కె. జె. ఏసుదాసు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
చి clean up, replaced: మరియు → , (15), typos fixed: నవంబర్ 14, 1999 → 1999 నవంబర్ 14 (2), 14 నవంబరు 1961 → 1961 నవంబరు 14, నవంబర్ → నవంబరు, బడినది.
ట్యాగులు: AutoWikiBrowser విశేషణాలున్న పాఠ్యం
పంక్తి 9:
| birth_place = [[:en:Fort Kochi|ఫోర్ట్ కొచ్చి]], [[కేరళ]]<ref name="ఈనాడు పుట్టినరోజు వ్యాసం 2017"/>
| home_town = [[కొచ్చిన్]], [[కేరళ]], [[భారతదేశం]]
| known = [[భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీతము]] మరియు, నేపథ్యగాయకుడు
| spouse = ప్రభ
| years_active = 1955-ప్రస్తుతం
}}
'''కట్టస్సేరి జోసెఫ్ యేసుదాస్''' (జ. [[జనవరి 10]], [[1940]]) [[భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీతము|భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీత]] కళాకారుడు, భారతీయ సినిమా నేపధ్యనేపథ్య గాయకుడు. అతను భారతీయ శాస్త్రీయ, భక్తి మరియు, సినిమా పాటలు పాడాడు. అతను తన ఐదు దశాబ్దాల కళా జీవితంలో వివిధ భారతీయ భాషలైన మలయాళం, తమిళం, తెలుగు, హిందీ, కన్నడ, బెంగాలీ, ఒరియా భాషలతో పాటు అరబిక్, ఆంగ్లం, లాటిన్, రష్యన్ భాషలలో సుమారు 80వేల పాటలను పాడాడు. అతనిని గాన గంధర్వన్ గా కూడా పిలుస్తారు. అతను అత్యంత బహుముఖ, ఆల్ టైమ్ గ్రేటెస్ట్ ఇండియన్ సింగర్ గా పరిగణించబడ్డాడు<ref name="hindu_jan10">{{cite news|url=http://www.thehindu.com/features/friday-review/music/article78427.ece|title=Music legend Yesudas turns 70|date=10 January 2010|work=[[The Hindu]]|accessdate=8 January 2011|location=Chennai, India}}</ref> <ref name="rediff_2001rediff_20012">{{cite web|url=http://www.rediff.com/entertai/2001/may/07yesu.htm|title='I don't sing trendy music'|publisher=[[Rediff]]|accessdate=2009-09-06}}</ref>. అతను భారతీయ భాషలలో పంజాబీ, అస్సామీ, కొంకణి, కాశ్మీరీ భాషలు తప్ప అన్ని భారతీయ భాషలలో కూడా పాటలు పాడాడు<ref name="hindu_feb01">{{cite news|url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2002/09/03/stories/2002090300170200.htm|title=Those magical moments...|date=3 September 2002|accessdate=2009-08-19|publisher=[[The Hindu]]|location=Chennai, India}}</ref><ref name="hindu_sep02">{{cite news|url=http://www.hinduonnet.com/2001/02/08/stories/09080706.htm|title=Life devoted to music|date=1 February 2001|accessdate=2009-08-19|publisher=[[The Hindu]]|work=|archive-url=https://web.archive.org/web/20091029163613/http://www.hinduonnet.com/2001/02/08/stories/09080706.htm|archive-date=29 అక్టోబర్ 2009|url-status=dead}}</ref>. అతను 1970 మరియు, 1980 లలో అనేక మలయాళ చలనచిత్ర పాటలను కూడా కూర్చాడు. అతను ఉత్తమ పురుష నేపధ్యనేపథ్య గాయకునిగా జాతీయ పురస్కారాలను ఎనిమిది సార్లు, దక్షిణాది పిలిం ఫేర్ పురస్కారాలను ఐదు సార్లు, ఉత్తమ నేపధ్యనేపథ్య గాయకునిగా రాష్ట్ర పురస్కారాన్ని నలభై మూడు సార్లు అందుకున్నాడు. రాష్ట్ర పురస్కారాలను అందించే ప్రభుత్వాలలో కేరళ, తమిళనాడు, ఆంధ్రప్రదేశ్, కర్ణాటక, పశ్చిమ బెంగల్ రాష్ట్రాలు కూడా ఉన్నాయి<ref name="hindu_jan10" />. అతను 1975లో [[పద్మశ్రీ పురస్కారం|పద్మశ్రీ]] పురస్కారాన్ని, 2002లో [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం|పద్మ భూషణ్]] పురస్కారాన్ని, 2017లో భారత రెండవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన [[పద్మ విభూషణ్ పురస్కారం|పద్మ విభూషణ్]] ను కూడా అందుకున్నాడు<ref>{{cite web|url=http://india.gov.in/myindia/padmabhushan_awards_list1.php?start=300|title=Padma Bhushan Awardees&nbsp;– Padma Awards&nbsp;– My India, My Pride|date=|publisher=India.gov.in|accessdate=2011-09-09}}</ref>. అతను ఐదు దశాబ్దాలలో 80,000 పాటలు పాడినందుకు గాను 2011లో సి.ఎన్.ఎన్-ఐ.బి.ఎన్ అత్యుత్తమ సాధన పురస్కారాన్ని అందుకున్నాడు<ref>{{Cite web|url=http://www.radioandmusic.com/content/editorial/news/yesudas-receives-cnn-ibn-indian-year-award#|title=Yesudas receives CNN-IBN 'Indian of the Year' award|last=|first=|date=17 December 2011|website=|publisher=|access-date=2016-09-01}}</ref>. 2006లో చెన్నైలోని ఎ.వి.ఎం స్టుడియోలో ఒకే రోజు నాలుగు భారతీయ భాషలలో 16 సినిమా పాటలను పాడాడు<ref>{{cite news|url=http://www.hindu.com/fr/2006/12/01/stories/2006120100400200.htm|title=One for the records|date=1 December 2006|accessdate=2010-05-01|publisher=The Hindu|location=Chennai, India}}</ref>. దాదాపు 14 భాషల్లో సినిమాలు, ప్రైవేటు ఆల్బంలు, భక్తిరస గీతాలు కలుపుకుని సుమారు లక్షకుపైగా పాటలు పాడిన సింగింగ్ లెజెండ్ ఆయన. శబరిమల ఆలయంలో స్వామివారికి రోజూ పవళింపు సేవ సమయంలో ఈ మహా గాయకుడు పాడిన జోలపాటనే వినిపిస్తారు. స్వామివారి పవళింపు సేవ వేళ పాడే ‘హరివరాసనం’ పాట ఎంతో గుర్తింపు పొందింది<ref>{{Cite web|url=https://telugu.samayam.com/telugu-movies/cinema-news/kj-yesudas-the-singer-with-the-golden-voice-birthday-special-songs/articleshow/67459683.cms|title=Yesudas Birthday: ఆయన గాత్రం.. స్వరరాగ గంగా ప్రవాహం!|date=2019-01-09|website=Samayam Telugu|language=te|access-date=2019-10-02}}</ref>.
 
