వికీపీడియా

రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఐర్లాండ్: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
చి Wikipedia python library
పంక్తి 103:
[[యాక్ట్ ఆఫ్ యూనియన్]] ప్రకారం 1 జనవరి 1801 నుండి 6 డిసెంబర్ 1922 వరకు [[ఐర్లాండ్]] మొత్తం [[గ్రేట్ బ్రిటన్ యొక్క యునైటెడ్ కింగ్డం మరియు ఐర్లాండ్]] లో భాగంగా ఉంటుంది. 1845 నుండి 1849 వరకు ఏర్పడిన [[గొప్ప కరువు]] సమయంలో , 8 మిలియన్లకు పైన ఉన్న ఈ ద్వీప జనాభా 30% తగ్గి పోయింది. ఒక మిలియన్ ఐరిష్ ప్రజలు మరణించారు మరియు మరొక 1.5 మిలియన్ల మంది వలస వెళ్లారు,<ref>{{cite journal|last=Mokyr|first = Joel|authorlink = Joel Mokyr|title = New Developments in Irish Population History 1700-1850|journal = Irish Economic and Social History|volume = xi|pages = 101–121|year= 1984}}</ref> ఇది 1960ల వరకు స్థిరమైన తరుగుదలకు దారితీసిన తరువాత శతాబ్దం యొక్క వలస నమూనాలను ఏర్పరచింది.
 
1874 నుండీనుండి, ప్రత్యేకించి 1880 నుండి [[చార్లెస్ స్టీవర్ట్ పార్నెల్]] నాయకత్వంలోని, [[ఐరిష్ పార్లమెంటరీ పార్టీ]] విస్తృతమైన వ్యవసాయ పోరాటాల ద్వారా ప్రాచుర్యం పొంది ([[ఐరిష్ లాండ్ లీగ్]] ద్వారా) [[ఐరిష్ ల్యాండ్ యాక్ట్స్]] రూపంలో మెరుగు పరచిన [[భూ సంస్కరణ]]లను సాధించింది, మరియు [[హోమ్ రూల్]] ను సాధించాలనే తన ప్రయత్నాలలో, యునైటెడ్ కింగ్డం లో ఐర్లాండ్ కు పరిమిత జాతీయ స్వయంప్రతిపత్తిని సాధించగలిగే రెండు బిల్లులు అపజయం పొందాయి. ఇది గతంలో [[ప్రొటెస్టెంట్ అసెన్డన్సీ]] యొక్క భూస్వామ్య ఆధిపత్య [[గొప్ప న్యాయమూర్తుల]] అధీనంలో ఉన్న [[లోకల్ గవర్నమెంట్ (ఐర్లాండ్) యాక్ట్ 1898]] ప్రకారం జాతీయ విషయాలలో “సమూల” నియంత్రణకు దారితీసింది.
 
