కండర సంకోచము: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

'''కండర సంకోచము'''పరిణతి చెందిన జీవులలో శరీర భాగములు లేక శరీరము మొత్తము కదలుట అనునది ప్రత్యేకమైన [[కండర కణజాలము]] ద్వారా జరుగును.[[పీడనము]], [[కాంతి]], [[వేడి]] మొదలగు ప్రచోదనములకనుగుణముగా కండరములు ప్రతి చర్యలు జరుపుచుండును. ఈ కండర కణజాలము మధ్యత్వచము నుండి ఏర్పడును. కండరములు అత్యధిక సంకోచ వ్యాకోచ శక్తిని కలిగియుండును. ఈ కండరములు జీర్ణక్రియ, ప్రసరణ, శ్వాసక్రియ, విసర్జన మరియు, ప్రత్యుత్పత్తి మొదలగు క్రియలను నిర్వర్తించును.

ఇవి రెండు రకాలు. మొదటిది, [[ఫేసిక్ కండరములు]] ( Phasic muscles). ఈ కండరముల మూలములు బాహ్య మరియు, అంతర [[అస్థి పంజర]] నిర్మాణముల వద్ద ఏర్పడి వాటిపైన చొచ్చుకొని ఉండును. ఇవి ఉపాంగాల కదలికలకు బాధ్యత వహించును.<br>

రెండవది, [[టోనిక్ కండరములు]] (Tonic muscles). ఇవి సున్నిత అవయవములైన గుండె [[మూత్రాశయము]], [[జీర్ణవ్యవస్థ]] మరియు, శరీరకుడ్యముల వంటి భాగములలో ఉండును. ఇవి నెమ్మదిగా శంకోచించును.

కండరానికి కండర తంతువులు నిర్మాణాత్మక ప్రమాణాలు.అనేక కండర తంతువుల కలయిక వలన కండరము ఏర్పడుతుంది.కండర తంతువుల పరిమాణము కండరము ఏర్పడటానికి ఎటువంటి ప్రత్యక్షసంబంధమును కలిగి ఉండదు.సాధారణంగా కండర తంతువులను కప్పుతూ కొల్లాజిన్ పోగులు మరియు, బంధన కణజాలము ఉంటుంది. కండరతంతువుల కొనలు స్నాయు బంధనాలుగా ఏర్పడి వాటి సహాయముతో ఎముకలకు అతికి ఉంటాయి.

'''సార్కోమియర్ ( Sarcomere) ''' : ప్రతి సార్కోమియర్ లో రెండు రకాల సున్నితమైన తంతువులు క్రమబద్ద్ంగా అమరి ఉంటాయి. అవి దళసరి మయోసిన్ తంతువులు మరియు, సున్నితమైన ఏక్టిన్ తంతువులు. ఏక్టిన్ తంతువు ఒక కొన Z త్వచముతో అతికి, రెండవ కొన స్వేచ్ఛగ ఉంటుంది. రెండు ప్రక్క ప్రక్కనే ఉన్న Z త్వచాలను అంటి పెట్టుకొని ఉన్న ఏక్టిన్ పోగులు కండరము వ్యాకోచ స్థితిలో ఉన్నప్పుడు మధ్యలో కలిసి ఉండవు. సార్కోమియర్ మధ్యలో ఉన్న మందమైన మయోసిన్ పోగులు, Z త్వచాల వరకు చేరక వాటి కొనలు స్వేచ్ఛగా ఉంటాయి.కాబట్టి ఏక్టిన్ పోగులు సార్కోమియర్ మధ్యలో కలసి ఉండవు.కనుక సార్కోమియర్ మధ్య భాగము మయోసిన్ పోగులతో ఆక్రమించబడి ఉంటుంది. ఈ ప్రాంతమును H పట్టీ.Z త్వచాలకు దగ్గరగా ఉన్న ప్రంతము ఏక్టిన్ పోగులనుమాత్రమే కల్గి ఉంటుంది. దీనిని I పట్టీ (సమప్రసారక) అంటారు.మయేసిన్ పోగులను కల్గి ఉన్నమొత్తము ప్రాంతాన్ని A పట్టీ (అసమప్రసారక) అంటారు.H పట్టీలలో మయోసిన్ పోగులు, ఏక్టిన్ పోగులు I పట్టీలలో ఉంటాయి.A పట్టీముదురు వర్ణములోను, I పట్టీ లేతవర్ణములోను కనబడును.

కండరమునకున్న అతి ముఖ్యమైన సామర్ధ్య్తత సంకోచ మరియు, వ్యాకోచ క్రియలను జరుపుట. ఈ ప్రక్రియ నాడీ మండలం యొక్క ఆధీనములో ఉండును. మోటారునాడి ద్వారా జరుగు ప్రక్రితి లేక్క కృత్రిమ ప్రేరణకు గురియైనపుడు దాని కనుగుణముగ సంకోచించును. నాడీకణము యొక్క అక్షీయ తంతువు (Axon) కండరము లోనికి పోయి అంతమగును. దీనిని మోటారు నాడీకణమని అంటారు.ఈ కణము యొక్క సైటాన్ మెదడునందు గాని, వెన్నుపామునందుగాని డండును.మోటారు అంత్యఫలకము మరియు, నాడీ అంత్య భాగముల క్రియాత్మక కలయిక ప్రదేశమును [[న్యూరోమస్కులార్ కూడలి]] (Neuromuscular junction) అంటారు.

కండరము విశ్రాంతి దశలో ఉన్నప్పుడు కండరపు పోగుయొక్క వెలుపలి త్వచము విద్యుత్ ధ్రువితమవుతుం ది అనగా దానివెలుపలి త్వచము ధనావేసము (Positively charged) అవుతుంది .కండరపు పోగుయొక్క లోపలి త్వచము వ్యతిరేక విద్యుదావేశాలతో లేదా క్షమలతో ఉంటుంది. అందు వలన లోపలి వెలుపలి తలాల మధ్య [[శక్మాంతరము]] (Potential difference) అమరి ఉంటుంది. దీనిని [[విరామశక్మం]] (Resting potential) అంటారు. ధనావెశము అయిన పొర నాడిప్రచోదనాలను గ్రహిస్తూంది. ఈ నాడీ ప్రచోదనాలు నాడీ అంత్యఫలకము దగ్గరకు చేరగానే ఎసిటైల్ కోలిన్ కండర ఉపరితలము మీద విడుదల అవుతుంది. ఈ పదార్ధము కండర త్వచమును అధ్రువితము చెయటము వలన సోడియం అయాన్ లు ఉధృతంగా త్వచం వెలుపలి నుంచి లోపలికి ఎక్కువ పరిమాణంలో ప్రవేశిస్తాయి. ఇందువలన [[క్రియాశక్మ]] (Action Potential ) ప్రేరేపించబది కండర తంతువు పొడవునా ప్రసరిస్తుంది. క్రియాశక్మంవలన కందరతంతువులో విద్యుత్ తరంగాలు ఉత్పత్తి అవుతాయి. అవి బలహిన ఆయుత తరంగాలు మరియు, దృఢమైన అడ్దు తరంగాలు.

కండరము సంకోచం జరిగే సమయములో శక్తి ఉష్ణము రూపములో విడుదల అగుతుంది. శక్తి విడుదల అయ్యే రసాయనిక చర్యలు, కండరము చైతన్యస్ధితిలో ఉన్నప్పుడు కండరము పొడవుకు మరియు, తన్యత మర్పులు క్రమపరుస్తాయి.