భారతదేశపు పట్టణ పరిపాలన: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
Arjunaraoc (చర్చ | రచనలు) చి →చరిత్ర |
Arjunaraoc (చర్చ | రచనలు) |
||
పంక్తి 7:
== 74 వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం ==
1992 లో [[భారత రాజ్యాంగం|భారత రాజ్యాంగంలో]] 74 వ సవరణ మునిసిపల్ లేదా స్థానిక ప్రభుత్వాలకు రాజ్యాంగ ప్రామాణికతను తెచ్చిపెట్టింది. సంబంధిత రాష్ట్ర మునిసిపల్ చట్టాలలో కూడా సవరణలు చేసే వరకు, మునిసిపల్ అధికారులు ''అల్ట్రా వైర్లు'' (అధికారం దాటి) పాలన చేయగలిగే పరిస్థితి
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, కీలకమైన పట్టణీకరణ ప్రాంతాలు ఈ క్రింది విధంగా వర్గీకరించబడ్డాయి <ref>{{Cite web|url=https://censusindia.gov.in/2011census/HLO/Metadata_Census_2011.pdf|title=Census 2011 Meta Data|website=Census India}}</ref>
# చట్టబద్ధమైన పట్టణాలు: మున్సిపల్ కార్పొరేషన్, మునిసిపాలిటీ, కంటోన్మెంట్ బోర్డ్, నోటిఫైడ్ టౌన్ ఏరియా కమిటీ, టౌన్ పంచాయతీ, నగర్ పాలికా వంటి పట్టణంగా శాసనం ద్వారా నిర్వచించబడిన అన్ని పరిపాలనా విభాగాలను చట్టబద్ధమైన పట్టణాలుగా పిలుస్తారు. 2011 [[భారత జనాభా లెక్కలు|జనాభా]] లెక్కల ప్రకారం,4041 చట్టబద్ధమైన పట్టణ స్థానిక సంస్థలు (యుఎల్‌బి) వున్నాయి. ఇవి 2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 3799.<ref name=":0">{{Cite web|url=http://mohua.gov.in/pdf/5c80e2225a124Handbook%20of%20Urban%20Statistics%202019.pdf|title=Handbook of Urban Statistics, India|website=MoHUA|access-date=8 October 2020}}</ref>
# [[జనగణన పట్టణం|సెన్సస్ పట్టణాలు]] : ఈ క్రింది మూడు ప్రమాణాలను ఒకేసారి సంతృప్తిపరిచే అన్ని పరిపాలనా విభాగాలు: i) కనీసం 5,000 మంది జనాభా ; ii) వ్యవసాయేతర పనులలో నిమగ్నమై ఉన్న పురుషుల ప్రధాన శ్రామిక జనాభాలో 75 శాతం మరియు అంతకంటే ఎక్కువ; మరియు iii) చ కిమీ కి కనీసం 400 మంది జనాభా సాంద్రత. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 3,784 సెన్సస్ పట్టణాలు వుండగా, వాటి సంఖ్య
చట్టబద్ధమైన పట్టణాలు వివిధ
# [[భారతదేశపు నగరపాలక సంస్థ|మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ (నగర్ నిగం)]]
# [[పురపాలక సంఘం|మున్సిపాలిటీ]] (మునిసిపల్ కౌన్సిల్, మునిసిపల్ బోర్డు, మునిసిపల్ కమిటీ
# టౌన్ ఏరియా కమిటీ
# నోటిఫైడ్ ఏరియా కమిటీ
పంక్తి 25:
74 వ సవరణ అమల్లోకి వచ్చిన తరువాత పట్టణ స్థానిక సంస్థలలో కేవలం మూడు వర్గాలు మాత్రమే ఉన్నాయి:
* [[భారతదేశపు నగరపాలక సంస్థ|మహానగర్ నిగం]] (మునిసిపల్ కార్పొరేషన్)
* [[పురపాలక సంఘం|నగర్ పాలికా]] (మునిసిపాలిటీ)
* [[నగర పంచాయితీ|నగర్ పంచాయతీ]] (నోటిఫైడ్ ఏరియా కౌన్సిల్ లేదా సిటీ కౌన్సిల్)
అన్ని పట్టణ స్థానిక ప్రభుత్వాలలో, మునిసిపల్ కార్పొరేషన్లు ఎక్కువ ఆర్థిక స్వయంప్రతిపత్తి మరియు విధులను కలిగివుంటాయి. వీటిలో రాష్ట్రాల పరంగా కొంత తేడా వుంటుంది. ఇవి రాష్ట్ర ప్రభుత్వంతో నేరుగా సంబంధం కలిగివుంటాయి. మరోవైపు, మునిసిపాలిటీలు లేదా నగర్ పంచాయతీలకు తక్కువ స్వయంప్రతిపత్తి, చిన్న అధికార పరిధి ఉంది. ఇవి మునిసిపాలిటీల డైరెక్టరేట్ ద్వారా లేదా ఒక జిల్లా కలెక్టర్ ద్వారా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలతో వ్యవహరించాలి. . ఈ స్థానిక సంస్థలు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల వివరణాత్మక పర్యవేక్షణ నియంత్రణ మరియు మార్గదర్శకత్వానికి లోబడి పనిచేస్తాయి.
| |||