అనంతసాగరం
అనంతసాగరం ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం, శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లాలో ఇదే పేరుతో ఉన్న మండలం యొక్క కేంద్రము. ఇది సమీప పట్టణమైన నెల్లూరు నుండి 79 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2200 ఇళ్లతో, 8588 జనాభాతో 3655 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4436, ఆడవారి సంఖ్య 4152. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1312 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 495. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591969[1].పిన్ కోడ్: 524302.
| అనంతసాగరం | |
| — రెవిన్యూ గ్రామం — | |
.svg)  అనంతసాగరం |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 14°35′00″N 79°25′00″E / 14.5833°N 79.4167°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు |
| మండలం | |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | |
| పిన్ కోడ్ | |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | |
గ్రామనామ వివరణ మార్చు
గ్రామనామం ఏర్పాటు వెనుక ఒక కథ ఉంది. శ్రీకృష్ణదేవరాయల పరిపాలన కాలంలో ఉదయగిరి రాజ్యానికి కార్యకర్తగా సా.శ.1509 నుంచి 1530 వరకూ రాయసం తిమ్మరుసయ్య (కృష్ణదేవరాయల మంత్రి కాదు) పనిచేశారు. ఆయన కుమారుడు కొండమరుసయ్య ఎన్నో ఘనకార్యాలను, ప్రజాహిత్య కార్యకలాపాలను చేపట్టినట్టుగా పేరొందారు. సా.శ.1519 - 21 కాలంలో కలువాయి అనంతసాగరముల చెరువుల్ని తవ్వించారు. ఈ మహాకార్యాన్ని గురించి ఒక కథ ప్రచారంలో ఉంది. కృష్ణరాయలు కొండమరుసయ్యను పిలిపించి యుద్ధానికి కావాల్సిన గుర్రాలను తంజ నగరాధిపతి వద్ద కొనుగోలు చేసేందుకు పదివేల వరహాలు ఇచ్చారట. కొండమరుసయ్య పరివారంతో బయలుదేరి ఉదయగిరి నుంచి బ్రహ్మవరం (నేటి బొమ్మవరం), మంగమ్మపల్లి (నేటి మంగుపల్లి), కామిరెడ్డిపాడుల మీదుగా బయలుదేరి వస్తూ ప్రస్తుతం అనంతసాగరం చెరువు ప్రాంతంలో విశ్రాంతి తీసుకున్నారట. ఆ సమయంలో అకాల వర్షం కురిసి కేతామన్నేరు వాగు పొంగి వెల్లువ రావడంతో తన మజిలీని మార్చుకున్నారు. ఆ సమయంలో ఏటి ప్రవాహం వల్ల పండిన మెట్టచేలు దెబ్బతిని రైతులు నష్టపోవడం గమనించారు. ప్రజలు కూడా సారవంతమైన భూముల్లో పంట కేతామన్నేరు పొంగు వల్ల దెబ్బతినడాన్ని విన్నవించారు. ఆపైన మజిలీలో బ్రాహ్మణపల్లి వద్ద ఓ వృద్ధురాలు మంత్రికి రాగిసంకటి పెట్టిందట. కొండమరుసయ్య ఆమెను అవ్వా! ఈ ప్రాంతంలో బియ్యం దొరకవా? అని ప్రశ్నించగా నాయనా రాయలకు వారి సామ్రాజ్యం విస్తరించుకునే పనే సరిపోతోంది కానీ రాజ్యంలోని ప్రజల కష్టసుఖాలు చూసే తీరికే లేకుండా పోయింది. మాకు వేసవిలో నీరు దొరకదు, వరి అన్నం ఎలా ఉంటుందో మేము ఎరగము. రాజుకు ప్రజలు బిడ్డలు. మీ తల్లిదండ్రులు మిమ్మల్ని చూసుకున్నట్టే మీరు మమ్మల్ని చూడాలని బదులిచ్చింది. దాంతో మనసు మార్చుకున్న కొండమరుసయ్య రాయలు గుర్రాల కొనుగోలుకు ఇచ్చిన ధనాన్ని బావులు, పెద్ద పెద్ద చెరువులు తవ్వించేందుకు వినియోగించారు. అనంతసాగరం, వరికుంటపాడు ప్రాంతాల్లో పెద్ద చెరువును కేతామన్నేరుకు అడ్డంగా నిర్మించి సా.శ.1520-21లో కర్రపోయించి మెట్టపంటలు కాపాడాడు. అలా తల్లిదండ్రుల పేరు మీదుగా చెరువులు, ఆలయాలు నిర్మించి గుర్రాలు కొనకుండా ఆ ధనం ఈ ధర్మకార్యాలకు వెచ్చించి రాయల వద్దకు తిరిగివెళ్ళారు. ధనం ఆజ్ఞ లేకుండా వెచ్చించినందుకు కోపగించిన రాయలు 24 గడియల్లో గుర్రాలు తీసుకురాకుంటే తల తీయిస్తానని హెచ్చరించారు. కొండమరుసయ్య మల్లమ్మదేవిని ప్రార్థించగా తెల్లవారేసరికి రెండువేల గుర్రాలు ఎక్కడనుంచో వచ్చి రాయల ప్రాంగణంలో నిలిచాయట. ఆశ్చర్యపోయిన రాయలకు కొండమరుసయ్య ధర్మదీక్ష, పట్టుదల తెలిసివచ్చి ఆయనను క్షమాపణలు అర్థించారు. అనంతరం చెరువులను పరిశీలించేందుకు తన తమ్ముడు అనంత దేవరాయలతో కలసి ఈ ప్రాంతానికి వచ్చారట. ఆ అనంత దేవరాయల పేరిటనే చెరువును అనంత సాగరమని నామకరణం చేయగా కాలక్రమేణా గ్రామానికి కూడా అదే పేరు స్థిరపడిందని చెబుతారు.[2]
