ఆమ్లా అశోక్ రుయా వాటర్ హార్వెస్టింగ్‌లో ఆమె చేసిన కృషికి ప్రసిద్ధి చెందిన భారతీయ సామాజిక కార్యకర్త.[1]

ఆమ్లా రుయా
జాతీయతభారతీయురాలు
వృత్తిపారిశ్రామికవేత్త, సామాజిక కార్యకర్త, విద్యావేత్త
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
ఆకర్ ఛారిటబుల్ ట్రస్ట్,
ది గ్రౌండ్ రిపోర్ట్ ఇండియా

కెరీర్ మార్చు

1999/2000, 2003లలో రాజస్థాన్ గ్రామాలలో నీటి సేకరణను మెరుగుపరచడానికి ఆమ్లా రుయా తీవ్ర కరువుల నుండి ప్రేరణ పొందింది.[2][3] నీటి భద్రతను అందించే చెక్ డ్యామ్‌లను నిర్మించడానికి గ్రామాలతో భాగస్వామిగా ఉండటానికి ఆమె ఆకర్ ఛారిటబుల్ ట్రస్ట్ (ACT)ని స్థాపించింది.[4]

ఆమె మొదటి చెక్ డ్యామ్ ప్రాజెక్ట్ రాజస్థాన్‌లోని మండవార్ గ్రామంలో విజయవంతమైంది. ఆకార్ చారిటబుల్ ట్రస్ట్ నిర్మించిన రెండు చెక్ డ్యామ్‌ల ద్వారా రైతులు సంవత్సరానికి 120 మిలియన్ రూపాయల వరకు సంపాదించగలిగారు. 2017 చివరి నాటికి, ఆకార్ చారిటబుల్ ట్రస్ట్ రాజస్థాన్‌లోని 115 కంటే ఎక్కువ గ్రామాలలో 200 కంటే ఎక్కువ చెక్ డ్యామ్‌లను నిర్మించింది,[5][6][7] దాదాపు 200 ఇతర గ్రామాలకు ప్రవాహ ప్రభావం ఉంది. ట్రస్ట్ ప్రతి చెక్ డ్యామ్‌ను నిర్మించడానికి అవసరమైన వనరులలో 60-70% అందిస్తుంది, అయితే ఆనకట్ట ఉన్న గ్రామం 30-40% వనరులను అందిస్తుంది, దాని నిర్మాణంలో పాల్గొంటుంది, దాని నిర్వహణకు బాధ్యత వహిస్తుంది. చెక్ డ్యామ్‌లు వర్షాకాలంలో జలాశయాలను తిరిగి నింపబడతాయి, తద్వారా బోరు బావులు, చేతి పంపులు రీఛార్జ్ చేయబడతాయి. దీంతో, గ్రామస్తులు సంవత్సరానికి మూడు పంటలు పండించగలిగారు. అలాగే, పశువులను పోషించుకోగలిగారు. ఫలితంగా పెరిగిన ఆదాయం చెక్ డ్యామ్‌లలో పెట్టుబడిపై 750% రాబడిని ఇస్తుందని రుయా అంచనా వేసింది. బాలికలు పాఠశాలలకు హాజరు కాగలిగారు, కారణం వారు తమ తల్లులకు తోడుగా దూరం నుండి నీటిని తీసుకురావడంలో సహాయం చేయనవసరం లేదు. ఇక ఆమె పానీ మాత ("నీటి తల్లి") అని గుర్తింపు తెచ్చుకుంది.[8]

రుయా, ఆమె బృందం మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర, ఒడిశా, ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని దంతెవాడ జిల్లా వంటి ఇతర ప్రాంతాలలో తమ సేవలను విస్తరించింది. బీహార్, హర్యానా, ఉత్తరాంచల్, ఉత్తరప్రదేశ్‌ వంటి రాష్ట్రాలలో విస్తరించేందుకు ప్రణాళికలు సిద్ధం చేసింది.

2011లో, ఆమ్లా రుయాకు కమ్యూనిటీ సర్వీస్ అండ్ సోషల్ అప్లిఫ్ట్‌మెంట్ విభాగంలో లాలా లక్ష్మీపత్ సింఘానియా - ఐఐఎమ్ లక్నో నేషనల్ లీడర్‌షిప్ అవార్డు లభించింది.[9][10] 2016లో, ఆమె విమెన్ ఆఫ్ వర్త్ సోషల్ అవార్డ్ కేటగిరీకి ఎంపికైంది. 2018లో, ఆమె ఇండియా ఐ ఇంటర్నేషనల్ హ్యూమన్ రైట్స్ అబ్జర్వర్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డు 2018ని అందుకుంది.[11]

వ్యక్తిగత జీవితం మార్చు

ఆమ్లా రుయా ఉత్తరప్రదేశ్‌లో జన్మించింది.[12] ప్రస్తుతం ఆమె మహారాష్ట్రలోని ముంబైలోని మలబార్ హిల్‌లో నివసిస్తున్నది.[13]

మూలాలు మార్చు

  1. "ఒకప్పుడు తాగేందుకు నీళ్లు కూడా లేని చోట ఇప్పుడు జలసిరి.. అంతా ఆమె వల్లే.. – News18 తెలుగు". web.archive.org. 2024-05-11. Archived from the original on 2024-05-11. Retrieved 2024-05-11.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  2. "'Water Mother' Amla Ruia, transformed over 100 villages of Rajasthan using traditional water harvesting". Vishwa Samvad Kendra. NewsBharati. 18 April 2017. Retrieved 9 February 2019.
  3. Jayakumar, P.B. (8 October 2017). "Healing Drought". Business Today. India. Retrieved 10 February 2019.
  4. Dey, Anindo (23 September 2012). "Water idea, sir ji!". The Times of India. Archived from the original on 16 February 2013. Retrieved 16 January 2015.
  5. Peerzeda, Aamir Rafiq (12 September 2017). "Meet India's dam-building grandmother". BBC News. Retrieved 9 February 2019.
  6. Kumar, Pavan Manikanta (5 August 2018). "Meet The Woman Who Rescued 2 Lakh Villagers From Poverty And Tripled Their Revenue In 10 Years". The Logical Indian. Retrieved 9 February 2019.
  7. "Women of Worth: About the Nominee - Amla Ruia". Women Of Worth (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2016-02-11. Retrieved 2017-12-16.
  8. "One Woman Made 100 Villages in Rajasthan Fertile Using Traditional Water Harvesting Methods". The Better India (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2015-12-15. Retrieved 2017-12-16.
  9. "Leadership Awards". Hindustan times. Archived from the original on 18 January 2015. Retrieved 16 January 2015.
  10. "LAKSHMIPAT SINGHANIA - IIM, LUCKNOW NATIONAL LEADERSHIP AWARDS - 2013". www.lpsiimlawards.in. Archived from the original on 9 January 2019. Retrieved 2015-09-18.
  11. "IHRO to celebrate World Environment Day". The Sunday Guardian. 14 April 2018. Retrieved 9 February 2019.
  12. "About the Trust". Aakar Charitable Trust. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 2015-09-18.
  13. Merchant, Cyrus H. (18 May 2016). "Brightly flows the river". Marwar. India. Archived from the original on 10 February 2019. Retrieved 10 February 2019.