వికీపీడియా

అర్జెంటీనా: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
చి Bot: Automated text replacement (-deadurl=no +url-status=live)
చి Bot: Automated text replacement (-deadurl=yes +url-status=dead)
పంక్తి 90:
{{sfnm|1a1=Morris|1y=1988|1p=63|1ps=: "Argentina has been the leading military and economic power in the Southern Cone in the Twentieth Century."|2a1=Adler|2a2=Greve|2y=2009|2p=78|2ps=: "The southern cone of South America, including Argentina and Brazil, the two regional powers, has recently become a pluralistic security community."|3a1=Ruiz-Dana|3a2=Goldschag|3a3=Claro|3a4=Blanco|3y=2009|3p=18|3ps=: "[...] notably by linking the Southern Cone's rival regional powers, Brazil and Argentina."}}
 
దక్షిణ అమెరికాలో అర్జెంటీనా రెండవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా లాటిన్ అమెరికాలో మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా ఉంది. ఇది జి -15, [[జీ20]] ఆర్థిక వ్యవస్థల్లో సభ్యదేశంగా ఉంది. ఇది యునైటెడ్ నేషన్స, ప్రపంచ బ్యాంకు, వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్, మెర్కోసూర్, యూనియన్ ఆఫ్ సౌత్ అమెరికన్ నేషన్స్, లాటిన్ అమెరికా, కరేబియన్ రాష్ట్రాల సంఘం, ఆర్గనైజేషన్ ఆఫ్ ఐబెరో-అమెరికన్ స్టేట్స్ వూవస్థాపక సభ్యదేశంగా ఉంది. ఇది లాటిన్ అమెరికా దేశాలలో అత్యధిక మానవాభివృద్ధి సాధించిన దేశంగా ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది.<ref>[http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/economic-and-social-development/human-development-report-2016_da5ff9c8-en#page11 Human Development Report 2016], Statistical Annex, Table 1, UNDP</ref> హైటెక్ రంగం అభివృద్ధి మర్కెట్ సైజ్, స్థిరత్వం కారణంగా<ref name=legatum>{{cite web|url=http://www.prosperity.com/country.aspx?id=AR|title=The 2010 Legatum Prosperity Index|publisher=[[Legatum|Legatum Institute]]|place=London|year=2010|quote=[The country has a] foundation for future growth due to its market size, levels of foreign direct investment, and percentage of high-tech exports as share of total manufactured goods ... Argentina's economy appears stable, but confidence in financial institutions remains low.|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111026023022/http://www.prosperity.com/country.aspx?id=AR|archivedate=26 October 2011|deadurlurl-status=yesdead}}</ref> 2018 నాటికి అర్జెంటీనా అభివృద్ధి చెందిన దేశంగా వర్గీకరించబడగలదని భావిస్తున్నారు.
<ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/about/country-and-lending-groups#High_income|title=Country and Lending Groups|publisher=}}</ref>
 