[[పార్లమెంట్ యాక్ట్ 1911]] [[హౌస్ ఆఫ్ లార్డ్స్]] యొక్క వీటోను రద్దు చేసినపుడు, మరియు [[జాన్ రెడ్మొండ్]] మూడవ [[హోమ్ రూల్ యాక్ట్ 1914]] సాధించినపుడు హోమ్ రూల్ ఖచ్చితమని అనిపించింది. [[ఐరిష్ కాథలిక్కులు]] నిజమైన రాజకీయ అధికారాన్ని పొందితే, తాము వివిక్షను ఎదుర్కొని ఆర్ధిక మరియు సాంఘిక సౌకర్యాలను కోల్పోతామనే భయంతో మొదటి హోమ్ రూల్ బిల్ ప్రవేశ పెట్టిన తరువాత, 1886 నుండి ఐరిష్ [[ప్రొటెస్టెంట్]]లలో ఈ [[యూనియనిస్ట్ ఉద్యమం]] ఎదుగుగుతోంది. ఐరిష్ ఐక్యతావాదం ఐర్లాండ్ అంతా వ్యాప్తిలో ఉన్నప్పటికీ, దేశం మొత్తంలో సాధారణంగా ఎక్కువగా ఉండే వ్యవసాయ రంగానికి వ్యతిరేకంగా, పారిశ్రామికరంగం ఎక్కువగా ఉన్న [[ఉల్స్టార్]] లోని కొన్ని భాగాలలో, పందొమ్మిదో శతాబ్ద చివరి భాగం మరియు ఇరవయ్యవ శతాబ్ద ప్రధమ భాగంలో ఐక్యతావాదం ప్రత్యేకంగా బలాన్ని పుంజుకుంది. (భయపడినట్లుగానే ఆ ప్రాంతంలో భారీ పన్నులు విధించబడ్డాయి.) దీనికి తోడు, ఐక్యతావాదులు నాలుగు కౌంటీలలో ఆధిక్యంలో ఉండగా, ఉల్స్టర్ లో ప్రొటెస్టెంట్ జనాభా యొక్క ప్రాబల్యం అధికంగా ఉంది.
పంక్తి 321:
పర్యావరణ, సాంస్కృతిక మరియు స్థానిక ప్రభుత్వాల మంత్రి, స్థానిక అధికారుల మరియు సంబంధిత సేవల బాధ్యతను నిర్వహిస్తాడు. స్థానిక ప్రభుత్వం ''స్థానిక ప్రభుత్వ చట్టాలచే'' పరిపాలించబడుతుంది, వీటిలో ఇటీవలి కాలానికి చెందిన ([[స్థానిక ప్రభుత్వ చట్టం 2001]]) [[స్థానిక ప్రభుత్వం]] యొక్క రెండు-అంచెల నిర్మాణాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. ప్రస్తుత స్థానిక ప్రభుత్వ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసిన ప్రధమ పత్రం [[స్థానిక ప్రభుత్వ చట్టం 1898]]. [[ఐర్లాండ్ యొక్క ఇరవయ్యవ రాజ్యాంగ సవరణ]] (1999) మొదటిసారిగా ఐర్లాండ్ లో స్థానిక ప్రభుత్వానికి రాజ్యాంగపరమైన గుర్తింపుని ఇచ్చింది. ప్రణాళిక, స్థానిక రహదారులు, ఆరోగ్యరక్షణ, మరియు గ్రంధాలయాల వంటి అంశాలకు స్థానిక ప్రభుత్వాలు బాధ్యులుగా ఉంటాయి.
 
ఈ నిర్మాణంలో ఉన్నత అంచె 29 [[కౌంటీ కౌన్సిళ్లను]] మరియు ఐదు [[నగర కౌన్సిళ్లను]] కలిగి ఉంది. 26 [[సాంప్రదాయ కౌంటీలలో]] ఇరవై-నాలుగు 1898 నుండీనుండి కౌంటీ కౌన్సిళ్లను కలిగి ఉన్నాయి. [[కౌంటీ టిప్పరరి]] రెండు ([[నార్త్ టిప్పరరి]] మరియు [[సౌత్ టిప్పరరి]]), మరియు 1994 నుండీనుండి సాంప్రదాయ [[కౌంటీ డబ్లిన్]] మూడింటినీ ([[డన్ లవోఘైర్-రాత్డౌన్]], [[ఫింగల్]], మరియు [[సౌత్ డబ్లిన్]]) కలిగి ఉన్నాయి. [[డబ్లిన్]], [[కార్క్]], [[లైమ్ రిక్]], [[వాటర్ఫోర్డ్]], మరియు [[గాల్వే]] ఈ ఐదు నగరాలు కౌంటీ కౌన్సిళ్ళతో సమానమైన హోదా కలిగిన నగర కౌన్సిళ్లను కలిగి ఉన్నాయి. రెండవ అంచె [[పట్టణ కౌన్సిళ్లను]] కలిగి ఉంది. [[కిల్కెన్ని]] నగరం మరియు 2001కి ముందు [[పరిపాలనా]] నగరపాలకసంస్థ హోదాని కలిగిన నాలుగు నగరాలు ([[స్లిగో]], [[ద్రోఘెడ]], [[క్లోన్మెల్]], మరియు [[వేక్స్ఫోర్డ్]]), "పట్టణ కౌన్సిల్" కి బదులుగా "బారౌ కౌన్సిల్" అనే పేరుని ఉపయోగించుకోవడానికి అనుమతించబడ్డాయి, అయితే వీటికి అదనపు బాధ్యతలు ఏవీ లేవు. ఐదు పరిపాలనా కౌన్సిళ్ళతో పాటు 75 పట్టణ కౌన్సిళ్ళు ఉన్నాయి. పట్టణాలకు వెలుపల, స్థానిక సేవలకు కౌంటీ కౌన్సిళ్ళు మాత్రమే బాధ్యత వహిస్తాయి.
 
