ప్లైస్టోసీన్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
Arjunaraocbot (చర్చ | రచనలు) చి remove redundant <nowiki/> https://phabricator.wikimedia.org/T107675 |
|||
పంక్తి 23:
ప్లైస్టోసీన్లో గ్లేసియల్ చక్రాలు<ref name=":0" group="నోట్స్">హిమనదాలు విస్తరించడాన్ని ఒక ప్రధాన హిమనదీయ సంఘటనగా, "గ్లేసియల్" అని పిలుస్తారు. రెండు గ్లేసియల్ల మధ్య ఉండే వెచ్చటి కాలాన్ని "ఇంటర్గ్లేసియల్" అంటారు.
మళ్ళీ గ్లేసియల్ కాలంలో అంతర్గతంగా, హిమనదం కొద్దిగా పురోగమించడం, కొద్దిగా తిరోగమించడం జరుగుతూంటుంది. చిన్నపాటి పురోగతిని "స్టేడియల్"అని, రెండు స్టేడియల్ల మధ్య కాలాన్ని "ఇంటర్స్టేడియల్" అనీ పిలుస్తారు.</ref> పునరావృతమౌతూ ఉండేవి. ఆ కాలంలో ఖండాంతర హిమానీనదాలు కొన్ని చోట్ల 40 వ అక్షాంశం వరకూ విస్తరించేవి. గరిష్ట గ్లేసియల్ సమయంలో, 30% భూమి మంచుతో కప్పబడి ఉండేదని అంచనా. దీనికి తోడు, మంచు పలకల అంచు దగ్గరి నుండి పెర్మాఫ్రాస్ట్ దక్షిణదిశలో విస్తరించి, [[ఉత్తర అమెరికా]]
ప్రతిసారి గ్లేసియర్లు పెరిగినపుడు 1,500 నుండి 3,000 మీటర్ల మందాన ఖండాంతర మంచు పలకలలు ఏర్పడి, సముద్రాల్లోని నీటిని పెద్ద యెత్తున మింగివేసేవి. ఫలితంగా భూమ్మీద యావత్తు సముద్ర మట్టం తాత్కాలికంగా 100 మీటర్లకు పైగా పడిపోయేది. ప్రస్తుతం ఉన్నఇంటర్గ్లేసియల్ లాంటి కాలాల్లో, తీరప్రాంతాలు మునిగిపోయేవి.
పంక్తి 117:
సముద్ర, భూ జంతుజాలాలు రెండూ ఆధునికమైనవే. అయితే [[మామత్|మామత్లు]], మాస్టోడాన్స్, ''డిప్రొటోడాన్'', ''స్మిలోడాన్'', [[పులి]], [[సింహం]], అరోచ్స్, చిన్న ముఖం గల ఎలుగుబంట్లు, జెయింట్ స్లోత్లు, ''గిగాంటోపిథెకస్'' తదితర పెద్ద క్షీరదాలు నేలపై నివసించేవి. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[మడగాస్కర్]], [[న్యూజీలాండ్|న్యూజిలాండ్]], పసిఫిక్ ద్వీపాల వంటి ఏకాంత ప్రాంతాల్లో ఏనుగు పక్షి, మోవా, హాస్ట్ డేగ, ''క్వింకానా'', ''మెగాలానియా, మీయోలానియా'' వంటి పెద్దపెద్ద పక్షులు సరీసృపాలు వృద్ధి చెందాయి.
మంచు యుగాల్లో తీవ్రమైన వాతావరణ మార్పులు వృక్ష, జంతుజాలాలపై తీవ్ర ప్రభావాలు కలిగించాయి. మంచు పెరుగుతూ ముందుకు వచ్చేకొద్దీ ఖండాల్లోని విశాలమైన ప్రాంతాలు పూర్తిగా నిర్జనమై పోయేవి. చొచ్చుకు వచ్చే హిమానీనదానికి ముందు దక్షిణ దిశగా వెళ్తూ పోయే మొక్కలు, జంతువులూ తీవ్రమైన ఒత్తిడిని ఎదుర్కొన్నాయి. జీవన ప్రదేశం తగ్గడం, ఆహార సరఫరా తగ్గడం తీవ్రమైన వాతావరణ మార్పులు తెచ్చిపెట్టిన పెద్ద ముప్పు. ప్రధాన విలుప్త సంఘటన, ఇందులో [[మామత్|మామత్లు]], మాస్టోడాన్లు, సేబర్-పళ్ళ పిల్లులు, ''గ్లిప్టోడాన్లు'', ఉన్ని ఖడ్గమృగం, శివాతేరియం వంటి వివిధ జిరాఫిడ్లు; నేల స్లోత్లు, ఐరిష్ ఎల్క్, గుహ ఎలుగుబంట్లు, గోమ్ఫోథేర్, తోడేళ్ళు, చిన్న ముఖం గల ఎలుగుబంట్లు వంటి పెద్ద [[క్షీరదాలు]] అంతరించిపోయిన ఘటన ప్లైస్టోసీన్ చివర్లో మొదలై హోలోసిన్లో కొనసాగింది. ఈ కాలంలోనే [[నియాండర్తల్]]
ఈ విలుప్త ఘటనల ప్రభావం ఆఫ్రికాపై పెద్దగా లేదు. [[ఉత్తర అమెరికా|ఉత్తర అమెరికాలో]] మాత్రం చాలా తీవ్రంగా ఉంది. అక్కడ స్థానిక [[గుర్రము|గుర్రాలు]], [[ఒంటె|ఒంటెలు]] తుడిచిపెట్టుకు పోయాయి.
|