క్షమా మీటర్
డాక్టర్ దీదీగా ప్రసిద్ధి చెందిన క్షమా మీటర్ ఒక భారతీయ గ్రామీణ అభివృద్ధి నాయకురాలు,, శిశువైద్యురాలు, 1985 లో చిన్మయ ఆర్గనైజేషన్ ఫర్ రూరల్ డెవలప్మెంట్ (కార్డ్) దాని పూర్వ సంస్థ స్థాపించినప్పటి నుండి నాయకత్వం వహించారు, ఆమె సంస్థను దాని జాతీయ డైరెక్టర్గా నడిపిస్తున్నారు. ఈ సంస్థ చిన్మయ మిషన్ ఆధ్వర్యంలో సుస్థిర, సమగ్ర కమ్యూనిటీ ఆధారిత సమీకృత అభివృద్ధి కార్యక్రమం కోసం తన ప్రత్యేక విధానంతో భారతదేశంలోని గ్రామీణ ప్రాంతాలకు సేవలందిస్తుంది. కార్డ్ ఇండియా డైరెక్టర్ హోదాలో ఉంటూనే, సంస్థ అమెరికా విభాగమైన కార్డ్ యూఎస్ ఏకు సలహాదారుగా కూడా సేవలందిస్తున్నారు[1]. 2012 గార్డియన్ ఇంటర్నేషనల్ డెవలప్ మెంట్ అచీవ్ మెంట్ అవార్డుతో పాటు పలు అవార్డులు అందుకున్న ఆమెను 1993లో ది వీక్ మ్యాగజైన్ ఉమెన్ ఆఫ్ ది ఇయర్ గా ఎంపిక చేసింది. సమాజానికి ఆమె చేసిన సేవలకు గాను భారత ప్రభుత్వం 2008లో నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీతో సత్కరించింది.[2]
జీవితచరిత్ర మార్చు
1950 జూన్ 25న పశ్చిమ భారత రాష్ట్రమైన మహారాష్ట్రలోని నాగపూర్ లో భూగర్భ శాస్త్రవేత్త వామన్ రావ్ బాపూజీ, శాంతాబాయి దంపతులకు జన్మించారు. మౌలానా ఆజాద్ మెడికల్ కాలేజీ నుంచి మెడిసిన్ (ఎంబీబీఎస్)లో పట్టభద్రురాలయ్యే ముందు ఫ్రాంక్ ఆంథోనీ పబ్లిక్ స్కూల్లో పాఠశాల విద్యను అభ్యసించి, అదే సంస్థ నుంచి పీడియాట్రిక్స్లో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ డిగ్రీ (ఎండీ) పొందారు. ఆ తర్వాత ఢిల్లీలోని లోక్ నాయక్ జై ప్రకాశ్ నారాయణ్ హాస్పిటల్ లో సీనియర్ రెసిడెన్సీ పూర్తి చేసి నగరంలో ప్రాక్టీస్ ప్రారంభించారు. ఈ సమయంలోనే ఆధ్యాత్మికవేత్త, విద్యావేత్త చిన్మయానంద సరస్వతిని కలిశారు. వైద్య ప్రాక్టీసును విడిచిపెట్టి, దేశంలోని గ్రామీణ ప్రాంతాలలో వారి పనిలో సహాయపడటానికి చిన్మయ మిషన్ లో చేరాలని ఈ సమావేశం ఆమెను ప్రభావితం చేసినట్లు సమాచారం.[3]
1985లో న్యూఢిల్లీలో జీవితాన్ని వదిలేసి హిమాచల్ ప్రదేశ్ లోని సిద్ధ్ బరి అనే గ్రామానికి వెళ్లి మహిళలు, పిల్లల కోసం ఆరు ఆరోగ్య కేంద్రాలు, నర్సుల కోసం కమ్యూనిటీ హెల్త్ ట్రైనింగ్ సెంటర్ ను ఏర్పాటు చేశారు. ఈ ఉద్యమం కాలక్రమేణా ఊపందుకుంది, చిన్మయ ఆర్గనైజేషన్ ఆఫ్ రూరల్ డెవలప్మెంట్ (కార్డ్) గా అభివృద్ధి చెందింది, మీటర్ సంస్థ వ్యవస్థాపక జాతీయ డైరెక్టర్ అయ్యారు. ఆమె నాయకత్వంలో కార్డ్ 900కు పైగా గ్రామాల్లో పనిచేస్తోంది, స్వయం సహాయక బృందాలను (మహిళా మండలాలు) ఏర్పాటు చేసింది, గ్రూపుల ద్వారా మైక్రోఫైనాన్సింగ్ సౌకర్యాలను ప్రవేశపెట్టింది[4].
2003లో చిన్మయ మిషన్ గ్రామీణాభివృద్ధి కార్యక్రమాలను కార్డ్ గొడుగు కింద కలిపారు.[5]
ఈ సంస్థ ఇది ప్రారంభమైన హిమాచల్ ప్రదేశ్ లోని కాంగ్రా జిల్లాతో పాటు పొరుగు జిల్లాల్లో కొంత ఉనికిపై బలమైన దృష్టి సారించింది. 2005 నుంచి ఒడిశా, తమిళనాడు, ఆంధ్రప్రదేశ్, పంజాబ్, ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రాల్లో శాటిలైట్ యూనిట్లతో తన కార్యకలాపాలను విస్తరించింది. హెచ్ఐవి / ఎయిడ్స్, మాదకద్రవ్యాల దుర్వినియోగం, మహిళల పట్ల వివక్ష వంటి సామాజిక సమస్యలపై కూడా ఆమె దృష్టి సారించారు, పోలీసుల జోక్యం లేకుండా శాంతిభద్రతల సమస్యలను పరిష్కరించడానికి సామాజిక వేదికలను ఏర్పాటు చేయడం వెనుక ఆమె కృషి ఉందని నివేదించబడింది.