=== న్యాయము ===
పంక్తి 337:
[[ఐరోపా సమాఖ్య]] యొక్క సభ్యత్వం కారణంగా ఐర్లాండ్ యొక్క విదేశీ సంబంధాలు బాగా ప్రభావితమవుతున్నాయి, అయితే [[యునైటెడ్ స్టేట్స్]] మరియు [[యునైటెడ్ కింగ్డం]] లతో ద్వైపాక్షిక సంబంధాలు కూడా ముఖ్యమైనవి. ఐర్లాండ్ స్థిరంగా, EU సభ్య రాజ్యాల [[యూరోపియన్ అనుకూల]] దేశంగా ఉంది, 2006లో [[యూరో బారోమీటర్]] అభిప్రాయసేకరణలో 77% జనాభా EU సభ్యత్వాన్ని ఆమోదించారు.<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb/eb65/eb65_en.htm స్టాండర్డ్ యూరో బారోమీటర్ 65] ''"ప్రశ్న QA11a: మామూలుగా చెప్పాలంటే, యూరోపియన్ యూనియన్ లో (మన దేశం యొక్క) సభ్యత్వం ...? '' ''జవాబు: ఒక మంచి పని."'' మే–జూలై 2006లో సర్వే జరుపబడి జూలై 2006లో ప్రచురించబడింది.</ref> మే 2004లో 10 సభ్యదేశాల నుండి వచ్చే శ్రామికులకు సరిహద్దులను తెరచిన కేవలం మూడు దేశాలలో ఐర్లాండ్ కూడా ఒకటి. ఈ దేశం [[ప్రెసిడెన్సీ ఆఫ్ ది కౌన్సిల్ ఆఫ్ ది యూరోపియన్ యూనియన్]] ను ఆరుసందర్భాలలో పొందింది మరియు 2013లో మరొకసారి అధ్యక్షతను నిర్వహించనుంది.<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:001:0011:0012:EN:PDF యూరోపియన్ యూనియన్ యొక్క అధికారిక పత్రిక]</ref>
 
ఐర్లాండ్ విదేశీ విధానంలో స్వతంత్రతకు మొగ్గు చూపుతుంది, అందువలన అది [[NATO]]లో సభ్యదేశం కాదు మరియు [[దీర్ఘకాలంగా]] సైనిక మధ్యస్థత విధానాన్ని కలిగి ఉంది. ఈ విధానం 1960 నుండీనుండి ([[కాంగో క్రైసిస్]]) మరియు తరువాత [[సైప్రస్]], [[లెబనాన్]] మరియు [[బోస్నియా మరియు హెర్జ్గోవిన]]లలో [[ఐరిష్ రక్షక దళాలకు]] UN శాంతి పరిరక్షక కార్యకలాపాలలో వారి సహాయం విజయవంతం కావడానికి దోహదపడింది.<ref>{{cite web |url= http://www.military.ie/overseas/index.htm|title=Ireland and the United Nations|accessdate=2010-07-15}}</ref>
 
