ఫ్రాన్సు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

4 మూలము(ల)ను భద్రపరచటానికి ప్రయత్నించగా, 0 పనిచేయనివిగా గుర్తించాను.) #IABot (v2.0
చి clean up, replaced: మరియు → , (26), typos fixed: యూరప్ → ఐరోపా (2), ఫ్రాంస్ → ఫ్రాన్స్, గా → గా (2), ె → ే , ధృవ → ధ్రువ (2), సమైఖ్య
ట్యాగులు: AutoWikiBrowser విశేషణాలున్న పాఠ్యం
పంక్తి 118:
ఏదేమైనా సాంప్రదాయ నామం ఫ్రాంకు నుండి ఈపదం వచ్చి ఉండవచ్చు,{{Citation needed|date=February 2008}} ఆక్రమణజాతులలో వీరికి మాత్రమే స్వేచ్చగా ఉండే అధికారం ఉందనే ఉద్దేశం నుండి ఇది జరిగింది. [[జర్మనీ]]లో ఫ్రాన్స్ ఇప్పటికీ ''ఫ్రాంక్ రీచ్''గా పిలువబడుతుంది. "ఫ్రాంకుల రాజ్యం" అని దీని అర్ధం. చార్లెమాగ్నే ఫ్రాన్కిష్ సామ్రాజ్యం నుండి భేదాన్ని చూపేందుకు, ఆధునిక ఫ్రాన్స్ ను ''ఫ్రాంక్ రీచ్''గా పిలిచేవారు. ఫ్రాన్కిష్ రాజ్యాన్ని ''ఫ్రాంకెన్ రీచ్'' అని పిలిచేవారు.
 
మధ్య యుగాలనాటికి [[రోమ్]] పతనమైనప్పటి నుండి "ఫ్రాంక్" అనే పదం వాడబడుతోంది. "ఫ్రాన్కుల రాజు" ("రెక్స్ ఫ్రాన్కోరం") హగ్ కాపెట్ పట్టాభిషేకం నుండి అది కచ్చితంగా ఫ్రాన్సియా రాజ్యాంగా సూచించబడింది. ఇది తరువాత ఫ్రాన్స్ గా మారింది. కపెషియన్ రాజులు రాబర్టైనుల వారసుల వంశం ఇద్దరు ఫ్రాన్కిష్ రాజులను అందించింది. పూర్వం "డ్యూక్ అఫ్ ది ఫ్రాన్క్స్" ("డక్స్ ఫ్రాన్కోరం") బిరుదు కలిగి ఉండేవారు. ఈ ఫ్రాన్కిష్ సామ్రాజ్యం చాలావరకు ఆధునిక ఉత్తర ఫ్రాంసు భూభాగాలను ఆవరించి ఉంది. కానీ ప్రాంతీయ రాజుల వలన రాజ్యాధికారం అణచివేయబడి ఈపదం క్లుప్తంగా పాలిత ప్రాంతానికి వాడబడింది. కేంద్రీయ అధికారం సంపూర్ణ సామ్రాజ్యానికీ వర్తించడం వలన చివరకు ఈపదం సంపూర్ణ సామ్రాజ్యానికి అన్వయించబడింది.<ref>ఎలిజబెత్ M. హల్లం &amp; జుడిత్ ఎవేరార్డ్ – కాపెటియన్ ఫ్రాన్స్ 937-1328, మొదటి చాప్టర్ # "ది ఆరిజిన్స్ అఫ్ వెస్ట్రన్ ఫ్రాన్సియా" పేజి 7: "పది మరియు, పదకొండో శతాబ్దాలలో ఫ్రాన్సియా అనే పదానికి అర్ధమేమి? అది ఇప్పటికీ విస్తృత సాధారణ ఉపయోగంలో ఉంది; క్రూసేడ్ల సమయంలో బైజాంటైన్ మరియు, పశ్చిమ రచయితలు ఇరువురూ పశ్చిమ సేనలను ఫ్రాన్కులుగా వివరించారు. కానీ అది ఇంకా ప్రత్యేక అర్ధాలను ఇస్తోంది. 911 నుండి పశ్చిమ ఫ్రాన్కిష్ రాజును ''రెక్స్ ఫ్రాన్కోరం'' గా పిలిచేవారు -ఫ్రాన్కులకు రాజు-మరియు, ఫ్రాన్సియా అనే పేరుని అతని రాజ్యాన్ని వర్ణించడానికి వాడేవారు , అది తూర్పు ఫ్రాన్కిష్, లేదా జర్మన్, రాజ్యాలకు కూడా వాడటం వలన... కపేషియన్లకు ముందున్న రాబర్టైన్లు, ''డ్యూసేస్ ఫ్రాన్కోరం'' , ఫ్రాన్కుల ప్రభువులు, మరియు, వారి రాజ్యం సైద్ధాంతికంగా ఎక్కువగా ఉత్తర ఫ్రాన్స్ కు పరిమితమైంది. అప్పుడు రాచరిక శక్తి మరింత తగ్గినందువలన, కపేషియన్లు పారిస్ మరియు, వోర్లియన్స్ చుట్టూ ఉన్న కొద్ది భూభాగానికి పరిమితమయ్యారు, ఫ్రాన్సియా అనే పదం ఈ ప్రాంతానికి వాడబడింది."</ref>
 
== చరిత్ర ==
=== రోమ్ నుండి విప్లవానికి ===
సెల్టిక్ ''గాల్స్'' చే నివాసితమైన ప్రాచీన గాల్ సరిహద్దులే దాదాపు ఆధునిక ఫ్రాన్స్ సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. గాల్ క్రీస్తుపూర్వం మొదటి శతాబ్దంలో [[రోమ్]] తరఫున [[జూలియస్ సీజర్]] జయించాడు.<ref> గల్లిక్ యుద్ధాలలో ఒక మిలియన్ ప్రజలు (బహుశా 4 గాల్సు ప్రజలలో ఒకరు) చనిపోయారు. మరొక మిలియన్ బానిసలయ్యారు, 300 తెగలు 800 నగరాలు నాశనం చేయబడ్డాయని [[ప్లూటార్క్]] పేర్కొన్నారు.</ref> తరువాత గాల్స్ చివరికి " రోమన్ " భాష ([[లాటిన్]] దీని నుండే [[ఫ్రెంచ్ భాష]] వచ్చింది. అలాగే వారు రోమన్ సంస్కృతిని స్వీకరించారు. క్రీస్తుశకం 2 - 3వ శతాబ్దాలలో [[క్రైస్తవం]] మొదటిసారిగా ప్రవేశించి 4-5 శతాబ్దాల నాటికి మరింత బలంగా విస్తరించింది. ఎస్.టి. జెరోం “భిన్న మతాలు లేని ఏకైకప్రాంతం గాల్ మాత్రమే " అని వ్రాసారు.
[[దస్త్రం:Map France 1477-fr.svg|thumb|left|1477లో ఫ్రాన్స్ ఎరుపు రేఖ:ఫ్రాన్స్ రాజ్యం యొక్క సరిహద్దురేఖ; లేత నీలిరంగు: ప్రత్యక్ష పాలితప్రాంతం]]
క్రీ.శ.4 వ శతాబ్దంలో రైన్ వెంబడే ఉన్న గాల్ తూర్పు సరిహద్దు జర్మానిక్ తెగలచే (ముఖ్యంగా ఫ్రాంకులచే) ఆక్రమించబడింది. వీరినుండే పురాతన నామం “ఫ్రాన్సీ” వచ్చింది. పారిస్ చుట్టుప్రక్కల ఉన్న ఫ్రాన్సు భూస్వామ్య కేపెషియన్ రాజుల ప్రాంతం నుండే ఆధునిక నామమైన ఫ్రాన్స్ వచ్చింది. రోమన్ రాజ్యం అంతరించిన తర్వాత ఐరోపాను ఆక్రమించిన జర్మానిక్ ఆక్రమణ దారులలో " ఫ్రాంకులు " మొదటివారు అవటంవల్లనే " ఆర్యనిజం " (498లో వారి ప్రభువు " క్లోవిస్ " ఈవిధంగా చేశాడు) బదులుగా [[కాథలిక్]] క్రైస్తవం ఫ్రాన్సులో వ్యాపించింది. అందువల్లనే ఫ్రాన్సు "చర్చి ప్రధమ పుత్రిక" (''లా ఫిల్లె అనీ డీ ఐ ఎగ్లైస్ '' ) గా పిలువబడింది. దీనికి తగినట్లుగానే ఫ్రెంచ్ తనకుతాను "సంపూర్ణ క్రైస్తవ రాజ్యం ఫ్రాన్సు"గా అభివర్ణించుకుంటుంది.
పంక్తి 130:
కరోలిన్జియన్ వంశం ఫ్రాన్సును 987 వరకు పరిపాలించినపుడు డ్యూక్ అఫ్ ఫ్రాన్స్, కౌంట్ అఫ్ పారిస్ అయిన " హగ్ కాపెట్" కు ఫ్రాన్స్ రాజుగా కిరీటం అలంకరించబడింది. అతని వారసులు ప్రత్యక్ష కపేషియన్లు, వలోయిస్ వంశం, బోర్బాన్ వంశం అనేక యుద్ధాలలో పాల్గొని రాజ్య వంశపారంపర్యత ద్వారా దేశాన్ని ఏకీకృతం చేసారు. 1209లో ఒసిటేనియ వంశపారంపర్య కాథర్లను నిర్మూలించడానికి " అల్బిజేన్సియన్ క్రుసేడ్ " ప్రారంభించబడింది. (ఆధునిక ఫ్రాన్స్ దక్షిణభాగం). చివరకు కాధర్ల నిర్మూలన దక్షిణ ఫ్రాన్స్ స్వాతంత్ర్యం కూడా నిర్మూలించబడ్డాయి.<ref>[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,897752-2,00.html పరిశుద్ధుల ఊచకోత]. టైం. ఏప్రిల్ 28, 1961.</ref>
 
1337లో " బ్లాక్ డెత్ " ముందు<ref>[http://encarta.msn.com/text_761568934___117/France.html ఫ్రాన్స్ VII. — హిస్టరీ] {{Webarchive|url=https://www.webcitation.org/5kwcLOXgw?url=http://encarta.msn.com/text_761568934___117/France.html |date=2009-10-31 }}. మైక్రోసాఫ్ట్ ఎన్కార్టా ఆన్ లైన్ ఎన్సైక్లోపేడియా 2009. ఆర్చైవ్ద్ 2009-10-31.</ref> ఇంగ్లాండ్, ఫ్రాన్సులు వంద సంవత్సరాల యుద్ధంగా పిలువబడే యుద్ధానికి సిద్ధమయ్యాయి.<ref>డాన్ ఓ'రేయిల్లీ. "[http://www.historynet.com/magazines/military_history/3031536.html హండ్రెడ్ యిఎర్స్'వార్: జోన్ అఫ్ ఆర్క్ అండ్ ది సీజ్ అఫ్ వొర్లియాన్స్". ''దిహిస్టరీనెట్.కామ్'' .]</ref> " ఫ్రెంచ్ మత యుద్ధాలలో " (1562–98), అత్యంత దారుణమైన సంఘటనలో 1572 నాటి ఎస్.టి. బర్తలోమ్యూస్భర్తలోమ్యూస్ డే ఊచకోతలో అనేక వేలమంది హ్యుజినాట్స్ మరణించారు.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/516821/Massacre-of-Saint-Bartholomews-Day సెయింట్ బర్తోలోమ్యూ'స్ డే ఊచకోత]. ఎన్సైక్లోపెడియా బ్రిటానికా.</ref>
 
17వ శతాబ్దంలో లూయిస్ XIV పాలనలో ఈ రాచరికం ఉచ్చస్థితికి చేరుకుంది. ఆ సమయంలోనే ఫ్రాన్స్ ఐరోపాలో అత్యధిక జనాభాతో ( " ఫ్రాన్స్ జనాభా అధ్యయనాలు " ) ఐరోపా రాజకీయం, అర్ధశాస్త్రం, సంస్కృతిపై అత్యంత ప్రభావాన్ని చూపింది. 20వ శతాబ్దం వరకు అంతర్జాతీయ దౌత్య వ్యవహారాలలో ఉమ్మడి భాషగా ఉండేది. 18వ శతాబ్దంలో ఫ్రెంచ్ మేధావి వర్గంలో జ్ఞాన సముపార్జన, అనేక శాస్త్ర ఆవిష్కరణలు సాధించబడ్డాయి. దీనికితోడు ఫ్రాంసు అమెరికా, ఆఫ్రికా, ఆసియాలలో దూరతీర భూభాగాలను కలిగి ఉంది.
 