పంక్తి 221:
<ref>{{cite news|last1=Carrelli Lynch|first1=Guido|title=Macri anunció medidas para amortiguar la inflación|url=http://www.clarin.com/politica/Macri-anuncio-medidas-amortiguar-inflacion_0_1559844404.html|accessdate=25 June 2016|work=Clarín|language=spanish}}</ref>
==భౌగోళికం ==
[[File:Aconcagua fjell.jpg|thumb|200px|alt=Mountain tops, with clouds shown.|[[Aconcagua]] is the [[Extremes of Altitude|highest mountain]] outside of Asia, at {{convert|6960.8|m|ft}}, and the highest point in the [[Southern Hemisphere]].<ref name="UNC-Sigma">{{cite web|url=http://www.uncu.edu.ar/novedades/index/informe-cientifico-que-estudia-el-aconcagua-el-coloso-de-america-mide-69608-metros |title=Informe científico que estudia el Aconcagua, el Coloso de América mide 6960,8 metros |language=Spanish |trans-title=Scientific Report on Aconcagua, the Colossus of America measures 6960,8m |year=2012 |publisher=[[Universidad Nacional de Cuyo]] |accessdate=3 September 2012 |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120908061725/http://www.uncu.edu.ar/novedades/index/informe-cientifico-que-estudia-el-aconcagua-el-coloso-de-america-mide-69608-metros |archivedate=8 September 2012 |df= }}</ref> |alt=]]
2,780,400 కిమీ 2 (1,073,518 చదరపు మైళ్ల) ప్రధాన భూభాగానికి అర్జెంటీనా దక్షిణ దక్షిణ అమెరికాలో ఉంది. అండీస్‌కు పశ్చిమాన [[చిలీ]]తో భూ సరిహద్దులను పంచుకుంది.<ref>{{harvnb|Young|2005|p=52}}: "The Andes Mountains form the "backbone" of Argentina along the western border with Chile."</ref> ఉత్తరసరిహద్దులో [[బొలీవియా]], [[పరాగ్వే]], ఈశాన్య సరిహద్దులో [[బ్రెజిల్]] తూర్పు సరిహద్దులో [[ఉరుగ్వే]], దక్షిణ అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం <ref name=igngeo>{{cite web|url=http://www.ign.gob.ar/node/46|last=Albanese|first=Rubén|title=Información geográfica de la República Argentina|trans-title=Geographic information of the Argentine Republic|publisher=Instituto Geográfico Nacional|place=Buenos Aires|year=2009|language=Spanish|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131031020728/http://www.ign.gob.ar/node/46|archivedate=31 October 2013|url-status=live}}</ref>, దక్షిణసరిహద్దులో డ్రేక్ పాసేజ్ ఉన్నాయి.{{sfnm|1a1=McKinney|1y=1993|1p=6|2a1=Fearns|2a2=Fearns|2y=2005|2p=31}}
మొత్తం భూభాగ సరిహద్దు పొడవు కోసం 9,376 కిమీ (5,826 మైళ్ళు). రియో డి లా ప్లాటా, దక్షిణ అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం తీర సరిహద్దు 5,117 కి.మీ. (3,180&nbsp;mi) పొడవైనది.<ref name=igngeo/> అర్జెంటీనా ఎత్తైన ప్రదేశం మెన్డోజా రాష్ట్రంలో అకోకాగువా (సముద్రమట్టానికి 6,959 మీ (22,831 అడుగులు) <ref name=ignmax>{{cite web|url=http://www.ign.gob.ar/AreaProfesional/Geografia/DatosArgentina/MaximasAlturas |last=Albanese |first=Rubén |title=Alturas y Depresiones Máximas en la República Argentina |trans-title=Maximum peaks and lows in the Argentine Republic |publisher=Instituto Geográfico Nacional |place=Buenos Aires |year=2009 |language=Spanish |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130723041514/http://www.ign.gob.ar/AreaProfesional/Geografia/DatosArgentina/MaximasAlturas |archivedate=23 July 2013 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref> దక్షిణ, పశ్చిమ అర్ధగోళాలలో కూడా ఎత్తైన ప్రదేశంగా గుర్తించబడుతుంది.{{sfn|Young|2005|p=52}}సముద్ర మట్టానికి (-105 m (-344 అడుగులు) దిగువ ఉన్న లగున డెల్ కార్బన్,శాన్ జులియన్ గ్రేట్ డిప్రెషన్ శాంటా క్రూజ్ ప్రావిన్స్ దేశంలో అత్యంత లోతైన ప్రాంతంగా గుర్తించబడుతుంది.<ref name=ignmax/> దక్షిణ, పశ్చిమ అర్ధగోళాలలో అతి తక్కువ పాయింట్, భూమిపైని ఏడవ అత్యల్ప పాయింట్‌గా గుర్తించబడుతుంది.<ref>{{cite web|url=http://geology.com/below-sea-level/|last=Lynch|first=David K.|title=Land Below Sea Level|publisher=Geology – Geoscience News and Information|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140327144243/http://geology.com/below-sea-level/|archivedate=27 March 2014|url-status=live}}</ref> ఇది జుజుయ్ ప్రావింస్ గ్రాండే డి సాన్ జువాన్, రియో ​​మోజినేట్ నదుల సంగమంలో ఉత్తరం వైపున ఉంది. దక్షిణాన టియర్రా డెల్ ఫ్యూగో రాష్ట్రంలో కేప్ శాన్ పియో ఉంది. తూర్పున బెర్నార్డో డి ఇరిగోయ్న్, మెసిన్సేస్క్‌కు ఈశాన్యం, పడమటి ప్రాంతం శాంటా క్రూజ్ రాష్ట్రంలో లాస్ గ్లసియస్ నేషనల్ పార్క్‌లో ఉంది.<ref name=igngeo/> గరిష్ఠ ఉత్తర-దక్షిణ దూరం 3,694 కిలోమీటర్లు (2,295 మైళ్ళు), గరిష్ఠ తూర్పు-పశ్చిమ 1,423 కిమీ (884 మైళ్ళు).<ref name=igngeo/> రియా డి లా ప్లాటా, పరాగ్వే, సాలాడో, నెగ్రో, శాంటా క్రుజ్, పిలకోమాయో, బేర్జోజో, కొలరాడో నదులు అర్జెంటీనా సముద్రంలో సంగమిస్తున్నాయి.
===ప్రాంతాలు ===
* అర్జెంటీనా ఏడు భౌగోళిక ప్రాంతాలుగా విభజించబడింది: [ఎగువ-ఆల్ఫా 5]
పంక్తి 269:
===వాతావరణం ===
చాలా జనసాంద్రత కలిగిన ప్రాంతాలు సాధారణంగా మితమైన వాతావరణం కలిగి ఉన్నప్పటికీ అర్జెంటీనా అసాధారణమైన వాతావరణ వైవిధ్యం కలిగి ఉంది.
<ref name = FAO>{{cite web |url= http://www.fao.org/ag/agp/AGPC/doc/Counprof/Argentina/argentina.htm |title= Argentina |work= Country Pasture/Forage Resource Profiles |publisher= Food and Agriculture Organization |accessdate= 7 June 2015}}</ref> ఉత్తరప్రాంతంలో ఉపఉష్ణమండల నుండి దక్షిణాన ధ్రువ వాతావరణం నెలకొని ఉంటుంది.<ref>{{cite web|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150830193152/http://www.turismo.gov.ar/eng/Information/fsinformations.htm |archivedate=30 August 2015 |url=http://www.turismo.gov.ar/eng/Information/fsinformations.htm |title=General Information |publisher=Ministerio de Turismo |accessdate=21 August 2015 |deadurlurl-status=yesdead |df=dmy }}</ref> పటాగోనియా పొడి ప్రాంతాలలో వర్షపాతం 150 మిల్లీమీటర్లు (6 అంగుళాలు) నుండి పటాగోనియా, ఈశాన్య భాగాలలో పశ్చిమ ప్రాంతాలలో 2,000 మిల్లీమీటర్లు (79 అంగుళాలు) వరకు సగటు వార్షిక వర్షపాతం నమోదవుతుంది.<ref name = FAO/> సగటు వార్షిక ఉష్ణోగ్రతలు 5 ° సెంటీగ్రేడ్ (41 ° ఫారెన్ హీట్) నుండి దక్షిణాన 25 ° సింటీగ్రేడ్ (77 ° ఫారెన్ హీట్) వరకు ఉత్తరాన ఉంటాయి.<ref name=FAO /> ప్రధాన విండ్ ప్రవాహాలలో చల్లని పాంపెరా విండ్స్ పటగోనియా, పంపస్ ఫ్లాట్ మైదానాల్లో ఊపందుకున్నాయి. చల్లటి ప్రవాహం తరువాత వెచ్చని ప్రవాహాల మధ్య, శీతాకాలంలో ఉత్తర ప్రాంతం నుండి చల్లగా తేలికపాటి పరిస్థితులను సృష్టించాయి.సుడాస్టాడా సాధారణంగా శీతల ఉష్ణోగ్రతలు నియంత్రిస్తుంది కానీ చాలా భారీ వర్షాలు ఉంటాయి. కఠినమైన సముద్రాలు, తీరప్రాంత వరదలు తెస్తుంది. సెంట్రల్ తీరం వెంట, రియో ​​డి లా ప్లాటా ఎస్టేవిలో శరదృతువు, చలికాలం చివరిలో ఇది సర్వసాధారణం.
జోండా, వేడి పొడి గాలి, కుయుయో, కేంద్ర పంపాలను ప్రభావితం చేస్తుంది. అండీస్ నుండి 6,000 మీ (19,685 అడుగుల) సంతతి సమయంలో అన్ని తేమను పోగొట్టడానికి జోండా గాలులు గంటకు 120 కి.మీ / గం (75 మైళ్ళు) వరకు వాయువులతో చెదరగొట్టవచ్చు, దీంతో అడవి మంటలను ఇంధనంగా చెదరగొడుతుంది, నష్టం జరగవచ్చు; జూన్, నవంబరు మధ్య, జోండా దెబ్బలు, మంచు తుఫానులు, మంచు తుఫాను (వైన్యో బ్లాంకో) పరిస్థితులు సాధారణంగా ఎత్తైన ప్రదేశాలను ప్రభావితం చేస్తాయి.
==ఆర్ధికరంగం ==
[[File:Puerto Madero bs as.jpg|thumb|right|200px|[[Buenos Aires]] is the second largest city in South America. It is one of the only three "alpha" cities in Latin America.<ref name=gawc>{{cite web|url=http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2010t.html |title=GaWC - The World According to GaWC 2010 |publisher=Loughborough University |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131010004859/http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2010t.html |archivedate=10 October 2013 |df= }}</ref> and it's the most visited city in South America.<ref>{{cite web|url=http://america.infobae.com/notas/52348-Ciudad-de-Mexico-Buenos-Aires-y-San-Pablo-los-destinos-turisticos-favoritos |title=México DF, Buenos Aires y San Pablo, los destinos turísticos favoritos |work=infobae |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130115022952/http://america.infobae.com/notas/52348-Ciudad-de-Mexico-Buenos-Aires-y-San-Pablo-los-destinos-turisticos-favoritos |archivedate=15 January 2013 |df=dmy }}</ref> It is also the 13th richest city in the world.<ref>{{cite web|url=http://www.lanacion.com.ar/893054-buenos-aires-entre-las-ciudades-mas-ricas-del-mundo|title=Buenos Aires, entre las ciudades más ricas del mundo|work=La Nación}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.ukmediacentre.pwc.com/imagelibrary/downloadMedia.ashx?MediaDetailsID%3D1562 |title=Archived copy |accessdate=2009-12-16 |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110504031739/https://www.ukmediacentre.pwc.com/imagelibrary/downloadMedia.ashx?MediaDetailsID=1562 |archivedate= 4 May 2011 |df= }}</ref> It has the highest per capita income in the Southern Cone.<ref>{{Cite web |url=http://www.mckinsey.com/tools/Wrappers/Wrapper.aspx?sid=%7BC84CB74F-A3B1-47B1-8265-6252F6D85B68%7D&pid=%7B4F5BEDB1-6C1F-4243-A052-83ADBABE82DF%7D |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2020-06-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191223164754/https://www.mckinsey.com/tools/Wrappers/Wrapper.aspx?sid=%7BC84CB74F-A3B1-47B1-8265-6252F6D85B68%7D&pid=%7B4F5BEDB1-6C1F-4243-A052-83ADBABE82DF%7D |archive-date=2019-12-23 |url-status=dead }}</ref>|link=Special:FilePath/Puerto_Madero_bs_as.jpg]]
[[File:Bodega chakana hacia la montaña.jpg|thumb|left|190px|alt=Field|[[Agriculture in Argentina|Argentine agriculture]] is relatively capital intensive, today providing about 7% of all employment.<ref name=mecon>{{cite web|url=http://www.mecon.gov.ar/ |title=Ministerio de Hacienda y Finanzas Públicas - Hacienda, Finanzas, Política Económica, Comercio Interior, Comercio Exterior, Ingresos Públicos, Información Económica, Gobierno, Organismos |publisher= |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019024050/http://www.mecon.gov.ar/ |archivedate=19 October 2013 |df=dmy }}</ref>]]
ఆర్ధిక సహజ వనరులను అత్యధిక అక్షరాస్యత కలిగిన ప్రజలు, విభిన్నమైన పారిశ్రామిక స్థావరం, ఎగుమతి ఆధారిత వ్యవసాయ రంగం లాంటి ప్రయోజనాలు అర్జెంటీనా ఆర్థిక వ్యవస్థను లాటిన్ అమెరికా మూడవ అతిపెద్ద <ref name=wsj1>{{cite news|url=https://www.wsj.com/article/BT-CO-20130403-713853.html|title=Exchanges in Argentina Move Toward Greater Integration|work=The Wall Street Journal|place=New York, NY, USA|date=3 April 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140307022904/http://online.wsj.com/article/BT-CO-20130403-713853.html|archivedate=7 March 2014|url-status=live}}</ref>, దక్షిణ అమెరికాలో రెండవ అతిపెద్దదిగా చేసాయి.<ref>{{cite news |last1=Devereux |first1=Charlie|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2015-09-18/argentina-s-economy-expanded-2-3-in-second-quarter|title=Argentina's Economy Expanded 2.3% in Second Quarter |publisher=Bloomberg |date=18 September 2015 |accessdate=12 October 2015}}</ref> ఇది హ్యూమన్ డెవెలప్మెంట్ ఇండెక్స్ అత్యున్నత స్థానం<ref name="HDI"/>, తలసరి ఉన్నత జీడీపీ <ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/02/weodata/index.aspx|title=Argentina|work= World Economic Outlook Database, October 2014|publisher=International Monetary Fund|date=2 November 2014}}</ref>
పై అధిక "అత్యధిక" రేటింగ్‌ కలిగి ఉంది. ఇది గణనీయమైన అంతర్గత మార్కెట్ పరిమాణం, హై-టెక్ రంగం అభివృద్ధిచెంది ఉంది.<ref name=legatum/>
పంక్తి 285:
===పరిశ్రమలు ===
[[File:Montaje de Atucha II.jpg|thumb|200px|[[Atucha I Nuclear Power Plant|Atucha Nuclear Power Plant]] was the first nuclear power plant in [[Latin America]].<ref>[http://www.natcapsolutions.org/publications_files/BrittlePower/BrittlePower_Parts123.pdf Brittle Power] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160402203813/http://www.natcapsolutions.org/publications_files/BrittlePower/BrittlePower_Parts123.pdf |date=2016-04-02 }}, p. 144.</ref> The electricity comes from 3 operational [[nuclear reactor]]s: The [[Embalse Nuclear Power Station]], the [[Atucha I Nuclear Power Plant|Atucha I]] and [[Atucha II Nuclear Power Plant|II]].]]
2012 లో దేశం ఆర్థిక వ్యవస్థలో అతిపెద్ద తయారీ రంగాన్ని జి.డి.పి.లో 20.3% ఉత్పత్తి చేసింది.<ref name=infoeco1>{{cite web|url=http://www.mecon.gov.ar/download/infoeco/actividad_ied.xls |format=XLS |title=Información Económica al Día – Nivel de Actividad |publisher=Dirección Nacional de Política Macroeconómica – Ministerio de Economía y Finanzas Públicas |place=Buenos Aires |year=2013 |language=Spanish |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140410031557/http://www.mecon.gov.ar/download/infoeco/actividad_ied.xls |archivedate=10 April 2014 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref>
అర్జెంటీనా వ్యవసాయంలో బాగా అభివృద్ధిచెందింది చేయబడింది. పారిశ్రామిక ఎగుమతుల్లో సగం గ్రామీణ ప్రాంతాలలో ఉంది.<ref name=infoeco1/>
2011 లో 6.5% ఉత్పత్తి వృద్ధిరేటుతో<ref>{{cite web|url=http://www.indexmundi.com/argentina/industrial_production_growth_rate.html|title=Argentina – Industrial production growth rate|publisher=Index Mundi – CIA World Factbook|year=2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130310152617/http://www.indexmundi.com/argentina/industrial_production_growth_rate.html|archivedate=10 March 2013|url-status=live}}</ref>
విభిన్నమైన ఉత్పాదక రంగాలు పారిశ్రామిక పార్కులు నెట్‌వర్క్‌గా స్థిరంగా అభివృద్ధి చెందుతుంది.2013 నాటికి దేశంలో 314 పార్కులు స్థాపించబడ్డాయి.
<ref>{{cite web|url=http://www.indexmundi.com/argentina/economy_overview.html|title=Argentina – Economy Overview|publisher=Index Mundi – CIA World Factbook|year=2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121203023305/http://www.indexmundi.com/argentina/economy_overview.html|archivedate=3 December 2012|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://guardian.co.tt/business-guardian/2013-06-19/argentina-tic%E2%80%882013-country-pushing-cng-food-processing |title=Argentina at TIC 2013: Country pushing CNG, food processing |work=Digital Guardian |place=Port of Spain |year=2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131109140709/http://www.guardian.co.tt/business-guardian/2013-06-19/argentina-tic%E2%80%882013-country-pushing-cng-food-processing |archivedate=9 November 2013 |deadurlurl-status=yesdead |df=dmy }}</ref> 2012 లో వాల్యూం ఆధారంగా ప్రముఖ రంగాలు ఉన్నాయి: ఆహార ప్రాసెసింగ్, పానీయాలు, పొగాకు ఉత్పత్తులు; మోటార్ వాహనాలు, ఆటో భాగాలు; వస్త్రాలు, తోలు; శుద్ధి కర్మాగారాలు, బయోడీజిల్; రసాయనాలు, మందులు; ఉక్కు, అల్యూమినియం, ఇనుము; పారిశ్రామిక, వ్యవసాయ యంత్రాలు; గృహోపకరణాలు, ఫర్నిచర్; ప్లాస్టిక్స్, టైర్లు; గాజు, సిమెంట్; రికార్డింగ్, ముద్రణ మాధ్యమం.<ref name=infoeco1/> అంతేకాక అర్జెంటీనా ప్రపంచంలోని మొదటి ఐదు వైన్ తయారీ దేశాల్లో ఒకటిగా ఉంది.<ref name=infoeco1/>
అయినప్పటికీ " బ్యూరో ఆఫ్ ఇంటర్నేషనల్ లేబర్ అఫైర్స్ " ప్రచురించిన 2014 నివేదికలో బాల కార్మికులు, నిర్బంధిత కార్మికులు చోటుచేసుకున్న 74 దేశాలలో ఇది ఒకటిగా వర్గీకరించబడింది.<ref name=ilab>{{cite web|url=http://www.dol.gov/ilab/reports/child-labor/list-of-goods/|title=List of Goods Produced by Child Labor or Forced Labor|publisher=}}</ref>
చైల్డ్ లేబర్ లేదా ఫోర్స్డ్ లేబర్ చే ఉత్పత్తి చేయబడిన ఐ.ఎల్.ఎ.బి.జాబితాలో బాల కార్మికులు, నిర్బంధ కార్మికులు ఉత్పత్తి చేసే అనేక వస్తువులు వ్యవసాయ రంగం నుండి వచ్చాయి.<ref name=ilab/>
పంక్తి 342:
 