[[దస్త్రం:Oglaigh na heireann.png|thumb|right|upright|ఎమ్బ్లెం ఆఫ్ ఐరిష్ డిఫెన్స్ ఫోర్సెస్.]]
ఐర్లాండ్ సైన్యం [[ఐరిష్ రక్షణ బలగాలు]]గా వ్యవస్థీకరించబడింది({{lang|ga|''[[Óglaigh na hÉireann]]''}}). ఈ ప్రాంతంలో ఇతర సైన్యాలతో పోల్చినపుడు [[ఐరిష్ సైన్యం]] చిన్నదే అయినప్పటికీ, ఆయుధ సంపన్నత కలిగి, 8,500 మంది పూర్తి-స్థాయి సైనికులని (9,292 ఉపబల సైన్యాన్ని) కలిగి ఉంది.<ref>[http://www.military.ie/index.htm రక్షణ దళాలు]</ref> ఇది ముఖ్యంగా ఐర్లాండ్ యొక్క [[తటస్థ]]విధానం,<ref>{{harvnb|Gilland|2001|p=143}}.</ref> మరియు ఐరిష్ దళాలను ఏదైనా వివాద ప్రాంతంలో మొహరించే ముందు తప్పనిసరిగా UN, ప్రభుత్వం మరియు [[డైల్]] ల అనుమతిని తీసుకునే "మూడు-తాళాల" నియమాల వలన సాధ్యమైంది.<ref>{{cite web | title =Minister for Defence, Mr. Willie O’Dea TD secures formal Cabinet approval today for Ireland’s participation in an EU Battlegroup | work = | publisher =Department of Defense | date = | url =http://www.defence.ie/WebSite.nsf/Release+ID/6D9B93944C2A59FE802572270057FB57?OpenDocument | doi = | accessdate = 2008-08-26 }}</ref> ఐరిష్ సేనలు, [[UN]] శాంతి-పరిరక్షక బాధ్యతలు, ఐర్లాండ్ యొక్క ప్రాదేశిక జలాలను రక్షించే ([[ఐరిష్ నావల్ సర్వీస్]]) మరియు దేశంలో పౌర అధికార కార్యక్రమాలకు సహాయం చేయడంలో పాల్గొంటాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా UN శాంతిపరిరక్షక కార్యక్రమాలలో 40,000 మందికి పైగా ఐరిష్ సైనికులు సేవలందించారు. రక్షణదళాలలో [[ఐరిష్ ఎయిర్ కార్ప్స్]], [[ఐరిష్ నావల్ సర్వీస్]] మరియు [[రిజర్వ్ డిఫెన్స్ ఫోర్సెస్]] ([[ఐరిష్ ఆర్మీ రిజర్వ్]] మరియు [[నావల్ సర్వీస్ రిజర్వు]]) కూడా ఉన్నాయి. [[ఐరిష్ ఆర్మీ రేంజర్స్]] సైన్యం యొక్క అధీనంలో ఉండే ప్రత్యేక బలగాల విభాగం.
 
[[2003 ఇరాక్ దాడి]]లో పాల్గొన్న సైనికుల రవాణాకు U.S.సైన్యం [[షన్నోన్ విమానాశ్రయం]] నుండి ఐర్లాండ్ యొక్క వైమానిక సేవలను ఉపయోగించుకుంది; గతంలో ఈ విమానాశ్రయం 2001లో [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్ పై దాడి]], దానితో పాటు [[మొదటి గల్ఫ్ యుద్ధాలకు]] కూడా ఉపయోగించ బడింది.<ref>{{cite web | title = Private Members' Business. - Foreign Conflicts: Motion (Resumed) | work = | publisher = Government of Ireland | date= 2003-01-30 | url = http://historical-debates.oireachtas.ie/D/0560/D.0560.200301300005.html | doi = | accessdate = 2007-10-10 }} – [[టోనీ గ్రెగొరీ]], [[డైల్ ఎయిరేయన్]] లో మాట్లాడుతూ </ref> ప్రత్యక్షంగా మధ్యస్థమైనది అయినప్పటికీ [[ప్రచ్చన్న యుద్ధ]] సమయంలో NATO వైపు మొగ్గు చూపిన ఐరిష్ సైనిక విధానం ప్రకారం, షన్నోన్ ను వివాదాస్పద సైనిక రవాణాకు వినియోగించిన సుదీర్ఘ చరిత్రలో ఒక భాగం.<ref>{{cite web | last = Kennedy | first = Michael | authorlink = | coauthors = | title = Ireland's Role in Post-War Transatlantic Aviation and Its Implications for the Defence of the North Atlantic Area | publisher = Royal Irish Academy | date= 204-10-08 | url = http://www.histech.nl/Shot2004/programma/txt/kennedy.asp?file=kennedy | doi = | accessdate = 2007-10-10 }}</ref> [[క్యూబన్ క్షిపణి సంక్షోభ]] సమయంలో [[సేయన్ లెమాస్]] షన్నోన్ మీదుగా వెళ్ళే క్యూబన్ మరియు చేకోస్లావాక్ విమానాల తనిఖీకి అనుమతినిచ్చి ఆ సమాచారాన్ని CIAకి అందచేయడం జరిగింది.<ref>[http://www.irishtimes.com/newspaper/frontpage/2007/1228/1198509920335.html ఐరిష్ టైమ్స్, 28 డిసెంబర్ 2007 పుట. 1].</ref> IIవ ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో అధికారికంగా మధ్యస్థమైనది అయినప్పటికీ, ఐర్లాండ్ అదే విధమైన లేదా మరింత విస్తృతమైన సేవలను మిత్ర దేశాలకు అందించింది(చూడుము ''[[IIవ ప్రపంచ యుద్ధసమయంలో ఐరిష్ మధ్యవర్తిత్వం]]'' ). 1999 నుండీనుండి, ఐర్లాండ్ NATO యొక్క [[శాంతి కొరకు భాగస్వామ్యం]] కార్యక్రమంలో సభ్యురాలిగా ఉంది.<ref>{{cite news |url=http://www.irishtimes.com/newspaper/ireland/1999/1129/99112900010.html |title=State joins Partnership for Peace on Budget day |author=Patrick Smyth |date=29 November 1999 |work=The Irish Times |accessdate=2008-05-06}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.nato.int/pfp/sig-cntr.htm |title=Signatures of Partnership for Peace Framework Document |work=NATO website |date=21 April 2008 |accessdate=2008-05-06}}</ref>
 
