సంస్కృతంలో వ్రాసిన హిందూ మతము యొక్క పురాణ శైలిలో రచించిన పద్దెనిమిది ప్రధాన రచనల్లో భవిష్య పురాణము (భవిష్య పురాణం) ఒకటి. [1][2] భవిష్య అంటే "భవిష్యత్తు" అర్ధం. ఇందులో భవిష్యత్ గురించిన ప్రవచనాలు ఉన్నాయి. ఏదేమైనప్పటికీ, ఇది మనుగడలో ఉన్న లిఖిత ప్రతుల యొక్క "ప్రవచనం" భాగాలు కలిగి ఉన్న ఒక ఆధునిక శకం పని. [3][4] ప్రాచీన కాలంగా ఉంటున్న, మనుగడలో ఉన్న లిఖిత గ్రంథాల్లోని ఇందులోని కొన్ని విభాగాలు, బృహత్ సంహిత, సాంబ పురాణం వంటి ఇతర భారతీయ గ్రంథాల నుండి పాక్షికంగా స్వీకరించబడ్డాయి. [3][5]భవిష్య పురాణాల్లోని మరింత నిజం, ప్రామాణికత గురించి ఆధునిక మేధావుల ద్వారా ప్రశ్నించబడింది. హిందూ సాహిత్యపు పౌరాణిక శైలి యొక్క "స్థిరమైన పునర్విమర్శలు , జీవన స్వభావానికి" ఈ పురాణ వచనం పరిగణించబడుతుంది. [6][7]

A page from the Bhavishyottara section of Bhavishya Purana (Sanskrit, Devanagari)
ఈ వ్యాసానికి సంబంధించిన రచనలు
హిందూధర్మశాస్త్రాలు
aum symbol
వేదములు (శ్రుతులు)
ఋగ్వేదం · యజుర్వేదం
సామవేదము · అధర్వణవేదము
వేదభాగాలు
సంహిత · బ్రాహ్మణము
అరణ్యకము  · ఉపనిషత్తులు
ఉపనిషత్తులు
ఐతరేయ  · బృహదారణ్యక
ఈశ  · తైత్తిరీయ · ఛాందోగ్య
కఠ  · కేన  · ముండక
మాండూక్య  ·ప్రశ్న
శ్వేతాశ్వర
వేదాంగములు (సూత్రములు)
శిక్ష · ఛందస్సు
వ్యాకరణము · నిరుక్తము
జ్యోతిషము · కల్పము
స్మృతులు
ఇతిహాసములు
మహాభారతము · రామాయణము
పురాణములు
ధర్మశాస్త్రములు
ఆగమములు
శైవ · వైఖానసము ·పాంచరాత్రము
దర్శనములు
సాంఖ్య · యోగ
వైశేషిక · న్యాయ
పూర్వమీమాంస · ఉత్తరమీమాంస
ఇతర గ్రంథాలు
భగవద్గీత · భాగవతం
విష్ణు సహస్రనామ స్తోత్రము · త్రిమతాలు
లలితా సహస్రనామ స్తోత్రము · శక్తిపీఠాలు
శివ సహస్రనామ స్తోత్రము
త్రిమూర్తులు · తిరుమల తిరుపతి
పండుగలు · పుణ్యక్షేత్రాలు
... · ...
ఇంకా చూడండి
మూస:హిందూ మతము § వర్గం:హిందూమతం

భవిష్య పురాణం వేద వ్యాస మహర్షి రచించిన అష్టాదశ పురాణాలలో ఏకాదశ పురాణం. ఈ పురాణంలో మొత్తం 5 భాగాలున్నాయి. మొదటి భాగంలో విష్ణువు, శివుడు, సూర్య భగవానుని జననం వర్ణించ బడింది. రెండవ, మూడవ, నాల్గవ భాగాలలో ఆ దేవతల గొప్పతనం వర్ణించ బడింది. ఐదవ భాగంలో స్వర్గలోక వర్ణన ఉంది.

స్వరూపము మార్చు

భవిష్య మహాపురాణంలో రాబోవు కాలము యొక్క చరిత్ర గురించి వర్ణించ బడింది. ఇందులో బ్రహ్మ పర్వము, మధ్యమ పర్వము, ప్రతిసర్గ పర్వము, ఉత్తర పర్వము అను నాలుగు పర్వములు ఉన్నాయి. [4]

బ్రహ్మ పర్వము మార్చు

సృష్టికి మూలకారకుడు సూర్యుడు అని, బ్రహ్మపదవాచ్యము అగు తత్త్వమని నిరూపించ బడినది, కనుక మొదటి పర్వమునకు బ్రహ్మ పర్వము అని పేరు. [3] ఇందులో అంతటా సూర్యుని మహిమ వర్ణించ బడింది. [1][3]

మధ్యమ పర్వము మార్చు

మధ్యమ పర్వములో మూడు భాగాలు ఉన్నాయి. [3]

ప్రథమ భాగము మార్చు

ఇందులో ప్రథమ భాగములో బ్రాహ్మణ గురు ప్రశంస, మతృ నమస్కారము, ఇతిహాస పురాణములు మహిమ, ఆరామ ప్రతిష్ఠ, హోమ ద్రవ్యముల ప్రమాణము వంటివి ఉన్నాయి.

ద్వితీయ భాగము మార్చు

ఈ భాగములో శిల్పులకు వేతనాల నిర్ణయము, కలశస్థాపనలు, మాన నిరూపణము వంటి విషయాలు ఉన్నాయి.

తృతీయ భాగము మార్చు

మూడవ విభాగములో ఆరామప్రతిష్ఠా విశేషాలు, పదముల అర్థ వివరణములు ఉన్నాయి.

ప్రతిసర్గ పర్వము మార్చు

ఈ పర్వములో మూడు ఖండాలు ఉన్నాయి.

ప్రథమ ఖండము మార్చు

కృత యుగం రాజవంశావళి, ప్రద్యోతుని మ్లేచ్చ యజ్ఞ వృత్తాంతము, కశ్యప కథ, అగ్నివంశ చరిత్ర, విక్రమాదిత్యుదుడు మొదలైనవి ఉన్నాయి.

ద్వితీయ ఖండము మార్చు

బేతాళుడు విక్రమాదిత్యుడు కథలు, విక్రమాదిత్యుని నిర్యాణము, చంద్రగుప్తుడు, సత్యనారాయణ వ్రత కథ, చంద్రగుప్తుడు, మానస తీర్థ ప్రశంస, పాణిని శివస్తుతి, బోపదేవుడు, దేవీమహిమ, పతంజలి చరిత్ర మొదలైనవి ఉన్నాయి.

తృతీయ ఖండము మార్చు

పాండవుల ఉత్తర జన్మ, శాలివాహనుడు, భోజుడు, పృధ్వీరాజు, జయచంద్రుడు, వైవస్వత మన్వంతర చరిత్ర, మహాకల్పములు, వరాహామిహిరుడు, ధన్వంతరి, ఆంధ్రులు, కల్పములు, మన్వంతరములు మొదలైనవి ఉన్నాయి.

మూలాలు మార్చు

  1. 1.0 1.1 Dalal 2014, p. 71.
  2. Winternitz 1922, p. 541.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Rocher 1986, pp. 151–154.
  4. 4.0 4.1 K P Gietz 1992, p. 215 with note 1180.
  5. Dalal 2014, p. 72.
  6. Rocher 1986, p. 153.
  7. K P Gietz 1992, p. 48-49 with note 246.