లోక్‌సభ స్పీకర్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
దిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
పంక్తి 1:
{{Infobox official post
| post = Speaker
|post = స్పీకర్
| body = the Lok Sabha
|body = లోక్ సభ
| native_name = लोक{{lang|hi-Latn|Lok सभाSabhā अध्यक्षAdhyakṣa}}
| flag = Flag of India.svg
|image =
| flagsize = 110px
|incumbent = [[ఓం ప్రకాష్ బిర్లా]]
| flagborder = yes
|Term_start = 6 June 2014
| flagcaption = [[Flag of India]]
|style = [[m:en:The Honourable|ది హొనరేబుల్]]
| insignia = Emblem of India.svg
|appointer = [[లోక్ సభ]] సభ్యులు
| insigniasize = 50px
|termlength = లోక్ సభ వ్యవధి (5 యెళ్లు గరిష్టం)
| insigniacaption = [[State Emblem of India]]
|inaugural = [[m:en:Ganesh Vasudev Mavalankar|గణేశ్ వాసుదేవ్ మావాలాణ్కర్]]
| image = Om Birla Member of Parliament Rajasthan India.jpg
|formation = 15 మే 1952
| imagesize =
|deputy = [[m:en:M. Thambidurai|ఎం.తంబిదురై]]
| department = [[Lok Sabha]]
|salary =
| incumbent = [[Om Birla]]
|website = [http://www.speakerloksabha.gov.in/ అధికారిక వెబ్ సైట్]
| incumbentsince = 19 June 2019
| style = [[The Honourable|The Hon’ble]] {{small|(formal)}}<br />[[Mister|Mr. Speaker]] {{small|(informal)}}
| appointer = Members of the [[Lok Sabha]]
| constituting_instrument = Article 93 of the [[Constitution of India]]
| termlength = During the life of the Lok Sabha (five&nbsp;years maximum)
| residence = 20, [[Akbar Road]], [[New Delhi]], [[Delhi]], [[India]]<ref>{{cite web |title=Members : Lok Sabha |url=http://164.100.47.194/Loksabha/Members/MemberBioprofile.aspx?mpsno=4716 |website=164.100.47.194 |access-date=10 April 2021}}</ref>
| seat = 16, [[Parliament House (India)|Parliament House]], [[Sansad Marg]], New Delhi, Delhi, India
| inaugural = [[Ganesh Vasudev Mavalankar]] {{small|(1952–1956)}}
| formation = 15 మేMay 1952
| deputy = [[Deputy Speaker of the Lok Sabha]]
| precursor = [[Constituent Assembly of India|President of the Constituent Assembly of India]]
| salary = [[Indian rupee|₹]] 3.5 lakh per month (excl. allowances)
| website = {{URL|https://speakerloksabha.nic.in}}
| member_of = [[Lok Sabha]]
| reports_to = [[Parliament of India]]
}}
 
లోకసభ స్పీకరు, భారత పార్లమెంటు [[లోక్‌సభ|దిగువ సభకు]] (లోక్‌సభ) అధిపతిగా ఉండి, సభాకార్యక్రమాలపై నియంత్రణాధికారం కలిగిఉంటాడు. [[లోక్‌సభ సభ్యులు]] తమలో ఒకరిని స్పీకర్‌గా ఎన్నుకుంటారు. స్పీకర్‌కు సహాయంగా ఒక [[m:en:Deputy Speaker of the Lok Sabha|డిప్యూటీ స్పీకర్‌ను]] కూడా ఎన్నుకుంటారు. [[m:en:Indian general election, 2014|సార్వత్రిక ఎన్నికల]] తరువాత సభ్యుల ప్రమాణ స్వీకారంతో లోక్‌సభ ఏర్పాటు అవుతుంది. ప్రమాణ స్వీకార కార్యక్రమ నిర్వహణకు ఒక తాత్కాలిక స్పీకరుగాస్పీకరును, సభ్యులు తమలో ఒకరిని ఎంచుకుంటారు. సాధారణంగా అనుభవజ్ఞుడైన సభ్యుడిని ఎంచుకోవడం రివాజు. ఇలా ఎన్నుకున్న స్పీకర్ ను ప్రోటెం స్పీకరు అంటారు. తరువాత స్పీకరు ఎన్నిక జరుగుతుంది. ఆపై, సభా నిర్వహణ బాధ్యత పూర్తిగా స్పీకరుకు ఉంటుంది. సభానిర్వహణ కొరకు వివిధ నిబంధనలు ఏర్పాటయ్యాయి. సభ్యుల ప్రవర్తనను నిర్దేశిస్తూ ప్రవర్తనా నియమావళి ఉంది. వివిధ అంశాలకు సమయం కేటాయింపు కొరకు బిజినెస్ ఎడ్వైజరీ కౌన్సిల్ ఉంటుంది.
 
ప్రస్తుత 17 లోక్‌సభ స్పీకరుగా భారతీయ జనతా పార్టీ తరపున [[ఓం బిర్లా]] ఉన్నాడు. [[మీరా కుమార్]] తర్వాత, 16 వ లోక్ సభ స్పీకరైన [[సుమిత్ర మహాజన్|సుమిత్రా మహాజన్]] 2వ మహిళా [[లోక్‌సభ]] స్పీకర్ గా ఆమె విధులు నిర్వహించారు.
 