== జీవితం ==
కెకే .జె. యేసుదాసు 1940 జనవరి 10న [[కేరళ]] లోని కొచ్చి లోకొచ్చిలో ఓ క్యాథలిక్ కుటుంబానికి చెందిన అగస్టీన్ జోసెఫ్, ఎలిజిబెత్ జోసెఫ్ దంపతులకు జన్మించాడు. అతని తండ్రి మలయాళ శాస్త్రీయ సంగీత గాయకుడు, రంగస్థన నటుడు. అతనికి నటునిగా, భాగవతార్ గా ఆయనకు మంచి పేరుండేది. ఆయనకు మంచి ప్రతిభ ఉన్నా ఆర్థికంగా మాత్రం వెనుకబడి ఉండేవారు. యేసుదాసు తన ఐదుగురు పిల్లలలో పెద్దవాడు, అతని తరువాత ముగ్గురు తమ్ముళ్ళు మరియు, ఒక చెల్లెలు ఉన్నారు. తండ్రి ప్రభావంతో ఏసుదాసు కూడా చిన్నప్పటి నుంచి పాటలు పాడేవాడు. పదిహేడేళ్ళ వయసులో కర్ణాటక గాత్ర సంగీతంలో రాష్ట్రంలో మొదటి స్థానంలో నిలిచాడు. కొడుకులోని ప్రతిభను సానబెట్టడం కోసం తండ్రి అతన్ని తిరుపుణిత్తుర లోని ఆర్.ఎల్.వి. సంగీత కళాశాలలో చేర్చాడు. మొదట్లో ఒక క్రైస్తవుడు కర్ణాటక సంగీతం ఏమి నేర్చుకుంటాడని అతన్ని సహ విద్యార్థులు గేలి చేసేవారు. తర్వాత పట్టుదలగా చదివిన ఏసుదాసు ఆ కళాశాలలోనే ప్రథముడిగా నిలిచాడు. తరువాత అతను తిరువనంతపురంలోని స్వాతి తిరునాళ్ సంగీత కళాశాలలో ప్రముఖ సంగీత విద్వాంసులైన కె.ఆర్.కుమారస్వామి, సెమ్మంగుడు శ్రీనివాస అయ్యర్ ల వద్ద విద్యనభ్యసించాడు. కానీ ఆర్థిక పరిమితుల కారణంగా తన అధ్యయనాలను పూర్తి చేయలేకపోయాడు. అదే సమయంలో తండ్రి అనారోగ్యానికి గురయ్యాడు. తండ్రికి వైద్యం చేయించడం కోసం చిన్న చిన్న పనులు చేసేవాడు. కొద్ది కాలానికి ఆయన ఆసుపత్రిలోనే మరణించడంతో వీరి కుటుంబం మరింత కష్టాలపాలైంది.
 
