book|year=2007|volume=2|edition=48|publisher=Routledge|location=London and New York|title=Romania|pages=3734–3759|isbn=978-1-85743-412-5}}</ref> కారణంగా ఇటీవలి (2013) పునరుద్ధరణను సంభవించింది. <ref name="Europaworld" /> బుచాటెస్ట్ మెట్రో 1979 లో 61.41 కి.మీ (38.16 మై)పొడవైన మార్గం ప్రారంభమైంది. 2007 లో 6,00,000 మంది సగటు ప్రయాణీకులతో శిఖరాగ్రానికి చేరింది. <ref>{{cite web|url=http://www.sfin.ro/articol_8634/transferul_metrorex_la_primaria_capitalei_a_incins_spiritele.html |title=Metrorex ridership |language=Romanian |publisher=Financial Week newspaper |date=23 April 2007 |accessdate=31 August 2008 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080516140935/http://www.sfin.ro/articol_8634/transferul_metrorex_la_primaria_capitalei_a_incins_spiritele.html |archivedate=16 May 2008 }}</ref> రొమేనియాలో పదహారు అంతర్జాతీయ వాణిజ్య విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. వాటిలో ఐదు (హెన్రి కోండౌ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, అరేల్ వాలియు ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, టిమిసియోరా ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, కాన్‌స్టన్ట్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్ మరియు, సిబియూ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్) వైడ్-బాడీ విమానాలను నిర్వహించగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. 2015 లో 9.2 మిలియన్ల మంది ప్రయాణికులు బుచారెస్ట్ హెన్రీ కోండౌ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్ ద్వారా వెళ్లారు. <ref>[http://www.anna.aero/wp-content/uploads/european-airports.xls Ann.aero database] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170326185002/http://www.anna.aero/wp-content/uploads/european-airports.xls |date=26 March 2017 }}</ref>
రొమేనియా విద్యుత్ శక్తి నికర ఎగుమతి మరియు, విద్యుత్ శక్తి వినియోగం కోసం ప్రపంచవ్యాప్తంగా 48 వ స్థానంలో ఉంది.<ref name=eia>{{cite web|url=[[List of countries by electricity consumption]] |title=List of countries by electricity consumption |date= |accessdate=20 February 2017}}</ref> మూలం ఉత్పాదక శక్తిలో మూడింట ఒకవంతు పునరుత్పాదక మూలాల నుండి లభిస్తుంది. ఎక్కువగా జలవిద్యుత్ శక్తిగా లభిస్తాయి.<ref>{{cite web|url=http://www.minind.ro/energie/PNAER_final.pdf |title=Archived copy |accessdate=9 August 2014 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151211040927/https://www.minind.ro/energie/PNAER_final.pdf |archivedate=11 December 2015 |df= }}</ref> 2015 లో ప్రధాన వనరులు బొగ్గు (28%), జలవిద్యుత్ (30%), అణు (18%) మరియు, హైడ్రోకార్బన్లు (14%).<ref>{{cite web |url=http://www.hidroelectrica.ro/rapoarte/Raport_Anual_2015_RO.pdf |title=Raport Anual 2015 energie |format=PDF |date= |accessdate=20 February 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171010095255/http://www.hidroelectrica.ro/rapoarte/Raport_Anual_2015_RO.pdf |archivedate=10 October 2017 |df=dmy-all }}</ref> ఇది తూర్పు ఐరోపాలో అతిపెద్ద రిఫైనింగ్ సామర్థ్యాలలో ఒకటిగా ఉంది. సహజ వాయువు ఉత్పత్తి ఒక దశాబ్దం కాలంకంటే ముందు నుండి తగ్గుతూ ఉంది. <ref name=eia />
యూరోప్‌లో అతిపెద్ద ముడి చమురు మరియు, పొరల వాయువు నిలువలు కలిగిన దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది.<ref name=eia /> ఇది యూరోపియన్ యూనియన్లో అధిక శక్తి-స్వతంత్రత కలిగిన దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది.<ref>{{cite web |author=Ana Hontz-Ward |url=http://www.voanews.com/content/romania-expects-energy-independence-despite-ukraine-crisis/1956837.html |title=Romania Expects to be Energy Independent Despite Ukraine Crisis |publisher=Voanews.com |date= |accessdate=15 August 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140818030644/http://www.voanews.com/content/romania-expects-energy-independence-despite-ukraine-crisis/1956837.html |archivedate=18 August 2014 |df=dmy-all }}</ref> సెనర్వోడాలో అణు విద్యుత్ ప్లాంటును మరింత విస్తరించాలని చూస్తోంది.<ref>{{cite web |url=http://economie.hotnews.ro/stiri-energie-16428344-contractul-pentru-unitatile-3-4-centrala-nucleara-cernavoda-parafa-mai-chinezii-vor-avea-51-din-actiuni-nicolae-moga-psd.htm |title=Contractul pentru unitatile 3 si 4 de la centrala nucleara Cernavoda se va parafa in mai. Chinezii v-or avea 51% din actiuni – Nicolae Moga (PSD) – Energie – HotNews.ro |publisher=Economie.hotnews.ro |date= |accessdate=15 August 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140819090341/http://economie.hotnews.ro/stiri-energie-16428344-contractul-pentru-unitatile-3-4-centrala-nucleara-cernavoda-parafa-mai-chinezii-vor-avea-51-din-actiuni-nicolae-moga-psd.htm |archivedate=19 August 2014 |df=dmy-all }}</ref>
జూన్ 2014 లో ఇంటర్నెట్కు దాదాపు 18.3 మిలియన్ కనెక్షన్లు ఉన్నాయి.