అర్జెంటీనాలో స్పేస్ పరిశోధన మరింత చురుకుగా మారింది. అర్జెంటీనా నిర్మించిన ఉపగ్రహాలు ఎల్.యు.ఎస్.ఎ.టి.-1 (1990), విక్టర్ -1 (1996), పి.ఇ.హెచ్.యు.ఇ.ఎన్.ఎస్.ఎ.టి-1 (2007),<ref>{{cite web |url=http://www.aate.org/pehuensat.html |title=PEHUENSAT-1 |language=Spanish |publisher=Asociación Argentina de Tecnología Espacial |website= |access-date=2017-11-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070117023136/http://www.aate.org/pehuensat.html |archive-date=2007-01-17 |url-status=dead }}</ref>, ఎస్.ఎ.సి. సిరీస్ అర్జెంటీనా స్పేస్ ఏజెన్సీ, చి.ఒ.ఎన్.ఎ.ఇ. చే అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి.<ref>{{cite web|url=http://momento24.com/en/2010/03/20/argentine-satellite-sac-d-will-be-presented-in-bariloche/ |title='Argentine satellite SAC-D' will be presented in Bariloche |publisher=Momento 24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100323115731/http://momento24.com/en/2010/03/20/argentine-satellite-sac-d-will-be-presented-in-bariloche/ |archivedate=23 March 2010}}</ref>
అర్జెంటీనా స్వంత ఉపగ్రహ కార్యక్రమాలను కలిగి ఉంది. అణు విద్యుత్ కేంద్రం డిజైన్లు (4 వ తరం), పబ్లిక్ అణుశక్తి సంస్థ ఐ.ఎన్.వి.పి. అణు రియాక్టర్లతో పలు దేశాలకు అందిస్తుంది.<ref name=science>[https://web.archive.org/web/20080617145706/http://www.argentina.ar/sw_seccion.php?id=124&idioma_sel=en Science and Education in Argentina]. argentina.ar</ref> 1991 లో స్థాపించబడిన సొ,ఒ.ఎన్.ఎ.ఇ., రెండు ఉపగ్రహాలను విజయవంతంగా ప్రారంభించింది.<ref>{{cite web|url=http://www.conae.gov.ar/eng/satelites/satelites.html |title=Satellite Missions |publisher=CONAE |accessdate=25 October 2012 |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090204030327/http://www.conae.gov.ar/eng/satelites/satelites.html |archivedate= 4 February 2009 |df=dmy }}</ref> జూన్ 2009 లో యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీతో ఒక 35-మీ వ్యాసం యాంటెన్నా, పియర్ అగర్ర్ అబ్జర్వేటరీ (ప్రపంచంలో మొట్టమొదటి కాస్మిక్ రే అబ్జర్వేటర్) ఇతర మిషన్ మద్దతు సౌకర్యాల కోసం ఒక ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.auger.org/news/releases/inauguration_release.html |title=Scientists celebrate inauguration of Pierre Auger Observatory |publisher=Pierre Auger Observatory |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090107003728/http://www.auger.org/news/releases/inauguration_release.html |archivedate=7 January 2009}}</ref> ఈ సౌకర్యం అనేక ఇ.ఎస్.ఎ. స్పేస్ పరిశోధన, అలాగే సి.ఒ.ఎన్.ఎ.ఇ స్వంత దేశీయ పరిశోధన ప్రాజెక్టులకు దోహదం చేస్తుంది. 20 పొటెంషియల్ సైట్లు, ప్రపంచంలోని మూడు ఇటువంటి ఇ.ఎస్.ఎ. సంస్థాపనల నుండి ఎంచుకోబడిన కొత్త యాంటెన్నా రోజంతా మిషన్ కవరేజ్‌ను నిర్ధారిస్తూ ఇ.ఎస్.ఎ.ను అనుమతించి ఒక త్రికోణాన్ని సృష్టిస్తుంది.<ref>[http://buenosairesherald.com/BreakingNews/View/4670 Interplanetary support station to be installed in Argentina]. Buenos Aires Herald (23 June 2009). Retrieved 25 October 2012.</ref>
 