కొంత కాలంపాటు అతను వేల్చూరి హరిహర సుబ్రహ్మణ్య అయ్యర్ వద్ద సంగీతాన్ని అభ్యసించాడు. తరువాత చెంబాయ్ వైద్యనాథ భాగవతార్ వద్ద కూడా విద్యనభ్యసించాడు. అతను కొచ్చిన్ లోణి త్రిపురితుర లోత్రిపురితురలో గల ఆర్.ఎల్.వి. సంగీత అకాడమీ వద్ద గానభూషణం కోర్సును పూర్తి చేసాడు. అతను శ్రీస్వాతితిరునాల్ మ్యూజిక్ అకాడమీలో కె.ఆర్.కుమారస్వామి అయ్యర్ వద్ద కూడా విద్యనభ్యసించాడు.
 
2011లో అతను నేపధ్యగాయకునిగానేపథ్యగాయకునిగా 50 సంవత్సరాలు పూర్తి చేసాడు.
దర్శకుడు సేతు ఇయాన్‌ దర్శకత్వంలో రూపొందుతున్న "పార్త విళి పార్తబడి" చిత్రంలో అతను రెండు భిన్నమైన స్వరాలతో పాట పాడాడు. అతను, తనయుడు విజయ్‌ యేసుదాసు, మనవరాలు అమేయా ముగ్గురూ కలిసి ఒక పాట పాడారు<ref>{{Cite web|url=https://www.andhrajyothy.com/artical?SID=680267|title=మనవరాలితో యేసుదాసు గానం|date=2018-12-13|website=www.andhrajyothy.com|language=te|access-date=2019-10-02}}</ref>.
 
పంక్తి 26:
 
