కృష్ణా నది: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
పంక్తి 1:
{{Infobox river|name=కృష్ణానది|source1_coordinates={{coord|17|59|18.8|N|73|38|16.7|E|display=inline}}|depth_max=|discharge1_location=|discharge1_min=|discharge1_avg={{convert|2213|m3/s|cuft/s|abbr=on}}|discharge1_max=|discharge2_location=[[విజయవాడ]] (1901–1979 సగటు),<br /> గరిష్ఠం (2009), కనిష్ఠం (1997)|discharge2_min={{convert|13.52|m3/s|cuft/s|abbr=on}}|discharge2_avg={{convert|1641.74|m3/s|cuft/s|abbr=on}}|discharge2_max={{convert|31148.53|m3/s|cuft/s|abbr=on}}<ref>{{cite web|url= https://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/for-krishna-river-its-always-october/article29099344.ece|title= For Krishna river, it’s always October |accessdate=19 August 2019}}</ref>
<!---------------------- BASIN FEATURES -->|source1=[[మహాబలేశ్వర్]] వద్ద నున్న జోర్ గ్రామం|source1_location=సతారా జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]|source1_elevation={{convert|914|m|abbr=on}}Geographic headwaters|depth_min=|mouth=[[బంగాళాఖాతం]]|mouth_location=[[హంసలదీవి]], [[కృష్ణా జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]|mouth_coordinates={{coord|15|44|10.8|N|80|55|12.1|E|display=inline,title}}<ref>{{GEOnet2|32FA87A24CD53774E0440003BA962ED3|Krishna}}</ref>|mouth_elevation={{convert|0|m|abbr=on}}|progression=|river_system=|basin_size={{convert|258948|km2|abbr=on}}|tributaries_left=[[భీమా నది|భీమ]], [[దిండి నది|దిండి]], పెద్దవాగు, [[మూసీ నది|మూసీ]], [[పాలేరు]], [[మున్నేరు]]|tributaries_right=కుడాలి (నిరంజన) [[వెన్నానది]], కొయినా, [[పంచ్‌గంగ]], [[దూధ్‌గంగ]], [[ఘటప్రభ]], [[మలప్రభ]], [[తుంగభద్ర]]|custom_label=|custom_data=|depth_avg=|width_max=|name_native=|pushpin_map_caption=<!---------------------- LOCATION -->|name_native_lang=|name_other=|name_etymology=<!---------------------- IMAGE & MAP -->|image=Soutěska řeky Kršny u Šríšajlamu.jpg|image_size=|image_caption=[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] లో [[శ్రీశైలం]] వద్ద కృష్ణానదీ లోయ|map=Krishna.png|map_size=370px|map_caption=దక్షిణ భారత ద్వీపకల్పంలో కృష్ణానది మార్గం ([http://u.osmfr.org/m/374058/])|pushpin_map=|pushpin_map_size=350px|subdivision_type1=Country|width_avg=|subdivision_name1=[[భారత దేశం]]|subdivision_type2=State|subdivision_name2=[[మహారాష్ట్ర]], [[కర్ణాటక]], [[తెలంగాణ]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]|subdivision_type3=Region|subdivision_name3=[[దక్షిణ భారతదేశం]]|subdivision_type4=|subdivision_name4=|subdivision_type5=|subdivision_name5=<!---------------------- PHYSICAL CHARACTERISTICS -->|length={{convert|1400|km|mi|abbr=on}}approx.|width_min=|extra=}}'''కృష్ణా నది''' [[భారత దేశం|భారతదేశంలోని]] అత్యంత పొడవైన నదుల్లో మూడవది. దక్షిణ భారతదేశంలో రెండో పెద్ద నది. కృష్ణలో నీటి ప్రవాహం సెకనుకు 2213 మీ<sup>3</sup> . నీటి ప్రవాహం పరంగా ఇది దేశంలో కెల్లా నాలుగవ పెద్ద నది. [[తెలుగు]] వారు ఆప్యాయంగా '''కృష్ణవేణి''' అని కూడా పిలుస్తారు. పడమటి కనులలో [[మహారాష్ట్ర]] లోని మహాబలేశ్వర్‌కు [[ఉత్తరం]]గా మహాదేవ్ పర్వత శ్రేణిలో, సముద్ర మట్టానికి 1337 మీటర్ల ఎత్తున చిన్న ధారగా కృష్ణానది జన్మిస్తుంది. ఆపై అనేక ఉపనదులను కలుపుకుంటూ [[మహారాష్ట్ర]], [[కర్ణాటక]], [[తెలంగాణ]], [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ఆంధ్రప్రదేశ్‌లలో]]<nowiki/>లలో సస్యశ్యామలం చేస్తూ<ref>{{cite web|url=http://www.kgbo-cwc.ap.nic.in/About%20Basins/Krishna.pdf|title=Map of Krishna River basin|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170806181213/http://www.kgbo-cwc.ap.nic.in/About%20Basins/Krishna.pdf|archive-date=6 August 2017|accessdate=27 March 2015}}</ref> మొత్తం 1, 400 కిలోమీటర్లుకి. ప్రయాణంమీ. చేసిప్రయాణించి దివిసీమలోని [[హంసల దీవి]] వద్ద [[బంగాళా ఖాతము|బంగాళాఖాతం]]లో కలుస్తుంది.
 