=== ఏకస్వామ్యం నుండి గణతంత్రానికి ===
[[దస్త్రం:Prise de la Bastille.jpg|thumb|1789 జూలై 14లో బాసిలీ బద్దలు కొట్టడం]]
 
ఫ్రెంచ్ విప్లవం వరకు ఫ్రాన్సు రాచరికపు పాలనలో ఉండేది. 1789 జూలై 14న బాసిల్లేను పేల్చివేసిన వెంటనే ఇది అంతరించి పోకుండా 1792 సెప్టెంబరులో మొదటి గణతంత్రం ఏర్పడేవరకు కొనసాగింది. భీకరపాలనలో అనేక వేలమంది ఫ్రెంచ్ పౌరులతో పాటు " లూయిస్ XVI " అతని భార్య " మేరీ అంటోనిటీ " కూడా ఉరితీయబడ్డారు (1793).<ref>[http://www.nytimes.com/1989/07/09/travel/vive-la-contre-revolution.html?sec=travel వివే లా కాంట్రే-రివల్యూషన్!]. ది న్యూ యార్క్ టైమ్స్ జూలై 9, 1989.</ref> అనేక స్వల్ప-కాలిక ప్రభుత్వాల తరువాత " నెపోలియన్ బొనపార్టే " 1799లో గణతంత్రాన్ని వశపరచుకొని తనకు తాను " మొదటి కాన్సుల్ " గా ప్రకటించుకొన్నాడు. ఇప్పుడు మొదటి సామ్రాజ్యం (1804–1814)గా పిలువబడుతున్న దానికి [[చక్రవర్తి]] అయ్యారు. అనేక యుద్ధాల తరువాత అతని సైన్యం ఖండాంతర ఐరోపాలో చాల భాగం ఆక్రమించుకుంది, కొత్తరాజ్యాలకు బోనపార్టే కుటుంబసభ్యులు నియంతలుగా నియమించబడ్డారు. నెపోలియన్ యుద్ధాలలో సుమారు ఒక మిలియన్ ఫ్రెంచ్ పౌరులు మరణించారు.<ref>[http://www.questia.com/googleScholar.qst?docId=5001329960 నెపోలియన్ అండ్ జర్మన్ ఐడెన్టిటీ]. టిం బ్లాన్నింగ్ చే పత్రికా శీర్షిక; హిస్టరీ టుడే, వాల్యూం. 48, ఏప్రిల్ 1998.</ref>
 
1815లో [[వాటర్లూ యుధ్ధం|వాటర్లూ యుద్ధం]]లో నెపోలియన్ అంతిమ ఓటమి తర్వాత నూతన రాజ్యాంగ పరిమితులతో సమైఖ్యసమైక్య ఫ్రెంచి పాలన తిరిగి స్థాపించబడింది. 1830లో జరిగిన ఒక ప్రజా తిరుగుబాటు తరువాత రాజ్యాంగబద్ధంగా జూలైలో స్థాపించబడిన సమైఖ్యపాలనసమైక్యపాలన 1848 వరకు కొనసాగింది. స్వల్పకాల రెండవ గణతంత్రం 1852లో " లూయిస్-నెపోలియన్ బొనపార్టే " రెండవ సామ్రాజ్య ప్రకటనతో ముగిసింది. 1870లో జరిగిన " ఫ్రాంకో-ప్రష్యన్ యుద్ధంలో " లూయిస్-నెపోలియన్ ఓటమితో అతను తొలగింపబడి మూడవ గణతంత్రం స్థాపించబడింది.
 
17వ శతాబ్ద ప్రారంభం నుండి 1960ల వరకు ఫ్రాన్స్ ఆధీనంలో అనేక రూపాలలో వలస ప్రాంతాలు ఉండేవి. 19 - 20 శతాబ్దాలలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా సముద్రానికి ఆవలివైపు ఉన్న ఫ్రాన్స్ వలస సామ్రాజ్యం " బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యం " తరువాత ప్రపంచంలోని రెండవ పెద్ద సామ్రాజ్యంగా ఉంది. 1919 - 1939 మధ్య ఉచ్ఛస్థితిలో రెండవ ఫ్రెంచ్ సామ్రాజ్యం 1,23,47,000 చదరపు కిలోమీటర్ల (47,67,000&nbsp;చదరపు మైళ్ళు) వైశాల్యంలో విస్తరించి ఉంది. 1920లు - 1930ల మధ్యలో ఫ్రాన్స్ ప్రధానభూభాగంతో కలిపి ఫ్రెంచ్ సార్వభౌమాధికారంలో ఉన్న మొత్తం భూమి 1,28,98,000 చదరపు కిలోమీటర్లకు (49,80,000&nbsp;చదరపు మైళ్ళు) చేరుకుంది. ఇది ప్రపంచం మొత్తం భూభాగంలో 8.6%.
 
[[దస్త్రం:Eur.fr.100.gif|thumb|2002లో ఫ్రాన్స్ యూరోజోన్ ఏర్పరచే 16 ఇతర ఐరోపాసమాఖ్య సభ్యదేశాలతో కలిసి సమైఖ్యసమైక్య యూరోపియన్ ద్రవ్యంగా యూరో జారీచేసింది. యూరో నాణెం ఫ్రెంచ్ భాగం ఇక్కడ చూపబడింది.]]
 
[[మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం]] - [[రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం]]లలో ఫ్రాన్స్ ఒక ఆక్రమితదేశంగా ఉంది. మొదటి ప్రపంచయుద్ధంలో ఫ్రాన్స్ లో కొద్దిభాగమే ఆక్రమింపబడినప్పటికీ మానవ, వస్తు రూపంలోని నష్టం రెండవ ప్రపంచయుద్ధం కంటే చాలా ఎక్కువగా ఉంది. యుద్ధంలో 1.4 మిలియన్ల ఫ్రెంచ్ సైనికులు చనిపోయారు. పాపులర్ ఫ్రంట్ ప్రభుత్వంచే ప్రవేశ పెట్టబడిన వివిధరకాల సాంఘిక సంస్కరణలు అమలుజరిగిన కాలం సంధికాలంగా గుర్తించబడింది. రెండవ ప్రపంచయుద్ధంలో [[జర్మనీ]] ''బ్లిట్జ్ క్రీగ్'' ఆక్రమణ తరువాత ఫ్రాన్స్ ప్రధాన భూభాగం, ఉత్తరాన ఆక్రమిత భాగం, దక్షిణభూభాగం జర్మనీ చేతిలో విశ్వసనీయమైన తోలుబొమ్మ పాలనలో " విచీ ఫ్రాన్స్ " గా విడిపోయింది.
 
రెండవ ప్రపంచయుద్ధం తరువాత " నాల్గవ గణతంత్రం " స్థాపించబడింది. అద్భుతమైన ఆర్ధికఆర్థిక ప్రగతి ఉన్నప్పటికీ (''లెస్ ట్రేన్టే గ్లోరియూసేస్ '' ), అది ఒక ఆధిపత్య దేశంగా తన రాజకీయ స్థాయిని కాపాడుకోవడానికి పోరాడింది. ఫ్రాన్స్ తన వలస సామ్రాజ్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నించింది కానీ వెంటనే ఇబ్బందులను ఎదుర్కొంది. ఫ్రెంచ్ ఇండోచైనాపై నియంత్రణ సాధించడానికి 1946లో జరిగిన ప్రయత్నం " మొదటి ఇండోచైనా యుద్ధానికి " దారితీసింది. అంతిమంగా 1954లో డీన్ బీన్ ఫు యుద్ధంలో చైనా ఓడిపోయింది. కొన్నినెలల తరువాత ఫ్రాన్స్ [[అల్జీరియా]]లో నూతనమైన మరింత కఠినమైన పోరాటాన్ని ఎదుర్కుంది.
 
అప్పటికి ఒక మిలియన్ ఐరోపావాసులు స్థావరం ఉన్న అల్జీరియాపై నియంత్రణ ఉండాలా వద్దా అనే చర్చ<ref>[http://www.nytimes.com/2009/03/05/arts/design/05abroad.html?_r=1 ఇన్ ఫ్రాన్స్, ఎ వార్ అఫ్ మెమోరీస్ ఓవర్ మెమోరీస్ అఫ్ వార్]. ది న్యూ యార్క్ టైమ్స్ మార్చ్ 19, 2009</ref> దేశాన్ని కుదిపివేసి దాదాపు పౌరయుద్ధానికి దారితీసింది. 1958లో బలహీన అస్థిర నాల్గవ గణతంత్రం నుండి బలమైన అధ్యక్షుడిని కలిగిన ఐదవ గణతంత్రం ఏర్పడడానికి దారితీసింది. తరువాత " చార్లెస్ డి గల్లే " యుద్ధాన్ని అంతం చేయడానికి చర్యలు తీసుకొని దేశాన్ని కలిపి ఉంచగాలిగారు. ముఖ్యపట్టణం అల్జీర్సులో జరిగిన అల్జీరియన్ యుద్ధం, ఫ్రాంకో-ఫ్రెంచ్ పౌర యుద్ధం, 1962లో శాంతి చర్చల తరువాత ముగింపుకు వచ్చి అల్జీరియన్ స్వాతంత్ర్యానికి దారితీసింది.
 
ఇటీవలి దశాబ్దాలలో " ఐరోపా సమాఖ్య " ఏర్పడిన తరువాత 1999 జనవరిలో [[యూరో]]ను ప్రవేశపెట్టబడింది. రాజకీయ, ఆర్ధికఐక్యతఆర్థికఐక్యత ఫ్రాన్స్, [[జర్మనీ]]ల మధ్య ఐక్యత సర్దుబాటు వంటి మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. ఐరోపియన్ సమాఖ్య రాజకీయ, రక్షణ, భద్రతారంగాలను శక్తివంతంగా తయారుచేయడానికి అవసరమయ్యే ఆర్ధికాభివృద్ధిలోఆర్థికాభివృద్ధిలో సమాఖ్య సభ్యదేశాలలో ఫ్రాన్స్ ముందు వరుసలో ఉంది. 2005 మేలో ఫ్రెంచ్ ఓటర్లు " యూరోపియన్ కాన్స్టిట్యూషనల్ ట్రియటీ " ధృవీకరణకుధ్రువీకరణకు వ్యతిరేకంగా ఓటు చేసారు. తరువాత వచ్చిన " ట్రిటీ అఫ్ లిస్బన్ " పార్లమెంటుచే ధృవీకరించబడిందిధ్రువీకరించబడింది.
 
