వర్తుల దోష పరిధి
సైనిక పరిభాషలో వర్తుల దోష పరిధి అనేది ఆయుధ వ్యవస్థ యొక్క కచ్చితత్వాన్ని తెలిపే కొలత. ఇంగ్లీషులో సర్క్యులర్ ఎర్రర్ ప్రాబబుల్ (సిఇపి) అంటారు. ప్రయోగించిన ఆయుధాల్లో 50% తాకిడులు జరిగే వృత్తపు (ఈ తాకిడుల మీన్, ఈ వృత్తానికి కేంద్రం) వ్యాసార్థం ఇది. అంటే దోషపు మీడియన్ వ్యాసార్థం అన్నమాట.[1][2] వర్తుల దోష పరిధి 100 మీ. ఉన్న ఓ ఆయుధాన్ని ఒకే లక్ష్యంపై 10 సార్లు ప్రయోగిస్తే, వాటిలో కనీసం 5 ఆయుధాలు, సగటు తాకిడి కేంద్రం నుండి 100 మీ. వృత్తం లోపల తాకుతాయి. (లక్ష్యిత బిందువుకు, సగటు తాకిడి బిందువుకూ మధ్య ఉన్న దూరాన్ని బయాస్ అంటారు.)
ఆయుధ కచ్చితత్వాన్ని కొలిచే ఇతర పద్ధతులు కూడా ఉన్నాయి. వాటిలో డిఆర్‌ఎమ్‌ఎస్ ఒకటి. అన్ని తాకిడుల దూరాల వర్గాల సగటును లెక్కించి, ఆ సగటుకు వర్గమూలం కనుక్కోవడం ఈ పద్ధతి. ఆర్95 అనేది మరొక పద్ధతి; మొత్తం అన్ని తాకిడుల్లోనూ 95% ఒక వృత్తం లోపల పడతాయనుకుంటే, ఆ వృత్తపు వ్యాసార్థాన్ని ఆర్95 అంటారు.
జిపిఎస్ వంటి దిక్సూచక వ్యవస్థల కచ్చితత్వాన్ని కొలవడంలో కూడా వదోప ప్రధాన పాత్ర వహిస్తుంది.
కొన్ని అయుధాలు, వాటి వదోప మార్చు
సాధారణంగా ఆయుధాల వర్తుల దోష పరిధి అనేది రహస్యం. తయారీదారులు దాన్ని బయటపెట్టరు. సూచనామాత్రంగా తెలియవచ్చిన వర్తుల దోష పరిధులు కొన్ని:
అగ్ని-3: 40 మీటర్లు
పృథ్వి-1: 10-50 మీటర్లు
బ్రహ్మోస్: 1 మీటరు
మూలాలు మార్చు
- ↑ Circular Error Probable (CEP), Air Force Operational Test and Evaluation Center Technical Paper 6, ver. 2, July 1987, p. 1
- ↑ Payne, Craig, ed. (2006). Principles of Naval Weapon Systems. Annapolis, MD: Naval Institute Press. p. 342.