వికీపీడియా

మిఖాయిల్ గోర్బచేవ్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
చి AWB తో "మరియు" ల తొలగింపు, typos fixed: 2 మార్చి 1931 → 1931 మార్చి 2, లొ → లో, ె → ే , ప్రతిష్ట → ప్రతిష్ఠ, సమిష్టి → స
పంక్తి 86:
}}
 
'''మిఖాయిల్ సెర్జీవిచ్ గోర్బచేవ్''' (జననం 21931 మార్చి 19312) రష్యన్ (మునుపు సోవియట్) రాజకీయ వేత్త. ఇతడు [[సోవియట్ యూనియన్]] చివరి నాయకుడు. he was the [[General Secretary of the Communist Party of the Soviet Union|general secretary]] of the [[Communist Party of the Soviet Union]] from 1985 until 1991. He was also the country's head of state from 1988 until 1991, serving as the chairman of the [[Presidium of the Supreme Soviet]] from 1988 to 1989, chairman of the [[Supreme Soviet]] from 1989 to 1990, and [[president of the Soviet Union]] from 1990 to 1991. Ideologically, he initially adhered to [[Marxism-Leninism]] although by the early 1990s had moved toward [[social democracy]].
 
Of mixed Russian and Ukrainian heritage, Gorbachev was born in [[Privolnoye, Krasnogvardeysky District, Stavropol Krai|Privolnoye]], [[Stavropol Krai]] to a poor peasant family. Growing up under the rule of [[Joseph Stalin]], in his youth he operated [[combine harvester]]s on a [[collective farm]] before joining the Communist Party, which then governed the Soviet Union as a [[one-party state]] according to Marxist-Leninist doctrine. While studying at [[Moscow State University]], he married fellow student [[Raisa Gorbacheva|Raisa Titarenko]] in 1953 prior to receiving his law degree in 1955. Moving to [[Stavropol]], he worked for the [[Komsomol]] youth organisation and, after Stalin's death, became a keen proponent of the [[de-Stalinization]] reforms of Soviet leader [[Nikita Khrushchev]]. He was appointed the First Party Secretary of the Stavropol Regional Committee in 1970, in which position he oversaw construction of the [[Great Stavropol Canal]]. In 1978 he returned to Moscow to become a Secretary of the party's [[Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|Central Committee]] and in 1979 joined its governing [[Politburo of the Communist Party of the Soviet Union|Politburo]]. Within three years of the death of Soviet leader [[Leonid Brezhnev]], following the brief regimes of [[Yuri Andropov]] and [[Konstantin Chernenko]], the Politburo elected Gorbachev as General Secretary, the ''de facto'' head of government, in 1985.
పంక్తి 99:
[[File:Миша Горбачёв с дедом Пантелеем и бабушкой Василисой.jpg|thumb|left|upright=0.7|1930లలో అమ్మమ్మ తాతయ్యలతో గోర్బచేవ్]]
 
గోర్బచేవ్ బాల్యంలో సోవియట్ యూనియన్ [[స్టాలిన్]] నాయకత్వంలో కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ పరిపాలిస్తూ ఉండేది. స్టాలిన్ తన మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్ భావాలకు అనుగుణంగా దేశాన్ని సోషలిస్ట్ సొసైటీగా మార్చడానికి సమిష్టిసమష్టి వ్యవసాయ పద్దతినిపద్ధతిని ప్రారంభించాడు.{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1p=1|2a1=Taubman|2y=2017|2p=7}} గోర్బచేవ్ మాతామహుడు కమ్యూనిస్ట్ పార్టీలో చేరి 1929లో ప్రవాల్నోయ్ గ్రామంలో సమిస్ష్టి వ్యవసాయక్షేత్రాన్ని ఏర్పాటు చేసి దానికి నాయకత్వం వహించాడు.{{sfnm|1a1=McCauley|1y=1998|1p=15|2a1=Taubman|2y=2017|2pp=12–13}}
 
[[రెండవ ప్రపంచయుద్ధం]] తర్వాత 1941లో జర్మన్ సైన్యం సోవియట్ యూనియన్‌పై దాడి చేసింది. జర్మన్ సైనిక దళాలు 1942లో నాలుగున్నర నెలలు ప్రవాల్నోయ్‌ని ఆక్రమించింది.
{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1pp=5–6|2a1=McCauley|2y=1998|2p=17|3a1=Taubman|3y=2017|3pp=7, 20–22}} గోర్బొచేవ్ తండ్రి సోవియట్ రెడ్ ఆర్మీలో చేరి యుద్ధంలో పాల్గొన్నాడు.{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1p=5|2a1=McCauley|2y=1998|2p=17|3a1=Taubman|3y=2017|3pp=8, 26–27}} జర్మనీ ఓటమితో యుద్ధం ముగిసిన తర్వాత 1947లో ఇతని తమ్ముడు అలెగ్జాండర్ జన్మించాడు.{{sfn|Taubman|2017|p=16}}
 