==పర్యాటకం ==
అర్జెంటీనాలో పర్యాటకం సాంస్కృతిక సంపద, పుష్కలమైన, వైవిధ్యమైన సహజ ఆకర్షణలు కలిగి ఉంటుంది. 2013 లో దేశంలో 5.57 మిలియన్ల మంది సందర్శకులు దేశాన్ని సందర్శించారు. దక్షిణ అమెరికాలో అత్యుత్తమ గమ్యస్థానంగా అంతర్జాతీయ పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తూ ఉంది. పర్యాటకుల సంఖ్యలో అర్జెంటీనా లాటిన్ అమెరికాలో రెండవ స్థానంలో ఉన్నారు.మొదటి స్థానంలో [[మెక్సికో]] ఉంది.<ref name=UNWTO2014>{{cite web |url=http://mkt.unwto.org/publication/unwto-tourism-highlights-2014-edition |title=UNWTO Tourism Highlights, 2014 Edition |publisher=[[World Tourism Organization]] (UNWTO) |accessdate=27 April 2015 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20150427093655/http://mkt.unwto.org/publication/unwto-tourism-highlights-2014-edition |archive-date=27 ఏప్రిల్ 2015 |url-status=dead }}</ref> 2012 లో అంతర్జాతీయ పర్యాటక ఆదాయం 4.89 బిలియన్ డాలర్లు. 2013 లో 4.41 బిలియన్ డాలర్లుగా నమోదయింది.
<ref name=UNWTO2014 /> దేశం రాజధాని నగరం బ్యూనస్ ఎయిర్స్ దక్షిణ అమెరికాలో ఎక్కువగా సందర్శించే నగరంగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://america.infobae.com/notas/52348-Ciudad-de-Mexico-Buenos-Aires-y-San-Pablo-los-destinos-turisticos-favoritos |title=México DF, Buenos Aires y San Pablo, los destinos turísticos favoritos |publisher=Infobae América |language=Spanish |date=June 2011 |accessdate=19 December 2012 |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130115022952/http://america.infobae.com/notas/52348-Ciudad-de-Mexico-Buenos-Aires-y-San-Pablo-los-destinos-turisticos-favoritos |archivedate=15 January 2013 |df=dmy }}</ref> అర్జెంటీనాలో అనేక ప్రపంచ వారసత్వ సంపదలో చేర్చబడిన ప్రదేశాలు సహా అర్జెంటీనాలో 30 నేషనల్ పార్కులు ఉన్నాయి.{{wide image|2014 FOZ 003.JPG|900px|The [[Iguazu Falls]], in the [[Misiones Province]] it is one of the [[New7Wonders of Nature]].<ref>{{cite news|title=Iguazu Falls chosen as one of the natural seven wonders of the world|url=http://en.mercopress.com/2011/11/12/iguazu-falls-chosen-as-one-of-the-natural-seven-wonders-of-the-world|accessdate=11 November 2011|work=Mercopress|date=11 November 2011}}</ref>}}
 
== మంచినీటి సరఫరా , పారిశుధ్యం ==
పంక్తి 355:
[[File:Avenida Callao al 500.jpg|thumb|alt=Buildings|[[Balvanera]], Buenos Aires, filled with picturesque Dutch style tenements.]]
 
2001 గణాంకాల ఆధారంగా అర్జెంటీనా జనసంఖ్య 3,62,60,130. 2010 గణాంకాల ఆధారంగా జనసంఖ్య 4,00,91,359.<ref name="pop2009">{{cite web|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110706084227/http://www.indec.mecon.ar/nuevaweb/cuadros/2/proyecciones_provinciales_vol31.pdf|archivedate=6 July 2011|url= http://www.indec.mecon.ar/nuevaweb/cuadros/2/proyecciones_provinciales_vol31.pdf|title= Proyecciones provinciales de población por sexo y grupos de edad 2001–2015|work=Gustavo Pérez|format= PDF|publisher=[[INDEC]]|page= 16|language=Spanish}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.censo2010.indec.gov.ar/ |title=Censo 2010: Censo Nacional de Población, Hogares y Viviendas |language=Spanish |publisher=Censo2010.indec.gov.ar |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110615003729/http://www.censo2010.indec.gov.ar/ |archivedate=15 June 2011 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref> అర్జెంటీనా జసంఖ్యా పరంగా దక్షిణ అమెరికాలో మూడవ స్థానంలో ఉంది, ప్రపంచవ్యాప్తంగా 33 వ స్థానంలో ఉంది. జనసాంధ్రత చదరపు కిలోమీటర్ల భూభాగ ప్రాంతానికి 15 మంది. 50 మందిగా ఉన్న ప్రపంచ సగటు కంటే తక్కువ. 2010 లో జనాభా పెరుగుదల రేటు సంవత్సరానికి 1.03%గా అంచనా వేయబడింది. 1000 మందికి 17.7 మంది జననాలు, 1000 మందికి 7.4 మరణాల శాతంతో. నికర వలస రేటు సంవత్సరానికి 1000 నివాసితులకు జీరో నుండి నాలుగు వలసదారుల వరకు ఉంది. [ఆధారాన్ని కోరిన]15 కంటే తక్కువ వయస్సు గల ప్రజలు శాతం 25.6%, ప్రపంచ సగటు 28% కంటే తక్కువగా ఉంది., 65, అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్నవారు శాతం 10.8% కంటే అధికం. లాటిన్ అమెరికాలో ఇది రెండవ స్థానంలో ఉంది. [[ఉరుగ్వే]], ప్రపంచ సగటు కంటే ఎక్కువగా ఉంది. ఇది ప్రస్తుతం 7%. అర్జెంటీనాలో లాటిన్ అమెరికా అతితక్కువ జనాభా వృద్ధి రేట్లు ఉన్నదేశాలలో అర్జెంటీనా ఒకటి. ఇటీవల సంవత్సరానికి 1%. అదేవిధంగా తక్కువ శిశు మరణ రేటును కలిగి ఉంది. జనన శాతం 2.3% [[స్పెయిన్]] లేదా [[ఇటలీ]]లో కంటే ఇది రెండు రెట్లు అధికం. ఇదే రకమైన మతసంబంధమైన అభ్యాసాలు, నిష్పత్తులతో పోలిస్తే ఒకటిగా ఉంటుంది.
<ref>{{cite web|url=http://www.prb.org/pdf09/09wpds_eng.pdf |title=PRB |format=PDF | archiveurl= https://web.archive.org/web/20100422034436/http://www.prb.org/pdf09/09wpds_eng.pdf| archivedate= 22 April 2010 | deadurl= no}}</ref><ref>''UN Demographic Yearbook, 2007.''</ref> వివాహ వయస్సు సుమారుగా 30 సంవత్సరాలు, పుట్టినప్పుడు ఆయుఃకాలం 77.14 సంవత్సరాలు.<ref>New, Patrick W. ''Key Facts on Argentina: Essential Information on Argentina''. 2015. Accessed 17 July 2017. https://books.google.com/books?id=PysOnrdZJXgC&pg=PT10&lpg=PT10&dq=77.14+years+Argentina&source=bl&ots=Fzdspi2tRG&sig=FKx-5Owh_MRF4FhikWhdUiwjrCY&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi1q4muj5nVAhXGNT4KHfNkDIgQ6AEIPzAD#v=onepage&q=77.14%20years%20Argentina&f=false</ref> అర్జెంటీనా 2010 లో లాటిన్ అమెరికాలో మొదటి దేశం, అమెరికాలో ద్వితీయ స్వలింగ వివాహం అనుమతించిన మొట్టమొదటి దేశం.
<ref>{{cite news|url=http://seattletimes.nwsource.com/html/nationworld/2012368514_argentina16.html |title=Argentina becomes second nation in Americas to legalize gay marriage |publisher=seattletimes.nwsource.com |date=15 July 2010 |accessdate=15 July 2010 |first=Juan |last=Forero |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110521221225/http://seattletimes.nwsource.com/html/nationworld/2012368514_argentina16.html |archivedate=21 May 2011 |df=dmy }}</ref> ప్రపంచ దేశాలలో స్వలింగ వివాహాన్ని అనుమతించే పదవ దేశంగా చెప్పవచ్చు.
<ref>{{cite news|last=Fastenberg |first=Dan |url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2005678,00.html |title=International Gay Marriage |work=Time |date=22 July 2010 |accessdate=20 November 2011}}</ref>
 