== భౌగోళిక స్వరూపం ==
పంక్తి 159:
ఫ్రాన్స్ ప్రధాన భూభాగం 5,47,030 <ref name="area">{{cite web |author=[[CIA]] |year=2007 | title = The World Factbook |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/fr.html |accessdate=2007-12-06 }}</ref> ఐరోపా సమాఖ్య సభ్యుదేశాలన్నింటికంటే అత్యధిక భూభాగాన్ని, [[స్పెయిన్]] కంటే కొద్దిగా ఎక్కువ భాగాన్ని కలిగిఉంది. ఫ్రాన్స్ ఉత్తరం, పశ్చిమాల్లో సముద్రతీర మైదాన భూముల నుండి ఆగ్నేయంలో ఆల్ప్స్ పర్వతశ్రేణులు, దక్షిణ-మధ్య భాగంలో మాసిఫ్ సెంట్రల్, నైరుతిలో పైరినీస్ వంటి విభిన్న భూభాగాలను కలిగిఉంది.4807 మీ సముద్ర మట్టానికంటే ఎత్తున పశ్చిమ ఐరోపాలోనే అత్యంత ఎత్తైన మోంట్ బ్లాంక్,ఆల్ప్స్ పర్వతాలు ఉన్నాయి. ఇవి ఫ్రాన్స్, [[ఇటలీ]]ల సరిహద్దులో ఉంది.<ref name="elevation">{{cite web |author=[[CIA]] |publisher= |year=2006 |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2020.html |title=The World Factbook: Field Listing - Elevation extremes |accessdate=2006-12-14}}</ref> ఫ్రాన్స్ ప్రధానభూభాగం విస్తృతమైన నదీ వ్యవస్థలను కలిగిఉంది. లోయిర్, గరోన్నే, సీన్ రెనే నదులు ఉన్నాయి. మాసిఫ్ సెంట్రల్‌ను ఆల్ప్స్ నుండి విభజించి కామర్గ్యూ మధ్యధరా సముద్రంలోనికి ప్రవహిస్తుంది. ఇది ఫ్రాన్స్ లో సముద్రమట్టం కంటే)లోతైన ప్రదేశం.|కామర్గ్యూ వద్ద మధ్యధరా సముద్రంలోనికి ప్రవహిస్తుంది, ఇది ఫ్రాన్స్ లో {{convert|2|m|ft|2|abbr=on|disp=s}} సముద్రమట్టం కంటే)లోతైన ప్రదేశం.<ref name="elevation" />]] కోర్సికా మధ్యధరా తీరానికి అవతలి ప్రక్కన ఉంది.
 
[[దస్త్రం:EEZ France.png|thumb|left|250px|ఫ్రాన్సు ఆర్ధికఆర్థిక మినహాయింపు ప్రదేశం మహాసముద్రంపై నుండి ప్రపంచానికి వ్యాపించింది.<ref>[44] [45]</ref>]]
ఫ్రాన్స్ వలస ప్రాంతాలతో కలిపి దాని మొత్తం భూవైశాల్యం ( అడేలీ భూభాగం మినహాయించి) భూమి మొత్తం వైశాల్యంలో చ.కి.మీ. 0.45% (6,74,843చ.కి.మీ) ఉంది. ఫ్రాన్స్ ప్రపంచంలోనే రెండవ అతిపెద్ద " ప్రత్యేక ఆర్థిక మండలి "ని కలిగిఉంది. ఇది ప్రపంచంలోని మొత్తం వైశాల్యం 8%(11035000 చ.కి.మీ.) వైశాల్యాన్ని కలిగి ఉంది. వైశాల్యపరంగా ఫ్రాంస్ యునైటెడ్ స్టేట్స్ తరువాత స్థానంలోను (11351000 చ.కి.మీ) [[ఆస్ట్రేలియా]] ({{convert|8232000|km2|sqmi|0|abbr=on|disp=s}}) కంటే ముందు స్థానంలోను ఉంది.<ref name="Pew">[http://pewresearch.org/ పీ రిసెర్చ్ సెంటర్] ఆధారంగా ఫ్రాన్స్ ప్రత్యేక ఆర్ధిక మండలి 10084201 చ.కి.మీ. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కంటే వెనుక{{convert|12174629|km2|sqmi|0|abbr=on|disp=s}})[[ఆస్ట్రేలియా]] ({{convert|8980568|km2|sqmi|0|abbr=on|disp=s}}) [[రష్యా]]కంటే ముందు ఉంటుంది({{convert|7566673|km2|sqmi|0|abbr=on|disp=s}}).</ref>
 
ఫ్రాన్స్ ప్రధాన భూభాగం 41° - 51° ఉత్తర అక్షాంశంలో ఐరోపా పశ్చిమ కొసన ఉంది. ఇది ఉత్తర సమశీతోష్ణ ప్రాంతంలో ఉంది. ఉత్తరం,వాయవ్యం సమశీతోష్ణ వాతావరణాన్ని కలిగిఉంది. ఫ్రాన్స్ ప్రధాన భూభాగంలో సముద్ర తీర వాతావరణం ఉంది.<ref name="climate">{{cite web |author=[[Minister of Foreign Affairs (France)|Ministry of Foreign Affairs]] |publisher= |year=2005 |url=http://www.diplomatie.gouv.fr/en/france_159/discovering-france_2005/france-from-to-z_1978/country_2004/geography_4405/geography_1507.html |title=Discovering France: Geography |accessdate=2006-12-29}}</ref> ఆగ్నేయంలో మధ్యధరా శీతోష్ణస్థితి ఉంటుంది. పడమరలో శీతోష్ణస్థితి ముఖ్యంగా మహాసముద్ర వాతావరణం ఉంటుంది. అధిక వర్షపాతం, మంద్ర శీతాకాలాలు, నులి వెచ్చని వేసవులు కలిగిఉంటుంది. లోతట్టు ప్రాంతాలలో వేడి గాలులతో కూడిన వేసవులు, చల్లని శీతాకాలాల, తక్కువ వర్షపాతం కలిగిన ఖండాంర్గత శీతోష్ణస్థితి కలిగిఉంటుంది.ఆల్ప్స్, ఇతర పర్వత ప్రాంతాలలో ముఖ్యంగా పర్వతప్రాంత శీతోష్ణస్థితి ఉంది. సంవత్సరానికి 150 రోజులు ఘనీభవన ఉష్ణోగ్రత కంటే తక్కువ ఉష్ణోగ్రత ఉంటుంది. ఆరునెలల వరకు మంచుతో కప్పబడి ఉంటాయి.
పంక్తి 173:
ఫ్రెంచ్ రాజకీయాల స్వభావం రెండు రాజకీయ వ్యతిరేక సమూహాల ద్వారా ప్రభావితమవుతోంది:వాటిలో ఒకటి ఫ్రెంచ్ సోషలిస్ట్ పార్టీచే కేంద్రీకరించబడిన వామ-పక్షం, మరియొకటి సాంప్రదాయ-పక్షం. ఇంతకుముందు ఇది " రేసేమ్బెల్మెంట్ పోర్ లా రిపబ్లిక్ " కు అనుబంధంగా ఉండేది. ఇప్పుడు దానిస్థానంలో వచ్చిన " యునియన్ ఫర్ ఎ పాపులర్ మూవ్మెంట్ "కు అనుబంధంగా ఉంది. ప్రస్తుత కార్యనిర్వాహక విభాగం ఎక్కువగా యు.ఎం.పి.తో నిండి ఉంది.
 
== సాంప్రదాయాలు మరియు, సంకేతాలు ==
 
* [[అంతర్జాతీయ ప్రమాణాల పద్ధతి]] (మెట్రిక్ పద్ధతి)కి ఫ్రాన్స్ జన్మస్థలం. కొన్ని పూర్వ-మెట్రిక్ ప్రమాణాలు ఇంకా వాడబడుతున్నాయి, ముఖ్యంగా ''లివ్రే'' (కిలోగ్రాములో సగం బరువుకు సమానమైన ప్రమాణం) ''క్వింటాల్'' (100 కిలోగ్రాముల బరువుకు సమాన ప్రమాణం).
పంక్తి 197:
 
== విదేశీ సంబంధాలు ==
[[దస్త్రం:Signing of the Maastricht Treaty.jpg|thumb|upright|ఫ్రాన్సు 1957 లో నెలకొల్పబడిన EC మరియు, 1993 లో నెలకొల్పబడిన యూరోపియన్ యూనియన్ యొక్క వ్యవస్థాపక సభ్యురాలు (మాస్ట్రిచ్ ఒప్పందం పై సంతకం చేయటం).]]
 
[[ఐక్యరాజ్య సమితి]]లో ఫ్రాన్స్ సభ్యదేశంగా ఐక్యరాజ్యసమితి భద్రతామండలిలో [[వీటో]] హక్కులుకలిగిన శాశ్వత సభ్యదేశంగా సేవలందిస్తోంది. అది ఇంకా " వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్, సెక్రటేరియట్ ఆఫ్ ది పసిఫిక్ కమ్యూనిటీ (ఎస్.పి.సి) " ఇండియన్ ఓషన్ కమిషన్ " లలో కూడా సభ్యదేశంగా ఉంది. " అసోసియేషన్ ఆఫ్ కెరిబియన్ స్టేట్స్ "ప్ లో సహచర సభ్యదేశం, పూర్తిగా లేక పాక్షికంగా ఫ్రెంచ్ మాట్లాడే యాభై-ఒక్క దేశాల " ఇంటర్ నేషనల్ ఫ్రాంకోఫోన్ ఆర్గనైజేషన్ "లో నాయకత్వ దేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. ఇది ఒ.ఇ.సి.డి, యునెస్కొ, ఇంటర్పోల్, ఎలియన్స్ బేస్, " ఇంటర్ నేషనల్ బ్యూరో ఫర్ వెయిట్స్ అండ్ మెజర్స్ " వంటి సంస్థలకు ప్రధాన స్థావరంగా ఉంది. 1953లో ఐక్యరాజ్యసమితి ఫ్రాన్స్ ను దానికి అంతర్జాతీయంగా ప్రాతినిధ్యం వహించే ఒక సైనిక కోట్‌ను ఎంపిక చేయవలసినదిగా అభ్యర్థించింది. ఆ విధంగా ఫ్రెంచ్ చిహ్నం అంగీకరించబడి ప్రస్తుతం పాస్ పోర్ట్ లపై వాడబడుతోంది.
 
ఫ్రెంచ్ విదేశాంగ విధానం ఎక్కువగా ఐరోపాసమాఖ్య సభ్యత్వంచే రూపుదాలుస్తుంది. అందులో ఫ్రాన్స్ వ్యవస్థాపక సభ్యదేశంగా ఉంది. ఖండాంతర ఐరోపాలో తన స్వంత ఉనికిని నిర్మించడానికి ప్రయత్నిస్తూ, 1960లలో సంస్థ నుండి బ్రిటిష్ వారిని వదలి వేయవలసినదిగా ఫ్రాన్స్ కోరింది. 1990ల నుండి యూరోపియన్ సమాఖ్యలో అధిక ప్రభావవంతమైన శక్తిగా ఎదగడానికి ఫ్రాన్స్ పునరేకీకృత జర్మనీతో దగ్గరి సంబంధాలను అభివృద్ధి చేసుకుంది, కానీ దానితో పాటే UKతో శత్రుత్వం మరియు, కొత్తగా ప్రవేశించిన యూరోపియన్ దేశాల ప్రభావాన్ని పరిమితం చేయడం ఉన్నాయి.
 