=== పౌరసత్వం ===
పంక్తి 490:
 
=== సెల్టిక్ టైగర్ ===
వినియోగదారుల వ్యయం, నిర్మాణం మరియు వ్యాపార పెట్టుబడుల పెరుగుదల ద్వారా ఈ ఆర్ధికవ్యవస్థ ప్రయోజనం పొందింది. 1987 నుండీనుండి, [[సాంఘిక భాగస్వామ్యం]] ఆర్ధికవిధానంలో కీలక భాగంగా ఉంది, ఇది ప్రభుత్వం, యజమానులు మరియు ఉద్యోగ సంఘాల మధ్య స్వచ్ఛంద 'చెల్లింపు ఒప్పందాల' నూతన-సంస్థాగత రూపం. ఇవి సాధారణంగా మూడు సంవత్సరాల కాలానికి జీతాలను పెంచే విధంగా అంగీకరించబడతాయి. 1995 నుండి 2000 వరకు ఉన్న కాలంలో జరిగిన అత్యధిక ఆర్ధిక అభివృద్ధి ఈ దేశాన్ని అనేకమంది [[సెల్టిక్ టైగర్]] అని పిలిచేటట్లు చేసింది.<ref>[[చార్లెస్ స్మిత్]], వ్యాసం: 'ఐర్లాండ్', వాన్కేల్, C.లో (ed.) ''ఎన్సైక్లోపెడియా ఆఫ్ బిజినెస్ ఇన్ టుడేస్ వరల్డ్'' , కాలిఫోర్నియా, USA, 2009.</ref> 2001 మరియు 2002 మధ్య సుమారు 6% రేటుతో, GDP పెరుగుదల సాపేక్షంగా ధృడంగా కొనసాగింది. 2004లో పెరుగుదల 4% పైన ఉండగా, 2005లో ఇది 4.7% ఉంది. అధిక ద్రవ్యోల్బణం వలన అధిక వృద్ధి ఏర్పడింది. దేశంలోని ఇతర ప్రాంతాల కంటే [[డబ్లిన్]] లో ధరలు గుర్తించదగినంత ఎక్కువగా ఉన్నాయి, ప్రత్యేకించి ఆస్తుల విపణిలో దీనిని గమనించవచ్చు.<ref>{{PDFlink|[http://www.finfacts.com/Private/bestprice/irishconsumerprices.pdf Consumer Prices Bi-annual Average Price Analysis Dublin and Outside Dublin: 1 May 2006]|170&nbsp;KB}} – CSO</ref> ఏదేమైనా, ప్రపంచ ఆర్ధికవ్యవస్థలో తిరోగమనం తరువాత ఆస్తుల ధరలు తగ్గుతున్నాయి. జూలై 2008 చివరి నాటికి, సాంవత్సరిక ద్రవ్యోల్బణ రేటు 4.4% ([[CPI]] గణన ప్రకారం) లేదా 3.6% ([[HICP]]) గణన ప్రకారం<ref name="IrishInd7Aug08">{{cite news
| last = Guider
| first = Ian
పంక్తి 739:
బర్నేస్]] కాంస్య పతకాలు సాధించారు.
 