పంక్తి 374:
| pmid = 7815439
| pmc = 1050080
}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.argentina.gov.ar/argentina/portal/paginas.dhtml?pagina=1669 |title=About Argentina |publisher=Government of Argentina |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090919230812/http://www.argentina.gov.ar/argentina/portal/paginas.dhtml?pagina=1669 |archivedate=19 September 2009 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref> అర్జెంటైన్లు సాధారణంగా దేశానికి ఒక" క్రిస్టల్ డి రాజాస్ " (జాతుల మూసలు, లేదా ద్రవీభవన కుండ) గా సూచిస్తారు.1857 , 1950 మధ్య అర్జెంటీనా ప్రపంచంలోని రెండవ అతి పెద్ద ఇమ్మిగ్రేషన్ తరంగ దేశంగా ఉంది. 6.6 మిలియన్ల ప్రజలు ఇక్కడకు వలసగా వచ్చారు. మొదటి స్థానంలో అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు(27 మిలియన్ల వలసప్రజలు) ఉన్నాయి.<ref name="ref1">https://web.archive.org/web/20070610215422/http://www.cels.org.ar/Site_cels/publicaciones/informes_pdf/1998.Capitulo7.pdf</ref><ref name="ref2">https://web.archive.org/web/20110814202421/http://docentes.fe.unl.pt/~satpeg/PapersInova/Labor%20and%20Immigration%20in%20LA-2005.pdf</ref> అర్జెంటీనా తరువాత స్థానంలో [[కెనడా]],[[బ్రెజిల్]] , [[ఆస్ట్రేలియా]] ఉన్నాయి.ఆ సమయాలలో ప్రతిరెండు దశాబ్దాల్లో దేశజనాభా రెట్టింపు అయింది. ఈ నమ్మకం "లాస్ అర్జెంటినోస్ డెస్సిఎండెన్ డి లాస్ బార్కోస్" (అర్జెంటీనా నౌకల నుండి వచ్చాయి) గా ప్రసిద్ధి చెందాయి. అందువలన, అర్జెంటీనాకు (1850-1955) 19 వ, 20 వ శతాబ్దపు ఇమ్మిగ్రేషన్ల వలసల ద్వారా చాలామంది అర్జెంటైన్లు వచ్చారు
<ref name=statesmen>{{cite web|url=http://www.worldstatesmen.org/Argentina.html|title=Argentina|publisher=World Statesmen.org|author=Cahoon, Ben }}</ref><ref name="Lizcano">{{cite book|url=https://books.google.com/?id=LcabJ98-t1wC&pg=PA93|title=Composición Étnica de las Tres Áreas Culturales del Continente Americano al Comienzo del Siglo XXI|isbn=978-970-757-052-8|author=Fernández, Francisco Lizcano|year=2007}}</ref> ఈ వలసదారులలో ఎక్కువమంది యూరోపియన్ దేశాల నుండి వచ్చారు. ఈ ఐరోపా వలసదారులలో చాలామంది [[ఇటలీ]], [[స్పెయిన్]] నుండి వచ్చారు.<ref>− [https://web.archive.org/web/20070610215422/http://www.cels.org.ar/Site_cels/publicaciones/informes_pdf/1998.Capitulo7.pdf Capítulo VII. Inmigrantes]. CELS – Informe 1998</ref> అనేక మంది ఐరోపా జాతి సమూహాల నుండి ప్రధానంగా ఇటాలియన్, స్పానిష్ సంతతికి చెందినవారు (అర్జెంటీనాలో 25 మిలియన్ల మందికి పైగా జనాభాలో దాదాపు 60% మంది పాక్షిక ఇటాలియన్ మూలాలు కలిగి ఉన్నారు)<ref>− [https://books.google.com/books?id=SuC7CgAAQBAJ&pg=PT63&lpg=PT63&dq=25+million+argentines+of+italian+descent&source=bl&ots=AUn0Tds1rM&sig=EM8A7ECmL_XvTeZ24u_nxXJXEnY&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjY5LGqne3LAhUBmh4KHYY4DiUQ6AEILTAE#v=onepage&q=25%20million%20argentines%20of%20italian%20descent&f=false]</ref>, జనాభాలో 17% మంది పాక్షిక ఫ్రెంచ్ మూలాలు కలిగి ఉన్నారు.<ref>{{cite web |url=http://www.canalacademie.com/ida1009-Les-merveilleux-francophiles-argentins-1.html?var_recherche=argentin|title=Canal Académie: Les merveilleux francophiles argentins–1 |quote=Il faut savoir qu'en 2006, 17% d'Argentins ont un ancêtre venu de France. Près de 6 millions d'Argentins ont donc des origines françaises.}}</ref> జర్మన్ సంతతికి చెందిన అర్జెంటైన్లు కూడా చెప్పుకోదగ్గ సంఖ్యలో ఉన్నారు.
 
అర్జెంటీనాలో అరబ్, పాక్షిక అరబ్ నేపథ్యం కలిగిన ప్రజలు గణనీయమైన సంఖ్యలో ఉంది. వీరిలో అధికంగా సిరియన్, లెబనీస్ మూలం కలిగిన వారు ఉన్నారు. అయినప్పటికీ యునైటెడ్ స్టేట్స్ సెన్సస్ మాదిరిగానే అర్జెంటీనాలో వారు తెల్లజాతి ప్రజలుగా పరిగఛించబడుతూ ఉంటారు. అరబ్ అర్జెంటీనాలలో అధికభాగం క్రైస్తవులు మరోనైట్ చర్చి, రోమన్ కాథలిక్, తూర్పు సంప్రదాయ, తూర్పు రైట్ కాథలిక్ చర్చికి చెందిన ప్రజలు ఉన్నారు. మధ్యప్రాచ్య మూలాలు కలిగిన ప్రజలలో ముస్లింలు తక్కువ సంఖ్యలో ఉన్నారు. దేశ జనాభాలో ఆసియా జనాభా సుమారుగా 1,80,000 మంది ఉన్నారు. వీరిలో చాలా మంది చైనీయులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|url=http://www.clarin.com/sociedad/comunidad-china-duplico-ultimos-anos_0_343165728.html|author=Sánchez, Gonzalo |title=La comunidad china en el país se duplicó en los últimos 5 años |publisher=Clarin.com|date=27 September 2010}}</ref>, కొరియన్ సంతతికి చెందినవారు అయినప్పటికీ 20 వ శతాబ్దం ప్రారంభకాలానికి చెందిన పాత జపనీయుల సమాజం ఇప్పటికీ ఉంది. [ఆధారాలు కావాలి]అర్జెంటీనా జన్యుశాస్త్రవేత్త డేనియల్ కోరాక్ 2010 లో 218 మంది వ్యక్తులలో నిర్వహించిన ఒక అధ్యయనం అర్జెంటీనా జన్యు చిత్రం వివిధ యూరోపియన్ జాతులలో (ప్రధానంగా స్పానిష్, ఇటాలియన్ జాతులలో) వివిధ దేశీయ జాతులలో 18%,, 4.3% ఆఫ్రికన్ జాతి సమూహాలు, దీనిలో 63.6% పరీక్షా సమూహంలో కనీసం ఒక స్థానికజాతికి చెందిన పూర్వీకుడు ఉండేవాడు.<ref name="onlinelibrary.wiley.com">{{cite journal|url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1469-1809.2009.00556.x/full|title=Inferring Continental Ancestry of Argentineans from Autosomal, Y-Chromosomal and Mitochondrial DNA|publisher= | doi=10.1111/j.1469-1809.2009.00556.x|pmid=20059473|volume=74|issue=1|journal=Annals of Human Genetics|pages=65–76|year=2010|last1=Corach|first1=Daniel|last2=Lao|first2=Oscar|last3=Bobillo|first3=Cecilia|last4=Van Der Gaag|first4=Kristiaan|last5=Zuniga|first5=Sofia|last6=Vermeulen|first6=Mark|last7=Van Duijn|first7=Kate|last8=Goedbloed|first8=Miriam|last9=Vallone|first9=Peter M|last10=Parson|first10=Walther|last11=De Knijff|first11=Peter|last12=Kayser|first12=Manfred}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.scielo.org.ar/scielo.php?script=sci_abstract&pid=S0025-76802006000200004&lng=es&nrm=iso&tlng=es |title=Medicina (B. Aires) vol.66 número2; Resumen: S0025-76802006000200004 |publisher= |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110719225555/http://www.scielo.org.ar/scielo.php?script=sci_abstract&pid=S0025-76802006000200004&lng=es&nrm=iso&tlng=es |archivedate=19 July 2011 |df=dmy }}</ref>
1970 ల్లో వలసలు ఎక్కువగా [[బొలీవియా]], [[పరాగ్వే]], [[పెరూ]] నుండి వచ్చాయి. ఇవి [[డొమినికన్ రిపబ్లిక్]], [[ఈక్వడార్]], [[రోమానియా]] నుండి చిన్న సంఖ్యలో ఉన్నాయి.<ref>[http://www.clarin.com/diario/2007/03/04/sociedad/s-01373795.htm "El varieté de la calle Florida"] (Editorial) – [[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]] {{es icon}}</ref> 7,50,000 నివాసితులకు అధికారిక పత్రాలు లేవని అర్జెంటీనా ప్రభుత్వం అంచనా వేసింది, అక్రమ వలసదారులకు రెండు సంవత్సరాల నివాస వీసాలకును ప్రకటించటానికి ప్రోగ్రాం.<ref>{{cite web|url=http://www.patriagrande.gov.ar |title=Patria Grande |publisher=Patriagrande.gov.ar}}</ref> ప్రారంభించింది-ఇప్పటివరకు ఈ కార్యక్రమంలో 6,70,000 అప్లికేషన్లు ప్రాసెస్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{cite web |url=http://www.perfil.com/contenidos/2007/07/21/noticia_0035.html |title=Alientan la mudanza de extranjeros hacia el interior – Sociedad – |publisher=Perfil.com |website= |access-date=2017-11-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930194007/http://www.perfil.com/contenidos/2007/07/21/noticia_0035.html |archive-date=2007-09-30 |url-status=dead }}</ref>
 
