యాసిడ్ విసరడం, [1] విట్రియోల్ దాడి, లేదా విట్రియోలేజ్ అనే పేర్లతో పిలువబడే ఆమ్లదాడి మరొకరి శరీరంపై యాసిడ్ లేదా శరీరాన్ని తినివేసే ఇతరాలను విసిరే చర్యలతో  "వికృతీకరించడం, దుర్వినియోగం చేయడం, హింసించడం లేదా చంపే ఉద్దేశ్యంతో" కూడిన హింసాత్మక దాడి అని అంటారు.[2]ఈ రకం నేరాలు భారతదేశం, పాకిస్తాన్, అఫ్ఘనిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్, కాంబోడియా దేశాలలో ఎక్కువగా జరుగుతుంటాయి. ఈ దాడులకి బలయ్యే వారిలో 80% మంది మహిళలు ఉంటారు. 90 శాతం ఇవి ప్రేమ వ్యవహారలో జరుగుతాయి. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో కూడా ఈ తరహా అనేక దాడులు జరిగాయి. ఈ దాడుల నేరస్తులు వారి బాధితులపై, సాధారణంగా వారి ముఖాల వద్ద, వాటిని విసరడం, కాల్చడం, చర్మ కణజాలానికి హాని కలిగించడం, తరచుగా ఎముకలను బహిర్గతం చేసే లక్షణాలను లేదా కొన్నిసార్లు కరిగించడం లాంటి హాని కలుగుతుంది.యాసిడ్ దాడులు తరచుగా శాశ్వత అంధత్వానికి దారితీస్తాయి. [3]

ఈ దాడులలో ఉపయోగించే యాసిడ్ అత్యంత సాధారణ రకాలు సల్ఫ్యూరిక్, నైట్రిక్ ఆమ్లం. హైడ్రోక్లోరిక్ ఆమ్లం కొన్నిసార్లు ఉపయోగించబడుతుంది, కానీ చాలా తక్కువ నష్టం కలిగిస్తుంది.[4]ముఖ్యంగా బలమైన ఆమ్లాలు నియంత్రించబడే పదార్థాలలో కాస్టిక్ సోడా (సోడియం హైడ్రాక్సైడ్) వంటి బలమైన ఆల్కలీన్ పదార్థాల సజల ద్రావణాలను కూడా ఉపయోగిస్తారు.[5] [6]ఈ దాడులు దీర్ఘకాలిక పరిణామాలలో అంధత్వం, అలాగే కాలిన గాయాలు, ముఖం, శరీరంపై తీవ్రమైన శాశ్వత మచ్చలు ఏర్పడతాయి.[7] [8] [9] వీటివలన మానసిక ఆర్థిక ఇబ్బందులతో పాటు సామాజిక దూరం ఉండవచ్చు. [2]

అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలు నేడు ఎక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో యాసిడ్ దాడులు జరుగుతున్నాయి. 1999, 2013 మధ్య, బంగ్లాదేశ్ ప్రజలు మొత్తం 3,512 యాసిడ్ దాడ్లు చేశారు, [10] [11] [12] నేరస్థులపై కఠినమైన చట్టం, నియంత్రణ ఆధారంగా 2002 నుండి ప్రతి సంవత్సరం కేసుల రేటు 15% -20% తగ్గుతుంది.భారతదేశంలో ప్రతి సంవత్సరం యాసిడ్ అమ్మకాలు, యాసిడ్ దాడులు ఎప్పటికప్పుడు పెరుగుతున్నాయి. [13] [14]ప్రతి సంవత్సరం 250–300 సంఘటనలు నమోదవుతున్నాయి, అయితే "యాసిడ్ సర్వైవర్స్ ట్రస్ట్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రకారం వాస్తవ సంఖ్య 1,000 దాటవచ్చు"అని తెలుస్తుంది. [15] [16]