మరొక వివరణ మార్చు
అనంతసాగరం గ్రామనామం అనంత అనే పూర్వపదం, సాగరం అనే ఉత్తరపదాల కలయికలో ఏర్పడింది. అనంత అనేది పురుషనామసూచిగానూ, సాగరం అనేది జలసూచిగానూ గ్రామనామ పరిశోధకులు గుర్తించారు. సాగరం అన్న పదానికి చెరువు, సముద్రం అని అర్థాలున్నాయి. ముఖ్యంగా ఇక్కడ పెద్దజలరాశి, పెద్ద చెరువు అన్న అర్థం ప్రాసంగికం.[3]
సమీప గ్రామాలు మార్చు
ఇనగలూరు 3 కి.మీ, గౌరవరం 5 కి.మీ, మంచాలపల్లి 5 కి.మీ, మంగుపల్లె 7 కి.మీ
విద్యా సౌకర్యాలు మార్చు
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 8, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల ఆత్మకూరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వింజమూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ నెల్లూరులో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం ఆత్మకూరులోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నెల్లూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం మార్చు
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం మార్చు
అనంతసాగరంలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. రెండు ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాల్లో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం మార్చు
గ్రామంలో 4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు నలుగురు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు మార్చు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం మార్చు
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు మార్చు
అనంతసాగరంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు మార్చు
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు మార్చు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు మార్చు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం మార్చు
అనంతసాగరంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 826 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 683 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 424 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 391 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 180 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 156 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 116 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 198 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 677 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 427 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 565 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు మార్చు
అనంతసాగరంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 146 హెక్టార్లు
- బావులు/బోరు బావులు: 124 హెక్టార్లు
- చెరువులు: 295 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి మార్చు
అనంతసాగరంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు మార్చు
మూలాలు మార్చు
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ నెల్లూరుజిల్లా గ్రామనామాలు భాషా సామాజిక పరిశీలన, ఉగ్రానం చంద్రశేఖర్ రెడ్డి, 1989, శ్రీ వేంకటేశ్వర విశ్వవిద్యాలయం, తిరుపతి, పేజీ: 88
- ↑ ఉగ్రాణం, చంద్రశేఖరరెడ్డి (1989). నెల్లూరుజిల్లా గ్రామనామాలు భాషా సామాజిక పరిశీలన. తిరుపతి: శ్రీవేంకటేశ్వర విశ్వవిద్యాలయం. p. 251.