==== ప్రారంభ వృత్తి జీవితం:1960లలో ====
తల్లి, స్నేహితుల సలహా మేరకు సంగీతంలోనే ఆదాయం వెతుక్కోవడం కోసం చెన్నై వచ్చాడు. కాలినడకన తిరుగుతూ అవకాశాల కోసం ఎంతోమంది సంగీత దర్శకులను సంప్రదించాడు. ఆయన గొంతు సినిమా పాటలకు పనికిరాదని చాలామంది తిరస్కరించారు. కానీ ఆయన మాత్రం వేదికల మీద, కార్యక్రమాల్లో పాటలు పాడుతూ సినిమా అవకాశాల కోసం ప్రయత్నిస్తూ ఉండేవాడు. 141961 నవంబరు 196114 న కేరళ చిత్ర దర్శకుడు ఎ. కె. ఆంథోనీ ఆయనకు మొట్టమొదటిగా అవకాశం ఇచ్చాడు. యేసుదాసు పాటలలో మొదటి ప్రసిద్ధ పాట "జాతి భేదం మత ద్వేషం" (సంగీతం:ఎం.బి.శ్రీసివాసన్) 1961 నవంబరు 14న రికార్డు కాబడినదికాబడింది. అయినప్పటికీ అతని మొదటి పాట "అటెన్షన్ పెన్నె అటెన్షన్" ను మలయాళ సినిమాలో పాడాడు. అతను తన సినిమా నేపధ్యగాయకునిగానేపథ్యగాయకునిగా మలయాళ చిత్రం "కాలపదుకై" (1962) తో ప్రారంభించి, తమిళ, తెలుగు, కన్నడ మొదలైన చిత్రాలలో పాడాడు<ref name="rediff_20012">{{cite web|url=http://www.rediff.com/entertai/2001/may/07yesu.htm|title='I don't sing trendy music'|publisher=[[Rediff]]|accessdate=2009-09-06}}</ref>.
 
తర్వాత అవకాశాలు ఆయన్ను వెతుక్కుంటూ వచ్చాయి. మలయాళంలోనే కాక తెలుగులో కూడా అవకాశాలు వచ్చాయి. దేవుడే ఇచ్చాడు వీధి ఒకటి ([[అంతులేని కథ]]), చుక్కల్లే తోచావే ([[నిరీక్షణ]]), సృష్టికర్త ఒక బ్రహ్మ ([[అమ్మ రాజీనామా]]), ఆకాశ దేశాన ([[మేఘ సందేశం (సినిమా)|మేఘసందేశం]]) లాంటి అనేక విజయవంతమైన పాటలు పాడాడు.
 
కథానాయకుడు [[మంచు మోహన్ బాబు|మోహన్ బాబు]] ఆయన సినిమాల్లో ఏసుదాసు చేత కనీసం ఒక్క పాటైనా పాడించుకునే వాడు. ఏసుదాసు పాడిన అయ్యప్ప పాటలు కూడా ఎంతో పేరు గాంచాయి. అయ్యప్పు పవళింపు కోసం ఆయన పాడిన ''హరివరాసనం'' పాట శబరిమలలో ఇప్పటికీ వినిపిస్తారు. మొదట్లో హిందూ భజనలు పాడుతున్నాడని [[కేరళ]]<nowiki/>కు చెందిన ఓ చర్చి వారు అతన్ని వెలివేసినా మళ్ళీ తమలో చేర్చుకున్నారు. ఈయన నటుడిగా కూడా నాలుగు సినిమాల్లో కనిపించాడు.
 
అతనికి [[సోవియట్ యూనియన్]] లోని వివిధ నగరాలలో సంగీత కచేరీలు చేయడానికి సోవియట్ యూనియన్ ప్రభుత్వం నుండి ఆహ్వానం అందింది. అతను రష్యన్ పాట నుపాటను రేడియో కజఖస్థాన్లో పాడాడు<ref name="stateofkerala.in">{{cite news|url=http://www.stateofkerala.in/news/k%20j%20yesudas%20the%20indian%20play%20back%20singing%20legend.php|title=CDR K J YESUDAS THE INDIAN PLAYBACK SINGING LEGEND’S RAGS TO RICHES|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111205230708/http://www.stateofkerala.in/news/k%20j%20yesudas%20the%20indian%20play%20back%20singing%20legend.php|archivedate=5 December 2011|publisher=stateofkerala.in}}</ref>.
 
సలిల్, యేసుదాస్, ప్రేమ్‌ నాజిర్ ల త్రయం మళయాళమలయాళ సినిమా పరిశ్రమలో 1970లలో ప్రవేశించారు.
 
1970లో అతను కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ కిఅకాడమీకి అతి పిన్న వయస్కునిగా నామినేట్ చేయబడ్డాడు<ref name="stateofkerala.in" />.
 