[[File:BranCastle.jpg|thumb|[[Bran Castle]] near [[Brașov]], sometimes advertised as "[[Dracula]]'s Castle", is a popular attraction for tourists.]]
రోమేనియన్ ఆర్థిక వ్యవస్థలో పర్యాటక రంగం ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది, GDP లో సుమారు 5% ఉత్పత్తి చేస్తుంది.
Tourism is a significant contributor to the Romanian economy, generating around 5% of GDP.<ref>{{cite web|url=http://www3.weforum.org/docs/WEF_TravelTourismCompetitiveness_Report_2008.pdf|format=PDF|publisher=World Economic Forum|title=Country/Economy Profiles: Romania, Page 329 Travel&Tourism|accessdate=16 March 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130405043639/http://www3.weforum.org/docs/WEF_TravelTourismCompetitiveness_Report_2008.pdf|archivedate=5 April 2013|df=dmy-all}}</ref> వరల్డ్ ట్రావెల్ అండ్ పర్యాటకం కౌన్సిల్ ప్రకారం రొమేనియా ప్రపంచంలోనే అతివేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న యాత్ర మరియు, పర్యాటక రంగం మొత్తం డిమాండ్‌లో రొమేనియా 4 వ స్థానంలో ఉందని అంచనా వేసింది. 2007 నుండి 2016 వరకు పర్యాటకం సంవత్సరానికి 8% అభివృద్ధివ్చెందిందని అంచనా వేసింది.<ref>{{cite web|title=WTTC spells out policy recommendations for Romania to tap travel and tourism potential|publisher=WTTC|url=http://www.wttc.travel/eng/News_and_Events/Press/Press_Releases_2006/WTTC_spells_out_recommendations_for_Romania/index.php|accessdate=11 January 2008}}{{dead link|date=March 2017}}</ref> ప్రపంచ బ్యాంక్ ప్రకారం 2016 లో పర్యాటకుల సంఖ్య క్రమంగా పెరుగుతూ 9.33 మిలియన్ విదేశీ పర్యాటకుల సంఖ్యకు చేరుకుంది.<ref name="business review website">{{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/ST.INT.ARVL?locations=RO |title=Worldbank Tourism in Romania |website=worldbank.org |accessdate=5 May 2017 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170825191802/http://data.worldbank.org/indicator/ST.INT.ARVL?locations=RO |archivedate=25 August 2017 |df=dmy-all }}</ref> 2005 లో రోమానియాలో పర్యాటకరంగం 400 మిలియన్ల పెట్టుబడులను ఆకర్షించాయి.<ref>{{cite web|language=ro |url=http://www.gandul.info/social/turismul-atras-2005-investitii-400-milioane-euro.html?3932;255059 |publisher=''Gandul'' Newspaper |title=Tourism attracted in 2005 investments worth €400 million |accessdate=11 January 2008 }}{{dead link|date=March 2017|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref>
2007 లో విదేశీ సందర్శకులలో 60% మంది ఇతర యు.యూ దేశాల నుండి వచ్చారు.<ref name=turism>{{cite report|url=http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/turism/a07/turism09e07.pdf|format=PDF|title=Report from Romanian National Institute of Statistics|quote=for the first 9 months of 2007 an increase from the previous year of 8.7% to 16.5 million tourists; of these 94.0% came from European countries and 61.7% from EU|accessdate=11 January 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080216015139/http://www.insse.ro/cms/files/statistici/comunicate/turism/a07/turism09e07.pdf|archivedate=16 February 2008|df=dmy-all}}</ref>
