వర్ష ఋతువు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
ChaduvariAWBNew (చర్చ | రచనలు) చి →బయటి లింకులు: AWB తో {{మొలక-వ్యక్తులు}} చేర్పు |
చి వర్ష ఋతువు ట్యాగు: 2017 source edit |
||
పంక్తి 1:
[[File:Monsoon clouds near Nagercoil.jpg|thumb|upright=1.2|]]
'''వర్ష ఋతువు''' అంటే శ్రావణ, బాధ్రపద మాసములు. విరివిగా వర్షాలు పడును. [[ఆకాశం]] మేఘావృతము అయి ఉంటుంది. [[భారత దేశం|భారతదేశం]]లో వివిధ కాలాలలో [[వాతావరణం]]లో ఏర్పడే మార్పులను బట్టి, [[సంవత్సరము]]ను [[ఆరు]] [[ఋతువులు (భారతీయ కాలం)|ఋతువులు]]గా విభజించారు. వాటిలో ఒకటి వర్ష ఋతువు.
=== చరిత్ర ===
[[File:Monsoon clouds Lucknow.JPG|thumb|]]
50 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం [[భారత ఉపఖండము|భారత ఉపఖండం]], [[ఆసియా]] ఢీకొన్న తరువాత ఆసియా ఋతుపవనాల బలోపేతం టిబెటన్ పీఠభూమి అభ్యున్నతితో ముడిపడి ఉంది.<ref>[[Leigh Royden|ROYDEN, L.H.]], BURCHFIEL, B.C., VAN DER HILST, Rob, WHIPPLE, K.X., HODGES, K.V., KING, R.W., and CHEN, Zhiliang. [http://gsa.confex.com/gsa/2006AM/finalprogram/abstract_109662.htm UPLIFT AND EVOLUTION OF THE EASTERN TIBETAN PLATEAU.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080503164936/http://gsa.confex.com/gsa/2006AM/finalprogram/abstract_109662.htm |date=2008-05-03 }} Retrieved on 2008-05-11.</ref> [[అరేబియా సముద్రము|అరేబియా సముద్రం]] నుండి వచ్చిన రికార్డుల అధ్యయనాలు [[చైనా]]లోని లోయెస్ [[పీఠభూమి]]లో [[గాలి]] వీచిన ధూళి కారణంగా, చాలా మంది భూవిజ్ఞాన [[శాస్త్రవేత్త]]లు ఋతుపవనాలు మొదట 8 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం బలంగా మారాయని నమ్ముతారు. ఇటీవల, [[చైనా]]లోని [[మొక్క]]ల శిలాజాల అధ్యయనాలు దక్షిణ [[చైనా సముద్రం]] నుండి వచ్చిన కొత్త దీర్ఘకాలిక అవక్షేప రికార్డులు 15-20 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం ఋతుపవనాల ప్రారంభానికి దారితీశాయి ప్రారంభ టిబెటన్ ఉద్ధరణకు అనుసంధానించబడ్డాయి.<ref>P. D. Clift, M. K. Clark, and L. H. Royden. [http://www.cosis.net/abstracts/EAE03/04300/EAE03-J-04300.pdf An Erosional Record of the Tibetan Plateau Uplift and Monsoon Strengthening in the Asian Marginal Seas.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080527203658/http://www.cosis.net/abstracts/EAE03/04300/EAE03-J-04300.pdf |date=2008-05-27 }} Retrieved on 2008-05-11.</ref> ఈ పరికల్పన పరీక్ష ఇంటిగ్రేటెడ్ ఓషన్ డ్రిల్లింగ్ ప్రోగ్రాం ద్వారా లోతైన సముద్ర నమూనా కోసం వేచి ఉంది.<ref>[[Integrated Ocean Drilling Program]]. [http://www.iodp.org/index.php?option=com_docman&task=doc_download&gid=2 Earth, Oceans, and Life.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071026011448/http://www.iodp.org/index.php?option=com_docman&task=doc_download&gid=2 |date=2007-10-26 }} Retrieved on 2008-05-11.</ref> ఈ కాలం నుండి ఋతుపవనాలు గణనీయంగా వైవిధ్యంగా ఉన్నాయి, ఇది ఎక్కువగా ప్రపంచ వాతావరణ మార్పులతో ముడిపడి ఉంది, ముఖ్యంగా ప్లీస్టోసీన్ [[మంచు తుఫాను|మంచు]] యుగాల చక్రం.