ప్రపంచవ్యాప్తంగా యాసిడ్ దాడులు జరిగినప్పటికీ, ఈ రకమైన హింస దక్షిణ ఆసియాలో సర్వసాధారణమైంది. [17] యాసిడ్ సర్వైవర్స్ ట్రస్ట్ ఇంటర్నేషనల్ (ASTI) ప్రకారం, ప్రపంచంలో తలసరి అత్యధిక యాసిడ్ దాడుల రేటు యుకెలో ఉంది.UK, ప్రపంచ తలసరి యాసిడ్ దాడుల అత్యధిక రేట్లలో ఒకటిగా ఉంది [18][19] 2016 లో, ASTI గణాంకాల ఆధారంగా యుకె లో 601 కి పైగా యాసిడ్ దాడులు జరిగాయి, బాధితుల్లో 67% మంది పురుషులు, కానీ ASTI గణాంకాలు ప్రకారం ప్రపంచవ్యాప్తంగా 80% బాధితులు మహిళలు అని సూచిస్తున్నాయి.[20] గత ఐదేళ్లలో 1,200 కేసులు నమోదయ్యాయి. 2011 నుండి 2016 వరకు లండన్‌లో మాత్రమే 1,464 నేరాలు యాసిడ్ లేదా శరీరాన్ని తినివేసే పదార్థంతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాయి.

నేరస్తుల ప్రేరణ మార్చు

 
కాంబోడియా దేశంలో ఆమ్లదాడి బాధితురాలు

దాడి చేసిన వ్యక్తి ఉద్దేశ్యం బాధితుడిని చంపడం కంటే అవమానించటానికి అనే భావన ఎక్కువుగా ఉంటుంది. బ్రిటన్లో ఇటువంటి దాడులు, ముఖ్యంగా పురుషులపై జరిపిన దాడులు తక్కువగా నివేదించబడుతున్నాయని నమ్ముతారు. ఫలితంగా వాటిలో చాలావరకు అధికారిక గణాంకాలలో కనిపించవు. [21]

నేరస్తుల సాధారణ ప్రేరణలు మార్చు

  • సన్నిహిత సంబంధాలు, లైంగిక తిరస్కరణకు సంబంధించి వ్యక్తిగత సంఘర్షణ [22] [23]
  • లైంగిక సంబంధిత అసూయ, కామం [24]
  • లైంగిక అభివృద్దిని తిరస్కరించినందుకు ప్రతీకారం, వివాహ ప్రతిపాదనలకు వ్యతిరేకత, కట్నం కోసం వత్తిడి సందర్భాలు. [7]
  • జాతి ప్రేరణలు
  • సామాజిక, రాజకీయ, మతపరమైన ప్రేరణలు
  • గ్యాంగ్ హింస, శత్రుత్వం
  • మైనారిటీ వ్యతిరేక వివక్ష
  • భూమి యాజమాన్యం, వ్యవసాయ జంతువులు, గృహనిర్మాణం, ఆస్తిపై విభేదాలు [9]

వివరణలు మార్చు

వివాహం లేదా లైంగిక ముందస్తు ప్రతిపాదనను తిరస్కరించిన మహిళపై ప్రతీకారంగా యాసిడ్ దాడులు తరచుగా జరుగుతాయి.[25] [26]లింగ అసమానత, సమాజంలో మహిళల స్థానం, ఈ రకమైన దాడులలో ముఖ్యమైన పాత్ర పురుషులకు సంబంధించినదిగా పోషిస్తుంది.