పంక్తి 417:
 
==నగరీకరణ ==
అర్జెంటీనా అత్యంత పట్టణీకరణ చేయబడింది. దేశంలో 92% నగరాల్లో నివసిస్తున్నది:<ref>{{cite web|url=http://www.indexmundi.com/argentina/urbanization.html|title=Argentina – Urbanization|publisher=Index Mundi – CIA World Factbook|date=26 July 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121102145553/http://www.indexmundi.com/ARGENTINA/urbanization.html|archivedate=2 November 2012|url-status=live}}</ref> ప్రజలలో సగం మంది పది అతిపెద్ద మహానగర ప్రాంతాలలో నివసిస్తున్నారు. సుమారు 3 మిలియన్ల ప్రజలు బ్యూనస్ ఎయిర్స్ నగరంలో నివసిస్తున్నారు, గ్రేటర్ బ్యూనస్ ఎయిర్స్ మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతంతో సహా 13 మిలియన్ల మందికి ఇది ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద నగరాల్లో ఒకటిగా ఉంది.<ref name=majorcities>{{cite web|url=http://www.argentina.gov.ar/argentina/portal/paginas.dhtml?pagina=1484 |title=About Argentina – Major Cities |publisher=Government of Argentina |place=Buenos Aires |date=19 September 2009 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090919212817/http://www.argentina.gov.ar/argentina/portal/paginas.dhtml?pagina=1484 |archivedate=19 September 2009 |deadurlurl-status=yesdead |df=dmy }}</ref> కొర్డోబా, రోసారియో మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతాలలో 1.3 మిలియన్ల మంది పౌరులు నివసిస్తున్నారు.<ref name=majorcities/> మెన్డోజా, శాన్ మిగ్యుఎల్ డి టుకుమన్, లా ప్లాటా, మార్ డెల్ ప్లాటా, సాల్టా, శాంటా ఫేలో కనీసం ఒక్కొక్క మిల్లియన్ల ప్రజలు ఉన్నారు.<ref name=majorcities/>
 
జనాభా అసమానంగా పంపిణీ: సుమారు 60% మంది పంపస్ ప్రాంతంలో నివసిస్తున్నారు (మొత్తం ప్రాంతంలో 21%). ఇందులో 15 మిలియన్ల మంది బ్యూనస్ ఎయిర్స్ ప్రావిన్స్లో ఉన్నారు. కోర్డోబా, శాంటా ఫే,, బ్యూనస్ ఎయిర్స్ నగరాలు 3 మిలియన్లు ఉన్నాయి. ఏడు ఇతర ప్రావిన్సుల్లో ఒక్కొకదానిలో ఒక మిలియన్ ప్రజలు ఉన్నారు: మెన్డోజా, టుకుమన్, ఎంట్రే రియోస్, సల్టా, చాకో, కొరియెన్టేస్, మెషన్సేస్. జనసాంధ్రత చదరపు కిలోమీటరుకు 64.3 నివాసితులతో, టుకమన్ ప్రంపంచంలో అత్యధిక జనసాంధ్రత కలిగిన ప్రాంతంగా ఉంది.<ref>{{cite web | url = http://200.51.91.231/censo2010/ | title = República Argentina por provincia. Densidad de población. Año 2010 | publisher = INDEC | language = Spanish | accessdate = 6 March 2015 | website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20120901061446/http://200.51.91.231/censo2010/ | archive-date = 1 సెప్టెంబర్ 2012 | url-status = dead }}</ref>
పంక్తి 430:
5 లేదా 6 సంవత్సరాల ఉన్న మాధ్యమిక లేదా ఉన్నత పాఠశాల నిర్భంధ స్థాయి 2010 లో 15 ఏళ్ళకు పైగా 18.3% మంది ఉన్నత పాఠశాల పూర్తి చేశారు.
<ref name=educ2>{{cite web|url=http://www.indec.gov.ar/nuevaweb/cuadros/5/P29-Total_pais.xls|format=XLS|title=Total del país. Población de 5 años y más que asistió a un establecimiento educativo por nivel de educación alcanzado y completud del nivel, según sexo y grupo de edad. Año 2010|work=Censo Nacional de Población, Hogares y Viviendas 2010|publisher=INDEC – Instituto Nacional de Estadística y Censos|place=Buenos Aires|year=2010|language=Spanish|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140226003726/http://www.indec.gov.ar/nuevaweb/cuadros/5/P29-Total_pais.xls|archivedate=26 February 2014|url-status=live}}</ref> ఉన్నత స్థాయి.
* తృతీయ విశ్వవిద్యాలయ, పోస్ట్-గ్రాడ్యుయేట్ ఉప-స్థాయిలలో విభజించబడింది. 2013 లో దేశవ్యాప్తంగా 47 జాతీయ ప్రభుత్వ విశ్వవిద్యాలయాలు, అలాగే 46 ప్రైవేట్ సంస్థలు ఉన్నాయి.<ref>{{cite web|url=http://portales.educacion.gov.ar/spu/sistema-universitario/|title=Sistema Universitario|publisher=Ministerio de Educación – Presidencia de la Nación|place=Buenos Aires|year=2011|language=Spanish|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140209070100/http://portales.educacion.gov.ar/spu/sistema-universitario/|archivedate=9 February 2014|deadurlurl-status=yesdead|df=dmy-all}}</ref> {{As of|2010|alt=In 2010}}
2010 లో 20 ఏళ్ళకు పైగా ఉన్న 6.3% మంది విశ్వవిద్యాలయం నుండి పట్టా పొందారు.<ref name=educ2/>
 
పంక్తి 487:
[[File:Colon-interior-escenario-TM.jpg|thumb|230px|[[Teatro Colón]], it is ranked the third best opera house in the world.<ref>[http://travel.nationalgeographic.com/travel/top-10/opera-houses/ "Top 10: Opera Houses"] on travel.nationalgeographic.com. Retrieved 14 April 2014</ref>|alt=View of the theatre's stage]]
 
బ్యూనస్ ఎయిర్స్ అనేది ప్రపంచంలోని గొప్ప థియేటర్ రాజధానిలలో ఒకటి.<ref>{{cite web|url=http://www.chinadaily.com.cn/english/cndy/2005-10/17/content_485395.htm|title=Eclectic dramatic mix to grace Shanghai stages|work=China Daily|date=17 October 2005|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140419052502/http://www.chinadaily.com.cn/english/cndy/2005-10/17/content_485395.htm|archivedate=19 April 2014|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.radarmagazine.com.au/en/?p=1558 |title=Buenos Aires – A Passionate City |work=Radar Magazine |date=10 February 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130503182412/http://www.radarmagazine.com.au/en/?p=1558 |archivedate=3 May 2013 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref>
 
కోరిఎంటేస్ అవెన్యూ కేంద్రంగా అంతర్జాతీయ కాలిబర్ దృశ్యంతో, "ది స్ట్రీట్ దట్ నెవర్ స్లీప్స్ " కొన్నిసార్లు బ్యూనస్ ఎయిర్స్లో మేధో బ్రాడ్ వే అని సూచిస్తారు.
పంక్తి 515:
అనేక ఇతర అర్జెంటీనా చలనచిత్రాలు అంతర్జాతీయంగా విమర్శించబడుతుంటాయి: కామిలా (1984), మ్యాన్ ఫేసింగ్ సౌత్ ఈస్ట్ (1986), ఎ ప్లేస్ ఇన్ ది వరల్డ్ (1992), పిజ్జా, బీర్,, సిగరెట్స్ (1997), తొమ్మిది క్వీన్స్ (2000), ఎ రెడ్ బేర్ (2002), ది మోటర్సైట్స్ డైరీస్ (2004), ది ఆరా (2005), చైనీస్ టేక్-ఎవే (2011), వైల్డ్ టేల్స్ (2014) వంటి వాటిలో కొన్ని.2013 లో 100 పూర్తి-పొడవు చలన చిత్రాలు ప్రతి సంవత్సరం సృష్టించబడ్డాయి.
 