<ref>{{cite journal |last1=Gupta |first1=A. K. |last2=Thomas |first2=E. |title=Initiation of Northern Hemisphere glaciation and strengthening of the northeast Indian monsoon: Ocean Drilling Program Site 758, eastern equatorial Indian Ocean |journal=Geology |date=2003 |volume=31 |issue=1 |pages=47–50 |doi=10.1130/0091-7613(2003)031<0047:IONHGA>2.0.CO;2|bibcode=2003Geo....31...47G |url=http://repository.ias.ac.in/21931/1/311.pdf }}</ref> సముద్రపు పాచిపై జరిపిన అధ్యయనం ప్రకారం భారత ఋతుపవనాలు సుమారు 5 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం బలపడ్డాయి. అప్పుడు, మంచు కాలంలో, సముద్ర మట్టం పడిపోయి ఇండోనేషియా సముద్రమార్గం మూసివేయబడింది. ఇది జరిగినప్పుడు, పసిఫిక్ లోని చల్లని జలాలు [[హిందూ మహాసముద్రం]]లోకి ప్రవహించకుండా అడ్డుకున్నాయి. [[హిందూ మహాసముద్రం]]లో సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతలు పెరగడం వల్ల వర్ష ఋతువు తీవ్రత పెరుగుతుందని నమ్ముతారు.<ref>{{cite journal |first1=M. S.|last1= Srinivasan |first2=D. K.|last2= Sinha |url=https://www.ias.ac.in/article/fulltext/jess/109/03/0315-0328 |title=Ocean circulation in the tropical Indo-Pacific during early Pliocene (5.6–4.2 Ma): Paleobiogeographic and isotopic evidence |accessdate= |journal=Proceedings of the Indian Academy of Sciences - Earth and Planetary Sciences |issn=0253-4126 |year=2000 |volume=109 |pages=315–328 |issue=3}}</ref>
[[File:Monsoons Wet, Dry, Repeat.webm|thumb|This visualization shows the Asian monsoon and how it develops using observational and modeled data. It also shows some of the impacts.]]
హిందూ మహాసముద్రం భారత ఋతుపవనాల తీవ్రతను ప్రభావితం చేస్తాయి. భారత శీతాకాల ఋతుపవనాలు బలమైన వేసవి ఋతుపవనాల తీవ్రత తగ్గే అవకాశం ఉంది, ఎందుకంటే హిందూ మహాసముద్రం ద్విధ్రువంలో మార్పు కారణంగా హిందూ మహాసముద్రంలో నికర ఉష్ణ ప్రవాహం ద్వారా తగ్గింది. అందువల్ల దూరంగా ఉన్న గాలి నమూనా, మంచు విస్తరణ సంకోచం మధ్య క్వాటర్నరీ సమయంలో వ్యవధిలో అధ్యయనం చేయడం ద్వారా పొందవచ్చు.<ref>{{cite journal|title=Palaeoceanographic and palaeoclimatic history of ODP site 763A (Exmouth Plateau), South-east Indian Ocean: 2.2 Ma record of planktic foraminifera|journal=Current Science|volume=90|issue=10|pages=1363–1369|date=2006-05-25|author1=D. K. Sinha |author2=A. K. Singh |author3=M. Tiwari |last-author-amp=yes|jstor=24091985 }}</ref>
=== ప్రభావం బలం ===
ఆసియా ఋతుపవనాలను పరిశీలనాత్మక నమూనా డేటాను ఉపయోగించి ఎలా అభివృద్ధి చెందుతుందో చూపిస్తుంది. ఇది కొన్ని ప్రభావాలను కూడా చూపిస్తుంది. స్థానిక వాతావరణంపై ఋతుపవనాల ప్రభావం స్థలం నుండి ప్రదేశానికి భిన్నంగా ఉంటుంది. కొన్నిచోట్ల కొంచెం ఎక్కువ లేదా తక్కువ వర్షం పడే అవకాశం ఉంది. ఇతర ప్రదేశాలలో, పాక్షిక సెమీ [[ఎడారి|ఎడారులు]] స్పష్టమైన ఆకుపచ్చ గడ్డి భూములుగా మార్చబడతాయి, ఇక్కడ అన్ని రకాల [[మొక్క]]లు పంటలు వృద్ధి చెందుతాయి. భారతీయ ఋతుపవనాలు [[భారత దేశం|భారతదేశం]]లోని పెద్ద భాగాలను ఒక రకమైన పాక్షిక [[ఎడారి]] నుండి పచ్చని భూములుగా మారుస్తాయి. ఇలాంటి ప్రదేశాలలో రైతులకు పొలాల మీద విత్తనాలు వేయడానికి సరైన సమయం ఉండటం చాలా ముఖ్యం, ఎందుకంటే పంటలు పండించడానికి లభించే అన్ని వర్షాలను ఉపయోగించడం చాలా అవసరం.