ప్రబలమైన వేసవి ఆకర్షణలలో మామైయా మరియు, ఇతర రొమేనియన్ నల్లసముద్ర రిసార్టులు 2009 లో 1.3 మిలియన్ల పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి.<ref name="litoral2010-08-21">[http://www.jurnalul.ro/stire-economic/criza-ne-strica-vacanta-548967.html Criza ne strică vacanța] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121102104448/http://jurnalul.ro/stire-economic/criza-ne-strica-vacanta-548967.html |date=2 November 2012 }}, 9 July 2010, jurnalul.ro, accessed on 21 August 2010</ref><ref>{{cite web|url=http://www.unseenromania.com/places-to-go-romania/tan-and-fun-at-the-black-sea.html |title=Tan and fun at the Black Sea |publisher=UnseenRomania |accessdate=10 January 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071011041935/http://unseenromania.com/places-to-go-romania/tan-and-fun-at-the-black-sea.html |archivedate=11 October 2007 |deadurl=yes |df= }}</ref>
చాలా ప్రముఖ స్కీయింగ్ రిసార్టులలో వాలీ ప్రావొవే మరియు, పోయానా బ్రాసావ్‌లో ఉన్నాయి. సిబియూ, బ్రోసోవ్ మరియు, సిఘిసొరార వంటి ట్రాన్సిల్వేనియన్ నగరాల్లోని కోటలు పెద్ద సంఖ్యలో పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి. బ్రుసోవ్ దగ్గర ఉన్న బ్రౌన్ కాజిల్, రోమానియాలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ ఆకర్షణలలో ఒకటిగా ఉంది. ఇది ప్రతి సంవత్సరం వందల వేలమంది పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తోంది. తరచూ డ్రాక్యుల కాసిల్గా ప్రచారం జరుగుతుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.digi24.ro/Stiri/Digi24/Lejer/Magazin/Castelul+Bran+marcat+de+istorie+dar+si+de+legenda+lui+Dracula+at|title=Castelul Bran, marcat de istorie, dar şi de legenda lui Dracula atrage anual sute de mii de turişti|website=www.digi24.ro|access-date=28 June 2016|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160822103842/http://www.digi24.ro/Stiri/Digi24/Lejer/Magazin/Castelul+Bran+marcat+de+istorie+dar+si+de+legenda+lui+Dracula+at|archivedate=22 August 2016|df=dmy-all}}</ref>
గ్రామీణ పర్యాటక రంగం జానపద మరియు, సంప్రదాయాలపై దృష్టి కేంద్రీకరించింది. ఇది ఒక ముఖ్యమైన ప్రత్యామ్నాయంగా మారింది.<ref>{{Cite news|publisher=Romania Libera|language=Romanian|date=5 July 2008|title=Turismul renaste la tara|url=http://www.romanialibera.ro/a128995/turismul-renaste-la-tara.html|accessdate=28 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080802065943/http://www.romanialibera.ro/a128995/turismul-renaste-la-tara.html|archivedate=2 August 2008|df=dmy-all}}</ref> బ్రౌన్ మరియు, దాని డ్రాకులాస్ కాజిల్, నార్తర్న్ మోల్దవియా పెయింటెడ్ చర్చలు మరియు, మరామూర్స్ కలప చర్చిలు వంటి ప్రదేశాలను పర్యాటక ఆకర్షణలుగా ప్రోత్సహించడానికి లక్ష్యంగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.ruraltourism.ro/|language=Romanian|publisher=RuralTourism.ro|title=Bine ati venit pe site-ul de promovare a pensiunilor agroturistice din Romania !!!|accessdate=28 August 2008|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080914053130/http://www.ruraltourism.ro/|archivedate=14 September 2008|df=dmy-all}}</ref>
ఇతర ఆకర్షణలలో డనౌబే డెల్టా మరియు, స్కల్ప్చరల్ ఎంసెంబుల్ ఆఫ్ కంస్టాంటిన్ బ్రాంకుసి ఎట్ తర్గు జియు ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి.
