'''ఇంగ్లీషు చానల్''' '''(English Channel)''' అనేది [[అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం]] శాఖజలసంధి, ఇది [[యునైటెడ్ కింగ్డమ్|గ్రేట్ బ్రిటన్ను]] ఉత్తర [[ఫ్రాన్సు|ఫ్రాన్స్]] నుండి వేరు చేస్తుంది. ఉత్తర సముద్రాన్ని అట్లాంటిక్కు కలుపుతుంది. ఇది సుమారుగా 560 కిమీకి.మీ. పొడవు డోవర్ జలసంధి వద్ద దాని వెడల్పు ఆధారంగా 240 కి. మీ. నుండి 34 కిమీ వరకు మాత్రమే ఉంటుంది. ఈ [[యూరప్]] కాంటినెంటల్ షెల్ఫ్ చుట్టూ ఉన్న నిస్సార సముద్రాలలో అతి చిన్నది, ఇందులో దాదాపు 8 కి.మీ. చదరపు అడుగుల వైశాల్యం ఉంటుంది<ref>{{Cite web|url=https://www.guinnessworldrecords.com/world-records/busiest-shipping-lane|title=Busiest shipping lane|website=Guinness World Records|language=en-gb|access-date=2022-01-06}}</ref>.
" ఇంగ్లీష్ ఛానల్ " అనే పేరు 18వ శతాబ్దం ప్రారంభం నుండి విస్తృతంగా ఉపయోగించబడింది, బహుశా 16వ శతాబ్దం నుండి డచ్ నాటికల్ మ్యాప్లలో ఉన్న "ఇంగ్లీష్ కెనాల్" పేరు నుండి ఉద్భవించింది. దీనిని "బ్రిటీష్ ఛానెల్" అని కూడా పిలుస్తారు. అంతకు ముందు దీనిని బ్రిటిష్ సముద్రం అని పిలిచేవారు 2వ శతాబ్దపు భౌగోళిక శాస్త్రవేత్త టోలెమీ దీనిని " ఓషియానస్ బ్రిటానికస్ " అని పిలిచేవారు . ఇదే పేరు సిర్కా 1450 నాటి ఇటాలియన్ మ్యాప్లో ఉపయోగించబడింది, దీనికి " కెనాలైట్స్ యాంగిల్ " అనే ప్రత్యామ్నాయ పేరును కూడా ఉపయోగించారు. ▼
== సరిహద్దులు ==
ఛానల్ తూర్పు వైపున ఉన్న [[డోవర్ జలసంధి]] , అయితే దాని వెడల్పు లైమ్ బే సెయింట్ మాలో బే మధ్య జలమార్గం మధ్యలో ఉంది. ఇది సాపేక్షంగా నిస్సారంగా ఉంటుంది, దాని వెడల్పులో సగటున 120 మీ (390 అడుగులు) లోతు ఉంటుంది, ఇది డోవర్ కలైస్ మధ్య దాదాపు 45 మీ (148 అడుగులు) లోతు వరకు తగ్గుతుందిఒక్కో చోట ఒక్కో విధంగా హెచ్చుతగ్గులుగా అవుతుంది. అక్కడ నుండి ఆనుకుని ఉన్న ఉత్తర సముద్రం నిరంతరంగా దాదాపు 26 మీ (85 అడుగులు) వరకు లోతు తక్కువగా ఉంటుంది, ఇక్కడ ఇది తూర్పు ఆంగ్లియా దిగువ దేశాల మధ్య ఉన్న పూర్వపు ల్యాండ్ బ్రిడ్జి వాటర్షెడ్పై ఉంది. ఇది గ్వెర్న్సీకి పశ్చిమ-వాయువ్యంగా 30 మైళ్ళు (48 కిమీ)కి.మీ. హెర్డ్స్ డీప్ మునిగిపోయిన లోయలో గరిష్టంగా 180 మీ (590 అడుగులు) లోతుకు చేరుకుంటుంది. చెర్బోర్గ్ లే హవ్రే వద్ద సెయిన్ నది ముఖద్వారం మధ్య ఫ్రెంచ్ తీరం వెంబడి ఉన్న తూర్పు ప్రాంతాన్ని తరచుగా '''బే ఆఫ్ ది సీన్''' అని పిలుస్తారు<ref>{{Cite web|url=http://www.naval-history.net/WW2CampaignsStartEurope.htm|title=Atlantic Ocean and Europe in September 1939|website=www.naval-history.net|access-date=2022-01-06}}</ref>.
