గంభారీ దేవి
గంభారీ దేవి (1922 - 8 జనవరి 2013) హిమాచల్ ప్రదేశ్ లోని బిలాస్ పూర్ జిల్లాకు చెందిన ప్రముఖ భారతీయ జానపద గాయని,[1] జానపద కళాకారిణి, నృత్యకారిణి, హిమాచల్ ప్రదేశ్ జానపద సంస్కృతికి ఆమె చేసిన కృషికి ప్రసిద్ధి చెందింది.[2]
| గంభారీ దేవి | |
|---|---|
| జననం | 1922 |
| మూలం | బిలాస్పూర్, (తరువాత ఆమె పేరు గాంబెర్ పూల్ అని పిలువబడిన ప్రదేశం) హిమాచల్ ప్రదేశ్, భారతదేశం |
| మరణం | 8 జనవరి 2013 |
| వృత్తి | జానపద నృత్యకారిణి,జానపద ఎంటర్టైనర్ |
రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ 150వ జయంతిని పురస్కరించుకుని 2011లో సంగీత నాటక అకాడమీ, జాతీయ సంగీత[3], నృత్య, నాటక అకాడమీ ద్వారా ఠాగూర్ అకాడమీ అవార్డు (ఠాగూర్ అకాడమీ పురస్కార్) అందుకున్నారు.[4] 2001లో హిమాచల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ నుంచి అవార్డు అందుకున్నారు. ఈమె తన 91వ యేట 2013 జనవరి 8న మరణించింది.[5]
జీవిత అనుభవాలు మార్చు
ఈమె 1922లో హిమాచల్ ప్రదేశ్ లోని బిలాస్ పూర్ జిల్లాలోని బండ్ల గ్రామంలో జన్మించింది. ఆమె 8 సంవత్సరాల వయస్సులో ప్రదర్శన ఇవ్వడం ప్రారంభించింది. మామూలుగా పాటలు పాడటం, నాట్యం చేయడాన్ని నిషేధించే గ్రామంలోని ఇతర అమ్మాయిల మాదిరిగానే ఆమె చిన్న వయసులోనే వివాహం చేసుకుంది. అయినప్పటికీ, ఆమె జానపద ప్రదర్శనలో కళంకం ఉన్నప్పటికీ కొనసాగింది.
ఆమె జీవితం మార్చు
ఆమె ప్రతిభ అలాంటిది సమాజం నెమ్మదిగా ఆమె సామాజిక కళంకాన్ని మరచిపోయి వివిధ సందర్భాల్లో ప్రదర్శనలకు ఆహ్వానించడం ప్రారంభించింది. చివరికి ఆమె ఎంత పాపులర్ అయ్యిందంటే ఆమె నటన లేకుండా ఏ ఫంక్షన్ కూడా పూర్తి కాదు. ఆమె ప్రభావం ఎలా ఉందంటే ఆమె రొమాన్స్ కు ఆరాధ్య దైవంగా కనిపించింది. ఆమె ప్రదర్శనల కోసం సుదూర ప్రాంతాల నుండి ప్రజలు గుమిగూడడం ప్రారంభించారు, అదే ప్రాంతం ఆమె ప్రదర్శన, హాజరు లేకుండా వివాహ వేడుకలను అసాధ్యంగా భావించింది. ఆమెను తన కాలపు మ్యాట్నీ ఐడల్ గా భావించేవారు. దేవితో పాటు ఒక డ్రమ్మర్, రెజ్లర్ (పిస్తు ఉర్ఫ్ బసంత పహిల్వాన్) కూడా ఒక లెజెండ్ అయ్యాడు. చట్టబద్ధంగా వివాహం చేసుకోని ఈ జంట సంప్రదాయ సమాజం నుండి చాలా వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొంది. వారు ఆమె నటనను ఆస్వాదించగలిగారు కాని ఆమె ఉదార ప్రవర్తనను అంగీకరించలేకపోయారు. తరువాత దేవి తన ప్రేమను త్యాగం చేసింది, దేవి అభ్యర్థనపై బసంత పహిల్వాన్ తరువాత మరొక మహిళను వివాహం చేసుకున్నాడు.
ఆమె తన తరువాతి వయస్సు వరకు ప్రదర్శనను కొనసాగించింది. అయితే ఆమెకు ఆరోగ్యం బాగోలేదని, చివరి కొన్ని నెలలుగా అనారోగ్య సమస్యల కారణంగా ఆమె ప్రదర్శనను నిలిపివేసింది.
అవార్డులు మార్చు
ఆమె తన అసాధారణ ధైర్యసాహసాలు, గానం, నృత్య లక్షణాలతో అనేక మంది హృదయాలను గెలుచుకుంది.
- ఈమెకు 2011 లో సంగీత నాటక అకాడమీ నుండి ఠాగూర్ అకాడమీ అవార్డు (ఠాగూర్ అకాడమీ పురస్కారం) లభించింది..
- 2001లో హిమాచల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ నుండి అచీవ్‌మెంట్ అవార్డు.
ప్రస్తావనలు మార్చు
- ↑ "London Olympics silver medallist Vijay Kumar conferred Rs 1 crore and Himachal Gaurav Award". Economic Times. 15 Aug 2012. Retrieved 2014-08-02.
- ↑ Ashoka Jerath (1995). The Splendour of Himalayan Art and Culture. Indus Publishing. pp. 151–. ISBN 978-81-7387-034-7.
- ↑ "Sangeet Natak Akademi Ratna and Akademi Puraskar". Sangeet Natak Akademi. 2011. Archived from the original on 7 July 2014. Retrieved 2014-08-02.
.. a one-time honour of Tagore Samman to be awarded to 100 persons of the age of 75 years and above who have made significant contribution in the field of performing arts.
- ↑ "List of recipients of Tagore Akademi Puraskar" (PDF). Press Information Bureau, Government of India. Retrieved 2014-08-02.
- ↑ "Folk singer Gambhari Devi passes away, लोक गायिका गंभरी देवी का निधन" (in Hindi). Amar Ujala. 9 January 2013. Retrieved 2014-08-02.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)