వర్ష ఋతువు పెద్ద ఎత్తున సముద్రపు గాలులు<ref>{{cite web|url=http://www.thefreedictionary.com/sea+breeze|title=Sea breeze – definition of sea breeze by The Free Dictionary|work=TheFreeDictionary.com}}</ref> ఇవి భూమిపై ఉష్ణోగ్రత సముద్రపు ఉష్ణోగ్రత కంటే గణనీయంగా వేడిగా లేదా చల్లగా ఉన్నప్పుడు సంభవిస్తాయి. [[మహాసముద్రం|మహాసముద్రాలు]] భూమి వేడిని వివిధ మార్గాల్లో గ్రహిస్తాయి కాబట్టి ఈ ఉష్ణోగ్రత అసమతుల్యత జరుగుతుంది. మహాసముద్రాలలో, గాలి ఉష్ణోగ్రత రెండు కారణాల వల్ల స్థిరంగా ఉంటుంది: నీరు సాపేక్షంగా అధిక ఉష్ణ సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటుంది (3.9 నుండి 4.2),<ref>{{cite web|url=http://www.engineeringtoolbox.com/specific-heat-fluids-d_151.html|title=Liquids and Fluids – Specific Heats|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070809075541/http://www.engineeringtoolbox.com/specific-heat-fluids-d_151.html|archivedate=2007-08-09}}</ref> ప్రసరణ ఉష్ణప్రసరణ రెండూ వేడి లేదా చల్లటి ఉపరితలాన్ని సమతుల్యం చేస్తాయి లోతైన నీరు (50 మీటర్ల వరకు). దీనికి విరుద్ధంగా, ధూళి, ఇసుక రాళ్ళు తక్కువ ఉష్ణ సామర్థ్యాలను కలిగి ఉంటాయి (0.19 నుండి 0.35),<ref>{{cite web|url=http://www.engineeringtoolbox.com/specific-heat-solids-d_154.html|title=Solids – Specific Heats|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120922143033/http://www.engineeringtoolbox.com/specific-heat-solids-d_154.html|archivedate=2012-09-22}}</ref> అవి ఉష్ణప్రసరణ ద్వారా మాత్రమే కాకుండా ఉష్ణప్రసరణ ద్వారా భూమిలోకి ప్రసారం చేయగలవు. అందువల్ల, నీటి మేఘాలు మరింత ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఉంటాయి, భూమి ఉష్ణోగ్రత మరింత వేరియబుల్. చల్లని నెలల్లో, చక్రం తిరగబడుతుంది. అప్పుడు భూమి మహాసముద్రాల కంటే వేగంగా చల్లబరుస్తుంది, భూమిపై గాలి సముద్రం మీద గాలి కంటే ఎక్కువ పీడనాన్ని కలిగి ఉంటుంది.
[[గ్రీష్మ ఋతువు]] [[నెల]]ల్లో [[సూర్యరశ్మి]] [[భూమి]] [[మహాసముద్రం|మహాసముద్రాల]] ఉపరితలాలను వేడి చేస్తుంది, కాని [[భూమి]] [[ఉష్ణోగ్రత]]లు మరింత త్వరగా పెరుగుతాయి. భూమి ఉపరితలం వేడెక్కినప్పుడు, దాని పైన ఉన్న [[గాలి]] విస్తరిస్తుంది. అల్పపీడనం ఉన్న ప్రాంతం అభివృద్ధి చెందుతుంది. ఇంతలో, [[సముద్రం]] భూమి కంటే తక్కువ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఉంటుంది దాని పైన ఉన్న గాలి అధిక పీడనాన్ని కలిగి ఉంటుంది. పీడనంలో ఈ వ్యత్యాసం సముద్రపు గాలి సముద్రం నుండి భూమికి వీస్తుంది, లోతట్టు తేమను కురిపిస్తోంది. ఈ తేమ గాలి భూమిపై ఎక్కువ ఎత్తుకు పెరుగుతుంది తరువాత అది సముద్రం వైపు తిరిగి ప్రవహిస్తుంది (తద్వారా చక్రం పూర్తి అవుతుంది). ఏదేమైనా, గాలి పెరిగినప్పుడు, అది భూమిపై ఉన్నప్పుడు, గాలి చల్లబడుతుంది. ఇది నీటిని పట్టుకునే గాలి సామర్థ్యాన్ని తగ్గిస్తుంది ఇది భూమిపై వర్షాన్ని కురిపిస్తోంది. వేసవి వర్ష [[ఋతువులు (భారతీయ కాలం)|ఋతువు]] భూమిపై చాలా [[వర్షం|వర్షాన్ని]] కురిపిస్తోంది.