==== బాలీవుడ్: 1970 లు ====
దక్షిణ భారత సినిమాల్లో ఒక దశాబ్దం పాడిన తరువాత, 1970 ల ప్రారంభంలో యేసుదాస్‌కు బాలీవుడ్‌లో విరామం లభించింది. అతను పాడిన మొదటి హిందీ పాట "జై జవాన్ జై కిసాన్" (1971) చిత్రం కోసం, అయితే మొదటి విడుదలైన సినిమా "చోటీ సి బాత్", దీని ఫలితంగా అతను "జనేమాన్ జనేమాన్" వంటి పాటలకు ప్రాచుర్యం పొందాడు. [[అమితాబ్ బచ్చన్]], [[అమోల్ పాలేకర్]] మరియు, జీతేంద్రతో సహా హిందీ సినిమాలోని పలువురు ప్రముఖ నటుల కోసం హిందీ పాటలు పాడాడు. రవీంద్ర జైన్, బప్పిలహరి, ఖయ్యాం, రాజ్‌కమల్ మరియు, సలీల్ చౌదరితో సహా అనేకమంది సంగీత దర్శకుల కోసం మంచి హిందీ పాటలను పాడాడు.
 
యేసుదాస్ యొక్క అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన హిందీ పాటలు రవీంద్రజైన్ సంగీతంతో 1976 చిత్రం "చిచ్చోర్" లో ఉన్నాయి.
 
నవంబర్ 1999 నవంబరు 14, 1999 న, [[పారిస్]] లో జరిగిన "మ్యూజిక్ ఫర్ పీస్" కార్యక్రమంలో "సంగీతం మరియు, శాంతిలో అత్యుత్తమ విజయాలు" కోసం [[యునెస్కో]] గౌరవ పురస్కారాన్ని ప్రదానం చేసింది. కొత్త సహస్రాబ్ది ఉదయానికి గుర్తుగా నిర్వహించిన కచేరీలో హాజరైన వారిలో లియోనెల్ రిచీ, రే చార్లెస్, మోంట్సెరాట్ కాబల్లె మరియుకాబల్లే, జుబిన్ మెహతా వంటి కళాకారులు ఉన్నారు<ref>{{cite news|url=http://www.asianetindia.com/news/kj-yesudas-completes-50-glorious-years-singer_300940.html|title=KJ Yesudas completes 50 glorious years as singer|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120124040600/http://www.asianetindia.com/news/kj-yesudas-completes-50-glorious-years-singer_300940.html|archivedate=24 January 2012|publisher=Asianet india}}</ref>.
 
2001 లో అతను సంస్కృత, లాటిన్ మరియు, ఇంగ్లీష్ భాషలలో అహింసా ఆల్బమ్ కోసం పాటలను న్యూఏజ్, కర్ణాటక సంగీత శైలుల మిశ్రమంలో పాడాడు<ref>{{cite web|url=http://www.hinduonnet.com/2001/02/19/stories/09190704.htm|title=Ahimsa Album|date=19 February 2001|publisher=Hinduonnet.com|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20061210180308/http://www.hinduonnet.com/2001/02/19/stories/09190704.htm|archive-date=10 December 2006|accessdate=2011-09-09|df=dmy-all}}</ref>. మధ్యప్రాచ్యంలో తన సంగీత కచేరీలలో అతను కర్ణాటక శైలిలో అరబిక్ పాటలు పాడాడు<ref>{{cite web|url=http://www.indien-netzwerk.de/navigation/ereignisse/artikel/yesudas/yesudas_interview-eng.htm|title=Exclusive&nbsp;– Interview with Yesudas on 15th November 2003|author=Vineet Pillai|date=15 November 2003|publisher=Indien-netzwerk.de|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100531061214/http://www.indien-netzwerk.de/navigation/ereignisse/artikel/yesudas/yesudas_interview-eng.htm|archivedate=31 May 2010|accessdate=2010-05-01}}</ref>. భారతీయ సంగీతాన్ని ప్రోత్సహిస్తూ విదేశాలలో తన ప్రదర్శనల ద్వారా భారతదేశానికి సాంస్కృతిక రాయబారిగా తరచూ పనిచేస్తున్నాడు.
 