== ప్రయాణం ==
[[Image:NASA-GNT.jpg|right|thumb|250px380x380px|కృష్ణానది సముద్రంలో కలిసే స్థలం - ఉపగ్రహ చిత్రం|alt=]]
ద్వీపకల్పం పడమర చివరి నుండి తూర్పు చివరికి సాగే తన ప్రస్థానంలో కృష్ణ 29 ఉపనదులను తనలో కలుపుకుంటోంది. పుట్టిన మహాబలేశ్వర్ నుండి 135 కి.మీ.ల దూరంలో కొయినా నదిని తనలో కలుపుకుంటుంది. తరువాత '''వర్ణ''', '''పంచగంగ''', '''దూధ్‌గంగ''' లు కలుస్తాయి. [[మహారాష్ట్ర]]లో నది 306 కిలోమీటర్లు ప్రవహించాక [[బెల్గాం]] జిల్లా ఐనాపూర్ గ్రామం వద్ద [[కర్ణాటక|కర్ణాటక రాష్ట్రంలోకి]] ప్రవేశిస్తుంది. పడమటి కనుమలు దాటాక, జన్మస్థానం నుండి దాదాపు 500 కి.మీ దూరంలో కర్ణాటకలో '''ఘటప్రభ''', '''మలప్రభ''' నదులు కృష్ణలో కలుస్తాయి. [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోకి ప్రవేశించే ముందు, [[భీమా నది|'''భీమా''' నది]] కలుస్తుంది. కర్ణాటకలో 482 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రవహించి రాయచూర్ జిల్లా దేవర్‌సూగూర్ గ్రామం వద్ద ఆ రాష్ట్రానికి వీడ్కోలు పలుకి, [[మహబూబ్‌నగర్]] జిల్లా [[తంగడి]] వద్ద తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ప్రవేశిస్తుంది. తరువాత [[ఆలంపూర్]]కు దగ్గరలో కృష్ణ యొక్క అతిపెద్ద ఉపనది [[తుంగభద్ర]] కలుస్తుంది. ఇదే ప్రాంతంలో ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ప్రవేశిస్తుంది. తరువాత కొద్ది దూరంలోనే నది [[నల్లమల]] కొండల శ్రేణి లోని లోతైన లోయల లోకి ప్రవేశిస్తుంది. ఇక్కడే [[శ్రీశైలం]], [[నాగార్జున సాగర్]] ల వద్ద పెద్ద ఆనకట్టలు నిర్మించబడ్డాయి. ఇక్కడి నుండి చిన్న చిన్న ఉపనదులైన [[దిండి]], మూసి, [[పాలేరు]], [[మున్నేరు]] వంటివి కలుస్తాయి. [[విజయవాడ]] వద్ద బ్రిటిషు వారి కాలంలో నిర్మించబడ్డ [[ప్రకాశం బ్యారేజి]]ని దాటి డెల్టా ప్రాంతంలో ప్రవేశిస్తుంది. [[విజయవాడ]] వద్ద ఈ నది 1188 మీటర్ల వెడల్పుతో విశ్వరూపాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది. ఆ తరువాత దివిసీమ లోని [[హంసల దీవి]] వద్ద బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది.
 
పంక్తి 10:
* [[కర్ణాటక]]: 43.8%
* [[తెలంగాణ]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]: 29.4%
 
[[File:Prakasham Barrage Panorama.jpg|thumb|ప్రకాశం బ్యారేజి పనోరమ]]
 
==కృష్ణా నదీ తీరాన ఉన్న పుణ్యక్షేత్రాలు==
[[File:Prakasham Barrage Panorama.jpg|thumb|ప్రకాశం బ్యారేజి పనోరమ|alt=|380x380px]]
 
కృష్ణా నదికి భారతదేశంలోని ఇతర నదుల వలెనే పౌరాణిక ప్రశస్తి ఉంది. ఎన్నో పుణ్య క్షేత్రాలు నది పొడుగునా వెలిసాయి. వీటిలో ప్రముఖమైనవి:
 
Line 59 ⟶ 57:
* [https://web.archive.org/web/20070319183220/http://wrmin.nic.in/riverbasin/krishna.htm కృష్ణా డెల్టా - నేషనల్ ఇన్ఫర్మాటిక్స్ వారి సైట్ నుండి]
==మూలాలు==
<references />

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{కృష్ణా నదిపై ప్రాజెక్టులు}}
{{భారతదేశ నదులు|state=collapsed}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ నదులు|state=collapsed}}
"https://te.wikipedia.org/wiki/కృష్ణా_నది" నుండి వెలికితీశారు