<ref>{{cite web|url=http://www.german-films.de/fileadmin/mediapool/pdf/Marktanalyse/MarketStudy_ARGENTINA_Aug2013.pdf|format=PDF|title=Market Study – Argentina|publisher=German Films|place=Munich, Germany|date=August 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140611142447/http://www.german-films.de/fileadmin/mediapool/pdf/Marktanalyse/MarketStudy_ARGENTINA_Aug2013.pdf|archivedate=11 June 2014|deadurlurl-status=yesdead|df=dmy-all}}</ref>
 
===దృశ్యకళలు ===
పంక్తి 537:
[[File:Maradona-Mundial 86 con la copa.JPG|thumb|left|150px|[[Diego Maradona]], one of the [[FIFA Player of the Century|FIFA Players of the 20th Century]]]]
 
అర్జెంటీనా జాతీయ క్రీడ పాటో <ref name=pato1>{{cite Argentine law|d=17468/1953|date=25 September 1953|bo=17490}}</ref> ఒక స్థానిక గుర్రపుబొమ్మ ఆట స్థానికంగా 1600 ప్రారంభంలో గుర్రపు పందెం ప్రారంభమైంది.{{sfn|Nauright|Parrish|2012|pp=124–125}}<ref name=pato2>{{cite web|url=http://www.en.argentina.ar/_en/sports/C480-pato-argentinas-national-sport.php |title=Pato, Argentina's national sport |work=Argentina – Portal público de noticias de la República Argentina |publisher=Secretaría de Medios de Comunicación – Presidencia de la Nación |place=Buenos Aires |date=18 November 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110706075011/http://www.en.argentina.ar/_en/sports/C480-pato-argentinas-national-sport.php |archivedate= 6 July 2011 |deadurlurl-status=yesdead |quote=In 1610, thirty years after [[Buenos Aires]]' second foundation and two hundred years before the [[May Revolution]], a document drafted by the military anthropologist [[Félix de Azara]] described a ''pato'' sport scene taking place in the city. |df= }}</ref> అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ ఫుట్ బాల్. ఫ్రాన్స్‌తో పురుషుల జాతీయ జట్టులో అతి ముఖ్యమైన అంతర్జాతీయ ట్రిపుల్: ప్రపంచ కప్, కాన్ఫెడరేషన్ కప్,, ఒలింపిక్ బంగారు పతకం గెలిచిన ఏకైక జట్టుగా గుర్తించబడుతుంది. ఇది 14 కోపాస్ అమెరికా, 6 పాన్ అమెరికన్ గోల్డ్ మెడల్స్, అనేక ఇతర ట్రోఫీలను కూడా గెలుచుకుంది.
{{sfn|Nauright|Parrish|2012|pp=14–23}} ఈ క్రీడాచరిత్రలో ఉత్తమ ఆటగాళ్ళలో ఆల్ఫ్రెడో డి స్టెఫానో, డియెగో మారడోనా, లియోనెల్ మెస్సీ ఉన్నారు.{{sfn|Friedman|2007|pp=56, 127}}దేశంలోని మహిళల ఫీల్డ్ హాకీ టీమ్ లాస్ లియోనాస్ విజయవంతంగా నాలుగు ఒలింపిక్ పతకాలు సాధించి, రెండు ప్రపంచ కప్పులు, ప్రపంచ లీగ్, ఏడు ఛాంపియన్స్ ట్రోఫీలను సాధించి ప్రపంచంలోనే అత్యంత విజయవంతమైన బృందంగా ఉంది.
{{sfn|Nauright|Parrish|2012|p=11}} ఈ క్రీడ చరిత్రలో ఉత్తమ మహిళా క్రీడాకారిణిగా లూసియానా ఐమార్ గుర్తింపు పొందింది,<ref name=hwc1>{{cite web|url=http://www.rabobankhockeyworldcup2014.com/video/meet-luciana-aymar-las-leonas-argentina|title=Meet Luciana Aymar – Las Leonas (Argentina)|publisher=Rabobank Hockey World Cup 2014|place=Nieuwegein, The Netherlands|year=2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140616131926/http://www.rabobankhockeyworldcup2014.com/video/meet-luciana-aymar-las-leonas-argentina|archivedate=16 June 2014|url-status=live}}</ref>
పంక్తి 547:
అర్జెంటీనాలో మరొక ప్రసిద్ధ క్రీడ రగ్బీ. 2014 లో 'లాస్ పుమస్' గా పిలవబడే పురుషుల జాతీయ జట్టు రగ్బీ వరల్డ్ కప్ పోటీలలో పాల్గొంది. 2007 లో వారు మూడవ స్థానానికి చేరుకుని వారు మొదటిసారిగా రగ్బీ క్రీడలో ఉన్నత ఫలితాన్ని సాధించారు. 2012లో పశ్చిమార్ధగోళంలో నిర్వహించబడి రగ్బీ చాంపియన్ షిప్ పోటీలో పాల్గొన్న" లాస్ పుమాస్ [[ఆస్ట్రేలియా]],[[న్యూజిలాండ్]] దక్షిణాఫ్రికాలతో తలపడింది. 2009 నుండి 'జగ్యూరెస్' అని పిలవబడుతున్న పురుషుల జాతీయ 'ఎ" బృందం అమెరికా & కెనడా 'ఏ' జట్లతో అమెరికాస్ రగ్బీ ఛాంపియన్షిప్‌లో ఉరుగ్వేతో పాటు పోటీ పడింది.లాస్ జగ్వేరెస్ ప్రతి సంవత్సరం పోటీలో పాల్గొని విజయం సాధిస్తుంది.
 
అర్జెంటీనాలోని అత్యంత శక్తివంతమైన బాక్సింగ్ క్రీడాకారులలో కార్లోస్ మోజోన్ మిడిల్వెయిట్లతో చరిత్రలో ఉత్తమ క్రీడాకారుడుగా గుర్తించబడ్డాడు.<ref name=thering1>{{cite web|url=http://ringtv.craveonline.com/news/169390-10-best-middleweight-titleholders-of-the-last-50-years/11 |last=Fischer |first=Doug |title=10: Best middleweight titleholders of the last 50 years |publisher=The Ring |place=Blue Bell, PA, USA |date=30 September 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140615032944/http://ringtv.craveonline.com/news/169390-10-best-middleweight-titleholders-of-the-last-50-years/11 |archivedate=15 June 2014 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref>
పాస్కల్ పెరెజ్ ఫ్లై వెయిట్ బాక్సర్స్ బాక్సర్లలో ఒకరుగా గుర్తించబటుంది. వైకార్ గల్లిన్డెస్ 2009 ప్రపంచ రికార్డుల వరుస హెవీవెయిట్ టైటిల్ రక్షణ రికార్డ్ హోల్డర్;, నికోలినో లొచ్చీ అతని అధ్బుతమైన రక్షణ కోసం "అన్టచబుల్" అని ముద్దుపేరు ఉంది; వారు అంతర్జాతీయ బాక్సింగ్ హాల్ ఆఫ్ ఫేమ్‌లో పాల్గొనేవారు.
{{sfn|Rodríguez|2009|pp=164–165}}టెన్నిస్ అన్ని వయస్సులవారిలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందింది. ఓపెన్ ఎరాలో క్రీడలలో అతిపెద్ద లాటిన్ అమెరికన్ ఆటగాడు గులెర్మో విలాస్ గుర్తింపు పొందాడు.{{sfn|Nauright|Parrish|2012|p=144}} గాబ్రియెల్లా సబాటిని అన్ని పోటీలలో విజయం సాధించి అత్యంత విజయవంతమైన అర్జెంటీనా మహిళా క్రీడాకారిణి డబల్యూటి.ఎ.ర్యాంకింగ్లో 3 స్థానానికి చేరింది.<ref name=ithf1>{{cite web|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/members|title=Hall of Fame Members|publisher=International Tennis Hall of Fame and Museum|place=Newport, RI, USA|year=2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140214070259/http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/members|archivedate=14 February 2014|url-status=live}}</ref>
పంక్తి 559:
 