మత విశ్వాసాలు లేదా సామాజిక లేదా రాజకీయ కార్యకలాపాల ఆధారంగా వ్యక్తులపై ఈ దాడులు జరుగుతాయి. ఈ దాడులు ఒక నిర్దిష్ట వ్యక్తిపై, వారి కార్యకలాపాల కారణంగా లక్ష్యంగా చేసుకోవచ్చు లేదా యాదృచ్ఛిక వ్యక్తులపై వారు ఒక సామాజిక సమూహం లేదా సమాజంలో భాగం అయినందున, వారిపై నేరానికి పాల్పడవచ్చు.ఐరోపాలో, యూరోపియన్ పార్లమెంటు మాజీ సభ్యురాలు కాన్స్ంటివా కౌనేవా పై 2008 లో యాసిడ్ దాడి జరిగింది.దీనిని "50 సంవత్సరాలపాటు గ్రీస్‌లో ఒక ట్రేడ్ యూనియన్‌ అత్యంత తీవ్రమైన దాడి" గా అభివర్ణించింది.[27] మహిళా విద్యార్థుల పాఠశాలలో చేరినందుకు శిక్షగా వారి ముఖాలపై యాసిడ్ దాడి చేసారు. [28] మత ఘర్షణల కారణంగా యాసిడ్ దాడులు కూడా నివేదించబడ్డాయి. [29] [30] మగ, ఆడ ఇద్దరూ వేరే మతంలోకి మారడానికి నిరాకరించినందుకు యాసిడ్ దాడులకు గురయ్యారు. [31]ఆస్తి సమస్యలు, భూ వివాదాలు, వారసత్వానికి సంబంధించిన విభేదాలు కూడా యాసిడ్ దాడుల ప్రేరణగా నివేదించబడ్డాయి.[32][33] క్రిమినల్ ముఠాల మధ్య ఘర్షణలకు సంబంధించిన యాసిడ్ దాడులు యుకె, గ్రీస్,ఇండోనేషియాతో సహా అనేక ప్రదేశాలలో జరుగుతున్నాయి.[34] [21]

మహమ్మారి దాడి గణాంకాలు మార్చు

 
ఆమ్ల దాడికి గురైన వ్యక్తి

పరిశోధకులు, కార్యకర్తల అంచనాల ప్రకారం, సాధారణంగా యాసిడ్ దాడికి సంబంధించిన దేశాలలో బంగ్లాదేశ్, [35] భారతదేశం, [36] [37] నేపాల్, కంబోడియా, [38] వియత్నాం, లావోస్, యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్, కెన్యా, దక్షిణాఫ్రికా, ఉగాండా, పాకిస్తాన్,,[39]ఆఫ్ఘనిస్తాన్ . ప్రపంచవ్యాప్తంగా దేశాలలో యాసిడ్ దాడులు నివేదించబడ్డాయి, వీటిలో: [4] [40]

అదనంగా, దక్షిణ అమెరికా, మధ్య ఆఫ్రికా, ఉత్తర ఆఫ్రికా, మధ్యప్రాచ్యం, మధ్య ఆసియా వంటి ప్రపంచంలోని ఇతర ప్రాంతాలలో యాసిడ్ దాడులకు వృత్తాంత ఆధారాలు ఉన్నాయి. [4] ఏదేమైనా, దక్షిణాసియా దేశాలలో అత్యధికంగా యాసిడ్ దాడులున జరుగుతున్నట్లు గుర్తించారు. [13]యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌లోని పోలీసులు చాలా మంది బాధితులు దాడులను నివేదించడానికి ముందుకు రావడానికి భయపడుతున్నారని గుర్తించారు,ఈ పరిస్థితులలో నిజమైన సమస్య స్థాయి తెలియటానికి అవకాశంలేదు. [41]

లింగం మార్చు

బాధితులు, నేరస్థుల లింగ నిష్పత్తి ఖచ్చితమైన అంచనాను స్థాపించడం చాలా కష్టం, ఎందుకంటే అనేక యాసిడ్ దాడులు అధికారులుకు నివేదించలేదు లేదా నమోదు చేయుటలేదు. ఉదాహరణకు, ది లాన్సెట్‌లో 2010 లో జరిపిన ఒక అధ్యయనం ప్రకారం పాకిస్తాన్‌లో యాసిడ్ దాడుల ప్రాబల్యంపై "నమ్మదగిన గణాంకాలు లేవు" అని వివరించింది.[22]

2007 సాహిత్య సమీక్ష గత 40 సంవత్సరాల్లో 13 దేశాలలో 24 అధ్యయనాలను విశ్లేషించి, 771 కేసుల పూర్వపరాలను తెలుసుకుంది.[12] లండన్ కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న యాసిడ్ సర్వైవర్స్ ట్రస్ట్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రకారం, 80% యాసిడ్ దాడులు మహిళలపై జరుగుతున్నాయని అంచనా వేయబడ్డాయి.యాసిడ్ దాడులు చాలా తక్కువగా కొన్ని ప్రాంతాలలో, ఆడ బాధితులపై మగవారు చేసే దాడులు తరచుగా "నీవు నాకు దక్కకపోతే, ఎవరికీ దక్కటానికి వీలులేదనే " అనే మనస్తత్వం ద్వారా ఈ దాడులు జరుగుచున్నట్లు గుర్తించింది.[42]