ఫ్రాన్స్ " నార్త్ అట్లాంటిక్ ట్రియటీ ఆర్గనైజేషన్ " లో సభ్యదేశంగా ఉంది. కానీ అధ్యక్షుడు డి గల్లె పాలనలో దాని విదేశీ భద్రతా విధానాలు యు.ఎస్. రాజకీయ సైనిక ప్రాబల్యానికి గురవుతాయని తనకు తానుగా ఉమ్మడి సైనికనాయకత్వం నుండి తప్పుకుంది. 1990ల ప్రారంభంలో " ఫ్రెంచ్ పోలినేషియా " లో భూగర్భ అణు పరీక్షలకు గాను ఈ దేశం ఇతరదేశాల నుండి చెప్పుకోదగిన విమర్శలను ఎదుర్కొంది. ఫ్రాన్స్ " 2003 ఇరాక్ ముట్టడి " ని తీవ్రంగా వ్యతిరేకించింది. దీనివలన యు.ఎస్, యు.కె. లతో ద్వైపాక్షిక సంబంధాలు ప్రయాసకు గురయ్యాయి. ఫ్రాన్స్ దాని పూర్వపు ఆఫ్రికన్ వలసలపై (ఫ్రాంకా ఫ్రిక్) బలమైన రాజకీయ, ఆర్ధిక ప్రభావాన్ని నిలుపుకుంది. " ఐవరీ కోస్ట్ " చాద్ లలోని శాంతి పరిరక్షణ సంస్థలకు ఆర్ధికసహాయం మరియు, దళాలను అందచేసింది.
 
== సైన్యం ==
పంక్తి 213:
* మరైన్ నేషనేల్ (నావికా దళం)
* ఆర్మీ డి ఎల్'ఎయిర్ (వాయు సేన)
* జెండర్మెరీ నేషనేల్ (ఈ సైనికదళం జాతీయ గ్రామీణ పోలీసు మరియు, మొత్తం ఫ్రెంచ్ సైన్యానికి మిలిటరీ పోలీసుగా వ్యవహరిస్తుంది.)
[[దస్త్రం:French Republican Guard Bastille Day 2007 n4.jpg|thumb|left|ఫ్రెంచ్ రిపబ్లికన్ గార్డ్.]]
 
అల్జీరియన్ యుద్ధం తరువాత నిర్భంద సైనికీకరణ క్రమంగా తగ్గి 2001లో అధ్యక్షుడు " జాక్వెస్ చిరాక్ " చే పూర్తిగా తొలగించబడింది. సైన్యంలోని మొత్తం సభ్యుల సంఖ్య 3,59,000. ఫ్రాన్స్ దాని జి.డి.పి.లో 2.6% రక్షణకు ఖర్చు చేస్తుంది. ఇది " యునైటెడ్ కింగ్ డం " (2.4%) కంటే స్వల్పంగా అధికం. జి.డి.పి లో 1.5% కంటే తక్కువ మాత్రమే సాధారణంగా రక్షణకు ఖర్చుచేసే ఐరోపా సమాఖ్యలో అత్యధికం. ఫ్రాన్స్, యు.కె. రక్షణ వ్యయం ఐరోపా సమాఖ్య వ్యయంలో 40% ఉంది. ఫ్రాన్స్ రక్షణ బడ్జెట్లో దాదాపు 10% ''ఫోర్స్ డి ఫ్రాపే '', (అణ్వాయుధ దళం) నికి ఖర్చవుతుంది.
పంక్తి 222:
ఫ్రాన్స్ ఆయుధశాల నుండి విదేశీ విపణికి లభించే నమూనాలలో అధికభాగం అణు-శక్తి ఆయుధాల మినహాయింపులతో ఉండటం వలన అది పెద్ద ఆయుధ అమ్మకందారుగా ఉంది. ఫ్రాన్స్‌లో రూపొందించబడిన " ఫ్రాంకో-స్పానిష్ స్కార్పీన్ " తరగతి జలాంతర్గాములు వంటివి కొన్ని ప్రత్యేకించి ఎగుమతి కొరకు రూపకల్పన చేయబడ్డాయి. శక్తివంతమైన యుద్ధనౌకలు (లా ఫఎట్టే తరగతిపై ఆధారపడినవి) లేక " హష్మట్ తరగతి జలాంతర్గాములు " (అగోస్త వర్గ జలాన్తర్గాములపై ఆధారపడినవి) వంటివి కొన్ని మిత్రదేశాల అవసరాలకు అనుగుణంగా మార్చబడ్డాయి.
 
* దీనిలో మంచి సామర్థ్యం కలిగిన ఉగ్రవాద-వ్యతిరేక విభాగాలైన జి.ఐ.జి.ఎన్. (ఇ.పి.ఐ.జి.ఎన్) వంటివి ఉన్నప్పటికీ, జెండర్మేరీ సైనిక పోలీసు బలగం అధికభాగం గ్రామీణ, పోలీసు బలగంగా సేవలనందిస్తోంది. దానిని సృష్టించినప్పటినుండి జి.ఐ.జి.ఎన్. సుమారు వేయి కార్యక్రమాలలో పాల్గొంది మరియు, ఐదు-వందలకు పైగా బంధితులకు విముక్తిని ప్రసాదించింది " ఎయిర్ ఫ్రాన్స్ ఫ్లైట్ 8969 " హైజాకింగ్ దీనిని ప్రపంచం దృష్టికి తీసుకువచ్చింది.
* ఫ్రెంచ్ నిఘా వ్యవస్థ రెండు ముఖ్య విభాగాలను కలిగిఉంది: డి.జి.ఎస్.ఇ. (విదేశీ సంస్థ), డి.సి.ఆర్.ఐ. (దేశీయ సంస్థ). దేశీయసంస్థ పోలీసు వ్యవస్థలో భాగంగా ఉండగా విదేశీ సంస్థ సైన్యానికి సహాయకంగా ఉంది. డి.జి.ఎస్.ఇ. " రైన్బో వారియర్ ముంచివేత "తో అపకీర్తి పొందింది. కానీ అది ఐరోపా, యునైటెడ్ స్టేట్స్ లో " వ్లాదిమిర్ వెట్రోవ్ " అనే గూఢచారి ద్వారా బాగా విస్తృతమైన సాంకేతిక గూడచార వ్యవస్థను వెలికి తీయడంలో పేరుపొందింది.
* ఫ్రెంచ్ “''ఫోర్స్ డి ఫ్రాప్పే'' ” సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని విశ్వసిస్తుంది. ప్రస్తుతం ఫ్రెంచ్ అణుసైన్యం ఎం45 బాలిస్టిక్ క్షిపణులను కలిగిన నాలుగు జలాంతర్గాములను కలిగిఉంది. ప్రస్తుత ''ట్రియోమ్ఫేంట్'' తరగతిని ఇంతకుముందున్న ''రిడౌటబుల్'' తరగతి స్థానంలో ప్రవేశపెడుతున్నారు. ఎం.51 భవిష్యత్తులో ఎం.45 స్థానాన్ని ఆక్రమించి ''ట్రియోమ్ఫేంట్'' కాల్పుల దూరాన్ని పెంచుతుంది. జలాంతర్గాములతో పాటు ఫ్రెంచ్ తిరుగుబాటు దళం " మిరేజ్ 2000ఎన్ " ను ఉపయోగిస్తుంది. ఇది మిరేజ్ 2000 రూపాంతరం ఆవిధంగా అణు దాడులను చేయడానికి రూపొందించబడింది. ఇతర అణు ఆయుధాలలో ప్లాట్యూ డి'అల్బియోన్ మధ్యతరహా-శ్రేణి బాలిస్టిక్ క్షిపణి స్వల్పశ్రేణి హడీస్ క్షిపణులను ఆయుధాలలో ఉపయోగించడంలేదు. 350 అణు ఆయుధాలను ప్రోగుచేసుకొని ఫ్రాన్స్ ప్రపంచంలోని మూడవ పెద్ద అణుశక్తిగా ఉంది.<ref>[http://www.globalsecurity.org/wmd/world/summary.htm అణుశక్తులగా అనుకున్న వాటి గుర్తింపు పోలిక ].</ref>
పంక్తి 228:
[[దస్త్రం:French Army soldier.jpg|thumb|ఒక ఫ్రెంచ్ సైన్యపు సైనికుడు.]]
 
* ''ఆర్మీ డి టెర్రె'' 133,500 మంది సిబ్బందిని కలిగిఉంది. ఫ్రెంచ్ ప్రత్యేక దళాలు సమూహంగా లేనప్పటికీ ''లీజియన్ ఎట్రంజీర్'' (ఫ్రెంచ్ విదేశీదళం) ప్రసిద్ధి చెందింది కానీ ఫ్రెంచ్ ప్రత్యేక దళాలు లేజియన్లు కాక " డ్రాగన్స్ పారాచుటిస్తేస్ " మరిన్స్ పారాచుటిస్తేస్. ఫ్రెంచ్ సైన్యం దాడి చేయడానికి ఉపయోగించే తుపాకీ ఫమాస్. భవిష్యత్ పదాతిదళ దాడి వ్యవస్థ ఫీలిన్. ఫ్రాన్స్ ముఖ్యమైన ప్రదేశాలకు రైలు మార్గము, మరియు, చక్రాల వాహనాలను రెండిటినీ ఉపయోగిస్తుంది, చక్రాల వాహనాలకు ఉదాహరణలలో సీజర్ (ఎ.ఎం.ఎక్స్. 10 ఆర్.సి). దాని ముఖ్య యుద్ధనౌక " లెక్ లెర్క్ " అయినప్పటికీ ఎ.ఎం.ఎక్స్. 30 వంటి పురాతన టాంకులు ఇప్పటికీ పనిచేస్తున్నాయి. ఇది ఎ.ఎం.ఎక్స్ 30 ఎ.యు.ఎఫ్.ను ఫిరంగుల కొరకు ఉపయోగిస్తుంది. " యూరోకాప్టర్ టైగర్స్ " హెలికాప్టర్స్ ను కలిగి ఉంది.
*" ఆర్మీ డి ఎల్'ఎయిర్ " ప్రపంచంలోని పురాతన మరియు, మొట్టమొదటి వాయుసేన. అది ఇప్పటికీ ఒక గుర్తించదగిన సామర్ధ్యాన్ని నిలుపుకుంది. అది ముఖ్యంగా రెండు యుద్ధవిమానాలను ఉపయోగిస్తుంది: పురాతనమైన " మిరేజ్ ఎఫ్ 1 " ఇటీవలి ఆధునిక మిరేజ్ 2000. ఉపరితలంపై దాడిచేయగల తరువాత నమూనాను " మిరేజ్ 2000డి " అని పిలుస్తారు. ఆధునిక " రాఫెల్ " ను ఫ్రెంచ్ వాయుసేన, నౌకాదళం రెండిటిలోనూ ప్రవేశపెట్టారు.
 