====మన [[సౌరమండలము]]లో====
*[[:en:Atmosphere of Mercury|బుధుని వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Venus|శుక్రుని వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of the Moon|చంద్రుని వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Mars|అంగారకుని వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Jupiter|బృహస్పతి వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Io|Io వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Europa|యూరోపా వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Ganymede|గనీమీడ్ వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Saturn|శని వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Titan|టైటాన్ వాతావతణం]]
*[[:en:Enceladus (moon)#Atmosphere|ఎన్సెలాడస్ వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Uranus|యురేనస్ వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Neptune|నెప్ట్యూన్ వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Triton|ట్రైటాన్ వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Pluto|ప్లూటో వాతావతణం]]
*[[:en:Atmosphere of Earth|భూమి వాతావతణం]]
==కాలం==
వర్ష ఋతువు
==హిందూ చాంద్రమాన మాసములు==
Line 17 ⟶ 49:
==ఇవి కూడా చూడండి==
* ► [[:వర్గం:అసాధారణ వాతావరణం|అసాధారణ వాతావరణం]]
* ► [[:వర్గం:చలికాలం|చలికాలం]]
* ► [[:వర్గం:పవనస్థితి|పవనస్థితి]]
* ► [[:వర్గం:పవనాలు|పవనాలు]]
* ► [[:వర్గం:వాతావరణ దృగ్విషయాలు|వాతావరణ దృగ్విషయాలు]]
* ► [[:వర్గం:వాతావరణ మార్పు|వాతావరణ మార్పు]]
* ► [[:వర్గం:వేసవికాలం|వేసవికాలం]]
* ► [[:వర్గం:శీతలం|శీతలం]]
==బయటి లింకులు==
{{ఋతువులు}}
* [[:en:Bahá'í calendar#Weekdays|బహాయి క్యాలెండర్]] (విభాగం వారపు రోజులు)
* [[:en:Calculating the day of the week|వారపు రోజును లెక్కిస్తోంది]]
* [[:en:Week|వారం]]
* [[:en:Workweek|పని వారం]]
* [[:en:Feria|ఫెరియా]]
* [[వారం]]
* [[పక్షం]]
* [[నెల]]
* [[సంవత్సరం]]
* [[ఈ సంవత్సరం కాలెండర్]]
* [[గ్రీష్మ ఋతువు]]
* [[నైఋతి]]
* [[వర్ష ఋతువు]]
* [[వసంత ఋతువు]]
* [[వాయువ్యం]]
* [[వారం రోజుల పేర్లు]]
* [[శరదృతువు]]
* [[హేమంత ఋతువు]]
* [[పడమర]]
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{దిక్కులు}}
{{భారతీయ ఖగోళశాస్త్రం}}
[[da:Kompasretning#Nord]]
==మూలాలు==
{{wiktionary}}
{{మూలాలజాబితా}}
[[వసంత ఋతువు]]
Line 22 ⟶ 101:
[[శరదృతువు]]
[[ఋతువు]]
[[ఋతుపవనాలు]]
[[వర్షఋతువు]]
[[హేమంతఋతువు]]
[[శిశిరఋతువు]]
==బయటి లింకులు==
Line 35 ⟶ 116:
[[వర్గం:కాలమానాలు]]
[[వర్గం:కాలము]]
[[వర్గం:కేలండర్]]
[[వర్గం:దిక్కులు]]
[[వర్గం:కాలమానాలు]]
[[వర్గం:వాతావరణం]]
[[వర్గం:భూగోళ శాస్త్రము]]
| |||