మూలాలు మార్చు

  1. "Cambodian victim on her acid attack". BBC News. 21 March 2010. Archived from the original on 25 March 2010. Retrieved 23 April 2010.
  2. 2.0 2.1 CASC (మే 2010). Breaking the silence: addressing acid attacks in Cambodia (PDF). Cambodian Acid Survivors Charity (CASC). Archived from the original (PDF) on 19 డిసెంబరు 2013. Retrieved 3 ఏప్రిల్ 2016.
  3. Swanson, Jordan (Spring 2002). "Acid attacks: Bangladesh's efforts to stop the violence". Harvard Health Policy Review. Harvard Internfaculty Initiative in Health Policy. 3 (1): 3. Archived from the original on 2006-01-17. Retrieved 2018-10-01.
  4. 4.0 4.1 4.2 Welsh, Jane (Fall 2006). ""It was like burning in hell": A comprehensive exploration of acid attack violence" (PDF). Carolina Papers on International Health. Center for Global Initiatives, University of North Carolina. 32. Archived from the original (PDF) on 23 January 2013. Retrieved 3 April 2016.
  5. "Woman jailed for caustic soda attack". BBC News. 24 September 2014. Retrieved 11 October 2017.
  6. Brown, Malcolm (17 July 2009). "Acid attack accused is refused bail". The Sydney Morning Herald. Retrieved 11 October 2017.
  7. 7.0 7.1 Bandyopadhyay, Mridula; Rahman Khan, Mahmuda (2003). "Loss of face: violence against women in South Asia". In Manderson, Lenore; Bennett, Linda Rae (eds.). Violence against women in Asian societies. London New York: Routledge. pp. 61–75. ISBN 9781136875625.
  8. AP (12 November 2000). "Bangladesh combats an acid onslaught against women". CNN. Archived from the original on 22 September 2007. Retrieved 13 March 2008.
  9. 9.0 9.1 Bahl, Taur; Syed, M. H. (2003). Encyclopaedia of Muslim world. New Delhi: Anmol Publications. ISBN 9788126114191.
  10. UN Women (2014). Acid Attack Trend (1999–2013). UN Women, United Nations. Archived from the original (PDF) on 2020-01-26. Retrieved 2021-04-22.
  11. Taylor, L. M. (2000). "Saving face: acid attack laws after the UN Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women". Ga. Journal Int'l & Comp. Law. 29: 395–419.
  12. 12.0 12.1 Mannan, Ashim; Samuel Ghani; Alex Clarke; Peter E.M. Butler (19 May 2006). "Cases of chemical assault worldwide: A literature review". Burns. 33 (2): 149–154. doi:10.1016/j.burns.2006.05.002. PMID 17095164.
  13. 13.0 13.1 Avon Global Center for Women and Justice at Cornell Law School; Committee on International Human Rights of the New York City Bar Association; Cornell Law School International Human Rights Clinic; Virtue Foundation (2011). "Combating Acid Violence In Bangladesh, India, and Cambodia" (PDF). Avon Foundation for Women. pp. 1–64. Retrieved 6 March 2013.
  14. "Acid Survivors Foundation (ASF)". Acidsurvivors.org. Archived from the original on 18 డిసెంబరు 2012. Retrieved 15 July 2017.
  15. Harris, Rob. "Acid Attacks". The New York Times. Archived from the original on 2012-03-31. Retrieved 2008-12-01.
  16. Dhar, Sujoy. "Acid attacks against women in India on the rise; survivors fight back". USA TODAY. Retrieved 2020-02-15.
  17. "Q&A: Acid attacks around the world". Edition.cnn.com. Retrieved 20 April 2016.
  18. "Acid attacks against women in India on the rise; survivors fight back". USA TODAY. Retrieved 2018-03-29.
  19. "ASTI - A worldwide problem". www.asti.org.uk.
  20. "Everything you know about acid attacks is wrong". BBC Three. 2017-11-17. Retrieved 2019-02-01.