== రవాణా వ్యవస్థ ==
[[దస్త్రం:TGV at Avignon.jpg|thumb|left|ఒక [[టి.జి.వి.]] సుడ్-ఎస్ట్ (TGV Sud-Est, అక్షరాలా "టి.జి.వి. ఆగ్నేయం" లేదా "టి.జి.వి. దక్షిణ-తూర్పు").]]
విస్తారమైన ఫ్రాన్స్ రైల్వే వ్యవస్థ 31,840 కిలోమీటర్లు (19,784 మై) పొడవుతో పశ్చిమ యూరప్‌లోఐరోపా‌లో అధిక విస్తృతమైందిగా ఉంది. ఇది [[ఎస్.ఎన్.సి.ఎఫ్.]] చే నిర్వహించబడుతుంది. అధిక వేగపు రైళ్ళలో థాలిస్, యూరోస్టార్, టి.జి.వి. ఉన్నాయి. ఇవి 320 కి.మీ. (199 మై) మధ్య వాణిజ్య అవసరాలకు ఉపయోగించబడుతున్నాయి. యూరోస్టార్, యూరోటన్నెల్ షటిల్‌తో యునైటెడ్ కింగ్డం ఛానల్ టన్నల్‌తో కలుపుతుంది. అండొర్రా మినహా యూరప్ఐరోపా లోని ఇతర పొరుగు దేశాలన్నిటికీ రైలుమార్గాలు ఉన్నాయి. పట్టణ-అంతర్గత సేవలు కూడా బాగా అభివృద్ధి చెంది భూగర్భ సేవలు, ట్రాం మార్గ సేవలు రెండిటితో బస్ సేవలు కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి.
 
ఫ్రాన్స్‌లో సుమారు 8,93,300 కి.మీ. (5,55,071 మై) పొడవైన సేవలనందించే రోడ్డుమార్గాలు ఉన్నాయి. దేశంలో అన్ని ప్రాంతాలను కలుపగలిగిన విస్తృతమైన రహదారులు, ప్రధాన రహదారులతో పారిస్ ప్రాంతం చుట్టబడింది. పరిసరాలోని [[బెల్జియం]], [[స్పెయిన్]], [[అండొర్రా]], [[మొనాకో]], [[స్విడ్జర్లాండ్]], [[జర్మనీ]] ఇటలీల లోని అనేక నగరాలను కలుపుతూ ఫ్రెంచ్ రహదారులు అంతర్జాతీయ ట్రాఫిక్‌ను రవాణా చేయగలుగుతున్నాయి. వార్షిక నమోదు రుసుము లేదా రహదారి పన్నులేదు. అయినప్పటికీ పెద్ద కమ్యూన్ల పరిసరాలలో తప్ప ఇతరప్రాంతాలలో వాహన వాడకం సుంకం ఉంటుంది. రెనాల్ట్ (2003లో ఫ్రాన్స్ లో అమ్మబడిన కార్లలో 27% ), పియగియో (20.1%),సిట్రోయిన్ (13.5%) వంటి దేశీయ బ్రాండ్లు నూతన కార్ల విపణిలో ప్రాధాన్యతవహిస్తూ ఉన్నాయి.<ref>L'ఆటోమొబైల్ మాగజైన్, హార్స్-సీరీ 2003/2004 పేజి 294</ref> 2004లో అమ్మబడిన నూతన కార్లలో 70% డీజిల్ ఇంజిన్‌లను కలిగి ఉన్నాయి. ఇవి [[పెట్రోల్]] (ఎల్.పి.జి) ఇంజిన్ల కంటే చాలా ఎక్కువ.<ref>{{cite web |url=http://www.ademe.fr/particuliers/Fiches/voiture/rub3.htm |title=Guide pratique de l' ADEME, la voiture |publisher=Ademe.fr |date= |accessdate=2008-10-22 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20081006095330/http://www.ademe.fr/particuliers/fiches/voiture/rub3.htm |archive-date=2008-10-06 |url-status=dead }}</ref> ఫ్రాన్స్ ప్రపంచంలోని అతి ఎత్తైన రోడ్డు వంతెనను కలిగిఉంది: దానిపేరు మిల్లవు వియడక్ట్. అంతేకాక పాంట్ డి నోర్మండీ వంటి అనేక ముఖ్యమైన వంతెనలను నిర్మించింది.
 
విమానాలు దించే స్థలాలతో కలిపి ఫ్రాన్స్ లో 478 విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. పారిస్‌కు సమీపంలో ఉన్న " పారిస్-చార్లెస్ డి గల్లే విమానాశ్రయం " దేశంలోని అతిపెద్ద అత్యంత సందడిగల విమానాశ్రయంగా ఉంది. దీనిద్వారా దేశంలోని అత్యధిక ప్రజా, వాణిజ్య రవాణా జరుగుతుంది.ఇది ప్రపంచంలోని దాదాపు అన్ని పెద్దనగరాలతో ఫ్రాన్స్‌ను కలుపుతుంది. ఎయిర్ ఫ్రాన్స్ అనేది జాతీయ విమానయాన సంస్థ. అయితే దానితోపాటు అనేక ప్రైవేటు విమానయాన సంస్థలు దేశీయ, అంతర్జాతీయ రవాణా సేవలను కల్పిస్తున్నాయి. ఫ్రాన్స్‌లో పది పెద్ద నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అన్నిటికంటే పెద్దది మార్సిల్లె. ఇది మధ్యధరా సముద్ర సరిహద్దులలో అతి పెద్దది.ఫ్రాంస్‌లోఫ్రాన్స్‌లో 14,932 కి.మీ (9,278 మై) జలమార్గాలు ఉన్నాయి.ఇవి కెనాల్ డు మిడి గరోన్నే నది ద్వారా మధ్యధరా సముద్రాన్ని అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంతో కలుపుతుంది.
 
== పరిపాలనా విభాగాలు ==
[[దస్త్రం:France departements regions narrow.jpg|thumb|ఫ్రాన్స్ మహానగర 22 ప్రాంతాలు మరియు, 96 విభాగాలలో కోరిస్కా అంతర భాగం (కర్సే,కుడిప్రక్క కిందవైపు). పారిస్ వైశాల్యం విస్తరించబడినది (ఎడమ ప్రక్క అంతర చిత్రం లో)]]
[[దస్త్రం:France-Constituent-Lands.png|thumb|ఫ్రెంచ్ రిపబ్లిక్ ప్రాంతాలు ఒకే భౌగోళిక కొలమానంలో చూపబడ్డాయి.]]
 
పంక్తి 247:
ఈ ప్రాంతాలు విభాగాలు కమ్యూన్లు అన్నీకలిపి భూభాగాలు స్థానికసభలను దానితోపాటు ఒక కార్యనిర్వాహకుడిని కలిగిఉంటాయి. ఆరోన్దిస్సేమెంట్స్, కాన్టోన్ కేవలం పరిపాలనావిభాగాలుగా ఉన్నాయి. ఎప్పుడూ ఈ విధంగానే ఉండదు. 1940 వరకు ఆరోన్దిస్సేమెంట్స్ ఎన్నికకాబడిన సభలను కలిగిన భూభాగాలను ( విచి పాలన) తాత్కాలికంగా నిలిపివేసింది. 1946లో " ఫోర్త్ రిపబ్లిక్ " ద్వారా కచ్చితంగా రద్దుచేయబడింది. చారిత్రాత్మకంగా కాన్టోన్స్ కూడా ఎన్నిక చేసుకోబడిన సభలను కలిగిన భూభాగాలుగా ఉన్నాయి.
 
=== ప్రధాన ప్రాంతాలు మరియు, విభాగాలు ===
 
{| class="wikitable" style="font-size:90%"
పంక్తి 322:
 
=== వలస ప్రాంతాలు ===
ఫ్రాన్స్ 100 విభాగాలలో నాలుగు ([[ఫ్రెంచ్ గయానా]], [[గుదేలోప్]], [[మార్టినిక్]], [[రియూనియన్]]) వలస ప్రాంతాలు. అవి ఫ్రాన్స్‌లో సమీకృత భాగాలు (ఐరోపా సమాఖ్య) మరియు, ఆ విధంగా పట్టణప్రాంత విభాగాలతో సమానమైనస్థానాన్ని పొందుతున్నాయి.
 
ఈ26 ప్రాంతాలు మరియు, 100 విభాగాలతో ఫ్రెంచ్ గణతంత్రం ఆరు వలసప్రాంతాలను (ఫ్రెంచ్ పోలినేషియా, మయోటే, సెయింట్ బార్తిలేమి, సెయింట్ మార్టిన్, సెయింట్ పిఎరీ - మిక్వేలోన్, వాలిస్ - ఫ్యుటున ), ఒక ''స్యు జెనేరిస్'' సమూహం (న్యూ కాలెడోనియా), ఒక వలస ప్రాంతం (దక్షిణ ఫ్రెంచ్ - అంటార్కిటిక్ భూభాగాలు), పసిఫిక్ మహా సముద్రంలోని ఒక ద్వీపం (క్లిప్పేర్టన్ ద్వీపం) కలిగి ఉంది. దూరతీర భూభాగాలు ఫ్రెంచ్ గణతంత్రంలో భాగంగా ఉంటాయి. కానీ అవి ఐరోపా సమాఖ్యలో కానీ దాని ఆర్థిక వ్యవహారాలలో భాగంగా లేవు. ఫ్రెంచ్ పోలినేషియా పసిఫిక్ సమూహాలు, వాలిస్ - ఫార్చ్యున, న్యూ కాలెడోనియా పసిఫిక్ ఫ్రాంకును ఉపయోగించడం కొనసాగిస్తున్నాయి. దీని విలువ [[యూరో]] విలువతో జత చేయబడింది. దీనికి వ్యతిరేకంగా ఫ్రెంచ్ ఫ్రాంక్ ను ఉపయోగించిన నాలుగు దూరతీర ప్రాంతాలు ఇప్పుడు యూరోను ఉపయోగిస్తున్నాయి.
 
== ఆర్థిక వ్యవస్థ ==
[[దస్త్రం:A380 Reveal 2.jpg|thumb|టౌలోస్ లో 2005 జనవరి 18న జరిగిన “A380 రెవీల్” ప్రదర్శనలో మొట్టమొదటి పూర్తినిర్మిత ఎయిర్ బస్ A380. ఫ్రెంచ్ మరియు, యూరోపియన్ యూనియన్ యొక్క ప్రపంచీకరణకు ఎయిర్ బస్ ఒక చిహ్నం.]]
 
పారిశ్రామికంగా అభివృద్ధి చెందిన దేశాల నేతృత్వంలోని " జి 8" సమూహంలో ఇది సభ్యదేశంగా ఉంది. నామమాత్ర జి.డి.పి. పరంగా ఐదవ పెద్ద దేశంగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.invest-in-france.org/uk/en/World-s-5th-Largest-Economy.html|title=World's 5th Largest Economy|publisher=Invest in France Agency}}</ref> 1999 జనవరి 1న ఫ్రాన్స్ 11 ఇతర ఐరోపాసమాఖ్య సభ్యదేశాలతో కలిసి [[యూరో]]ను ప్రారంభించింది. 2002 ప్రారంభం నాటికి " యూరో నాణాలులు ", " బాంక్ పత్రాలు " ఫ్రెంచ్ ఫ్రాంకు " స్థానాన్ని పూర్తిగా ఆక్రమించాయి.
 