<ref>{{cite web |url=http://www.turism.ro/statiuni.php |title=Turism in Romania |publisher=Turism.ro |accessdate=29 August 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110902060849/http://turism.ro/statiuni.php |archivedate=2 September 2011 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.romaniaturistica.com/obiective-turistice/ansamblul-sculptural-constantin-brancusi.html |archive-url=https://archive.is/20120909134147/http://www.romaniaturistica.com/obiective-turistice/ansamblul-sculptural-constantin-brancusi.html |dead-url=yes |archive-date=9 September 2012 |title=Ansamblul sculptural Constantin Brancusi din Targu Jiu |publisher=Romaniaturistica.com |date=16 March 1957 |accessdate=29 August 2011 }}</ref>
2014 లో రోమానియాలో హోటల్ మరియు, రెస్టారెంట్ పరిశ్రమలలో చురుకుగా ఉన్న 32,500 కంపెనీలు. మొత్తం 2.6 బిలియన్ యూరోల టర్నోవర్తో ఉన్నాయి.<ref>[http://www.romania-insider.com/how-important-is-tourism-in-romanias-economy/158787/ How important is tourism in Romania’s economy?<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151106064035/http://www.romania-insider.com/how-important-is-tourism-in-romanias-economy/158787/ |date=6 November 2015 }}</ref> 2014 లో 1.9 మిలియన్ల పర్యాటకులు రొమేనియాను సందర్శించారు.2013 కంటే ఇది 12% అధికం. <ref name="romania-insider.com">[http://www.romania-insider.com/over-1-9-million-tourists-visit-romania-where-do-they-come-from/141244/ Over 1.9 million tourists visit Romania, where do they come from – Romania Insider<!-- Bot generated title -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150204055850/http://www.romania-insider.com/over-1-9-million-tourists-visit-romania-where-do-they-come-from/141244/ |date=4 February 2015 }}</ref>
దేశంలోని నేషనల్ స్టాటిస్టిక్స్ ఇన్స్టిట్యూట్ ప్రకారం యూరోప్ నుండి (ముఖ్యంగా జర్మనీ, ఇటలీ మరియు, ఫ్రాన్స్) 77%, ఆసియా నుండి 12% మరియు, ఉత్తర అమెరికా నుండి 7% కంటే తక్కువ.<ref name="romania-insider.com" />
===సైంస్ మరియు, సాంకేతికం ===
[[File:Coanda aircraft at 1910 Paris salon.jpg|thumb|[[Coandă-1910]] was an early aircraft with ducted fan propulsion.]]
చారిత్రాత్మకంగా రోమేనియన్ పరిశోధకులు మరియు, సృష్టికర్తలు అనేక రంగాల్లో ప్రముఖ రచనలు చేశారు. ఫ్లైట్ చరిత్ర, ట్రావియాన్ వుయాయా ఇందులో మొదటి విమానం తన సొంత శక్తితో <ref name="RomAcademyLib">{{cite web|url=http://www.biblacad.ro/Vuiaeng.htm|title=Traian Vuia in a Century of Aviation|publisher=Romanian Academy Library|page=1|accessdate=7 August 2012|deadurl=no|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IQ4ALpj8?url=http://www.biblacad.ro/Vuiaeng.htm|archivedate=27 July 2013|df=dmy-all}}</ref> ఔరేల్ విలాసు నిర్మించారు. ప్రారంభమైన తరువాత కొన్ని విజయవంతమైన విమానాలను నడిపబడ్డాయి. అయితే హెన్రి కోండా ద్రవంలో కోండా ప్రభావాన్ని కనుగొన్నారు. విక్టర్ బేబెస్ 50 రకాల బ్యాక్టీరియాలను కనుగొన్నాడు; జీవశాస్త్రవేత్త నికోలే పౌలెస్కు ఇన్సులిన్ కనుగొన్నాడు. అయితే ఎమిల్ పరేడ్, సెల్ జీవశాస్త్రానికి తన రచనలకు నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్నాడు. లాజరు ఎడెలనాను అంఫేటమిన్ను సంయోగం చేసే మొదటి రసాయన శాస్త్రవేత్త మరియు, అతను ఎంచుకున్న ద్రావకాలతో విలువైన పెట్రోలియం భాగాలను వేరుచేసే విధానాన్ని కూడా కనుగొన్నాడు. కాస్టీన్ నేనిటిస్కూ సేంద్రీయ కెమిస్ట్రీలో అనేక నూతన కాంపౌండ్స్‌ను అభివృద్ధి చేశాడు. ప్రముఖ గణిత శాస్త్రజ్ఞుల స్పిరు హారెట్, గ్రిగోర్ మొయిసిల్ మరియు, స్టఫన్ ఊడోబ్లెజా; భౌతిక శాస్త్రవేత్తలు మరియు, ఆవిష్కర్తలు: సర్బన్ టిటికా, అలెగ్జాండ్రా ప్రోకా మరియు, స్టీఫన్ ప్రోకోపి ముఖ్యులు.