కాంటినెంటల్ ఐరోపాకు చెందిన పాస్తా, సాసేజ్, డిజర్ట్ వంటకాలు కాకుండా, అర్జెంటైన్లు ఎంప్పాడాస్ (చిన్న స్టఫ్డ్ పేస్ట్రీ), లోరో (మొక్కజొన్న, బీన్స్, మాంసం, బేకన్, ఉల్లిపాయ,, గోర్డు), హితా, పానీయం అర్జెంటీనా ప్రధానాహారాలుగా ఉన్నాయి.{{sfn|McCloskey|Burford|2006|pp=79, 199, 221}}ప్రపంచంలో ఎరుపు మాంసం అత్యధికంగా వినియోగిస్తున్న ప్రపంచదేశాలలో అర్జెంటీనా అగ్రస్థానంలో ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.choicesmagazine.org/2006-2/tilling/2006-2-12.htm|last=Steiger|first=Carlos|title=Modern Beef Production in Brazil and Argentina|work=Choices Magazine|place=Milwaukee, WI, USA|year=2006|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131202235801/http://www.choicesmagazine.org/2006-2/tilling/2006-2-12.htm|archivedate=2 December 2013|url-status=live}}</ref>
అర్జెంటీనా బార్బెక్యూగా సాంప్రదాయకంగా అస్సాడోగా తయారు చేయబడింది. ఇది వివిధ రకాలైన మాంసాలతో తయారు చేయబడుతుంది వీటిలో తరచుగా చోరిజో, స్వీట్ బ్రెడ్, చిట్రింగులు, రక్తం సాసేజ్ ఉన్నాయి.{{sfn|McCloskey|Burford|2006|p=79}}సాధారణ డెజర్ట్లలో డూల్స్ డి లెచీ (ఒకరకమైన పాల కారామెల్ జామ్), ఆల్ఫజోర్స్ (షార్ట్బ్రెడ్ కుకీలు చాక్లెట్, డ్యూల్స్ డి లెచీ లేదా ఫ్రూట్ పేస్ట్), టార్టాస్ ఫ్రైటాస్ వేయించిన కేకులు)ఉంటాయి. {{sfnm|1a1=Aeberhard|1a2=Benson|1a3=Phillips|1y=2000|1p=31|2a1=McCloskey|2a2=Burford|2a3=2006|2pp=80, 143}}అర్జెంటీనా వైన్ ప్రపంచంలోని అత్యుత్తమమైనదిగా భావించబడుతుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.wine-pages.com/resources/argenexp.htm|first=Tom|last=Cannavan|title=About Argentine wine|publisher=Wine Pages|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121211132347/http://www.wine-pages.com/resources/argenexp.htm|archivedate=11 December 2012|deadurlurl-status=yesdead|df=dmy-all}}</ref> అర్జెంటీనా వైన్, స్థానిక మెనులో ఒక అంతర్గత భాగంగా ఉంటుంది. అంతర్జాతీయ వైంస్ తరువాత వీటిలో మల్బెక్, టొరంటోస్, కబెర్నెట్ సావిగ్నోన్, సిరా, చార్డొన్నే ప్రజాదరణ కలిగి ఉన్నాయి.{{sfn|McCloskey|Burford|2006|pp=230, 252, 261–262, 265}}
 
===జాతీయ చిహ్నాలు ===
పంక్తి 565:
1812 లో జంఢాను " మాన్యువల్ బెల్రాన్నో " రూపకల్పన చేసాడు. 1816 జూలై 20 న ఇది జాతీయ చిహ్నంగా అవతరించింది. {{sfn|Ferro|1991|pp=234–235}} రాష్ట్రాల యూనియన్ ప్రాతినిధ్యం వహించే కోట్ ఆఫ్ ఆర్మ్స్, 1813 లో అధికారిక పత్రాల ముద్ర కోసం ఉపయోగించబడింది. యూనియన్ ఆఫ్ ప్రొవింసెస్‌కు " కోట్ ఆఫ్ ఆర్మ్‌స్ " ప్రాతినిథ్యం వహిస్తుంది.1813 నుండి అధికారపత్రాలకు ఇది సీలుగా ఉపయోగించబడింది.<ref name=dec10302>{{cite Argentine law|d=10302/1944 – Símbolos Nacionales|date=10 May 1944|bo=14894|p=4}}</ref> అర్జంటీన్ నేషనల్ గీతాన్ని " విస్తంట్ లోపెజ్ యన్ ప్లాన్స్" రచించాడు.దీనికి బ్లస్ పరేరా సంగీత రూపకల్పన చేసాడు. 1813 లో ఇది స్వీకరించబడింది.<ref name=dec10302/>
నేషనల్ కాకుడ్‌ను 1810 మే విప్లవం సందర్భంగా మొట్టమొదటిసారిగా ఉపయోగించారు. రెండు సంవత్సరాల తరువాత ఇది అధికారికంగా మార్చబడింది.
{{sfn|Calvo|1864|pp=20ff}} లుజియాన్ వర్జిన్ అర్జెంటీనా పాట్రాన్ సెయింటుగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.me.gov.ar/efeme/virgendelujan/index.html |title=Nuestra Señora de Luján |publisher=Ministerio de Educación de la Nación – Efemérides Culturales Argentinas |place=Buenos Aires |language=Spanish |deadurlurl-status=yesdead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120309220652/http://www.me.gov.ar/efeme/virgendelujan/index.html |archivedate=9 March 2012 |df=dmy }}</ref> జాతీయ భూభాగం మొత్తంలో కనిపిస్తున్న హర్రోరో పక్షి 1928 లో దిగువ పాఠశాల సర్వే తర్వాత జాతీయ పక్షిగా ఎంపిక చేయబడింది<ref>{{cite web|url=http://www.redargentina.com/Faunayflora/Aves/hornero.asp |title=El Hornero |publisher=Red Argentina |place=Carlos Casares, Argentina |date=24 September 2009 |language=Spanish |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131113022038/http://www.redargentina.com/Faunayflora/Aves/hornero.asp |archivedate=13 November 2013 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref> సీబో అనేది జాతీయ పుష్ప చిహ్నం, జాతీయ వృక్షం.<ref name=natsymb/><ref>{{cite Argentine law|d=138974/1942|date=25 January 1943|bo=14519|p=5}}</ref> అయితే క్విరాకోకో కొలరాడో జాతీయ అటవీ వృక్షం.<ref>{{cite Argentine law|d=15190/1956|date=5 September 1956}}</ref> రోడోక్రోసైట్ను జాతీయ రత్నంగా పిలుస్తారు.<ref>{{cite web|url=http://www.ecolo.mrecic.gov.ar/content/piedra-nacional-la-rodocrosita|title=Piedra nacional: la Rodocrosita|publisher=Embajada de la República Argentina en la República de Colombia|place=Bogotá|year=2013|language=Spanish|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130929050230/http://www.ecolo.mrecic.gov.ar/content/piedra-nacional-la-rodocrosita|archivedate=29 September 2013|url-status=live}}</ref>
జాతీయ క్రీడ పాటో, ఈక్వెస్ట్రియన్ గేమ్, ఇది గచోస్లో ప్రసిద్ధి చెందింది.<ref name=pato1/> అర్జెంటీనా వైన్ జాతీయ మద్యం,, మేట్ పానీయం, జాతీయ ఇన్ఫ్యూషన్.<ref>{{cite Argentine law|l=26870 – Declárase al Vino Argentino como bebida nacional|date=2 August 2013|bo=32693|p=1}}</ref><ref>{{cite Argentine law|l=26871 – Declárase al Mate como infusión nacional|date=2 August 2013|bo=32693|p=1}}</ref> అస్సాడో, లోకోరోలను జాతీయ వంటకాలుగా భావిస్తారు.<ref>{{cite web|url=http://www.viaresto.clarin.com/Notas/El-asado-660.aspx |title=El asado |work=Via Restó |publisher=Grupo Clarín |place=Buenos Aires |date=28 April 2010 |language=Spanish |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131203103920/http://viaresto.com/Notas/El-asado-660.aspx |archivedate=3 December 2013 |deadurlurl-status=yesdead |df= }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.argentina.ar/_es/turismo/C791-gastronomia.php |title=ArgentinaGastronomia |publisher=Argentina – Portal oficial de promoción de la República Argentina |place=Buenos Aires |date=6 June 2008 |language=Spanish |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080727003909/http://www.argentina.ar/_es/turismo/C791-gastronomia.php |archivedate=27 July 2008 |deadurlurl-status=yesdead |df=dmy }}</ref>
 
== చిత్రమాలిక ==
"https://te.wikipedia.org/wiki/అర్జెంటీనా" నుండి వెలికితీశారు