==స్పీకర్ అధికారాలు , విధులు==
లోక్‌సభ స్పీకర్ లోక్ సభ అత్యున్నత అధికారి. లోక్ సభ పనులను నిర్వహిస్తారు. బిల్లును ద్రవ్య బిల్లు అని నిర్ణయించే అధికారముంది. లోకసభ క్రమశిక్షణను హూందాతనాన్ని నిర్వహిస్తారు. సభ్యుని ప్రవర్తన సరిగాలేకుంటే వారిని సభనుండి బహిష్కరించవచ్చు. అవిశ్వాస తీర్మానం, వాయిదా తీర్మానం, అభిశంసన తీర్మానం, నిబంధనల ప్రకారం శ్రద్ధ నోటీసును పిలవడం వంటి వివిధ రకాల చర్చలను, తీర్మానాలను అనుమతిస్తారు. సమావేశపు కార్యక్రమం స్పీకర్ నిర్ణయిస్తారు. స్పీకర్ ఎన్నిక తేదీని రాష్ట్రపతి నిర్ణయిస్తారు . సభసభలో సభ్యులు అన్ని వ్యాఖ్యలు, ప్రసంగాలు స్పీకర్‌ను ఉద్దేశించి ప్రసంగిస్తారు. భారత పార్లమెంటు ఉభయ సభల ఉమ్మడి సమావేశానికి స్పీకర్ అధ్యక్షత వహిస్తారువహిస్తాడు. రాజ్యసభ లో స్పీకర్ స్థానంలో వ్యక్తిని చైర్‌పర్సన్ గా పిలుస్తారు. భారత ఉపరాష్ట్రపతి పదవి వలన, రాజ్యసభకు చైర్‌పర్సన్ గా వ్యవహరిస్తాడు. ప్రాధాన్యత ప్రకారం , లోక్సభలోకసభ స్పీకర్, భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తితో పాటు ఆరో స్థానంలో ఉన్నారుఉన్నాడు. స్పీకర్ సభకు జవాబుదారీగా ఉంటారుఉంటాడు. మెజారిటీ సభ్యులు ఆమోదించిన తీర్మానం ద్వారా స్పీకర్, ఉప స్పీకర్ ఇద్దరినీ తొలగించవచ్చు. లోక్‌సభ స్పీకర్‌ను రాష్ట్రపతి నామినేషన్ ప్రాతిపదికన ఎన్నుకోవచ్చు. ఆమోదించిన అన్ని బిల్లులు రాజ్యసభ పరిశీలన కుపరిశీలనకు పంపే ముందు స్పీకర్ సంతకం అవసరం ఉంటుంది.
 
==స్పీకర్ తొలగింపు==
 
స్పీకర్ ఆర్టికల్ 94, 96 ప్రకారం హౌస్ యొక్క సమర్థవంతమైన మెజారిటీ ఆమోదించిన తీర్మానం ద్వారా లోక్ సభ స్పీకర్ ను తొలగించవచ్చు.స్పీకర్ కూడా సెక్షన్ల కింద లోక్ సభ సభ్యుడు 7 రిప్రజెంటేషన్, 8 అనర్హతకు పొందడానికి తొలగించబడుతుంది చట్టం, 1951 ఈ వ్యాసాలు రాజ్యాంగంలోని 110 లో ఇచ్చిన నిర్వచనంతో డబ్బు బిల్లు అస్థిరమైన వంటి బిల్లులోని స్పీకర్ యొక్క తప్పు సర్టిఫికేషన్ నుండి ఉత్పన్నమవుతాయి అవుతుంది. కోర్టులు డబ్బు బిల్లు బిల్లులోని తప్పు ధ్రువీకరణ కోసం స్పీకర్ రాజ్యాంగ విరుద్ధంగా చట్టం సమర్థించేలా, అది విభాగం 8K క్రింద స్పీకర్ యొక్క లోక్ సభ సభ్యత్వానికి అనర్హత వర్తిస్తుంది. ఇది నేషనల్ హానర్ యాక్ట్, 1971 వరకు చిహ్నాలకు అవమానాలు నిరోధించే క్రింద దోషిగా అర్హమైన రాజ్యాంగం1951 అవమానించడంప్రాతినిధ్య మొత్తాలనురాజ్యాంగం చట్టం, 1951 ప్రాతినిధ్య.
 
==తాత్కాలికాధికార (ఫ్రొటెం) స్పీకర్==
 
ఒక సాధారణ ఎన్నికల, ఒక కొత్త ప్రభుత్వం ఏర్పడిన తరువాత, శాసన విభాగం తయారుచేసిన సీనియర్ లోక్ సభ సభ్యుల జాబితా ఒక తాత్కాలికాధికారం స్పీకర్ ఎంపిక చేసిన పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రి,కు సమర్పించబడుతుంది.అపాయింట్మెంట్ అధ్యక్షుడు ఆమోదం ఉందిఉంటుంది.
 
ఎన్నికల తరువాత మొదటి సమావేశం స్పీకర్, డిప్యూటీ స్పీకర్ పార్లమెంట్ సభ్యులు ఎంపిక చేసినప్పుడు ఫ్రొటెం స్పీకర్ కింద నిర్వహించబడుతుంది.స్పీకర్ లేకపోవడంతో, డిప్యూటీ స్పీకర్ స్పీకర్ గా, ఆరుగురి సభ్యుల స్పీకర్ ఎంపిక కమిటీ రెండు లేకపోవడంతో పనిచేస్తుంది వారి సీనియారిటీ ప్రకారం స్పీకర్ గా పనిచేస్తాయి.
"https://te.wikipedia.org/wiki/లోక్‌సభ_స్పీకర్" నుండి వెలికితీశారు