విస్తృతమైన ప్రైవేటు సంస్థలతో (సుమారు 2.5 మిలియన్ సంస్థలు నమోదయ్యాయి)<ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=0&ref_id=NATTEF09203|title=Entreprises selon le nombre de salariés et l'activité|publisher=[[INSEE]]|language=French|date=July 2008}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=0&ref_id=NATTEF9303|title=Entreprises publiques selon l'activité économique|publisher=[[INSEE]]|language=French|date=March 2009}}</ref> బలమైన (తగ్గుతున్నప్పటికీ<ref name="CIAWorldFactbook">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/fr.html#Econ|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[CIA]]|title=Economy : France - overview|date=2009}}</ref>) ప్రభుత్వ జోక్యంతో ఫ్రాన్స్ ఆర్ధికవ్యవస్థ ఏర్పడింది. రైల్వే, విద్యుచ్ఛక్తి, విమానయానం, దూరసమాచార సంస్థలలో యాజమాన్యం, అవస్థాపనా రంగాల కీలకవిభాగాలలో ప్రభుత్వం చెప్పుకోదగ్గ ప్రభావాన్ని నిలుపుకుంది.<ref name="CIAWorldFactbook" /> 1990ల నుండి ఈ రంగాల మీద దాని నియంత్రణను సడలిస్తోంది.<ref name="CIAWorldFactbook" /> ఫ్రాన్స్ టెలికా, ఎయిర్ ఫ్రాన్స్ సంస్థలతో భీమా, బ్యాంకింగ్, రక్షణ పరిశ్రమలలో గల తన భగస్వామ్యాలను ప్రభుత్వం నెమ్మదిగా విక్రయిస్తుంది.<ref name="CIAWorldFactbook" /> ఫ్రాంస్ యూరోపియన్ కన్సార్టియంచే నడపబడే ఒక ముఖ్యమైన అంతరిక్ష విమాన పరిశ్రమ ఎయిర్ బసును కలిగి ఉంది. తన స్వంత అంతరిక్షకేంద్రం ''సెంటర్ స్పేషియల్ గయానైజ్''ను కూడా కలిగి ఉంది.
 
[[దస్త్రం:Golfech NPP cropped.jpg|thumb|left|upright|ఫ్రాన్సు ఎక్కువగా అణుశక్తిపై ఆధారపడ్డది (గొల్ఫెక్ రియాక్టర్).]]
" వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ " నివేదిక ప్రకారం. 2009లో యాంత్రిక తయారీ వస్తువుల ఎగుమతిలో ఆరవ-అతిపెద్ద దేశంగా, దిగుమతిలో ఐదవ-అతిపెద్ద దేశంగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.wto.org/english/res_e/statis_e/its2008_e/its2008_e.pdf |title=International Trade Statistics 2008|page=12|sub-title=Leading traders|date=2009|publisher=[[WTO]]}}</ref> 2008లో ఒ.ఇ.సి.డి. దేశాలలో ఫ్రాన్స్ $117.9 [[బిలియన్]]ల విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులను పొందిన మూడవ-పెద్ద దేశంగా ఉంది. [[లక్సెంబర్గ్]] (అక్కడ విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులు ఆదేశంలోని బ్యాంకులకు ద్రవ్య మార్పిడులుగా ఉంటాయి), యునైటెడ్ స్టేట్స్ ($316.1 బిలియన్లు) తరువాత స్థానం పొందింది, కానీ యునైటెడ్ కింగ్డం ($96.9 బిలియన్లు), [[జర్మనీ]] ($24.9 బిలియన్లు), [[జపాన్]] ($24.4 బిలియన్లు)ల కంటే ముందరి స్థానాన్ని పొందింది. ఇదే సంవత్సరంలో ఫ్రెంచ్ సంస్థలు ఫ్రాన్స్ వెలుపల $220 బిల్లియన్ల పెట్టుబడిని పెట్టి ఒ.ఇ.సి.డి. దేశాలలో ఫ్రాన్స్‌ను బాహ్య ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులలో రెండవ అత్యంత ముఖ్య స్థానంలో ఉంచాయి. ఇది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ($311.8 బిలియన్లు)కు తరువాతి స్థానం, యునైటెడ్ కింగ్డం ($111.4 బిలియన్లు), జపాన్ ($128 బిలియన్లు), జర్మనీ ($156.5 బిలియన్లు)ల ముందరి స్థానంలో ఉంది.<ref name="FDI" /><ref name="FDI2" />
 
ఫ్రాన్స్ [[అణుశక్తి]]లో తన భారీ పెట్టుబడులు పెడుతుంది. ప్రపంచంలోని ఏడు అత్యంత పారిశ్రామిక దేశాలలో అతితక్కువ బొగ్గుపులుసు వాయువును విడుదల చేసే దేశంగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://unstats.un.org/unsd/environment/air_co2_emissions.htm|title=CO2 emissions per capita in 2006|publisher=[[United Nations]]|date=August 2009|work=Environmental Indicators |subtitle=Greenhouse Gas Emissions}}</ref>. అణు సాంకేతికతలో భారీ పెట్టుబడుల ఫలితంగా, దేశం మొత్తంలో ఉత్పత్తి అయ్యే విద్యుచ్చక్తి 59 అణుశక్తి కేంద్రాల ద్వారా జరుగుతుంది (2006 లో 78%,<ref>{{cite web |author=DGEMP / Observatoire de l'énergie|month=April | year=2007|url=http://www.industrie.gouv.fr/energie/statisti/se_elec.htm|title=Électricité en France: les principaux résultats en 2006|accessdate=2007-05-23}}</ref> 1973 లో కేవలం 8%, 1980లో 24%, మరియు, 1990లో 75%). ఈ సందర్భంలో, పునరుత్పత్తి చేయగల వనరులు (చూడుము శక్తి సహకారసంస్థ [[ఏనార్కోప్]]) వెలికితీతకు ఇబ్బందులను ఎదుర్కొంతునాయి.
సారవంతమైన విస్తారమైన భూములు, ఆధునిక సాంకేతికత వినియోగం, ఐరోపా సమాఖ్య మినహాయింపులు కలిసి ఫ్రాన్స్‌ను వ్యవసాయ ఉత్పత్తులలో, ఎగుమతులలో ఐరోపాలో అగ్రగామిగా నిలిపాయి.<ref>{{cite web|url= http://www.diplomatie.gouv.fr/en/france_159/economy_6815/overview-of-the-french-economy_6831/key-figures-of-the-french-economy_1402.html#sommaire_1 |publisher= [[Minister of Foreign Affairs (France)|French Ministry of Foreign and European Affairs]]|title=Key figures of the French economy|quote=France is the world’s fifth largest exporter of goods (mainly durables). The country ranks fourth in services and third in agriculture (especially in cereals and the agri-food sector). It is the leading producer and exporter of farm products in Europe.}}</ref> గోధుమ, కోళ్ళు, పాడి, గొడ్డు మాంసం, పంది మాంసం, అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందిన ఆహార పదార్థాలు, మత్తుపదార్ధాల పరిశ్రమ ఫ్రెంచ్ వ్యవసాయ ఎగుమతులలో
ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా ఫ్రాన్స్‌కు ఐరోపాసమాఖ్య నుండి వ్యవసాయ మినహాయింపులు తగ్గుతున్నాయి. అయినప్పటికీ 2007లో $8 బిలియన్ల వరకూ ఉన్నాయి.<ref>{{cite web|url= http://ec.europa.eu/agriculture/fin/directaid/2007/annex1_en.pdf|title=Financial year 2007|work=Distribution of direct aid to farmers |publisher=[[European Commission]]|date=22 April 2009}}</ref>
పంక్తి 345:
[[దస్త్రం:La Defense rascacielos.jpg|thumb|La Défense, పారిస్,ఫ్రెంచ్ ఆర్థిక వ్యవస్థకు హృదయం వంటిది.]]
 
ఫ్రెంచ్ తలసరి జి.డి.పి. ఐరోపా దేశాలైన జర్మనీ, యునైటెడ్ కింగ్ డంల తలసరి జి.డి.పి. ఒకే విధంగా ఉంటాయి.<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2004rank.html|title=Rank Order - GDP - per capita (PPP)|year=2008|publisher=The World Factbook}}</ref>. తలసరి జి.డి.పి. నిర్ధారణ ఒక పని గంట ఉత్పాదకతపై ఆధారపడి ఉంటుంది.2005లో ఒ.ఇ.సి.డి. ఆధారంగా జి 8 దేశాలలో ఫ్రాన్సులో ఇది అత్యధికంగా ఉంది.<ref name="Labour2003">{{cite web |author=''OECD in Figures'' 2005, [[Organisation for Economic Co-operation and Development]] |publisher= |year=2005 |url=http://ocde.p4.siteinternet.com/publications/doifiles/012005061G006.xls |title=Labour productivity 2003 |format=[[Microsoft Excel]] |accessdate=2006-04-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070123075528/http://ocde.p4.siteinternet.com/publications/doifiles/012005061G006.xls |archivedate=2007-01-23 |website= |url-status=dead }} ; 2004లో ఫ్రాన్స్ లో పనిగంటకు జి.డి.పి. $47.7.ఇది ఫ్రాన్స్‌ను యునైటెడ్ స్టేట్స్($46.3), జర్మనీ ($42.1), యునైటెడ్ కింగ్డం($39.6), లేదా జపాన్ ($32.5) కంటే ముందరి స్థానంలో ఉంచుతుంది.({{cite web |author=[[Organisation for Economic Co-operation and Development]] |year=2005 |url=http://www.oecd.org/dataoecd/30/40/29867116.xls |title=Differentials in GDP per capita and their decomposition, 2004 |format=[[Microsoft Excel]] |accessdate=2006-04-20 }})</ref> (ii) పనిగంటలు అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో అత్యల్పాలలో ఒకటి<ref>''ఆబ్జేక్టిఫ్ క్రోయిసన్స్ 2008'' , OCDE, ఫిబ్రవరి 2008, పేజి 67 ;[http://www.oecd.org/dataoecd/44/19/40212481.pdf సారాంశ పేజి 8లో చిత్రాన్ని చూడవచ్చు]; సమర్ధవంతమైన పనిగంటల వ్యవధి ఫ్రాన్స్‌లో 1580 గంటలు ఉండగా అభివృద్ధి చెందిన దేశాలలో ఇది 1750 గంటలు ఉంది.</ref> మరియు, (iii) ఉద్యోగితుల శాతం కూడా తక్కువ. 15–64 సంవత్సరాల మధ్య ఉద్యోగితుల శాతం ఒ.ఇ.సి.డి. దేశాలలో ఫ్రాన్సులో అత్యల్పం: 2004లో, 15–64 సంవత్సరాల మధ్యగల ఫ్రెంచ్ జనాభాలో కేవలం 68.8% మాత్రమే ఉద్యోగం కలిగిఉన్నారు. ఈ రకమైన జనాభా జపాన్లో 80.0%, యు.కె.లో 78.9%, యు.ఎస్.లో 77.2%, జర్మనీలో 71.0% ఉన్నారు.<ref name="Employment2004">{{cite web |author=[[Organisation for Economic Co-operation and Development]] |publisher= |year=2005 |url=http://www.oecd.org/dataoecd/36/30/35024561.pdf |title=OECD Employment Outlook 2005 - Statistical Annex |format=PDF |accessdate=2006-06-29}}</ref>
 