  21. 21.0 21.1 Evans, Ruth (10 November 2013). "Acid attacks on men related to gang violence, say experts". BBC News. Archived from the original on 16 April 2015. Retrieved 20 April 2016.
  22. 22.0 22.1 Solberg, Kristin (2010). "DEFINE_ME_WA". The Lancet. 376 (9748): 1209–10. doi:10.1016/S0140-6736(10)61863-6. PMID 20941859.
  23. "Acid Violence in Uganda: A Situational Analysis" (PDF). Acid Survivors Foundation Uganda. November 2011. pp. 1–21. Archived from the original (PDF) on 2013-06-17. Retrieved 6 March 2013.
  24. "Chemical Assaults Worldwide" (PDF). 6 February 2017. Archived from the original (PDF) on 6 February 2017.
  25. de Castella, Tom (9 August 2013). "How many acid attacks are there?". BBC News. Archived from the original on 9 August 2013. Retrieved 20 April 2016.
  26. Mannan, A.; S. Ghani; A. Clarke; P. White; S. Salmanta; P.E.M. Butler (August 2005). "Psychosocial outcomes derived from an acid burned population in Bangladesh, and comparison with Western norms". Burns. 32 (2): 235–241. doi:10.1016/j.burns.2005.08.027. PMID 16448773.
  27. "Kuneva case – the most severe assault on trade unionist in Greece for 50 years". FOCUS Information Agency. 4 January 2009. Archived from the original on 19 May 2014. Retrieved 20 April 2016.
  28. Khan, Shaan (3 November 2012). "Pakistani Taliban target female students with acid attack". CNN. Archived from the original on 30 November 2012. Retrieved 20 April 2016.
  29. "Acid attack injures Catholic priest". The Media Project. Archived from the original on 15 May 2016. Retrieved 20 April 2016.
  30. "Catholic priest targeted in acid attack in Zanzibar". BBC News. 13 September 2015. Archived from the original on 24 April 2015. Retrieved 20 April 2016.
  31. "26YO Woman Throws Acid On Ex-Boyfriend After He Refused To Convert To Her Religion For Marriage". Times of India. 17 January 2017. Archived from the original on 18 January 2017. Retrieved 29 March 2018.
  32. "Dhaka men in acid attacks protest". BBC. 8 March 2005. Archived from the original on 12 November 2005. Retrieved 20 April 2016.
  33. Publication, Garph. "ACID VIOLENCE: A BURNING IMPACT ON WOMEN OF BANGLADESH-CASE STUDY". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  34. Hewson, Jack (28 October 2013). "Acid attacks intensify Indonesia gang fights". Al Jazeera. Archived from the original on 27 October 2020. Retrieved 20 April 2016.
  35. Scholte, Marianne (17 March 2006). "Acid attacks in Bangladesh: a voice for the victims". Spiege. Retrieved 8 November 2017.
  36. "Harassment's New Face: Acid Attacks". ABC News. 16 April 2008. Retrieved 8 November 2017.
  37. "Still smiling The women fighting back after acid attacks" BBC. Naomi Grimley.
  38. "風俗行くのやめてみる". Licadho.org. Archived from the original on 27 August 2009. Retrieved 8 November 2017.
  39. "News". The Daily Telegraph. 15 March 2016. Archived from the original on 1 నవంబరు 2019. Retrieved 8 November 2017.
  40. "Syraattack mot pojke i Norsborg – DN.SE". DN.SE. 2016-05-18. Retrieved 2016-05-18.
  41. "True scale of acid attacks hidden as victims too scared to come forward, police say". The Daily Telegraph. 22 April 2017.
  42. Bhalla, Nita (9 July 2013) India's top court says gov't not trying to stop acid attacks Archived 2014-12-26 at the Wayback Machine. Thomson Reuters Foundation

బయటి లంకెలు మార్చు

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=ఆమ్ల_దాడి&oldid=3882796" నుండి వెలికితీశారు