యుద్ధ సమయంలో గ్రామంలోని పాఠశాల మూసివేసి 1944లో తెరిచారు{{sfn|Taubman|2017|p=27}}.గోర్బచేవ్ స్కూలుకు వెళ్ళడానికి ఇష్టపడలేదు కానీ వెళ్ళిన తర్వాత విద్యలో రాణించాడు.{{sfn|Taubman|2017|pp=9, 27–28}} ఇతడు పాశ్చాత్య నవలలు మొదలుకొని బెలిన్‌స్కీ, పుస్కిన్, గొగొల్, లెర్మెంటోవ్ వంటి రష్యన్ రచయితల నవలల దాకా విపరీతంగా చదివేవాడు.{{sfn|Taubman|2017|pp=29–30}} 1946లో ఇతడు సోవియట్ రాజకీయ యువసంస్థ కొంసొమోల్‌లో చేరి జిల్లా కమిటీకి ఎన్నికైనాడు.{{sfn|Taubman|2017|pp=8, 28–29}} ప్రాథమిక విద్య అనంతరం ఇతడు మొలొటొవిస్కెయ్మొలోటొవిస్కెయ్ లోని హైస్కూలులో చేరాడు. వారాంతాలలో అక్కడి నుండి 12 మైళ్ల దూరంలో ఉన్న తన గ్రామానికి నడుచుకుని వెళ్లేవాడు.{{sfn|Taubman|2017|p=30}} ఇతడు స్కూలు డ్రామా సొసైటీ సభ్యుడు{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1p=7|2a1=McCauley|2y=1998|2p=18|3a1=Taubman|3y=2017|3p=32}}గా క్రీడా, సాంఘిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించేవాడు. ఉదయం వ్యాయామ క్లాసులకు నాయకత్వం వహించేవాడు. {{sfn|Taubman|2017|p=32}}. 1946 నుండి ఐదేళ్లపాటు ప్రతి వేసవికి ఇంటికి వచ్చి తండ్రికి వ్యవసాయంలో సహాయపడేవాడు. కొన్నిసార్లు ఇద్దరూ రోజుకు 20 గంటలు కష్టపడేవారు.{{sfnm|1a1=McCauley|1y=1998|1p=18|2a1=Taubman|2y=2017|2p=34}} 1948లో వీరు 800ల టన్నుల ధాన్యాన్ని పండించారు. ఈ ఘనత సాధించినందుకు తండ్రి సెర్జీకి ఆర్డర్ ఆఫ్ లెనిన్, కుమారుడు మిఖాయిల్‌కు ఆర్డర్ ఆఫ్ రెడ్ బ్యానర్ ఆఫ్ లేబర్ పురస్కారాలు లభించాయి.{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1p=6|2a1=McCauley|2y=1998|2p=18|3a1=Taubman|3y=2017|3pp=8, 34}}
[[File:МГУ, вид с воздуха.jpg|thumb|left|1950-1955ల మధ్య గోర్బచేవ్ చదివిన మాస్కో స్టేట్ యూనివర్సిటీ]]
1950లో గోర్బచేవ్ దేశంలోని ప్రతిష్టాత్మకమైనప్రతిష్ఠాత్మకమైన మాస్కో స్టేట్ యూనివర్సిటిలోని న్యాయకళాశాలకు దరఖాస్తు చేసుకున్నాడు. ఆర్డర్ ఆఫ్ రెడ్ బ్యానర్ ఆఫ్ లేబర్ అవార్డు కారణంగా ఇతనికి ప్రవేశ పరీక్షలేకుండానే యూనివర్సిటీలో సీటు లభించింది.{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1p=6, 8|2a1=McCauley|2y=1998|2p=18|3a1=Taubman|3y=2017|3pp=40–41}} తన 19వ యేట మొదటిసారి తన గ్రామం విడిచి చదువుకోసం మాస్కో చేరాడు.{{sfn|Taubman|2017|p=43}} యూనివర్సిటీలో చదివే సమయంలో ఇతడు రైసా అనే యువతిని కలుసుకున్నాడు. వారిరువురూ ప్రేమించుకుని 1953, సెప్టెంబరు 23న వివాహం చేసుకున్నారు.
1955 జూన్ నెలలో గోర్బచేవ్ డిస్టింక్షన్‌తో న్యాయ పట్టా పుచ్చుకున్నాడు.
 