ఉద్యోగుల శాతం చాల స్వల్పంగా ఉండటం ఈ తేడాకు కారణమైంది:2007లో 55–64 మధ్య వయసుగల జనాభా ఉద్యోగుల శాతం 38.3%, ఐరోపా సమాఖ్య లోని 15 దేశాలలో 46,6% ఉంది.<ref>{{cite web |author=[[INSEE]] |publisher= |year=2008 |url=http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=98&ref_id=CMPECF03159 |title=Taux d'emploi des travailleurs âgés de 55 à 64 ans |accessdate=2008-09-01 |language=French}}</ref> 15–24 సంవత్సరాల మధ్య వయసుకలిగిన జనాభా ఉద్యోగుల శాతం ఫ్రాన్సులో 2007లో 31,5% ఉండగా ఐరోపా సమాఖ్య లోని 15 దేశాలలో 37,2% ఉంది.<ref>{{cite web |author=[[INSEE]] |publisher= |year=2008 |url=http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=98&ref_id=CMPTEF03135 |title=Taux d'emploi des jeunes de 15 à 24 ans dans l'Union européenne |accessdate=2008-09-01 |language=French}}</ref> తక్కువ ఉద్యోగుల శాతం కారణాలు ఈవిధంగా వివరించబడుతున్నాయి. తక్కువ ఉత్పాదకత, అత్యంత కనిష్ఠ వేతనాలు యువకార్మికులను శ్రామిక విపణిలోకి ప్రవేశించకుండా నిరోధిస్తుంది.<ref>{{cite web|authorlink=Philippe Aghion|author=Philippe Aghion|coauthors=Gilbert Cette, Élie Cohen and [[Jean Pisani-Ferry]]|publisher=Conseil d'analyse économique|year=2007|url=http://www.cae.gouv.fr/rapports/dl/072.pdf|title=Les leviers de la croissance française|accessdate=2008-09-01|language=French|page=55|format=PDF|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20080909203948/http://www.cae.gouv.fr/rapports/dl/072.pdf|archive-date=2008-09-09|url-status=dead}}</ref> శ్రామిక విపణికి తగినట్లుగా విద్యార్థులను తయారుచేయడంలో విశ్వవిద్యాలయాల అసమర్ధత కూడా మరొక కారణంగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.olis.oecd.org/olis/2007doc.nsf/LinkTo/NT00002ECA/$FILE/JT03230693.PDF|title=Enhancing Incentives to Improve Performances in the Education System in France|publisher=OECD|date=1 August 2007|quote=Initial education, especially secondary education and the universities, along with labour market policies themselves, do not always succeed in improving labour market entry for a significant proportion of young people.|format=PDF}}</ref> వృద్ధులైన పనివారి విషయంలో పనిపై చట్టపరమైన నియంత్రణలు ముందుగా పదవీ విరమణ చేయుటకు ప్రోత్సాహకాలు ఉన్నాయి.<ref>{{cite web|url=http://www.oecd.org/dataoecd/42/35/40904315.pdf|title=Employment Outlook 2008 – How does FRANCE compare?|publisher=OECD|quote=Only 38% of people aged 55 to 64 are working, 15.5 percentage points less than the OECD average.|format=PDF}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.oecdobserver.org/news/fullstory.php/aid/1672/|title=France: Jobs and older workers|publisher=OECD Observer}}</ref>
పంక్తి 370:
2004లో ఫ్రాన్స్‌కు 1,40,033 మంది వలస వచ్చారు. వారిలో 90,250 మంది [[ఆఫ్రికా]] నుండి, 13,710 మంది [[ఐరోపా]] నుండి వచ్చారు.<ref>{{cite web|url=http://www.migrationinformation.org/datahub/countrydata/data.cfm|title=Inflow of third-country nationals by country of nationality|year=2004}}</ref> 2005లో వలసస్థాయి కొద్దిగా తగ్గి 135,890కు చేరింది.<ref>{{cite web|url=http://www.migrationpolicy.org/pubs/France_Elections050307.pdf|title=Immigration and the 2007 French Presidential Elections|format=PDF}}</ref>
 
" 1789 విప్లవ " మూలాలతో " 1958 నాటి రాజ్యాంగం "లో తిరిగి ధ్రువపరచబడిన చట్ట ఆధారంగా ఫ్రెంచ్ ప్రభుత్వం సంస్కృతి మరియు, జాతిని గురించి సమాచారాన్ని సేకరించడం చట్టం అంగీకరించదు.<ref name="Oppenheimer">{{cite journal|last=Oppenheimer|first=David B.|date=2008|title=Why France needs to collect data on racial identity...in a French way|journal=Hastings International and Comparative Law Review|volume=31|issue=2|pages=735–752|url=http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1236362}}</ref> ఏదిలేకున్నా ఫ్రాన్స్ ఆరు మిలియన్ల ఉత్తర ఆఫ్రికన్లు, సుమారు 2.5 మిలియన్ల నల్లవారితో సాంస్కృతికంగా వైవిధ్యభరిత దేశంగా ఉంది.<ref>[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A12396-2005Apr23.html యూరప్'స్ మైనారిటీ పొలిటిషియన్స్ ఇన్ షార్ట్ సప్లై]. ది వాషింగ్టన్ పోస్ట్. ఏప్రిల్ 24, 2005.</ref><ref>[http://www.csmonitor.com/2007/0112/p01s04-woeu.html ఇన్ అఫిషియల్లీ కలర్ బ్లైండ్ ఫ్రాన్స్, బ్లాక్స్ హావ్ ఎ డ్రీం - అండ్ నౌ ఎ లాబీ]. Csmonitor.com. జనవరి 12, 2009</ref> ప్రస్తుత ఫ్రెంచ్ జనాభాలో 40% విభిన్న వలస వారసత్వం కలిగిన ప్రజలు ఉన్నారని తెలియజేసింది.<ref>[http://abcnews.go.com/International/story?id=1280843 పారిస్ రయట్స్ ఇన్ పెర్స్పెక్టివ్]. ABC News. నవంబర్ 4, 2006</ref> " ఫ్రెంచ్ నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ స్టాటిస్టిక్స్ అండ్ ఎకనామిక్ స్టడీస్ " వారి అంచనా ప్రకారం ఆదేశంలో 4.9 మిలియన్ల విదేశాలలో జన్మించిన వలసదారులుండగా వారిలో 2 మిలియన్ల మంది ఫ్రెంచ్ పౌరసత్వాన్ని స్వీకరించారు.<ref name="INSEE1">{{cite web |author=INSEE |publisher= |url=http://www.insee.fr/fr/ffc/ipweb/ip1098/ip1098.html#encadre1 |title=Enquêtes annuelles de recensement 2004 et 2005 |date=2005-01-25|accessdate=2006-12-14}} {{fr icon}}</ref> 2005లో 50,000 దరఖాస్తులతో (2004లో కంటే 15% తక్కువ) ఫ్రాన్స్ పశ్చిమ ఐరోపాలో శరణార్ధ గమ్యస్థానాలలో ముందున్నది.<ref name="UNHCR">{{cite web |author=[[UNHCR]] |publisher= |year=2006 |url=http://www.unhcr.org/publ/PUBL/4492677f0.pdf |title=UNHCR Global Report 2005: Western Europe |accessdate=2006-12-14 |format=PDF}}</ref> ఫ్రెంచి ఐరోపా సమాఖ్య సభ్యదేశాల మధ్య స్వేచ్ఛాయుత కదలికలకు వీలు కలిగిస్తుంది. [[ఐర్లాండ్]]లో విధమైన నియంత్రణలు పెట్టనప్పటికీ " తూర్పు ఐరోపా " వలసలను అరికట్టేందుకు ఫ్రాన్స్ నియంత్రణలను ప్రవేశపెట్టింది.
 
శాశ్వతమైన రాజకీయ గ్రామీణ జనాభాతరుగుదలకు కారణంగా ఉంది. 1960–1999ల మధ్యకాలంలో పదిహేను గ్రామీణ ''విభాగాలు'' జనాభా తరుగుదలను చూసాయి. క్రేయూస్ జనాభా 24%తో తగ్గడం అత్యంత తీవ్రమైన విషయంగా పరిగణించబడుతుంది.
పంక్తి 379:
ఫ్రాన్స్ మతపరమైన స్వేచ్ఛను రాజ్యాంగ హక్కుగా కలిగిన ఒక లౌకికవాద దేశంగా ఉంది. జనవరి 2007లో కాధలిక్ వరల్డ్ న్యూస్ సర్వే ప్రకారం:<ref>{{cite web |author=Catholic World News |publisher= |year=2003 |url=http://www.catholiculture.org/news/features/index.cfm?recnum=48547 |title=France is no longer Catholic, survey shows |accessdate=2007-01-11}}{{Dead link|date=August 2009}}</ref><ref name="religion">{{ro icon}} [http://www.cotidianul.ro/franta_nu_mai_e_o_tara_catolica-20395.html Franţa nu mai e o ţară catolică], ''[[Cotidianul]]'' 2007-01-11</ref> 51% కాథలిక్ లుగా గుర్తించబడ్డారు, 31% " నాస్తికులుగా " ఉన్నట్లు గుర్తించబడ్డారు''(మరొక సర్వే<ref>La Vie, issue 3209, 2007-03-01 {{fr icon}}</ref> నాస్తికుల వాటా 27% నికి సమానంగా ఉంది)'', 10% ఇతర మతాలకు చెందినవారు లేదా ఏవిధమైన అభిప్రాయం లేనివారు ఉన్నారు. 4% ముస్లింలు గుర్తించబడ్డారు, 3% ప్రొటస్టన్ట్ లుగా గుర్తించబడ్డారు, 1% బౌద్ధులుగా, 1% యూదులుగా గుర్తించబడ్డారు.
 
ఇటీవలి కాలంలో జరిగిన యూరో బారోమీటర్ పోల్ 2005 ప్రకారం<ref name="EUROBAROMETER">{{cite web|url=http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_225_report_en.pdf|title=Eurobarometer on Social Values, Science and technology 2005 – page 11|accessdate=2007-05-05|format=PDF}}</ref> 34% మంది ఫ్రెంచ్ పౌరులు “తాము ఒక దేవుడున్నట్లు నమ్ముతామని” ప్రతిస్పందించారు, అయితే 27% మంది “ఒక విధమైన ఆత్మ లేదా జీవిత శక్తి ఉన్నట్లు నమ్ముతామని” సమాధానమిచ్చారు 33% “తాము ఏ విధమైన ఆత్మ, దేవుడు, లేదా జీవిత శక్తిని నమ్మమని” తెలిపారు. ఒక అధ్యయనం ప్రకారం ఫ్రాన్స్ లో 32% జనాభా తమని తాము నాస్తికులుగా ప్రకటించుకున్నారు. మరొక 32% తమని తాము ఈ విధంగా ప్రకటించుకున్నారు. “దేవుని ఉనికి సందేహాస్పదంగా ఉంది కానీ నాస్తికులు కాదు”.<ref>[http://www.harrisinteractive.com/news/allnewsbydate.asp?NewsID=1131 మతపరమైన అభిప్రాయాలు మరియు, నమ్మకాలు దేశాన్ని బట్టి ఎక్కువగా మారతాయి] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130723125147/http://www.harrisinteractive.com/news/allnewsbydate.asp?NewsID=1131 |date=2013-07-23 }}, ఫైనాన్షియల్ టైమ్స్/హర్రిస్ పోల్, డిసెంబర్ 2006</ref>
 