1990 ల మరియు, 2000 ల్లో అవినీతి, తక్కువ నిధులు మరియు, గణనీయమైన మేధాసంపత్తి కలిగిన నిపుణుల ప్రవాహంతో సహా పలు అంశాలచే పరిశోధన అభివృద్ధి చేయబడింది.<ref>{{cite web |url=http://www.ad-astra.ro/journal/2/editorial_en.pdf |title=Science in post-communist Romania: The future is not inviting |accessdate=2011-02-09 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110510003910/http://www.ad-astra.ro/journal/2/editorial_en.pdf |archivedate=10 May 2011 |df=dmy-all }}</ref> అయితే ఐరోపా సమాఖ్యకు దేశం దరఖాస్తు నుండి మార్చడానికి ఇది ప్రారంభంగా ఉంది.<ref>{{cite web |url=http://www.hotnews.ro/stiri-esential-16869790-laserul-magurele-institutul-cercetare-pentru-fizica-inginerie-nucleara-semnat-contractul-pentru-realizarea-sistemului-fascicul-gamma.htm |title=Laserul de la Magurele: Institutul de Cercetare pentru Fizica si Inginerie Nucleara a semnat contractul de 66 milioane euro pentru realizarea Sistemului Fascicul Gamma – Esential |publisher=HotNews.ro |date= |accessdate=15 August 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140811081832/http://www.hotnews.ro/stiri-esential-16869790-laserul-magurele-institutul-cercetare-pentru-fizica-inginerie-nucleara-semnat-contractul-pentru-realizarea-sistemului-fascicul-gamma.htm |archivedate=11 August 2014 |df=dmy-all }}</ref>
ప్రపంచ మాంద్యం కారణంగా 2009 లో 50% తగ్గాయి. ఆర్ & డి ఖర్చు 2010 లో 44% పెరిగింది. ప్రస్తుతం $ 0.5 బిలియన్లు (1.5 బిలియన్ లీ) ఉంది.<ref>{{cite web |url=http://www.novinite.com/view_news.php?id=124097 |title=Bulgaria: Science fortunes of Balkan neighbours diverge – Novinite.com – Sofia News Agency |publisher=Novinite.com |date=13 January 2011 |accessdate=14 March 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110511095920/http://www.novinite.com/view_news.php?id=124097 |archivedate=11 May 2011 |df=dmy-all }}</ref> 2011 జనవరిలో పార్లమెంటు "విశ్వవిద్యాలయాలపై ఖచ్చితమైన నాణ్యత నియంత్రణను అమలు చేస్తుంది. నిధుల అంచనా మరియు, పీర్ సమీక్ష కోసం కఠినమైన నిబంధనలను అమలుచేస్తుంది".<ref>{{cite web |url=http://www.nature.com/news/2011/110112/full/469142a.html |title=Science fortunes of Balkan neighbours diverge : Nature News |publisher=Nature.com |accessdate=14 March 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110116022857/http://www.nature.com/news/2011/110112/full/469142a.html |archivedate=16 January 2011 |df=dmy-all }}</ref> సి.ఇ.ఆర్.ఎన్. మరియు, యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ వంటి అనేక ప్రధాన అంతర్జాతీయ సంస్థలలో దేశం చేరింది.<ref>{{cite web |url=http://www.epochtimes-romania.com/article.php?article_id=97824 |title=Funeriu: Stiinta din Romania 'se imbunatateste', insa mai sunt multe lucruri de facut |publisher=Epochtimes-romania.com |date=13 January 2011 |accessdate=14 March 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110510003912/http://www.epochtimes-romania.com/article.php?article_id=97824 |archivedate=10 May 2011 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.actmedia.eu/2011/01/20/top+story/romania+is+to+sign+agreement+on+joining+european+space+agency+convention+/31695 |title=Romania is to sign agreement on joining European space agency convention |publisher=Actmedia.eu |date=20 January 2011 |accessdate=14 March 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110124013651/http://www.actmedia.eu/2011/01/20/top+story/romania+is+to+sign+agreement+on+joining+european+space+agency+convention+/31695 |archivedate=24 January 2011 |df=dmy-all }}</ref> మొత్తంమీద పరిస్థితి అనుకూలంగా లేనప్పటికీ "వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్నది"గా వర్గీకరించబడింది.