వాహన క్రీడలో, 1990లలో బహుళ [[ఫార్ములా వన్]] పోటీలలో స్వతంత్ర జట్టు [[జోర్డాన్ గ్రాండ్ ప్రి]] మాత్రమే విజేతగా నిలిచింది. [[రాలీయింగ్]](మోటారు రాలీ) కూడా వీక్షక క్రీడగా కొంత ప్రజాదరణను కలిగి ఉంది, మరియు 2007లో [[రాలీ ఆఫ్ ఐర్లాండ్]] (ఇది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఐర్లాండ్ మరియు నార్తరన్ ఐర్లాండ్ రెండిటిలోనూ నిర్వహించబడింది) [[FIA వరల్డ్ రాలీ చాంపియన్షిప్]] కు అర్హత పోటీగా నిర్వహించబడి అంచనా ప్రకారం సుమారు 200,000 వీక్షకుల హాజరును పొందింది.<ref>జెర్రీ విలియమ్స్, [http://www.dailymail.co.uk/pages/live/articles/sport/motorsport.html?in_article_id=494126&amp;in_page_id=1954 ఫాన్స్ యునైట్ యాజ్ టాప్ డ్రైవర్స్ బాటిల్ ఇట్ ఔట్], డైలీ మెయిల్, 14 నవంబర్ 2007</ref> సైక్లింగ్ లో, 1987లో టూర్ డి ఫ్రాన్స్ ను గెలుపొందిన మొదటి మరియు ఏకైక ఐరిష్ వ్యక్తి అయిన [[స్టీఫెన్ రోచీ]], మరియు అనేక క్రీడలలో పాల్గొన్న [[సీన్ కెల్లీ]] ఉన్నారు. [[క్లే పీజియన్ షూటింగ్]] లో డెరెక్ బర్నెట్, డేవిడ్ మలోన్ మరియు ఫిలిప్ మర్ఫీలు [[ISSF]] ప్రపంచ కప్ పోటీలలో వారి రజత మరియు స్వర్ణ పతకాలకు ప్రసిద్ధి చెందారు, మలోన్స్ కూడా ఒక ప్రపంచ కప్ లో స్వర్ణపతకం గెలుపొందాడు. మలోన్ మరియు బర్నెట్ వేసవి ఒలింపిక్స్ లో వారి ప్రదర్శనలకు కూడా ప్రసిద్ధి చెందారు, మలోన్ 2000లో జరిగిన సిడ్నీ ఒలింపిక్స్ లో పోటీ చేయగా, బర్నెట్, 2000 నుండీనుండి 2008 వరకు సిడ్నీ, ఎథెన్స్ మరియు బీజింగ్ లలో పోటీ చేసాడు. [[గోల్ఫ్]] లో, 2008 USPGA విజేత [[పాడ్రైగ్ హర్రింగ్టన్]] ఐర్లాండ్ దేశస్తుడే, ఇది అతని మూడవ పెద్ద విజయం. 2002లో, డెర్మోట్ లేన్నోన్ [[షో జంపింగ్ వరల్డ్ చాంపియన్ షిప్]] స్వర్ణ పతాకాన్ని గెలుపొందిన తోలి ఐరిష్ దేశస్తునిగా నిలిచాడు.
 
== అంతర్జాతీయ శ్రేణులు ==
"https://te.wikipedia.org/wiki/రిపబ్లిక్_ఆఫ్_ఐర్లాండ్" నుండి వెలికితీశారు