2009 లో యేసుదాస్ 'మ్యూజిక్ ఫర్ పీస్' అనే నినాదంతో తిరువనంతపురంలో ఉగ్రవాదానికి వ్యతిరేకంగా దేశవ్యాప్త సంగీత ప్రచారాన్ని ప్రారంభించాడు<ref>{{cite news|url=http://entertainment.oneindia.in/malayalam/news/2009/yesudas-musical-campaign-peace-130109.html|title=Yesudas' Musical Campaign for peace|date=13 January 2009|publisher=oneindia.com}}</ref>. 'శాంతి సంగీత యాత్ర' ప్రారంభించిన సందర్భంగా హేమంత్ కర్కరే భార్య కవిత కర్కరే, యేసుదాస్‌కు టార్చ్ అందజేశారు<ref>{{cite news|url=http://www.hindu.com/2009/01/12/stories/2009011258340300.htm|title=Tributes paid to Hemant Karkare|date=12 January 2009|accessdate=2010-05-01|publisher=The Hindu|location=Chennai, India}}</ref>. సూర్య కృష్ణమూర్తి నిర్వహించిన 36 ఏళ్ల సూర్య సంగీత ఉత్సవంలో యేసుదాస్ 36 సార్లు ప్రదర్శన ఇచ్చాడు<ref>{{cite web|url=http://thiraseela.com/main/specialStories.php?id=472|title=Gaanagandharvan graces the Soorya festival for the 36th time|last=|first=|date=|website=thiraseela.com|publisher=|access-date=}}</ref>.
పంక్తి 51:
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
[[దస్త్రం:Chembai1.jpg|కుడి|thumb|216x216px|A statue of [[Chembai Vaidyanatha Bhagavatar]] sponsored by Yesudas at Chembai gramam ([[Kottayi (gram panchayat)|Kottayi village]]) in Palakkad; next to Bhagavatar's house.]]
యేసుదాస్ పథనమిథిట్ట జిల్లాలొని మలపిళ్ళైజిల్లాలోని కుమలపిళ్ళైకు చెందిన ఎం.కె.అబ్రహం చిన్న కుమార్తె అయిన ప్రభను వివాహం చేసుకున్నాడు. వారి వివాహం 1970 ఫిబ్రవరి 1న కొచ్చి లోని సంతా క్రూజ్ బసిల్లికా వద్ద జరిగింది. వారికి ముగ్గురు కుమారులు. వారు వినోద్, విజయ్, విశాల్. వారి రెండవ కుమారుడు [[విజయ్ యేసుదాస్]] కూడా సంగీతకారుడు. అతను 2007, 2013 లలో కేరళ రాష్ట్ర ఫిలిం ఫేర్ పురస్కారాన్ని ఉత్తమ నేపధ్యగాయకునిగానేపథ్యగాయకునిగా పొందాడు<ref>{{cite web|url=http://www.nritoday.net/movies-a-music/336-kj-yesudas-singer-with-a-golden-voice|title=Dr. KJ Yesudas: Singer With A Golden Voice|author=Ajay Gosh|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222062233/http://www.nritoday.net/movies-a-music/336-kj-yesudas-singer-with-a-golden-voice|archivedate=22 February 2014}}</ref>. వీరు [[చెన్నై]] మరియు, [[కేరళ]]లో స్థిరనివాసం ఏర్పరచుకున్నారు. ఇతనికి [[అమెరికా]]లోని [[ఫ్లోరిడా]], ఫ్లవర్ మౌండ్ లలోనూ ఎస్టేట్‌లు ఉన్నాయి. వ్యాపార లావాదేవీలకొరకు తరచూ [[అమెరికా]] సందర్శిస్తుంటాడు.
 