ఫ్రాన్స్ లోని ముస్లింల సంఖ్య అంచనాలపై విస్తృతమైన భేదాలున్నాయి. 1999 ఫ్రెంచ్ జనాభా లెక్కల ప్రకారం, ఫ్రాన్స్‌లో 3.7 మిలియన్ల మంది ప్రజలు “ముస్లిం విశ్వాసం కలిగినవారు” (మొత్తం జనాభాలో 6.3%). 2003లో ఫ్రెంచ్ ఆంతరంగిక మంత్రిత్వశాఖ మొత్తం ముస్లింల జనాభా ఐదు, ఆరు మిలియన్ల మధ్య ఉంటుందని అంచనా వేసింది (8-10%).<ref>[http://www.guardian.co.uk/world/2004/apr/23/france.islam ఫ్రాన్స్ ఇమాంలకు 'ఫ్రెంచ్ ఇస్లాం'లో శిక్షణ ఇస్తోంది], ది గార్డియన్</ref><ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2005/51552.htm|title=France - International Religious Freedom Report 2005}}</ref> వరల్డ్ జ్యూయిష్ కాంగ్రెస్ ప్రకారం ప్రస్తుతం ఫ్రాన్స్‌లో యూదు సమూహం సంఖ్య సుమారు 6,00,000 ఉంది. ఇది ఐరోపా లోనే అధికం.
పంక్తి 423:
పశ్చిమ ఐరోపాలోని అధికభాగం వలెనే ఫ్రాన్స్ కూడా ఈనిర్మాణకళ ప్రదర్శనకు ముందు " రోమనెస్క్యూ నిర్మాణకళ "ను ఉపయోగిస్తూ ఉండేది. (మూరేస్క్యూ నిర్మాణకళను ఉపయోగించిన ఐబీరియన్ ద్వీపకల్పం దీనికి మినహాయింపు). ఫ్రాన్స్ లో ఉన్న రోమనెస్క్యూ చర్చలకు ఉదాహరణగా తౌలౌస్ లో సెయింట్ సెర్నిన్ బసిలికా క్లునియక్ అబ్బీ శిథిలమయ్యాయి (విప్లవం నెపోలియన్ యుద్ధాల వలన అధికభాగం నాశనమయ్యాయి).
 
ఫ్రెంచ్ నిర్మాణకళ పరిణామంలో 100 సంవత్సరాల యుద్ధం ముగింపు ఒక ముఖ్య దశగా గుర్తించబడింది. " ఫ్రెంచ్ పునరుజ్జీవన " సమయంలో [[ఇటలీ]], [[స్పెయిన్]]ల నుండి అనేక కళాకారులు ఫ్రెంచ్ ఆస్థానానికి ఆహ్వానించబడ్డారు. లోయిర్ లోయలో ఇటాలియన్-ప్రేరణ పొందిన అనేక నివాస భవానాలు నిర్మించబడినాయి. అటువంటి నివాసభవనాలలో చెటేవు డి చంబోర్డ్, చెటేవు డి చేనోన్శివు (చెటేవు డి ఆమ్బొఇసే " ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. మధ్యయుగాల చివరిలో గోతిక్ నిర్మాణకళ స్థానాన్ని " బరోక్యు నిర్మాణకళ " ఆక్రమించింది. ఏదేమైనా ఫ్రాన్స్ లో మతపరమైన పాలనకంటే లౌకికపాలనలో బరోక్యు నిర్మాణకళ గొప్ప విజయాన్ని పొందింది.<ref>Claude Lébedel – Les Splendeurs du Baroque en France: ''Histoire et splendeurs du baroque en France'' page 9: “Si en allant plus loin, on prononce les mots ‘art baroque en France’, on provoque alors le plus souvent une moue interrogative, parfois seulement étonnée, parfois franchement réprobatrice: Mais voyons, l'art baroque n'existe pas en France!”</ref> లౌకిక పాలనలో " వేర్సైల్లెస్ రాజప్రాసాదం " అనేక బరోక్యు లక్షణాలను కలిగిఉంది.
 
" జులేస్ హర్దౌయిన్ మన్సర్ట్ " బరోక్యు శైలిలో నిర్మించిన ప్రఖ్యాతి చెందిన " లెస్ ఇన్వెలిడెస్ " గోపురం బాగా ప్రభావితం చేసింది. కలిగించిన బరోక్యు నిర్మాణకళ ప్రతిబింబించే ప్రదేశాలలో ఫ్రెంచికి చెందని నాన్సీ లోని ప్లేస్ స్టానిస్లాస్ వంటివి ఉన్నాయి. సైనిక నిర్మాణకళ విభాగంలో వుబాన్ ఐరోపాలోని కొన్ని గొప్ప కట్టడాలను నిర్మించి ప్రభావవంతమైన ఫ్రెంచ్ సైనిక వాస్తుశిల్పి అయ్యారు.
 
[[దస్త్రం:Eiffel-tower-2008.jpg|thumb|left|upright|పారిస్ మరియు, ఫ్రాన్సులకు ఈఫిల్ టవర్ ఒక ప్రసిద్ధ కట్టడం]]
విప్లవం తరువాత రిపబ్లికన్లు నూతన తరగతివాదం వైపు మొగ్గుచూపారు అయితే ఈ వాదం ఫ్రాన్సులో విప్లవానికి పూర్వమే పరిసియన్ పాంతియాన్ లేక కపిటలెకపిటలే డి తౌలౌసే వంటి భవనాలతో ప్రవేశపెట్టబడింది. ఫ్రెంచ్ సామ్రాజ్యంలో నిర్మించబడిన " ఆర్క్ డి త్రియోమ్ఫే సైంటే మారీ-మాడేలీనే " ఈ విధమైన శైలిని ప్రతిబింబిస్తాయి.
 
మూడవ నెపోలియన్ పాలనలో ఒక నూతన పట్టణీకరణ, నిర్మాణకళ ఊపిరిపోసుకున్నాయి. ఆ కాలంలోని చక్కగా వ్యవస్థీకరించబడిన నగరప్రణాళిక కచ్చితత్వం కారణంగా నూతన-బరోక్యు భవనాలైన, పాలైస్ గార్నియర్, వంటివి నిర్మించబడ్డాయి. ఉదాహరణకు " పారిస్‌లో పునర్నిర్మించబడిన బరోన్ హుస్స్మంన్. ఆంగ్లం మాట్లాడే ప్రాంతాలలో ఈయుగానికి చెందిన నిర్మాణకళ రెండవ సామ్రాజ్యంగా పిలువబడుతుంది. ఈపదం రెండవ ఫ్రెంచ్ సామ్రాజ్యం నుండి తీసుకొనబడింది. ఈకాలంలో ఐరోపా అంతటా బలమైన గోతిక్-పునరుద్ధరణ జరగడం గమనించవచ్చు. ఫ్రాన్సులో వాస్తుశిల్పి యూగీనే విఒల్లేట్-లే-డక్ గోతిక్ నిపుణుడుగా ప్రసిద్ధి చెందాడు. 19వ శతాబ్దం చివరిలో గుస్టేవే ఈఫిల్ అనేక వంతెనలకు రూపకల్పనచేసి (గరబిట్ వియడక్ట్ వంటివి) ఆకాలంలో వంతెనలను రూపకల్పన చేసిన అత్యంత ప్రభావమంతమైన వ్యక్తులలో ఒకరిగా ఉన్నారు. అయితే ఆయన ఈఫిల్ టవర్‌కు నిర్మాతగా అధికంగా గుర్తుచేసుకోబడతారు.
పంక్తి 440:
 
16 వ శతాబ్దపు ముఖ్య ఫ్రెంచ్ రచయిత ఫ్రాన్క్వోయిస్ రాబెలిస్ ఆధునిక ఫ్రెంచ్ శబ్ద సముదాయాన్ని, ఉపమానాలను ప్రభావితం చేసాడు. 17వ శతాబ్దంలో పిఎర్రే కార్నియిల్లే, జేయన్ రాసినే మొలీరేల నాటకాలు బ్లైసే పాస్కాల్, రెనీ డెస్కార్టేసుల నీతి, తత్వసంబంధ గ్రంథాలు ఒక గొప్ప సంస్కృతిని తరువాతి దశాబ్దాల రచయితలకు అందించింది. జీన్ డి లా ఫోన్టైనే ఈ శతాబ్దపు ముఖ్య కవిగా గుర్తించబడుతున్నాడు.
[[దస్త్రం:Charles Baudelaire2.jpg|thumb|upright|19 వ శతాబ్దపు కవి,రచయిత,మరియు, అనువాదకుడు చార్లెస్ బౌడేలైర్.]]
ఫ్రెంచ్ సాహిత్యం మరియు, కవిత్వం 18 - 19వ శతాబ్దాలలో బాగా అభివృద్ధి చెందాయి. 18వ శతాబ్దం వోల్టైర్, డెనిస్ డిదేరోట్, జీన్-జాక్విస్ రూసో వంటి రచయితలు, వ్యాసకర్తలు, నైతికవేత్తలను చూసింది. చార్లెస్ పెరాల్ట్ పిల్లల కథలను విస్తారంగా వ్రాసే రచయితగా ఖ్యాతి గడించాడు.ఆయన “పుస్ ఇన్ బూట్స్”, “సిన్డరెల్ల ”, “స్లీపింగ్ బ్యూటీ” "బ్లూబియర్డ్ ” వంటి కథలను రచించారు.
 
[[చార్లెస్ బాడిలేర్]], పాల్ వెర్లైన్]ప్, స్టీఫన్ మల్లర్మీ వంటి కవులతో పందొమ్మిదవ శతాబ్దం చివరి కాలానికి చెందిన సంజ్ఞాత్మక కవిత్వం ఫ్రెంచ్ సాహిత్యంలో ఒక ముఖ్యమైన ఉద్యమంగా రూపొందింది. 19వ శతాబ్దం ఫ్రాన్స్ దేశంలో వెలుపలా ప్రఖ్యాతి చెందిన విక్టర్ హుగో (లెస్ మిసీరబ్లేస్), అలేక్సండ్రే డుమాస్ (ది త్రీ మస్కటీర్స్, ది కౌంట్ అఫ్ మోంటే-క్రిస్టో), జులేస్ వెర్నే (ట్వెంటీ థౌజండ్ లీగ్స్ అండర్ ది సీ) వంటి రచయితలను చూసింది. 19 వ శతాబ్దపు ఇతర కల్పిత కథల రచయితలలో ఎమిలే జోలా, గే డి మపసంట్, థీఒఫిలే గుతిఎర్, స్టెన్ధాల్ ఉన్నారు.
పంక్తి 484:
 
;ప్రభుత్వం
* [https://web.archive.org/web/20080525182436/http://www.service-public.fr/etranger/english.html ఫ్రెంచ్ ప్రజాసేవల యొక్క అధికారిక సైటు] – అనేక నిర్వాహక మరియు, సంస్థలతో లింకులు
* [https://web.archive.org/web/20090904131558/http://www.frenchculturenow.com/ ఫ్రెంచ్ కల్చర్ నౌ.కామ్: ఫ్రెంచ్ సమాజం, సంస్కృతి, రాజకీయ వార్తలు ]
* [http://www.ambafrance-uk.org/ యునైటెడ్ కింగ్డం లో ఫ్రెంచ్ రాయబార కార్యాలయం యొక్క అధికారిక సైటు ]
పంక్తి 529:
{{Countries of South America}}
{{Countries of Africa}}
 
 
{{Template group
"https://te.wikipedia.org/wiki/ఫ్రాన్సు" నుండి వెలికితీశారు