'''పోలియో టీకా,''' చిన్నారుల్లో వచ్చే [[పోలియో]] వ్యాధి నివారణకు ఉపయోగించే [[టీకా]].<ref name="WHO2016">{{Cite journal|vauthors=Schonberger LB, Kaplan J, Kim-Farley R, Moore M, Eddins DL, Hatch M|year=1984|title=Control of paralytic poliomyelitis in the United States|journal=Reviews of Infectious Diseases|volume=6 Suppl 2|pages=S424–26|doi=10.1093/clinids/6.Supplement_2.S424|pmid=6740085}}</ref> ఇది రెండు రకాలుగా ఉపయోగించబడుతుంది. క్రియారహిత ఇంజెక్షన్ (ఐపివి), నోరు (ఓపివి). పిల్లలందరికీ పోలియో వ్యాధికి పూర్తిగా టీకాలు వేయాలని [[ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ]] (డబ్ల్యూహెచ్‌ఓ) సిఫార్సు చేసింది. ఈ రెండు టీకాలు ప్రపంచంలోని చాలా ప్రాంతాలలోని పోలియో వ్యాధిని పూర్తిగా నిర్మూలించాయి.<ref name="Aylward_2006">{{Cite web|url=http://polioeradication.org/wp-content/uploads/2019/02/global-wild-poliovirus-2013-2018-20190201.pdf|title=Global Wild Poliovirus 2014–2019|access-date=3 February 2019}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/features/qa/07/en/|title=Does polio still exist? Is it curable?|website=[[World Health Organization]] (WHO)|access-date=2018-05-21}}</ref> ప్రతి సంవత్సరం నివేదించబడినసేకరించిన కేసులనివేదిక సంఖ్యప్రకారం ప్రకారం 1988లో 350,000 గా ఉన్న పోలియో కేసుల సంఖ్య నుండి 2018లో 33కి తగ్గింది.<ref name="gwp2013">{{Cite journal|vauthors=((World Health Organization))|date=March 2016|title=Polio vaccines: WHO position paper|url=https://www.who.int/wer/2016/wer9112/en/|journal=Weekly Epidemiological Record|volume=91|issue=12|pages=145–68|pmid=27039410|lay-url=https://www.who.int/immunization/policy/position_papers/WHO_PP_polio_summary_mar2016.pdf?ua=1}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs114/en/|title=Poliomyelitis|website=[[World Health Organization]] (WHO)|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170418105535/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs114/en/|archive-date=18 April 2017|access-date=25 April 2017}}</ref>
క్రియారహితం చేసిన పోలియో వ్యాక్సిన్లు చాలా సురక్షితం అని చెప్పవచ్చు. పోలియో ఇంజెక్షన్ చేసిన ప్రదేశంలో ఎరుపురంగులోకిచర్మం మారవచ్చఎరుపు లేదారంగులోకి మారవచ్చు, నొప్పి కలిగించచవచ్చుకలిగించవచ్చు. [[గర్భం|గర్భధారణ]] సమయంలో, [[ఎయిడ్స్|హెచ్ఐవి/ఎయిడ్స్]] ఉన్నవారికి కూడా ఇవి సురక్షితం. <ref name="WHO2016">{{Cite journal|vauthors=((World Health Organization))|date=March 2016|title=Polio vaccines: WHO position paper|url=https://www.who.int/wer/2016/wer9112/en/|journal=Weekly Epidemiological Record|volume=91|issue=12|pages=145–68|pmid=27039410|lay-url=https://www.who.int/immunization/policy/position_papers/WHO_PP_polio_summary_mar2016.pdf?ua=1}}</ref>
మొదటిదాన్ని జోనస్ సాల్క్ వృద్ధి చేశాడు, ఇది మొదటిసారిగా 1952లో పరీక్షించబడింది. 1955 ఏప్రిల్ 12న సాల్క్ ప్రపంచానికి దీనిపై ప్రకటన చేశాడు, దీంట్లో ఇంజెక్ట్ చేయబడిన క్రియాశూన్యమైన (మృత) పోలియోవైరస్ యొక్క డోస్ ఉంది. నోటితో తీసుకునే టీకా‌ని దుర్బలపరిచే పోలియో వైరస్‌ని ఉపయోగించి ఆల్బర్ట్ సబిన్ వృద్ధి చేశాడు. సబిన్ టీకా‌ని మానవ నమూనాలకు ఉపయోగించడం 1957లో మొదలైంది, 1962లో దీనికి లైసెన్స్ దొరికింది. ఎందుకంటే రోగనిరోధకశక్తితో పోటీపడే వ్యక్తులలో పోలియోవైరస్‌కోసం దీర్ఘకాలం కొనసాగే వాహక స్థితి లేదు, పోలియోవైరస్ స్వాభావికంగా వానరేతర రిజర్వాయర్ కలిగిలేదు. ఒక పొడిగించబడిన కాలానికి వాతావరణంలో వైరస్ మనుగడ సాధించే అవకాశాలు చాలా తక్కువగా కనిపిస్తున్నాయి. అందుచేత, టీకా మందు ద్వారా మనిషి నుంచి మనిషికి వైరస్ బదలాయింపును అడ్డుకోవడం ప్రపంచ పోలియో నిర్మూలనలో సంక్లిష్ట దిశగా ఉంటోంది. రెండు టీకా మందులు ప్రపంచంలోని పలు దేశాలనుంచి పోలియోని నిర్మూలించాయి, ఇది 1988లో ప్రపంచమంతటా ఉన్న 350,000 కేసులను 2007లో 1,625 కేసులకు తగ్గించగలిగిందని అంచనా వేయబడింది.
