కోరాడ రామచంద్రశాస్త్రి: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
Venkat2021 (చర్చ | రచనలు) చి జనన మరణ తారీకులు , స్థలాలు సవరింపబడినవి - 'కోరాడ వంశ ప్రశస్తి ' పుస్తకం ఆధారంగా ! |
Venkat2021 (చర్చ | రచనలు) శ్రీ రామచంద్ర శాస్త్రిగారి పుస్తకముల పూర్తి జాబితా ఇవ్వబడినది. |
||
పంక్తి 11:
|ethnicity =
|alma_mater =
|genre = సంస్కృత తెలుగు కావ్యాలు, నాటకములు
|signature =
|spouse =
పంక్తి 17:
|influences =
|influenced = }}
'''కోరాడ రామచంద్రశాస్త్రి గారు''' (12 అక్టోబర్ 1815 - 11 ఆగస్టు 1900) ప్రథమ స్వతంత్ర తెలుగు నాటక రచయిత<ref name=":0">{{Cite book|url=http://archive.org/details/korada-vamsa-prashasti|title=కోరాడ వంశ ప్రశస్తి - Korada Vamsa Prashasti|last=కోరాడ రామకృష్ణయ్య Korada Ramakrishnaiah|date=1951}}</ref><ref>నూరేళ్ల తెనాలి రంగస్థలి, నేతి పరమేశ్వర శర్మ, సప్తసింధు ప్రచురణ, తెనాలి, 2006, పేజీలు: 42-3.</ref>. 43 సంవత్సరాలు బందరు నోబిల్ కళాశాలలో పండితులుగా పనిచేసారు. ముఫైమూడు సంస్కృతాంధ్ర గ్రంధాలు రచించారు. శాస్త్రిగారి రచనలలో 'మంజరీ మధుకరీయం' అనే ప్రథమ స్వతంత్ర తెలుగు నాటకం, 'ఘనవృత్తం' అనే కాళిదాస మేఘసందేశోత్తర సంస్కృత కావ్యాలు ప్రసిద్ధాలు.
==జీవిత విశేషాలు==
==రచనలు==
* ఆధునిక కాలంలో వెలువడిన తొలి తెలుగు నాటకం "[[మంజరీ మధుకరీయం]]". దీనిని కోరాడ రామచంద్రశాస్త్రి గారు [[1860]] ప్రాంతాల్లో రచించారు; ముద్రణ మాత్రం [[1908]]లో జరిగింది.<ref name="నాటకానికి అడుగుజాడ కందుకూరి">{{cite news |last1=తెలుగు వెలుగు |first1=వ్యాసాలు |title=నాటకానికి అడుగుజాడ కందుకూరి |url=http://www.teluguvelugu.in/vyasalu.php?news_id=NzE3&subid=ODI=&menid=Mw==&authr_id=NTM4 |accessdate=23 April 2020 |work=www.teluguvelugu.in |publisher=డా. [[కందిమళ్ళ సాంబశివరావు]] |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200423074542/http://www.teluguvelugu.in/vyasalu.php?news_id=NzE3&subid=ODI=&menid=Mw==&authr_id=NTM4 |archivedate=23 ఏప్రిల్ 2020 |url-status=dead }}</ref> సంస్కృతంలోని నాటక లక్షణాలను అనుసరించి తెలుగులో వెలువడిన స్వతంత్ర రచన ఇది. ఇందులోని కథ మంజరీ, మధుకరుల మధ్య ప్రణయ వృత్తాంతము. క్షుద్ర మంత్రకత్తే వలన మంజరి అన్నో కష్టాలు అనుభవించి చివరకు రాజును వివాహం చేసుకొనడం కథాంశం. నాటకం అంతా దీర్ఘ సమాసాలతో నిండి పద్య రూపంలో ప్రబంధ ధోరణిలో ఉంటుంది.▼
* వీరు సంస్కృతంలోని [[వేణీ సంహారం]] నాటకాన్ని తెలుగులోకి అనువాదం చేశారు. ఇది సంస్కృతం నుండి తెలుగులోకి వచ్చిన మొదటి నాటకం.▼
===కృతులు===
* మంజరీ మధుకరీయ నాటిక
Line 38 ⟶ 28:
* నయప్రదీపము
* రథాంగదూతము
* శాకుంతలము (
* వేణీసంహారము
* ముద్రారాక్షసము
Line 60 ⟶ 50:
* మంజరీ సౌరభము
* ...ఇంకా ఎన్నో
▲* ఆధునిక కాలంలో వెలువడిన తొలి తెలుగు నాటకం "[[మంజరీ మధుకరీయం]]". దీనిని కోరాడ రామచంద్రశాస్త్రి గారు [[1860]] ప్రాంతాల్లో రచించారు; ముద్రణ మాత్రం [[1908]]లో జరిగింది.<ref name="నాటకానికి అడుగుజాడ కందుకూరి">{{cite news
▲* వీరు సంస్కృతంలోని [[వేణీ సంహారం]] నాటకాన్ని తెలుగులోకి అనువాదం చేశారు. ఇది సంస్కృతం నుండి తెలుగులోకి వచ్చిన మొదటి నాటకం.
శ్రీ రామచంద్ర శాస్త్రిగారి రచనలు<ref>{{Cite web|url=https://korada.co/ramachandra-sastri|title=Ramachandra Sastri|last=Heritage|first=Korada Family|website=Korada Family Heritage|language=en-IN|access-date=2021-09-16}}</ref>.
'''సంస్కృత గ్రంధాలు:''' 1) కుమారోదయచంపు - ఇరవైయేడుల్లాసాల మహా కావ్యం 2) శృంగార సుధార్ణవ భాణం 3) రామచంద్ర విజయవ్యయోగం 4) ధిసౌధం - సంస్కృతం అభ్యసించే విద్యార్థులకు అనుకూలంగా సులభశైలిలో వ్రాసిన వ్యాకరణం 5)శృంగార మంజరి 6) కమనానంద బాణం 7) పుమర్థ సేవధి కావ్యం 8) దేవీ విజయచంపు 9) మృత్యుంజయ విజయకావ్యం 10) ఉత్తర రామాయణం 11) త్రిపురాసుర విజయ డిమం 12) రాజవంశం 13) మంజరీ సౌరభం 14) భాష్యార్థ సంగ్రహం 15) దేవీస్తవం 16) శ్రీ కృష్ణోదయం 17) కందర్పదర్పం 18) వైరాగ్య వర్ధని 19) ఉపమావళి 20) ఘనవృత్తం - కాళిదాస కృత మేఘ సందేశోత్తర కథాభాగరూపం 21) కవి కంఠపాశ వ్యాఖ్య - మూలం కాళిదాస విరచితం 22) అమృతానంద యోగి విరచిత సర్వాలంకార సంగ్రహ వ్యాఖ్య.
'''ఆంధ్రీకృత గ్రంధాలు''' : 23) ఉన్మత్తరాఘవం - భాస్కర కవికృతం 24) ముద్రారాక్షసం 25) శాకుంతలం 26) వేణీ సంహారం 27) ఉత్తర రామచరితం 28) రథాఙ్గదూతం 29) నయప్రదీపం - పంచతంత్రంలోని విగ్రహానికి తెనుగు.
'''స్వతంత్ర తెలుగు రచనలు''': 31) మంజరీ మధుకరీయం 32) పరశురామ విజయం - వచనం 33) నలచరిత్రము
==మూలాలు==
| |||