మహిలార సర్కార్ మఠం
మహిలార సర్కార్ మఠం బంగ్లాదేశ్‌లోని బారిసాల్ జిల్లాలో ఉన్న ఒక పురాతన హిందూ దేవాలయం, ప్రాచీన ప్రదేశం. ఇది గౌర్నడి ఉపజిల్లా పరిధిలోని మహిళారా గ్రామంలో ఉంది. అలీవర్ది ఖాన్ హయాంలో రూపమ్ దాస్ గుప్తా అనే స్థానిక ప్రదేశానికి చెందిన వ్యక్తి దీనిని నిర్మించాడు. ఈ దేవాలయం ఇప్పుడు పురావస్తు శాఖచే రక్షించబడుతూ ఉంది. 'పురావస్తు శాఖ స్మారక చిహ్నం'గా దీనిని గుర్తించారు.[1][2]
| మహిలార సర్కార్ మఠం | |
|---|---|
সরকার মঠ, | |
 | |
| మతం | |
| అనుబంధం | హిందూ |
| Ownership | పురావస్తు శాఖ |
| పవిత్ర సంవత్సరం | 18th శతాబ్దం |
| స్థితి | రక్షించబడింది |
| ప్రదేశం | |
| ప్రదేశం | గౌర్నది, బారిసాల్ జిల్లా |
| దేశం | బంగ్లాదేశ్ |
| భౌగోళిక అంశాలు | 22°55′25.3″N 90°14′45.4″E / 22.923694°N 90.245944°E |
| వాస్తుశాస్త్రం. | |
| శైలి | శిఖరం |
| స్థాపకుడు | సర్కార్ రూప్ రామ్ దాస్ గుప్తా, స్థానిక ప్రభావవంతమైన వ్యక్తి |
నేపథ్యం మార్చు
ఇది 18వ శతాబ్దంలో బంగ్లా నవాబ్ శకంలోని నవాబ్ అలీవర్ది ఖాన్ పాలనలో 1740, 1756 సంవత్సరాల మధ్య కాలంలో నిర్మించబడిన 200 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన పురాతన దేవాలయం. ఈ ప్రదేశం శివుని నివాసంగా భావించి ఇక్కడ ఆలయం నిర్మించబడింది. ఈ ఎత్తైన మఠం ఇటలీలోని పిసా టవర్‌ను పోలి ఉంటుంది. నిర్మాణ శైలి కారణంగా, బహుశా దశాబ్దాలుగా ఈ దేవాలయం ఎదుర్కొన్న కొన్ని ఇబ్బందుల వల్ల ఇది కొద్దిగా వంగి ఉన్నట్లు కనిపిస్తుంది. 1971 యుద్ధం సమయంలో దీనిపై అనేక సార్లు దాడి జరిగింది, ఆపై మరికొన్ని స్థానిక హిందూ వ్యతిరేక ఉగ్రవాదులచే దాడికి గురైంది. ఈ దాడులలో మందు గుండులతో ఆలయ శిఖరాన్ని పేల్చే ప్రయత్నాలు హిందూ వ్యతిరేక శక్తులు చేశాయి కానీ ఆలయం మాత్రం చెక్కుచెదరకుండా ఉంది.[3][4][4]
భౌతిక లక్షణాలు మార్చు
ఈ ఆలయ శిఖరం వంగి ఉండి, అష్టభుజి ఆకారంలో ఉంటుంది. ఈ ఆలయ దిగువ భాగం చతురస్రాకారంలో, పైభాగం అష్టభుజి ఆకారంలో నిర్మించబడి ఉంది.పైభాగం అష్టభుజి ఆకారంలో నిర్మించబడి ఉంది. దిగువ నిర్మాణం మూలలలో నాలుగు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సూక్ష్మ స్పైర్డ్ టర్రెట్‌లతో పంచ-రాత్నాలు, నవరత్నాలు వంటి వాటిని అలంకరించారు. ఆశ్రమం దక్షిణాభిముఖంగా ఉంది. గణితానికి సంబంధించిన 3.84 మీటర్ల ఎత్తులో ఉన్న పాయింటెడ్ స్పైర్ పై అష్టభుజి ఆధారం దాదాపు 27.43 మీటర్ల ఎత్తు ఉంది. ఈ శిఖరం దాదాపు 5.5 డిగ్రీల కోణంలో కొంచెం దక్షిణానికి వంగి ఉంటుంది. ఆలయంపై ఎటువంటి శాసనం కనుగొనబడలేదు. ఇది విల్లు-ఆకారపు కార్నిస్ అలంకరణలతో అలంకరించబడి, శిఖరంతో ముగుస్తుంది, ఇవి గణితానికి ప్రధాన ఆకర్షణలు. లోపల ఒక చిన్న గది ఉండి, అక్కడ విగ్రహాలు స్థాపించబడి ఉంటాయి, పశ్చిమం వైపు ప్రవేశ ద్వారం ఉంటుంది. ప్రవేశ ద్వారం మీద సెగ్మెంటల్ ఆర్చ్ ప్యానెల్ అనేక రేఖాగణిత డిజైన్లను కలిగి ఉంది. కార్నిస్ వరకు అష్టభుజి షాఫ్ట్ అనేక ప్యానెల్లుగా విభజించబడి ఉంటుంది. ఆలయం లోపలి భాగం రాధా-కృష్ణుల చిత్రాలతో అలంకరించబడి ఉంటుంది.