జాతీయ వ్యవసాయ, గ్రామీణాభివృద్ధి బ్యాంకు (నాబార్డు) మహిళా మండలాల మైక్రోఫైనాన్సింగ్కు ఆర్థిక సహాయం అందించింది. ఆమె ప్రారంభించిన వ్యవస్థ 1490 స్వయం సహాయక బృందాలు, 75 బాలల బృందాలు, 220 పురుషుల బృందాలు, అనేక బాలికల సమూహాలను కలిగి ఉంది, కమ్యూనిటీ హెల్త్ కార్యక్రమాలు, వికలాంగుల పునరావాస కార్యక్రమాలు, న్యాయ సహాయ కార్యక్రమాలు, జీవనోపాధి మద్దతు కార్యక్రమాలలో చురుకుగా ఉంది. ఆమె కృషి ఆమెకు 2007 లో ప్రస్తుత ప్రణాళికా సంఘానికి ఐదు సంవత్సరాల కాలానికి నామినేట్ చేసింది, ఇది 2012 వరకు కొనసాగింది, అక్కడ ఆమె ప్రాధమిక ఆరోగ్య సంరక్షణపై దృష్టి సారించిన వర్క్ గ్రూప్లో సభ్యురాలిగా ఉన్నారు. గ్రామీణ ఆరోగ్య సంరక్షణ, అభివృద్ధిపై ఆమె అనేక వ్యాసాలు రాశారు. వాటిలో కొన్నింటిని సోషల్ ఎంటర్ ప్రెన్యూర్ షిప్ కోసం నెట్ వర్కింగ్ ప్లాట్ ఫామ్ అయిన ఛేంజ్ మేకర్స్ ఆమోదించింది.[6]
ప్రభుత్వ, బ్యాంకింగ్ సంస్థలు, ప్రభుత్వేతర సంస్థలు, స్వయం సహాయక బృందాల (ఎస్హెచ్జీ) సభ్యులకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తూ 40,000 మందికి పైగా గ్రామీణాభివృద్ధి నిర్వహణలో ఆమె వాలంటీర్ల బృందం శిక్షణ ఇచ్చింది. 2015 లో, ఇటువంటి శిక్షణకు పెరుగుతున్న డిమాండ్తో, సిధ్బరిలో కార్డ్ ట్రైనింగ్ సెంటర్ కోసం కొత్త సదుపాయాన్ని ప్రారంభించారు.
అవార్డులు, సన్మానాలు మార్చు
1993లో ది వీక్ మ్యాగజైన్ మీటర్ ను ఉమెన్ ఆఫ్ ది ఇయర్ గా ఎంపిక చేసింది. ఆ తర్వాత 2000లో టైమ్స్ గ్రూప్ కు చెందిన ఓజస్వానీ శిఖర్ సేవా అలంకార్ అవార్డు, 2002లో జాతీయ మహిళా కమిషన్ మహిళా సాధికారత అవార్డు అందుకున్నారు. రెండు సంవత్సరాల తరువాత, 2004 ప్రచురణ అయిన ప్రవక్తస్ ఆఫ్ ఇండియా ఆమెను కథానాయకులలో ఒకరిగా పేర్కొంది, 2005 లో సామాజిక సేవకు గాను ఆమెకు సద్గురు గణానంద పురస్కారం లభించింది. 2006 లో ఆల్ ఇండియా ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషన్ ఫండ్ అసోసియేషన్ (ఎఐడబ్ల్యుఇఎఫ్ఎ) చే కార్డ్ నాయకత్వం, వికలాంగుల కోసం ఇంటిగ్రేటెడ్ కమ్యూనిటీ బేస్డ్ రిహాబిలిటేషన్ పనులకు సంస్థ చేసిన కృషికి గాను ఆమెకు నినా సిబల్ అవార్డు లభించింది. భారత ప్రభుత్వం ఆమెను 2008 గణతంత్ర దినోత్సవ గౌరవ జాబితాలో పద్మశ్రీ అనే పౌర పురస్కారం కోసం చేర్చింది. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల్లో పేదరిక నిర్మూలనకు ఆమె చేసిన అసాధారణ కృషికి గాను బ్రిటిష్ జాతీయ దినపత్రిక ది గార్డియన్ ఆమెను 2012లో ఇంటర్నేషనల్ అచీవ్ మెంట్ అవార్డుకు ఎంపిక చేసింది.
మూలాలు మార్చు
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2016. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 3 January 2016.
- ↑ "In Conversation with Dr. Kshama Metre – One Day at CORD Dharamsala". Tarun Goel. 3 February 2012. Archived from the original on 16 ఫిబ్రవరి 2016. Retrieved 9 February 2016.
- ↑ "Our Inspirations". CORD USA. 2016. Archived from the original on 18 March 2017. Retrieved 8 February 2016.
- ↑ "Dr. Kshama Metre Nominated for 2012 Guardian International Achievement Award". Indo American News. 27 September 2012. Archived from the original on 15 February 2016. Retrieved 9 February 2016.
- ↑ "Genesis". CORD. 2016. Archived from the original on 28 జనవరి 2016. Retrieved 8 February 2016.
- ↑ "Dr. Kshama Metre on Bhau Institute of Innovation". Bhau Institute of Innovation. 2016. Archived from the original on 15 February 2016. Retrieved 8 February 2016.