[[నారాయణ గురు]] ప్రతిపాదించిన ''' ఒకే మతం, ఒకే కులం, ఒకే దేవుడు''' అన్న సిద్ధాంతాన్ని ఆయన గాఢంగా విశ్వసిస్తాడు. ఆయన చిన్నప్పటి నుంచీ తోటి వారితో అలాగే మెలిగే వాడు. సంగీతకారులలో కూడా అతను తన స్వంత కథానాయకులను కలిగి ఉన్నాడు. [[ముహమ్మద్ రఫీ|మహ్మద్ రఫీ]], చెంబై వైద్యనాథ భగవతార్, [[మంగళంపల్లి బాలమురళీకృష్ణ|బాలమురళి కృష్ణ]] లను అతను ఎక్కువగా ఆరాధిస్తాడు. జ్ఞానం, సంగీతం మరియు, కళల దేవత అయిన [[సరస్వతి|సరస్వతి దేవి]] కీర్తనలను పాడటానికి యేసుదాస్ తన పుట్టినరోజున కర్ణాటకలోని కొల్లూరు మూకాంబికా ఆలయాన్ని సందర్శిస్తుంటాడు. 2000 లో అతని 60 వ పుట్టినరోజున సంగీత ఉత్సవం ప్రారంభమైంది. ప్రతి జనవరిలో కొల్లూరు మూకాంబికా ఆలయంలో తొమ్మిది రోజుల సంగీత ఉత్సవం ప్రారంభమవుతుంది. 2010 జనవరి 10, 2010 ఆదివారం, కొల్లూరు శ్రీ మూకాంబికా ఆలయంలో తన 70 వ పుట్టినరోజు (సప్తతి) ను 'సంగీతార్థన' (శాస్త్రీయ భక్తి పాటలు) తో పాటు, 70 మంది గాయకులతో పాటు మూకాంబికా దేవత ముందు జరుపుకున్నాడు. సంగీతార్థనలో త్యాగరాజు కవితలలో "పంచరత్న గాయన" ఉన్నాయి. విద్యారంభ కార్యక్రమంలో కూడా అతను పాల్గొన్నాడు. ఆల్ ఇండియా రేడియో ప్రత్యేక సంగీతార్థనను కేరళ అంతటా ప్రసారం చేసింది. "హరివరాసనం" అనే హిట్ సాంగ్ తో సహా [[అయ్యప్ప]] కు అంకితం చేసిన అనేక పాటలు యేసుదాస్ పాడాడు<ref>{{cite web|url=http://jaimusiconline.com|title=Gandharva of songs : K.J Yesudas celebrates 70th birthday|publisher=Non Resident Kerala Associations|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20181227012349/http://jaimusiconline.com/|archive-date=27 December 2018|accessdate=2010-05-01|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web|url=http://entertainment.oneindia.in/malayalam/top-stories/2009/k-j-yesudas-birthday-190109.html|title=Yesudas celebrated Birthday at Kollur|date=19 January 2009|publisher=Oneindia Entertainment|url-status=dead|archive-url=https://archive.is/20120711072431/http://entertainment.oneindia.in/malayalam/top-stories/2009/k-j-yesudas-birthday-190109.html|archive-date=11 July 2012|accessdate=2010-05-01}}</ref><ref>{{cite web|url=http://newindianexpress.com/states/karnataka/article220681.ece|title=Yesudas celebrates 70th birthday in Kollur|date=11 January 2010|publisher=The New Indian Express|accessdate=2010-05-01}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/features/friday-review/music/article78427.ece|title=Music legend Yesudas turns 72|author=PTI|date=10 January 2012|accessdate=2010-05-01|publisher=The Hindu|location=Chennai, India}}</ref>. 2002 లో, [[మరాద్ ఊచకోత]] సమయంలో, ప్రముఖ కవి సుగతకుమారితో కలిసి ఈ స్థలాన్ని సందర్శించి, హింసకు వ్యతిరేకంగా తరగతులు నిర్వహించాడు. జి. దేవరాజన్ స్వరపరచిన భక్తి పాటల సంగీత శైలి "హరివరాసనం" ను యేసుదాస్ పాడాడు. ఈ పాటను శబరిమల వద్ద ఆలయాన్ని మూసివేయడానికి ముందు పాడుతారు. అనేకమంది ప్రఖ్యాత గాయకులు ఈ పాటను విభిన్న పద్ధతులలో పాడినప్పటికీ, శబరిమల ప్రతిరోజూ హరివారణానం కోసం యేసుదాస్ స్వరాన్ని అధికారికంగా ఉపయోగిస్తున్నారు<ref name="hindu_jan102" />.
 
