నిరృతి
నిరృతి అష్టదిక్పాలకులలో ఒకడు. హిందూ మతం ప్రకారం అతడు నైఋతి దిక్కుకు అధిపతి. నిరృతి భార్య దీర్ఘాదేవి. నిరృతి పట్టణం కృష్ణాంగన కాగా, తన వాహనంగా పెద్ద కాకిని ఉపయోగిస్తుంది. ఆయుధం కుంతం.[1]
| నిరృతి | |
|---|---|
| దుఃఖం | |
| అనుబంధం | దేవి |
| నివాసం | నైరుతి లోకం |
| ఆయుధములు | కుంతం |
| వాహనం | కాకి |
కథ మార్చు
అమృతం పొందడానికి సముద్రం చిలికినప్పుడు, దాని నుండి విడుదలైన కాలకూట విషంతో ఒక దేవత జన్మించింది. ఆ తరువాత సంపద దేవత అయిన లక్ష్మిదేవి పుట్టింది. కాబట్టి నిరృతను లక్ష్మిదేవి అక్కగా భావిస్తారు. లక్ష్మిదేవి సంపదకు రూపంగా ఉండగా, నిరృతి దుఃఖాలకు రూపంగా ఉంది. అందుకే ఆమెను అలక్ష్మి అని పిలుస్తారు. లక్ష్మి విష్ణువును వివాహం చేసుకుంది.
ఇతర వివరాలు మార్చు
నిరృతి వేద జ్యోతిషశాస్త్రంలో కేతువు పాలించిన నక్షత్రం. ఇది కలితో ధుమావతి రూపంలో ఉంది. ఋగ్వేదంలోని కొన్ని శ్లోకాలలో నిరృతి గురించి ప్రస్తావించబడింది. ఒక శ్లోకంలో (X.59), నిరృతి చాలాసార్లు ప్రస్తావించబడింది. అథర్వవేదంలో (వి .7.9), ఈమెకు బంగారు తాళాలు ఉన్నట్లు వర్ణించబడింది. తైత్తిరియా బ్రాహ్మణ (I.6.1.4) లో నిరృతి చీకటిగా వర్ణించబడింది.[2][3] దేవతకు ముదురు నలుపు రంగు ఉంది, ఈమె కలితో సమానంగా ఉంటుంది. నిరృతి కూడా మహావిద్య ధుమావతిని పోలి ఉంటుంది. ఈమెకు అలక్ష్మి అని కూడా పేరు పెట్టారు, నల్ల దుస్తులు ఇనుప ఆభరణాలను ధరిస్తుంది.
ఇవి కూడా చూడండి మార్చు
మూలాలు మార్చు
- ↑ Witzel, Michael. “Macrocosm, Mesocosm, and Microcosm: The Persistent Nature of 'Hindu' Beliefs and Symbolic Forms.” International Journal of Hindu Studies, vol. 1, no. 3, 1997, pp. 501–539. JSTOR, http://www.jstor.org/stable/20106493. Accessed 13 July 2020.
- ↑ Kinsley, David (1987, reprint 2005). Hindu Goddesses: Visions of the Divine Feminine in the Hindu Religious Tradition, Delhi: Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-0394-9, p.13
- ↑ Bhattacharji, Sukumari (2000). The Indian Theogony: Brahmā, Viṣṇu and Śiva, New Delhi: Penguin, ISBN 0-14-029570-4, pp.80–1
బయటి లింకులు మార్చు