విలక్షణమైన, ముఖ్యమైన లక్షణాలు మార్చు
విల్లు ఆకారంలో ఉండే కార్నిస్ అలంకరణలు ఈ ఆలయానికి ప్రధాన ఆకర్షణ. ఇది చతురస్రాకారపు పునాదిపై, ఒకటి లేదా రెండు డ్రమ్‌లపై లేదా సాధారణంగా అష్టభుజి దిగువ నిర్మాణంపై నిర్మించబడింది. పంచ-రత్న లేదా నవరత్న నమూనా ప్రభావవంతమైన శైలిగా కనిపించే మూలలలో నాలుగు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సూక్ష్మ స్పైర్డ్ టర్రెట్‌లతో ఉంటుంది. బంగ్లాదేశ్‌లో ఇలాంటి నిర్మాణ శైలులతో 8 డాక్యుమెంట్ చేయబడిన దేవాలయాలు మాత్రమే ఉన్నాయి అందులో ఇదీ ఒకటి. స్పైర్డ్ లేదా పీక్డ్ టెంపుల్ ఆర్కిటెక్చర్ అనేది ఇదే వర్గానికి మరో కట్టడం. ఇటలీ టవర్ ఆఫ్ పిసాతో పోల్చితే ఈ ఆలయం వాలు ఎక్కువగా కనబడుతుంది.స్పైర్డ్ లేదా పీక్డ్ టెంపుల్ ఆర్కిటెక్చర్ అనేది ఇదే వర్గానికి మరో కట్టడం. ఇటలీ టవర్ ఆఫ్ పిసాతో పోల్చితే ఈ ఆలయం వాలు ఎక్కువగా కనబడుతుంది. ఈ మొత్తం భారత ఉపఖండంలో, కేవలం మూడు మాత్రమే వాలుగా ఉన్న మందిరాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి బంగ్లాదేశ్‌లో ఉంది. అందువలన, ఇది ప్రధాన ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. అద్భుతమైన అలంకరణలు ఆలయానికి ఆకర్షణీయమైన రూపాన్ని, గుర్తించదగిన వారసత్వ విలువను అందించాయి.
నిర్మాణ వస్తువులు, సాంకేతికతలు మార్చు
సిమెంట్ ఆధారిత మోర్టార్, రాతి ఇటుకలు వంటి వాటితో ఆలయ నిర్మాణం జరిగింది.
నిర్వహణ మార్చు
ఇది పురావస్తు శాఖ (DOA)చే రక్షించబడుతుంది, 'పురావస్తు స్మారక చిహ్నం' GOBగా గుర్తించబడింది.
మూలాలు మార్చు
- ↑ প্রত্নতত্ত্ব অধিদপ্তর. archaeology.gov.bd (in Bengali). Retrieved 29 November 2019.
- ↑ Selected Hindu temples of Bangladesh. UNESCO Dhaka. 2005. p. 85. ISBN 984-32-1778-0. Retrieved 29 November 2019.
- ↑ "Mahilara Memorial Temple". The Independent. Retrieved 29 November 2019.
- ↑ 4.0 4.1 পুরাকীর্তির সংক্ষিপ্ত বর্ণনা. barisaldiv.gov.bd (in Bengali). Archived from the original on 7 డిసెంబరు 2019. Retrieved 29 November 2019.