== సంగీత సంస్థ ==
1980 లో యేసుదాస్ [[తిరువనంతపురం|త్రివేండ్రం]] వద్ద తరంగణి స్టూడియోను స్థాపించాడు. 1992 లో కార్యాలయం మరియు, స్టూడియోను తమిళనాడు రాజధాని చెన్నె కుచెన్నెకు తరలించాడు. ఈ సంస్థ 1998 లో యుఎస్‌లో విలీనం చేయబడింది. తరంగణీ స్టూడియో మరియు, తరంగణి రికార్డ్స్ కేరళలో రికార్డింగ్ కేంద్రంగా మారాయి. ఇది మొదటిసారిగా మలయాళ చలనచిత్ర పాటల ఆడియో స్టీరియోలో క్యాసెట్లను తెచ్చింది. చెన్నైలోని స్టూడియో 27 లో రికార్డ్ కంపెనీకి వాయిస్ మిక్సింగ్ స్టూడియో కూడా ఉంది. స్టూడియో ప్రపంచవ్యాప్తంగా యేసుదాసు చలనచిత్ర మరియు, భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీత కచేరీలను ప్రదర్శిస్తుంది<ref>{{cite web|url=http://www.keralatourism.org/leadinglights/dr--k--j--yesudas-4.php|title=Dr. K. J. Yesudas|publisher=keralatourism.org|accessdate=18 March 2010}}</ref>.
 
== వివాదాలు ==
 
* గాంధీ జయంతి సందర్భంగా తిరువనంతపురంలో జరిగిన ఓ కార్యక్రమంలో ఆయన మాట్లాడుతూ మహిళలు జీన్స్ ధరించడం మన సంస్కృతి కాదని అన్నాడు. యేసుదాసు తన వ్యాఖ్యలను వెనక్కి తీసుకోవాలని డిమాండ్ చేస్తూ సోషల్ మీడియాలో నిరసనలు వెల్లువెత్తాయి<ref>{{Cite web|url=https://telugu.oneindia.com/news/india/women-protest-against-yesudas-s-jeans-remarks-144435.html|title=వస్త్రధారణపై యేసుదాసు వ్యాఖ్య: మండిపడ్డ మహిళలు|last=Pratap|date=2014-10-04|website=https://telugu.oneindia.com|language=te|access-date=2019-10-02}}</ref>
*"హరివరాసనం విశ్వమోహనం" పాటను మార్చేస్తామని ట్రావెన్‌కోర్ దేవస్థానం బోర్డు (టీడీబీ) అంటున్నది. పాట మూలప్రతిలో ఉన్న కొన్ని పదాలు.. ముఖ్యంగా ప్రతి పాదంలో ఉండాల్సిన స్వామి అనే పదం జేసుదాసు పాడిన రికార్డులో లేవని బోర్డు నూతన అధ్యక్షుడు టీ పద్మకుమార్ తెలిపారు. హరివరాసనం అనే పదాన్ని జేసుదాసు సరిగా ఉచ్చరించలేదని చెప్పారు. కాబట్టి విస్మరించిన పదాలను చేర్చి అదే పాటను మళ్లీ జేసుదాసుతోనే పాడించి కొత్తగా రికార్డు చేయిస్తామని ఆయన ఇటీవల పేర్కొన్నారు<ref>{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/NationalNews-in-Telugu/after-four-decades-yesudas-to-rerecord-lord-ayyappas-lullaby-with-corrections-1-3-560325.html|title=జేసుదాసు పాడిన అయ్యప్ప పాటపై వివాదం!|website=www.ntnews.com|access-date=2019-10-02}}</ref>.
 
== పురస్కారాలు, బిరుదులు ==
పంక్తి 70:
* కేరళ ప్రభుత్వ ఆస్థాన గాయకుడు
* [[సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు]] in 1992.
* ఆస్థాన విద్వాన్ [[ఉడుపి]], [[శృంగేరి]], మరియు, [[రాఘవేంద్ర]] మఠాలు.
* ''సంగీత సాగరము'' 1989.
* ''సంగీత చక్రవర్తి'' 1988 పల్లవి నరసింహాచారి.
* ''సంగీత రాజా'' 1974.
"https://te.wikipedia.org/wiki/కె._జె._ఏసుదాసు" నుండి వెలికితీశారు