పంక్తి 391:
He was an involved parent and grandparent.{{sfn|Taubman|2017|pp=4–5}} He sent his daughter, his only child, to a local school in Stavropol rather than to a school set aside for the children of party elites.{{sfn|Taubman|2017|p=155}} Unlike many of his contemporaries in the Soviet administration, he was not a womaniser and was known for treating women respectfully.{{sfn|Taubman|2017|p=102}}
 
Gorbachev was baptized Russian Orthodox and when he was growing up, his grandparents had been practicing Christians.{{sfn|Doder|Branson|1990|p=290}} In 2008, there was some press speculation that he was a practicing Christian after he visited the tomb of [[St Francis of Assisi]], to which he publicly clarified that he was an [[atheism|atheist]].<ref name=ChiTrib2008-03-23>{{Cite news|title=Gorbachev a closet Christian? |first=Alex |last=Rodriguez |website=Chicago Tribune |date=23 March 2008 |url=http://www.chicagotribune.com/news/nationworld/chi-out_there_gorbachev_rodriguez_23mar24,1,4698255.story |archivedate=11 May 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080511153411/http://www.chicagotribune.com/news/nationworld/chi-out_there_gorbachev_rodriguez_23mar24%2C1%2C4698255.story |url-status=dead |accessdate=27 December 2019 }}</ref> Since studying at university, Gorbachev considered himself an intellectual;{{sfn|Taubman|2017|p=44}} Doder and Branson thought that "his intellectualism was slightly self-conscious",{{sfn|Doder|Branson|1990|p=16}} noting that unlike most Russian intelligentsia, Gorbachev was not closely connected "to the world of science, culture, the arts, or education".{{sfn|Doder|Branson|1990|p=150}} When living in Stavropol he and his wife collected hundreds of books.{{sfn|Taubman|2017|pp=114–115}} Among his favourite authors were [[Arthur Miller]], Dostoevsky, and [[Chingiz Aitmatov]], while he also enjoyed reading detective fiction.{{sfn|Doder|Branson|1990|p=17}} He enjoyed going for walks,{{sfn|Taubman|2017|p=137}} having a love of natural environments,{{sfn|Taubman|2017|p=163}} and was also a fan of [[association football]].{{sfn|Doder|Branson|1990|p=347}} He favoured small gatherings where the assembled discussed topics like art and philosophy rather than the large, alcohol-fuelled parties common among Soviet officials.{{sfn|Taubman|2017|pp=136–137}}
 
===Personality===
 
Gorbachev's university friend, Mlynář, described him as "loyal and personally honest".{{sfnm|1a1=Medvedev|1y=1986|1p=37|2a1=Doder|2a2=Branson|2y=1990|2p=13}} He was self-confident,{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1p=22|2a1=McCauley|2y=1998|2pp=23, 273|3a1=Taubman|3y=2017|3pp=5, 689}} polite,{{sfn|Taubman|2017|p=142}} and tactful;{{sfn|Taubman|2017|p=142}} he had a happy and optimistic temperament.{{sfnm|1a1=Doder|1a2=Branson|1y=1990|1p=38|2a1=Taubman|2y=2017|2p=8}} He used self-deprecating humour,{{sfn|Doder|Branson|1990|p=32}} and sometimes profanities,{{sfn|Doder|Branson|1990|p=32}} and often referred to himself in the [[illeism|third person]].{{sfn|Taubman|2017|p=1}} He was a skilled manager,{{sfn|Taubman|2017|p=102}} and had a good memory.{{sfn|McCauley|1998|p=51}} A hard worker or workaholic,{{sfnm|1a1=McCauley|1y=1998|1p=270|2a1=Taubman|2y=2017|2p=229}} as General Secretary, he would rise at 7 or 8 in the morning and not go to bed until 1 or 2.{{sfn|Taubman|2017|p=229}} Taubman called him "a remarkably decent man";{{sfn|Taubman|2017|p=4}} he thought Gorbachev to have "high moral standards".{{sfn|Taubman|2017|p=134}}
 
[[File:Flickr - Government Press Office (GPO) - Gorbachev at the Western Wall.jpg|left|thumb|Gorbachev at the [[Western Wall]] in [[Jerusalem]], 16 June 1992]]
"https://te.wikipedia.org/wiki/మిఖాయిల్_గోర్బచేవ్" నుండి వెలికితీశారు