== చరిత్ర ==
ఇది 450,000 180,000 సంవత్సరాల క్రితం ఏర్పడిందని నమ్ముతారు, ఇది వెల్డ్-ఆర్టోయిస్ యాంటీలైన్ అని పిలువబడే ఒక శిఖరం, ఇది [[డాగర్ల్యాండ్]] ప్రాంతంలో ఒక పెద్ద హిమనదీయ సరస్సును నియంత్రించింది. ఇప్పుడు ఉత్తర సముద్రంలో మునిగిపోయింది, ఆ తర్వాత అది విడిపోయింది. కారణం ఏమిటంటే. రెండు విపత్తు హిమనదీయ సరస్సుల వ్యాప్తి కారణంగా తీవ్రమైన వరదలు సంభవించాయి. ఈ వరద చాలా నెలల పాటు కొనసాగుతుంది, దీని వలన సెకనుకు ఒక మిలియన్ క్యూబిక్ మీటర్ల కంటే ఎక్కువ నీరు వేగంగా ప్రవహిస్తుంది. కొండ చరియలు విరిగిపోవడానికి గల కారణాలు తెలియరాలేదు కానీ అలాంటి భూకంపం వచ్చే అవకాశం ఉందిలేదాఉంది లేదా కేవలం సరస్సులో నీటి పీడనం అధికంగా పెరగడం వల్ల. ఈ వరద ఇంగ్లీష్ ఛానల్ పొడవుకు సమాంతరంగా పెద్ద రాతి రాతి ఉపరితల లోయను సృష్టించింది, బాగా నిర్వహించబడిన ద్వీపాలను తీవ్రమైన విపత్తు వరద పరిస్థితులలో నిలువుగా కోసిన పొడవైన కమ్మీలను వదిలివేసింది. ఇది బ్రిటన్ను ఖండాంతర ఐరోపాకు అనుసంధానం చేసిన ఇస్త్మస్ను నాశనం చేసింది, అయితే తరువాతి కాలాల్లో, తక్కువ సముద్ర మట్టాలు ఏర్పడటానికి కారణమైన హిమానీనద కాలాలు స్వల్ప వ్యవధిలో సంభవించాయి<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=6mIGAQAAIAAJ|title=The Celtic Review|last=Mackinnon|first=Donald|last2=Watson|first2=Mrs Elizabeth Catherine (Carmichel)|date=1908|publisher=Willaim Hodge & Company|language=en}}</ref>.
▲" ఇంగ్లీష్ ఛానల్ " అనే పేరు 18వ శతాబ్దం ప్రారంభం నుండి విస్తృతంగా ఉపయోగించబడింది, బహుశా 16వ శతాబ్దం నుండి డచ్ నాటికల్ మ్యాప్లలో ఉన్న "ఇంగ్లీష్ కెనాల్" పేరు నుండి ఉద్భవించింది. దీనిని "బ్రిటీష్ ఛానెల్" అని కూడా పిలుస్తారు. అంతకు ముందు దీనిని బ్రిటిష్ సముద్రం అని పిలిచేవారు 2వ శతాబ్దపు భౌగోళిక శాస్త్రవేత్త టోలెమీ దీనిని " ఓషియానస్ బ్రిటానికస్ " అని పిలిచేవారు . ఇదే పేరు సిర్కా 1450 నాటి ఇటాలియన్ మ్యాప్లో ఉపయోగించబడింది , దీనికి " కెనాలైట్స్ యాంగిల్ " అనే ప్రత్యామ్నాయ పేరును కూడా ఉపయోగించారు.