<ref>{{cite web |url=http://www.nature.com/news/2011/110112/full/news.2011.8.html |title=Romania's high hopes for science : Nature News |publisher=Nature.com |accessdate=14 March 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110319180142/http://www.nature.com/news/2011/110112/full/news.2011.8.html |archivedate=19 March 2011 |df=dmy-all }}</ref>
యురోపియన్ యూనియన్ ప్రతిపాదిత ఎక్స్ట్రిక్ లైట్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ (ఇ.ఎల్.ఐ) లేజర్ అణు భౌతిక సౌలభ్యం రోమేనియాలో నిర్మించబడుతుంది.<ref>{{cite web |url=http://www.eli-np.ro/ |title=ELI-NP | Extreme Light Infrastructure – Nuclear Physics |publisher=Eli-np.ro |accessdate=29 August 2011 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110906022342/http://www.eli-np.ro/ |archivedate=6 September 2011 |df=dmy-all }}</ref> 2012 ప్రారంభంలో రోమానియా తన మొదటి ఉపగ్రహాన్ని ఫ్రెంచ్ గయానాలోని సెంటర్ స్పాటియల్ గయానాయిస్ నుండి ప్రారంభించింది.<ref name=autogenerated1>{{cite web |url=http://english.hotnews.ro/stiri-top_news-11498074-video-romania-39-first-satellite-goliat-successfully-launch-from-kourou-base-french-guyana.htm |title=VIDEO Romania's first satellite Goliat successfully launch from Kourou base in French Guyana – Top News |publisher=HotNews.ro |accessdate=4 April 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140406215026/http://english.hotnews.ro/stiri-top_news-11498074-video-romania-39-first-satellite-goliat-successfully-launch-from-kourou-base-french-guyana.htm |archivedate=6 April 2014 |df=dmy-all }}</ref> 2014 డిసెంబరు ప్రారంభంలో రొమేనియా ఇంటర్నేషనల్ స్పేస్ స్టేషన్ సహ యజమాని అయింది.<ref name="autogenerated4">{{cite web |url=http://www.rosa.ro/index.php/en/news-menu/stiri/787-romania-va-detine-o-parte-din-statia-spatiala-internationala-si-va-contribui-la-dezvoltarea-celei-mai-noi-rachete-europene-ariane-6 |title=Romania will own a part of the International Space Station and will contribute to the development of the latest European rocket, Ariane 6 |work=Romanian Space Agency |date=3 December 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141208052247/http://www.rosa.ro/index.php/en/news-menu/stiri/787-romania-va-detine-o-parte-din-statia-spatiala-internationala-si-va-contribui-la-dezvoltarea-celei-mai-noi-rachete-europene-ariane-6 |archivedate=8 December 2014 |df=dmy-all }}</ref>
* [http://www.loc.gov/rr/international/european/romania/ro.html Portals to the World] from the United States [[Library of Congress]]
* [https://web.archive.org/web/20080821132810/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/romania.htm Romania] at ''UCB Libraries GovPubs''
; ఆర్థికం మరియు, న్యాయం, లింకులు
* [https://web.archive.org/web/20081028213802/http://www.bnro.ro/en/Info/curs_ext.asp Exchange Rates] - from the [[National Bank of Romania]]
* [http://www.dreptonline.ro/resurse/resource.php Romanian Law and Miscellaneous - English]
; సంస్కృతి మరియు, చరిత్ర లింకులు
* [http://www.badley.info/history/Romania.index.html Chronology of Romania from the World History Database]
* [https://web.archive.org/web/20081025143606/http://www.ici.ro/romania/en/index.html ICI.ro - A comprehensive site about Romania]
| 